როგორია D ვიტამინის პროფილაქტიკური დოზა ზრდასრულებსა და ბავშვებში? - აღნიშნულ თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.
,,D ვიტამინი არ არის მხოლოდ ვიტამინი, ეს არის მნიშვნელოვანი ჰორმონი, რომელიც ადრე ეგონათ, რომ მხოლოდ ძვლის და კალციუმისთვის იყო აუცილებელი, თუმცა ახლა დამტკიცდა, რომ მას აქვს ძალიან მნიშვნელოვანი როლი იმუნური სისტემის გაძლიერებისთვის, ალერგიების პრევენციისთვის, სიმსუქნის შემთხვევაში, გულსისხლძარღვთა სისტემის და დიაბეტის პრევენციისთვის (პირველი ტიპის დიაბეტის პრევენციისთვისაც კი), ონკოლოგიური დაავადებების საწინააღმდეგოდ და ბევრი სხვა. აღმოჩნდა, რომ D ვიტამინის რეცეპტორები თავის ტვინშიც კი არის. ამიტომ ყველა უჯრედისა და ორგანოთა სისტემისთვის არის ძალიან აუცილებელი.
ჩვენთან არის სახელმწიფო გაიდლაინი, სტანდარტი, რომლის მიხედვითაც ყველა ბავშვმა, არა აქვს მნიშვნელობა ძუძუთი იკვებება, თუ ხელოვნურზეა, ორ წლამდე უნდა მიიღოს D ვიტამინის პროფილაქტიკური დოზა, 2 წლის შემდეგ, მათ შორის მოზრდილების ჩათვლით, მნიშვნელოვანია და უკვე აქტუალური ხდება, რომ D ვიტამინი მივიღოთ სეზონურად, როცა მზე ვერ იქნება ამ ვიტამინის აქტიური წყარო.
არის გარკვეული საკვები, რომელიც შეგვივსებს მის დანაკლისს, თუმცა ეს საკმაოდ რთულია, რადგან ამ საკვების დიდი რაოდენობით მიღებაა საჭირო. მაგალითად, 10-15 კვერცხი უნდა მიიღოს ბავშვმა, რომ შეივსოს იმ დღის ნორმა D ვიტამინი, რაც წარმოუდგენელია. ამიტომ ხდება აქტუალური, რომ დანამატის სახით მიიღოს ბავშვმა ასაკის გათვალისწინებით შერჩეული დოზა. ეს ეხება ყველა ჯანმრთელ ბავშვს სეზონურად,'' - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.
რომელ საოჯახო საქმეებში დავიხმაროთ ორიდან თორმეტ წლამდე ასაკის ბავშვები?
დედები ოცნებობენ, რომ შვილები დამოუკიდებლობას დროულად მიაჩვიონ. ამასთან, ისინი ხშირად ბავშვს უფლებას არ აძლევენ დამოუკიდებლად გააკეთოს ისეთი საქმეები, რომლის გაკეთების უნარი მას უკვე აქვს. საქმე იმაშია, რომ დედები შვილებს ვერ ენდობიან. ისინი ფიქრობენ, რომ ბავშვები საოჯახო საქმეებთან დამოუკიდებლად გამკლავებას ვერ შეძლებენ, რაც ხშირად არასწორია. ჩვენს სტატიაში მარია მონტესორის აღზრდის პრინციპებზე დაყრდნობით, იმ საოჯახო საქმეების ნუსხას შემოგთავაზებთ, რომლებშიც ორიდან თორმეტ წლამდე ასაკის ბავშვები თავისუფლად დაგეხმარებიან.
ორიდან სამ წლამდე პატარები სამზარეულოს ჭუჭყიანი ტილოების სათანადო ადგილას დადებაში დაგეხმარებიან. ორი წლის ასაკიდან ბავშვს მაგიდის იმ მონაკვეთის მოწესრიგება უნდა ასწავლოთ, რომელსაც ის კვების დროს იყენებს.
ოთხი-ხუთი წლის ასაკის ბავშვი ჭურჭლის სარეცხი მანქანიდან თეფშების ამოლაგებაში დაგეხმარებათ. ის სამზარეულოს ტილოებს დაკეცავს და უჯრაში ჩაალაგებს.
ექვსი-შვიდი წლის ასაკის ბავშვი საკვების მიღების შემდეგ მაგიდას მოაწესრიგებს. ის ბოსტნეულისა და ხილის გარეცხვასაც შეძლებს. ბავშვს ყუთებში ნივთების ჩალაგებაც არ გაუჭირდება.
რვა-ცხრა წლის ასაკის ბავშვი ჭურჭლის სარეცხ მანქანაში თეფშებს ჩაგილაგებთ. ის მაცივრის გასუფთავებასაც შეძლებს. თუ ბავშვს მაღაზიაში პროდუქტების სიას გაატანთ, ის საყიდლებზე დამოუკიდებლად წასვლასაც მოახერხებს. ბავშვი ჩაის ან ყავას მოგიმზადებთ და ჭიქაშიც ჩამოასხამს.
ათი-თერთმეტი წლის ასაკის ბავშვი ღუმელს დაასუფთავებს. ის სამზარეულოს დალაგებაში დაგეხმარებათ.
თორმეტ წელს გადაცილებული ბავშვი საოჯახო საქმეების გაკეთებას თავისუფლად შეძლებს. ის საოჯახო სადილსაც კი მოამზადებს, თუ მას ამის შესაძლებლობას მისცემთ.