Baby Bag

რა დაავადებებმა შეიძლება გამოიწვიოს ბავშვის სიმაღლეში ზრდის შეფერხება და რა მეთოდებით ხდება დიაგნოზის დადგენა?

რა დაავადებებმა შეიძლება გამოიწვიოს ბავშვის სიმაღლეში ზრდის შეფერხება და რა მეთოდებით ხდება დიაგნოზის დადგენა?
რა დაავადებებმა შეიძლება გამოიწვიოს ბავშვის სიმაღლეში ზრდის შეფერხება და რა მეთოდებით ხდება დიაგნოზის დადგენა? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ენდოკრინოლოგი მაია რეხვიაშვილი.
- რა დაავადებებმა შეიძლება გამოიწვიოს მოზარდის სიმაღლეში ზრდის შეფერხება და რა მიზეზები იწვევს ამ დაავადებებს?

​- სიმაღლეში ზრდა ბავშვთა და მოზარდთა ნორმალური ფიზიკური განვითარების ინდიკატორია. ბავშვთა ფიზიკური ზრდა-განვითარების შეფერხება საკმაოდ ხშირად გვხვდება ენდოკრინოლოგიურ პრაქტიკაში. ზრდაში ჩამორჩენა ასევე სხვადასხვა ქრონიკულ დაავადებათა მნიშვნელოვანი გამოვლინებაა. ასეთებია: საკვების მონელება, შეწოვის დარღვევებით მიმდინარე ავადმყოფობები, გენეტიკური დარღვევები, ორგანიზმის სხვადასხვა ორგანოთა სისტემის, მაგალითად, თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა, გულის თანდაყოლილი მანკები და ა.შ. ზრდის შეფერხება მიუთითებს, რომ ორგანიზმი იმყოფებოდა ან იმყოფება არახელსაყრელ პირობებში ინდივიდუალური გავითარების რომელიღაც ეტაპზე, დაწყებული ჯერ კიდევ საშვილოსნოს შიდა განვითარების პერიოდიდან. გასათვალისწინებელია დედის ქრონიკული დაავადებები და არასრულფასოვანი კვება, ალკოჰოლის ან ნიკოტინის გამოყენება (ორსულობის დროს), სამშობიარო გზებში განვითარებული ნაყოფის ტრავმული დაზიანებები და ა.შ. განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიექცეს ფსიქო-სოციალური პრობლემებით გამოწვეულ ზრდაში ჩამორჩენას. აქედან გამომდინარე, არანაკლებ მნიშვნელოვანია ჯანსაღი იყოს ის გარემო და ურთიერთობები, რომელშიც ბავშვი იზრდება – დედისა და ბავშვის, ბავშვისა და ოჯახის.

​- თუ არსებობს ისეთი სიმპტომები (ნიშნები), რომელთა არსებობის შემთხვევაში აუცილებელია ბავშვი მივიყვანოთ ბავშვთა ენდოკრინოლოგთან?

​- არსებობს მრავალი სიმპტომი, რომლის შენიშვნის შემდეგაც ბავშვმა უნდა გაიაროს ბავშვთა-ენდოკრინოლოგის კონსულტაცია და თუ ეს საჭიროა, სპეციალური ლაბორატორიული თუ სხვა პარაკლინიკური გამოკვლევები. ესენია: ზრდის შეფერხება, ჭარბი წონა, მეორადი სასქესო ნიშნების ადრეული განვითარება ან სქესობრივი მომწიფების დაგვიანება. დროული დიაგნოსტიკა და საჭირო სამედიცინო ჩარევა ნაკლებ პრობლემებს უქმნის ბავშვს საზოგადოებრივ ცხოვრებაში და საბოლოო კარგი შედეგისთვის მნიშვნელოვან განმაპირობებელ ფაქტორს წარმოადგენს.

​- რა მეთოდებით ხდება დიაგნოზის დადგენა და მკურნალობის პროცესი?

​- როგორც აღვნიშნე, ჩვენი მუშაობის ძირითადი მიზანი არის ზრდაში ჩამორჩენის მიზეზების დროული დაიგნოსტიკა და შესაბამისი მკურნალობის დანიშვნა. პაციენტის შეფასება ხდება მისი სიმაღლის, წონის, სხეულისი მასის ინდექსის, ძვლოვანი ასაკის დადგენის, გენეტიკური ანალიზის და ზრდის ჰორმონის კონცენტრაციის განმსაზღვრელი კვლევების ჩატარების შემდეგ. ხშირ შემთხვევაში საჭიროა სხვადასახვა ჰორმონული კვლევისა და თავის ტვინის კომპიუტერული გამოკვლევაც, თუმცა, უნდა აღინიშნოს, რომ ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში გამოკვლევის სქემა ინდივიდუალურად განისაზღვრება პაციენტის სუბიექტური და ობიექტური მდგომარეობიდან გამომდინარე. მას შემდეგ, რაც შესაბამისი კვლევებით დადასტურდება დიაგნოზი, იწყება შესაბამისი მკურნალობა ზრდის ჰორმონით. საქართველოში ორ დიაგნოზზე - ზრდის ჰორმონის დეფიციტსა და ტერნერის სინდრომზე, როგორც იშვიათ დაავადებებზე, მოქმედებს სახელმწიფო პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც მკურნალობა ზრდის ჰორმონით უფასოა. მკურნალობა ტარდება სამიზნე სიმაღლის მიღწევამდე, რომელიც ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში ინდივიდუალურად განისაზღვრება, ხოლო მედიკამენტის დოზირება ინიშნება სხეულის ზედაპირის ფართობის მიხედვით.

​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 bit.ly/3iF0YnF

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე“ - ბავშვთა ფსიქიატრი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ფსიქიატრი და ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვის ფსიქიკაზე შეზღუდვების მავნე ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„იმისთვის, რომ ბავშვს ჯანმრთელი ფსიქიკა ჰქონდეს, აუცილებელია, რომ შეზღუდვა, რომელსაც მას საზოგადოება, ოჯახი ან მისი პირადი პრობლემები უწესებს, არ იყოს გრძელვადიანი და იმდენად მძიმე, რომ ბავშვისთვის ადაპტაციის დარღვევები გამოიწვიოს. დღევანდელობასთან რომ გავავლოთ პარალელი, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, როგორ იმოქმედა ამ ყველაფერმა ზრდასრულ ადამიანებზე. ჩვენ მუდმივად გვესმის, რომ მოგვემატა შფოთვა, გაღიზიანებადობა. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობაში არიან, ვიდრე ჩვენ. გუშინდელი ბაღში მისვლა, სკოლაში სიარული, ემოციების ვენტილაცია, რომელიც ინტენსიურად მიმდინარეობდა თანატოლებთან, მას სრულად შეეზღუდა. შესაბამისად, გარკვეული კლინიკური, ტრანზიტორული ნიშნები, რომლებიც ბავშვებში გვხვდება ამ ყველაფერზე ადეკვატურ რეაგირებად უნდა ჩავთვალოთ.“

მედეა ზირაქაშვილმა პანდემიის დროს დაწესებული გრძელვადიანი შეზღუდვების ნეგატიურ მხარეებზეც ისაუბრა:

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე. მნიშვნელოვანია, რომ სხვადასხვა ჭრილში განვიხილოთ ამ სტრესორების ზემოქმედება. საზოგადოება და სოციუმი აბსოლუტურად სხვა შეზღუდვებს უწესებს ბავშვს, ოჯახს თავისი შეზღუდვები აქვს, ხოლო საკუთარი შინაგანი ნიშნები მას აბსოლუტურად განსხვავებულ შეზღუდვებს უწესებს. აუცილებლად უნდა შევეხო პანდემიის დროს სკოლებისა და ბაღების დახურვის საკითხს, რომელსაც სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვაგვარი დამოკიდებულება მოჰყვა. ერთი შეხედვით სწორი გადაწყვეტილება არ ვიცით საბოლოო ჯამში რამდენად სწორი იყო. თუ ამბობდნენ, რომ ბავშვები არიან ვირუსის აქტიური გამავრცელებლები და ისინი საფრთხეს უქმნიან, როგორც საკუთარ ჯანმრთელობას, ასევე ზრდასრულ ადამიანებსაც, აღმოჩნდა, რომ დღეს ბავშვები არცთუ ისე აქტიური გამავრცელებლები არიან. მეცნიერები ბევრს კამათობენ, თუ რამდენად სწორი იყო ეს გადაწყვეტილება, რომელმაც, შესაძლოა, საკმაოდ სერიოზული და გრძელვადიანი პრობლემები გამოიწვიოს ბავშვებში. გარდა იმისა, რომ სკოლებისა და ბაღების დახურვა ზღუდავს ბავშვების აკადემიურ უნარებს, მათ ეზღუდებათ ყველა მნიშვნელოვანი უნარი, ეს არის სოციალური ფუნქციონირება. სოციალური უნარების განვითარება უნდა მოხდეს იმ ასაკობრივ სოციუმში, რომელშიც ბავშვს უხდება ყოველდღიური ყოფა. მისი შესამაბისი ასაკობრივი სოციუმი არის სკოლისა და ბაღის გარემოში.“

„გარდა იმისა, რომ აკადემიური თვალსაზრისით სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას ჩვენი მომავალი თაობა, მას დიდი პრობლემები ექმნება სოციალური განვითარების თვალსაზრისით. სკოლა ეს არის გარემო, სადაც ბავშვმა უნდა ისწავლოს ბავშვებთან და ავტორიტეტულ ადამიანებთან ურთიერთობა, თამაში. პედაგოგმა ბავშვს პირველად უნდა დაუწესოს ყველაზე სერიოზული შეზღუდვები, როგორებიცაა: ყურადღების კონცენტრაცია, კლასში ჯდომა, რიგის დაცვა, აქტიურად მოსმენა, კომპრომისზე წასვლა. ეს ყოველივე კი ბავშვთან პირისპირ ურთიერთობის გარეშე წარმოუდგენელია,“ - აღნიშნა მედეა ზირაქაშვილმა.

წაიკითხეთ სრულად