Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა სიმპტომები აქვს კვებით ინტოქსიკაციას და როგორ გავარჩიოთ ერთმანეთისგან სეზონური ვირუსები და მოწამვლა?

​რა სიმპტომები აქვს კვებით ინტოქსიკაციას და როგორ გავარჩიოთ ერთმანეთისგან სეზონური ვირუსები და მოწამვლა?

რა სიმპტომები აქვს კვებით ინტოქსიკაციას, როგორ გავარჩიოთ ერთმანეთისგან სეზონური ვირუსები და მოწამვლა, როდის მივმართოთ ექიმს?- ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ტოქსიკოლოგი ეკა ქურდაძე.

- განსაკუთრებით ზაფხულში, ბავშვები ხშირად იწამლებიან საკვებით. რა სიმპტომებით ხასიათდება კვებითი ინტოქსიკაცია?

- დიახ, ზაფხულის ცხელ დღეებში განსაკუთრებით ხშირია კვებითი ინტოქსიკაცია. ეს შეიძლება გამოწვეული იყოს შხამქიმიკატებით დაბინძურებული ხილით და ბოსტნეულით, მალფუჭებადი პროდუქტით ან ჰიგიენის წესების უგულებელყოფის გამო.

​თუმცა, პირველად ეტაპზე ამ შემთხვევების ერთმანეთისგან გარჩევა საკმაოდ რთულია. საერთო სიმპტომები აქვს:

  • გულისრევა;
  • ღებინება;
  • ფაღარათი;
  • შემდეგ ჩნდება ძლიერი საერთო სისუსტე, შესაძლოა, ძილიანობაც.
- პირველადი დახმარების სახით, რა უნდა გააკეთონ მშობლებმა, თუ ბავშვი საკვებით მოიწამლა?
- პირველ ეტაპზე სასურველია სითხის მიცემა - წყლის, გაზგასული მინერალურის ან ელეტროლიტების. თუმცა ხშირად მრავალჯერადი ღებინების დროს შეუძლებელი ხდება. ასეთ შემთხვევაში, როდესაც მედიკამენტსაც ვერ ირგებს პაციენტი, ერთადერთი ალტერნატივა კლინიკაა.
- ზაფხულში საკვებით მოწამვლასთან ერთად გავრცელებულია სეზონური ვირუსებიც. როგორ გავარჩიოთ ერთმანეთიისგან?
- პირველ ეტაპზე საკმაოდ რთულია, მით უმეტეს, სპეციალისტის გარეშე. ვირუსული დაავადებები უფრო მაღალი ტემპერატურით ხასიათდება, ისევე როგორც, ბაქტერიული კვებითი ინტოქსიკაციები. რაც შეეხება, შხამქიმიკატებით, ნიტრატებით გამოწვეულ მოწამვლას, რომელიც შეიძლება ხილით ან ბოსტნეულით მოხვდეს ჩვენს ორგანიზმში, უფრო მეტად ახასიათებს ერთდღიანი ცხელება, თუმცა ესეც პირობითია და ძირითადად, დიფერენცირება ექიმის მიერ ხდება ლაბორატორიული კვლევების საფუძველზე.
- როდის მივმართოთ ექიმს?
- თუ სიმპტომები გაგრძელდა ხანგრძლივად, ვერ შევძელით პაციენტი სითხით უზრუნველყოფა და გამოხატული ძლიერი საერთო სისუსტის, თავბრუსხვევის, აქტიური ფაღარათის, ცხელების გამო აუცილებელია კლინიკაში გადაყვანა. რაც შეეხება ექიმს - პედიატრი ან ოჯახის ექიმი სასურველია, გაცილებით ადრეულ ეტაზე, პირველი სიმპტომების გამოვლენისთანავე იყოს ჩართული; განსაკუთრებით მცირეწლოვან ბავშვთა, და იმ პირებთან, ვისაც ანამნეზში აქვს თანმხლები დაავადებები, როგორებიცაა: გულ-სისხლძარღვთა სისტემის პათოლოგია, შაქრიანი დიაბეტი და ა.შ. განსაკუთრებული სიფრთხილეა საჭირო და დროული ჰოსპიტალიზაცია. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად