Baby Bag

„ბოლო ათწლეულების განმავლობაში ვაქცინაციამ შეძლო სიცოცხლისთვის საშიში დაავადებების აღმოფხვრა ან მასიური შემცირება - შესაბამისად, მისი აუცილებლობა და ეფექტურობა უდავოა“

„ბოლო ათწლეულების განმავლობაში ვაქცინაციამ შეძლო სიცოცხლისთვის საშიში დაავადებების აღმოფხვრა ან მასიური შემცირება - შესაბამისად, მისი აუცილებლობა და ეფექტურობა უდავოა“

ვაქცინაცია ინფექციურ დაავადებებთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტური, სანდო და უძველესი საშუალებაა, რომელიც ყოველწლიურად იცავს ბავშვს სიკვდილის და ჯანმრთელობის მდგომარეობის მძიმე დარღვევებისგან. ვაქცინაციის მნიშვნელობასა და შესაძლო გართულებებზე MomsEdu.ge - ს ესაუბრა პედიატრი თათია სხირტლაძე.

- ვაქცინაციის (გეგმიური აცრა) მნიშვნელობაზე რომ ვისაუბროთ.

ბავშვთა გეგმიური იმუნიზაცია ხორციელდება პროფილაქტიკური აცრების ეროვნული კალენდრის მიხედვით. დროულად ჩატარებული გეგმიური აცრები ვაქცინაციით მართვადი ინფექციების პროფილაქტიკის საუკეთესო საშუალებაა და ხელს უწყობს ბავშვის იმუნიტეტის ჩამოყალიბებას კონკრეტული დაავადების მიმართ. მიუხედავად იმისა, რომ ვაქცინაციების უმეტესობა არ იძლევა 100%-იან დაცვას ინფექციისგან, ხელს უშლის პათოგენების გამრავლებას და გავრცელებას, ამცირებს დაავადების ხანგრძლივობას და სერიოზული გართულებების განვითარებას.

საქართველოს სახელმწიფო უზრუნველყოფს - ტუბერკულოზის, დიფტერიის, ყივანახველის, ტეტანუსის, პოლიომიელიტის, ყბაყურის, წითელას, ჰემოფილუს ინფლუენსას, როტავირუსული, პნევმოკოკური ინფექციების და B ჰეპატიტის საწინააღმდეგო ვაქცინაციას. 

ბოლო ათწლეულების განმავლობაში ვაქცინაციამ შეძლო სიცოცხლისთვის საშიში დაავადებების აღმოფხვრა ან მასიური შემცირება, როგორებიცაა: ყვავილი, პოლიომიელიტი, დიფტერია. შესაბამისად, მისი აუცილებლობა და ეფექტურობა უდავოა.

- ვაქცინაციის ნაცვლად, ხომ არ სჯობს ბავშვობის „უწყინარი“ დაავადებები უბრალოდ გადაიტანოს?

- სამწუხაროდ, ბავშვთა ინფექციები, მაგალითად, წითელა, ყივანახველა, ყბაყურა ან წითურა, არც ისე უწყინარია და შეიძლება მიგვიყვანოს სიკვდილამდე ან გამოიწვიოს მუდმივი ინვალიდობა, როგორებიცაა: ტვინის დაზიანება, დამბლა, სიბრმავე და სიყრუე. ადრეულმა ვაქცინაციამ კი შეიძლება თავიდან აიცილოს ეს დაავადებები და შესაბამისად, შედეგებიც.

- რამდენი ხანი შეგვიძლია გადავავდოთ აცრა?

ვაქცინაციის ვადები დაგეგმილია იმის მიხედვით, რომ გართულებების რისკი იყოს მცირე. რაც უფრო ადრეულ ასაკში, ანუ დადგენილი კალენდრის მიხედვით ჩატარდება საჭირო აცრა, მცირდება ბავშვის დაავადების რისკი. თუ ბავშვმა გამოტოვა გეგმიური აცრა ან გასცდა იმ ასაკს, რომელიც საუკეთესო იყო აცრისთვის, არ ნიშნავს რომ აცრა უნდა გავაუქმოთ, მაინც უნდა მივმართოთ სამედიცინო პერსონალს და უნდა ჩატარდეს იმუნიზაცია, შესაბამისი იმუნიზაციის კალენდრით. თუმცა, არსებობს ვაქცინაციის დროებითი და მუდმივი უკუჩვენებები, რომელიც მკაცრადაა განსაზღვრული და აცრის წინ ყველა ბავშვი ფასდება ექიმის მიერ.

- რა გართულება შეიძლება მოჰყვეს აცრას და როგორ უნდა მოვიქცეთ ასეთ დროს?

თანამედროვე ვაქცინები უსაფრთხოა, თუმცა არსებობს იმუნიზაციის შემდგომი გვერდითი რეაქციების და გართულებების იშვიათი რისკი. ეს შეიძლება იყოს სიწითლე, შეშუპება და ტკივილი ინექციის ადგილზე, დაბალი ცხელება, გულისრევა, თავის ტკივილი, ჭირვეულობა, ზოგადი სისუსტე, მადის დაკარგვა, რომელიც ორგანიზმის ბუნებრივი რეაქციაა და ჩარევის გარეშე გაივლის 1-3 დღის განმავლობაში. ცოცხალი ვაქცინით, იმუნიზაციის შემდგომ, ერთიდან სამი კვირის განმავლობაში შეიძლება გამოჩნდეს დაავადებისთვის დამახასიათებელი მსუბუქი სიმპტომები, მაგალითად, მსუბუქი დიარეა როტავირუსის ვაქცინაციის შემდეგ და მსუბუქი გამონაყარი წითელას ვაქცინაციის შემდეგ.

სერიოზული არასასურველი მოვლენების განვითარების შემთხვევაში, როგორებიცაა: მაღალი ცხელება და ალერგიული რეაქცია, მშობელმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს ექიმს ან სასწრაფო გადაუდებელ დახმარებას. 

- ხშირად გვსმენია, რომ აცრის შემდეგ დაბანა არ შეიძლება. რამდენად შეესაბამება სიმართლეს?

- არსებული ვაქცინები კეთდება ბარძაყის ან მხრის კუნთში და დასველება არანაირ საფრთხეს არ წარმოადგენს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება, რომ წნევის საზომი აპარატის მანჟეტი გადავიჭიროთ ტანსაცმელზე,“- თამარ დაუსის რეკომენდაციები წნევის სწორად გაზომვისთვის

„არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება, რომ წნევის საზომი აპარატის მანჟეტი გადავიჭიროთ ტანსაცმელზე,“- თამარ დაუსის რეკომენდაციები წნევის სწორად გაზომვისთვის

ექთანმა თამარ დაუსმა წნევის სწორად გაზომვისა და წნევის აპარატის სწორად შერჩევის წესებზე ისაუბრა:

„ჩვენ გვაქვს ცხრილი. მარცხენა მხარეს დატანილია მკლავის გარშემოწერილობა. მარჯვენა მხარეს არის როგორც სიგანე, ასევე მანჟეტის სიგრძე. თუ მკლავის გარშემოწერილობა არის 35-44 სანტიმეტრი, მანჟეტის სიგანე უნდა იყოს 16 სანტიმეტრი და 36 სანტიმეტრი უნდა იყოს სიგრძე. რა ვქნათ, თუ ეს ცხრილი არ გვაქვს? მაშინ უნდა გავზომოთ მკლავის გარშემოწერილობა და რა ციფრსაც მივიღებთ, მისი 80 პროცენტი ციფრი უნდა იყოს მანჟეტის სიგრძე. თუ მკლავის გარშემოწერილობა არის 40 სანტიმეტრი, 32 სანტიმეტრი უნდა იყოს მანჟეტის სიგრძე. ყველა აპარატს, რომელსაც თქვენ იყიდით, ექნება ისრები, რომელიც სიგრძეზე მიანიშნებს. თუ მანჟეტი არის ჩვენი მკლავისთვის პატარა, მაჩვენებელი, რომელსაც მივიღებ იქნება არასწორი იმდენჯერ, რამდენჯერაც გავიზომავთ. ეს ციფრი ყველა წნევის საზომს აქვს აღნიშნული. შემიძლია ვთქვა, რომ სახლში ვისაც აქვს წნევის აპარატი, არავის რეალურად არ მიუქცევია ყურადღება ამ ციფრებისთვის.

მანჟეტზე ასევე ძალიან მნიშვნელოვანი ინფორმაციაა დატანილი, სადაც წერია: მარჯვენა მკლავი და მარცხენა მკლავი. ისრები მიანიშნებს იმ ადგილზე, რომელიც უნდა მოხვდეს არტერიაზე, სადაც ვზომავთ წნევას. ნეკა თითს რომ ამოვუყვეთ, პულსაცია რომ მოვძებნოთ და ეს ისარი უნდა იყოს მოთავსებული ამ არტერიაზე. ფონენდოსკოპის დიაფრაგმაც ამ მფეთქავ ნაწილს უნდა დაედოს, რომ კარგად გავიგონოთ. ხშირად ხდება ხოლმე წნევის გადაზომვა. მანჟეტის გაბერვასაც კი აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა. მანჟეტს რატომ ვბერავთ? ჩვენ უნდა შევწყვიტოთ სისხლის მიმოქცევა კიდურში. როდესაც პირველად ვიზომავთ წნევას, მანჟეტი უნდა გავბერო, როგორც კი ვიგრძნობ, რომ პულსი შეჩერდა, მაგალითად, შეჩერდა 120-ზე, 20 მილიმეტრ-ჰიდრარგირუმით კიდევ უნდა ავწიო ზემოთ მაჩვენებელი 140-მდე და მხოლოდ ამის შემდეგ დავიწყო მანჟეტის დაფუშვა, რომ გავიგონო პირველი დარტყმა და გავიგონო ბოლო დარტყმა.

ძალიან მნიშვნელოვანია როგორ ვიჭერთ მანჟეტს. არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება, რომ მანჟეტი გადავიჭიროთ ტანსაცმელზე. წლებია წნევას ვზომავ და პულოვერიდან ან ტანსაცმლიდან ფონენდოსკოპით მოსმენა, სადაც ასევე შრაშუნი ისმის ტანსაცმლის, მიუჩვეველი ყურისთვის არის აბსოლუტურად შეუძლებელი. როდესაც კიდევ გადავზომავთ და გადავზომავთ, არ ვიცით სადამდე ვზომავთ, საიდან დავიწყეთ. როდესაც წნევის გაზომვას ვიწყებთ, უნდა დავჯდეთ სკამზე და ხელი ისე უნდა მოვათავსოთ მაგიდაზე, რომ იყოს ჩვენი გულის დონეზე. წნევის გაზომვამდე ადამიანმა 5 წუთი უნდა დაისვენოს და არაფერი გააკეთოს. ნახევარი საათი არ ჰქონდეს საკვები და წყალი მიღებული,“- მოცემულ საკითხზე თამარ დაუსმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად