Baby Bag

ფილტვის კიბოს ადრეული გამოვლენა ზრდის გამოჯანმრთელების შანსს და ამისათვის საუკეთესო შესაძლებლობა დაბალდოზიანი CT სკრინინგია

ფილტვის კიბოს ადრეული გამოვლენა ზრდის გამოჯანმრთელების შანსს და ამისათვის საუკეთესო შესაძლებლობა დაბალდოზიანი CT სკრინინგია

ნოემბერი ფილტვის კიბოს ცნობიერების ამაღლების თვეა. აღნიშნული სხვა ონკოლოგიურ დაავადებებთან შედარებით, მაღალი სიკვდილიანობით ხასიათდება და მნიშვნელოვანია დაფიქსირდეს პირველ ან მეორე სტადიაზე, რათა მკურნალობა ეფექტურად წარიმართოს.

ანზორ ლაგვილავა: „მის ძირითად სირთულეს წარმოადგენს ასიმპტომური განვითარება და დაავადების ასიმპტომური პროგრესირება. სიმპტომების გამოჩენისას დაავადება უკვე შორს წასულია, რომლის დროსაც აქტიური ქირურგიული მეთოდები ნაკლებად ეფექტურია“.

MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ონკოქირურგ, თორაკალურ ქირურგს ანზორ ლაგვილავასეწვია და ამ თემის ირგვლივ საინტერესო ინფორმაცია მოამზადა.

- რამდენად მაღალია სიკვდილიანობის მაჩვენებელი სხვა ონკოლოგიურ დაავადებებთან შედარებით?

ანზორ ლაგვილავა: „სტატისტიკურად, საქართველოში, ფილტვის ავთვისებიანი სიმსივნის გავრცელების თვალსაზრისით მამაკაცებს უკავიათ პირველი ადგილი (ბოლო პერიოდში ფილტვის კიბოს მაჩვენებელმა 50%-ით მოიმატა ქალებში) და წელიწადში 100-ზე მეტი ახალი შემთხვევა ფიქსირდება. სიკვდილიანობა სხვა ონკოლოგიურ დაავადებებთან შედარებით საკმაოდ მაღალია. უფრო ხშირად დაავადება გვხვდება 50+ ასაკში და პიკი 50-დან 70 წლამდეა’’.

- რა არის ამ დაავადების გამომწვევი მიზეზი და ვინ შედის რისკ-ჯგუფში?

ანზორ ლაგვილავა: ,,ძირითადად, რისკ-ჯგუფში შედიან ადამიანები, ვინც 15 წელზე მეტი აქტიურად მოიხმარენ თამბაქოს და მათ, ვისაც ანამნეზში ოდესღაც ჰქონდათ 15-20წლიანი სტაჟი. მიუხედავად იმისა, რომ მოცემულ მომენტში შესაძლოა აღარ იყვნენ მწეველები, მაინც რისკ-ჯგუფს მიეკუთვნებიან. ასევე, სხვადასხვა ქიმიურ ნაერთებთან (აზბესტი), რადიოაქტიურ ნივთიერებებთან ურთიერთობის გამოცდილების მქონე ადამიანები და ბოლოს, დიდი მნიშვნელობა აქვს გენეტიკურ ფაქტორს, თუ მშობლებს, მამიდებს, დეიდებს და ზოგადად, სისხლით ნათესავებს ჰქონიათ ფილტვის კიბო, ეს ადამიანებიც რისკ-ჯგუფში შედიან“.

- რა სიმპტომებით შეიძლება ფილტვის კიბოს ამოცნობა?

ანზორ ლაგვილავა: ფილტვის კიბოს სიმპტომატიკა არის ძალიან დაფარული და პირველ/მეორე სტადიაზე არანაირი გამოვლენა არ გააჩნია. სიმპტომები ვლინდება მესამე-მეოთხე სტადიაზე. ესენია: სისხლიანი ნახველი, დაბალი ტემპერატურა, ტკივილი გულ-მკერდის მიდამოში, ჩასუნთქვისას ტკივილი, თავის ტკივილი.’’

- რას გულისხმობს ფილტვის დაბალდოზიანი CT სკრინინგი და ვინ უნდა ჩაიტაროს იგი?

ანზორ ლაგვილავა: „ძალიან მნიშვნელოვანია დაავადების ადრეული სკრინინგი და მისი ადრეული გამოვლენა. ვინაიდან, დაავადებას პირველ-მეორე სტადიაზე სიმპტომატიკა არ გააჩნია, ასეთი ჯგუფები საჭიროებენ სკრინინგს. მსოფლიოში არსებობს მიღებული წესი, დაბალდოზიანი გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფიული კვლევა, რომლის დროსაც ნებისმიერი მცირე ზომის სიმსივნური წარმონაქმნის იდენტიფიკაცია ხდება. სახელწოდებიდანაც გამომდინარეობს, რომ ამ სკრინინგის დროს პაციენტი საკმაოდ დაბალი დოზით იღებს დასხივებას, რაც გულისხმობს იმას, რომ შესაძლებელია რისკ ჯგუფში შემავალი პაციენტებისთვის მასიურად ჩატარდეს ეს კვლევა. რაც შეეხება სიხშირეს, სასურველია ჩატარდეს ორ წელიწადში ერთხელ, მაღალი რისკის შემთხვევაში წელიწადში ერთხელ“.

- როგორ ხდება დიაგნოსტირება ნიუ-ჰოსპიტალსში?

ანზორ ლაგვილავა: „ნიუ-ჰოსპიტალსში“ გვაქვს კომპიუტერული ტომოგრაფია, რენტგენოლოგიური კაბინეტი, მაღალი ხარისხის მაგნიტურ-ტომოგრაფიული კვლევა. ასევე, სხვადასხვა ლაბორატორიული ტესტი, რომლის საშუალებითაც შესაძლოა გამოვავლინოთ დაავადება. ფილტვის კიბოს ცნობიერების ამაღლების თვესთან დაკავშირებით ამჟამად ფილტვის კიბოს სკრინინგის დაბალდოზიან CT კვლევაზე მოქმედებს ფასდაკლება და ნებისმიერ მსურველს შეუძლია ჩაიტაროს აღნიშნული კვლევა 90 ლარად 270 ლარის ნაცვლად. ასევე, შესაძლებელია სკრინინგზე რეგისტრაცია - მომხმარებლებს შეუძლიათ შეავსონ პატარა კითხვარი და დაადგინონ აქვთ თუ არა ფილტვის კიბოს განვითარების რისკი.“

- როგორ ხდება ფილტვის კიბოს მკურნალობა და მკურნალობის რა მეთოდები არსებობს ნიუ-ჰოსპიტალსში?

ანზორ ლაგვილავა: „ნიუ-ჰოსპიტალსში მკურნალობის თანამედროვე მეთოდებს ვიყენებთ, როგორც, ქირურგიულს, ასევე არაქირურგიულს. ქირურგიული მეთოდი გამოიყენება ძირითადად პირველი ან მეორე სტადიის სიმსივნეების დროს, როდესაც ქირურგიული ჩარევით საშუალება გვაქვს ამოვკვეთოთ ძირითადი კერა და პაციენტი სრულად განვკურნოთ ამ პროცედურით. თუმცა, როგორც ზემოთ აღვნიშნე, საქართველოში პირველ ან მეორე სტადიაზე გამოვლენილი პაციენტების ნაკადი საკმაოდ დაბალია და უფრო მეტად ჭარბობენ მესამე და მეოთხე სტადიის პაციენტები, რომელთაც უტარდებათ ქიმიოთერაპია, იმუნოთერაპია, მათი მკურნალობა არაქირურგიული მეთოდებით მიმდინარეობს. მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ასეთი პაციენტები, ოპერაბელური და მულტიდისციპლინური გუნდის გადაწყვეტილებით საჭიროებენ მეორე ეტაპად ქირურგიულ მკურნალობას, მათ უკვე უტარდებათ ოპერაცია და შემდგომი მონიტორინგი ჩვენი კლინიკური ონკოლოგების მიერ.

კლინიკაში დანერგილია, როგორც ტრადიციული, ღია ოპერაციები, ასევე, მცირე ინვაზიური, თორაკოსკოპიული ჩარევები. ჩარევები ტარდება ფილტვზე, პლევრის ღრუსა და შუასაყარზე, დამზოგველი მეთოდით, რათა მაქსიმალურად ავარიდოთ პაციენტს ტრავმა და პოსტოპერაციული გართულებები“.

R. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

ჭამის დროს 500 მლ წყლის დალევა წონაში კლებას უწყობს ხელს

ჭამის დროს 500 მლ წყლის დალევა წონაში კლებას უწყობს ხელს

ექიმი გიორგი ღოღობერიძე საკვების მიღების დროს წყლის დალევაზე საუბრობს.

„კუჭი მთელი დღის განმავლობაში წარმოქმნის 1 400-1 500 მლ-მდე კუჭის წვენს, სადაც არის:

მარილმჟავა, რომელიც ანადგურებს კუჭში მოხვედრილ ყველანაირ პათოგენს, მიკრობს, მეორე მხრივ, იწვევს საკვებში არსებული ცილების დენატურაციას, გაშლას და მესამე მხრივ, ააქტიურებს კუჭში არსებულ სხვა ფერმენტებს;

1. კუჭის ლიპაზა;

2. კუჭის პეპსინი, რომელიც ცილებს შლის.

თუ ჩვენ საკვების მიღების დროს დავლევთ წყალს, ეს შეაფერხებს მარილმჟავის აქტივობას?

თუ კუჭს შიგნიდან შევხედავთ, დავინახავთ, რომ საკვების მოხვედრის შემდეგ კუჭი დაიწყებს მარილმჟავის გამოყოფას. როგორც კი მარილმჟავა იმოქმედებს საკვებზე, დაახლოებით 4 საათის განმავლობაში დაიწყება მონელება. თუ ადამიანი ამ დროს დალევს წყალს, თითქოს ერთი შეხედვით მიღებულმა წყალმა ეს მჟავა უნდა განაზავოს, მაგრამ არა. ჩვენ კუჭის ქვედა ნახევარში, ახლოს წვრილ ნაწლავთან გვაქვს პატარა სექცია, რომელსაც ჰქვია ანტრუმი. ის მაშინვე გრძნობს, რომ კუჭში მჟავიანობა საკმარისი არ არის, დაიწყებს სპეციალური G უჯრედებით გასტრინის გამოყოფას, ეს გასტრინი გადავა სისხლში, იმოქმედებს კუჭის სხეულზე და აიძულებს მას, რომ კიდევ თავიდან, ახალი ულუფა დაამატოს მარილმჟავისა“.

მისი თქმით, საკვების მიღების დროს წყლის დალევა არ არის პრობლემა, მჟავიანობა არ განზავდება, თუ ადამიანი ჯანმრთელი და მისი კუჭი ნორმალურია. ასევე, ჩვენ ისედაც ვიღებთ ისეთ საკვებს, რომელშიც ძალიან ბევრი წყალია, მაგალითად, ფორთოხალი, ანანახი, ჟოლო(87% წყალი), საზამთრო, ნესვი(90% წყალი), თუმცა ადამიანს მათი მონელება არ უძნელდება.

აქ საუბარი იყო მხოლოდ ჯანმრთელ ადამიანზე, რომელსაც დაავადებები არ აწუხებს.

„მაგრამ თუ ჩვენ ვსაუბრობთ მოხუც ადამიანზე, რომელსაც უჭირს კუჭში მჟავიანობის შენარჩუნება, ვისაც აწუხებს ატროფიული გასტრიტი, ან ვინც სვამს კუჭში მჟავიანობის დამაქვეითებელ მედიკამენტებს, ამ შემთხვევაში, მართლაც შეიძლება საკვების მიღების დროს წყლის დალევამ გამოიწვიოს მჟავიანობის განზავება და საკვების მონელების შეფერხება. ასევე, თუ თქვენ გაწუხებთ გასტროეზოფაგური რეფლუქსი, ჭამის დროს წყლის დალევა გულძმარვას გამოიწვევს.

ძალიან პატარა კვლევა იყო ჩატარებული, რომლის განმავლობაშიც ნახეს, რომ როცა ადამიანი საკვების მიღების დროს წყალს სვამდა(500 მლ), აღენიშნებოდათ წონის კლება. წყლის სმის დროს ჩვენ სიმაძღრის შეგრძნება გვრჩება, აქედან გამომდინარე მეტ საკვებს აღარ ვიღებთ, შესაბამისად საკვების მიღების დროს წყლის დალევამ შეიძლება დაგვიქვეითოს მადა. ამასთან, კიდევ ერთი სარგებელი არის შეკრულობის პრობლემის მოგვარება.“

ექიმი გვირჩევს, თუკი ჩვენ საკვების მიღების დროს წყალს ვსვამთ, შევეცადოთ, რომ წყალი არ იყოს ძალიან ცივი. 

წყარო: ​,,მთავარი დიაგნოზი''

წაიკითხეთ სრულად