Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ადამიანი ხვრინავს, მას მეტი რისკი აქვს დაემართოს მიოკარდიუმის ინფარქტი და იშემიური ინსულტი,“ - გიორგი ღოღობერიძე

„როდესაც ადამიანი ხვრინავს, მას მეტი რისკი აქვს დაემართოს მიოკარდიუმის ინფარქტი და  იშემიური ინსულტი,“ - გიორგი ღოღობერიძე

​​ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ ხვრინვის გამომწვევ მიზეზებსა და აღნიშნულ პრობლემასთან გამკლავების გზებზე ისაუბრა. მან ხვრინვის გამომწვევი რამდენიმე მიზეზი დაასახელა:

„ხვრინვას ძალიან ბევრი მიზეზი აქვს. ასაკთან ერთად ხვრინვა ხდება ყველაზე მეტად გამოხატული. თუ ახალგაზრდებში ხვრინვა გვხვდება შემთხვევათა 30 %-ში, ასაკოვნებში შეიძლება ეს ავიდეს 60 %-მდეც. ასაკთან ერთად ჩვენი რბილი სასა აღარ არის ელასტიური, რაც არის ხვრინვის მიზეზი. ეს შეიძლება იყოს გენეტიკურიც. თუ მამა ხვრინავს, დიდი ალბათობით, შვილიც არ დააკლებს. ზოგიერთ ადამიანს აქვს ხახის კუნთების თანდაყოლილი სისუსტე, რაც ხდება ვიბრაციის წყარო. ხვრინვის მიზეზია ყბის არასწორი პოზიცია და ჭარბწონიანობა. თუ ადამიანი არის ჭარბწონიანი, ამ შემთხვევაში ძალიან ბევრი ცხიმოვანი ქსოვლია სასუნთქ გზებში, ეს ავიწროვებს მათ და იწვევს ხვრინვას.“

​გიორგი ღოღობერიძის თქმით, ხვრინვა ხშირად ცხვირის პათოლოგიებითაც არის გამოწვეული:

„ხვრინვა შეიძლება გამოწვეული იყოს ცხვირის პათოლოგიებითაც. შეიძლება პოლიპები იყოს ჩამოყალიბებული და ამან ასევე ხელი შეუწყოს ხვრინვას. ალკოჰოლი ასუსტებს სასის კუნთებს და სუფრიდან რომ დგებიან და სახლში მიდიან, მერე ხვრინავენ ხოლმე ადამიანები. თუ ადამიანი მიჩვეული არის პირით სუნთქვას, მას მეტი რისკი აქვს, რომ ჰქონდეს ხვრინვა. ამიტომ სასურველია, რომ პირი დაიხუროს და ცხვირი გამოვიყენოთ სუნთქვისთვის. როდესაც ადამიანი ზურგზე წევს, ჩაკიდებული არის რბილი სასა უკან და ავიწროვებს სასუნთქ გზებს. ამანაც შეიძლება გამოიწვიოს ხვრინვა.“

გიორგი ღოღობერიძემ აღნიშნა, რომ ადამიანებს უძნელდებათ ხვრინვის პრობლემის მოსაგვარებლად საჭირო რეკომენდაციების დაცვა:

„წონის შემცირება ყველას გულზე არ ეხატება, იმიტომ, რომ ეს არც ისე ადვილია. ალკოჰოლისთვის თავის დანებებაზე რომ უთხრა ადამიანს, დიდი ალბათობით, არც მოგისმენს, ისეა დამოკიდებული, რომ სპეციალური ჩარევაა საჭირო. თამბაქოს მოწევას თავი დაანებეო რომ უთხრა, ესეც მარტივად არ ხდება. აღმოჩნდა, რომ როდესაც ადამიანი ხვრინავს, მას 34 %-ით მეტი რისკი აქვს დაემართოს მიოკარდიუმის ინფარქტი, ​67 %-ით მეტი რისკი აქვს დაემართოს იშემიური ინსულტი. როდესაც ხვრინავს ადამიანი, საძილე არტერიებიც ვიბრირებს, ზიანდება, ცხიმი ლაგდება და იწყება თავის ტვინის იშემია. ეს ადამიანები მიდრეკილები არიან მაღალი წნევისკენ, შაქრიანი დიაბეტისკენ.“

„პრობლემის მოგვარებისთვის ერთ-ერთი ტაქტიკა არის გვერდზე წოლა, სპეციალური ენის ვარჯიშები. პაციენტი ენით რაც შეიძლება უნდა დააწვეს ქვედა კბილებს, მერე ზედა კბილებს. მერე ლოყაზე შეიძლება ავარჯიშოს. ზოგიერთი იღებს სპეციალურ კოვზს და კოვზზე ვარჯიშობს ხოლმე, რომ ენა დაჭიმოს. რბილი სასის ტონუსში მოსაყვანად ხმოვნების ვარჯიშებს აკეთებენ ხოლმე. კარგი გამოსავალია საყვირზე დაკვრაც, რადგან ეს აფართოვებს სასუნთქ გზებს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ​გიორგი ღოღობერიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად