Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ წნევა არ არის 130:80-ზე ზემოთ, წნევის დამაქვეითებელი საშუალებების მიღება კატეგორიულად დაუშვებელია,“- ნინო კიკნაძე

„თუ წნევა არ არის 130:80-ზე ზემოთ, წნევის დამაქვეითებელი საშუალებების მიღება კატეგორიულად დაუშვებელია,“- ნინო კიკნაძე

თერაპევტმა ნინო კიკნაძემ არტერიულ წნევაზე ამინდის ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ წნევის ცვალებადობა მხოლოდ მეტეოროლოგიურ ფაქტორებზე არ არის დამოკიდებული:

„რატომ მწვავდება გაზაფხულზე პრობლემა? მხოლოდ მეტეოროლოგიური ფაქტორების გამო კი არ არის. თუ ადამიანი ჯანსაღი ცხოვრების წესით ცხოვრობს, მას არ ეშინია არც გაზაფხულის და არც სხვა სეზონის. ზამთარში უფრო უმოძრაოდ ვართ. ზამთარში არ გვაქვს იმის საშუალება, რომ მივიღოთ ბევრი ხილი-ბოსტნეული. ​ვიკვებებით ნაჯერი ცხიმებით, ნახშირწყლებით. ამინდის ცვალებადობა გაზაფხულზე, რა თქმა უნდა, ახდენს გავლენას. ჯანმრთელ ადამიანს ეს პრობლემა დიდად არ ეკარება, იმიტომ, რომ ადამიანის ორგანიზმს აქვს ადაპტაციის ძალიან კარგი უნარი.“

ნინო კიკნაძის თქმით, არტერიული წნევის მატების ერთ-ერთი რისკი ასაკის მატებაა:

„ასაკის მატება არის რისკი არტერიული წნევის მატების. ირღვევა ის მექანიზმები, რომლებიც მონაწილეობს არტერიული წნევის რეგულირებაში. უკვე 18 წლის ასაკიდან ადამიანმა უნდა დაიწყოს წნევის გასინჯვა. წელიწადში ერთხელ მაინც უნდა გაიზომოთ წნევა. თუ თანმხლები პათოლოგიებია, უფრო ხშირადაც კი. ძალიან  დიდი მნიშვნელობა აქვს მედიკამენტებს, რას იღებს ადამიანი. შეიძლება, რომ ტკივილგამაყუჩებლებს იღებდეს. წნევის გაზომვის ტექნიკასაც აქვს მნიშვნელობა. თუ არასწორად იზომავთ წნევას, ამან შეიძლება ცრუ მაღალი წნევა გიჩვენოთ. ადამიანი უნდა იყოს მოსვენებულ მდგომარეობაში. მანამდე აღელვებული თუ არის, ჩვენ ცოცხალი ორგანიზმები ვართ და ჩვენი წნევაც მერყევია. ადამიანს არ უნდა ჰქონდეს სიგარეტი მოწეული, საკვები არ უნდა ჰქონდეს ახლად მიღებული. მოსვენებულ მდგომარეობაში უნდა იჯდეს როგორც მინიმუმ 5 წუთი. იდაყვის ქვეშ ხელის ამოდება არ არის სწორი.“

„არტერიულ ჰიპერტენზიას სიმპტომები არ ახასიათებს, თუ არ არის 180:120-ზე ზემოთ. არტერიულ ჰიპერტენზიას თავის ტკივილთან აიგივებენ, რაც ნამდვილად არ შეესაბამება სიმართლეს. ერთ-ერთ კვლევაში შეადარეს ​თავის ტკივილის სიხშირე არტერიული ჰიპერტენზიისა და ნორმალური წნევის მქონე პაციენტებში. აღმოჩნდა, რომ არანაირი განსხვავება არ იყო. მყოლია პაციენტები, რომლებსაც 200 აქვთ წნევა და საერთოდ ვერ გრძნობენ. შესაძლებელია იყოს რაღაც დისკომფორტი გულის არეში, გულის ფრიალი, კეფის არეში ტკივილი, მაგრამ ეს არ არის სპეციფიკური სიმპტომი და ამის მიხედვით არ უნდა მივიღოთ წნევის დამწევი.ხშირ შემთხვევაში ადამიანი ემოციურად გაღიზიანებულია, ამიტომ სტკივა თავი და არა იმიტომ, რომ წნევა აქვს. როდესაც წნევას იზომავს, მატება ფიქსირდება. წნევა არის შედეგი და არა მიზეზი თავის ტკივილის. თუ წნევა არ არის 130:80-ზე ზემოთ, ​წნევის დამაქვეითებელი საშუალებების მიღება კატეგორიულად დაუშვებელია. მით უმეტეს, თუ ამას ხელს უწყობს ის, რომ ეს სტრესის გამოა ან ზედმეტი კოფეინი მიიღო,“- აღნიშნულ საკითხებზე ნინო კიკნაძემ ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა ფორმულაზე“


წაიკითხეთ სრულად