Baby Bag

„ბოლო ათწლეულების განმავლობაში ვაქცინაციამ შეძლო სიცოცხლისთვის საშიში დაავადებების აღმოფხვრა ან მასიური შემცირება - შესაბამისად, მისი აუცილებლობა და ეფექტურობა უდავოა“

„ბოლო ათწლეულების განმავლობაში ვაქცინაციამ შეძლო სიცოცხლისთვის საშიში დაავადებების აღმოფხვრა ან მასიური შემცირება - შესაბამისად, მისი აუცილებლობა და ეფექტურობა უდავოა“

ვაქცინაცია ინფექციურ დაავადებებთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტური, სანდო და უძველესი საშუალებაა, რომელიც ყოველწლიურად იცავს ბავშვს სიკვდილის და ჯანმრთელობის მდგომარეობის მძიმე დარღვევებისგან. ვაქცინაციის მნიშვნელობასა და შესაძლო გართულებებზე MomsEdu.ge - ს ესაუბრა პედიატრი თათია სხირტლაძე.

- ვაქცინაციის (გეგმიური აცრა) მნიშვნელობაზე რომ ვისაუბროთ.

ბავშვთა გეგმიური იმუნიზაცია ხორციელდება პროფილაქტიკური აცრების ეროვნული კალენდრის მიხედვით. დროულად ჩატარებული გეგმიური აცრები ვაქცინაციით მართვადი ინფექციების პროფილაქტიკის საუკეთესო საშუალებაა და ხელს უწყობს ბავშვის იმუნიტეტის ჩამოყალიბებას კონკრეტული დაავადების მიმართ. მიუხედავად იმისა, რომ ვაქცინაციების უმეტესობა არ იძლევა 100%-იან დაცვას ინფექციისგან, ხელს უშლის პათოგენების გამრავლებას და გავრცელებას, ამცირებს დაავადების ხანგრძლივობას და სერიოზული გართულებების განვითარებას.

საქართველოს სახელმწიფო უზრუნველყოფს - ტუბერკულოზის, დიფტერიის, ყივანახველის, ტეტანუსის, პოლიომიელიტის, ყბაყურის, წითელას, ჰემოფილუს ინფლუენსას, როტავირუსული, პნევმოკოკური ინფექციების და B ჰეპატიტის საწინააღმდეგო ვაქცინაციას. 

ბოლო ათწლეულების განმავლობაში ვაქცინაციამ შეძლო სიცოცხლისთვის საშიში დაავადებების აღმოფხვრა ან მასიური შემცირება, როგორებიცაა: ყვავილი, პოლიომიელიტი, დიფტერია. შესაბამისად, მისი აუცილებლობა და ეფექტურობა უდავოა.

- ვაქცინაციის ნაცვლად, ხომ არ სჯობს ბავშვობის „უწყინარი“ დაავადებები უბრალოდ გადაიტანოს?

- სამწუხაროდ, ბავშვთა ინფექციები, მაგალითად, წითელა, ყივანახველა, ყბაყურა ან წითურა, არც ისე უწყინარია და შეიძლება მიგვიყვანოს სიკვდილამდე ან გამოიწვიოს მუდმივი ინვალიდობა, როგორებიცაა: ტვინის დაზიანება, დამბლა, სიბრმავე და სიყრუე. ადრეულმა ვაქცინაციამ კი შეიძლება თავიდან აიცილოს ეს დაავადებები და შესაბამისად, შედეგებიც.

- რამდენი ხანი შეგვიძლია გადავავდოთ აცრა?

ვაქცინაციის ვადები დაგეგმილია იმის მიხედვით, რომ გართულებების რისკი იყოს მცირე. რაც უფრო ადრეულ ასაკში, ანუ დადგენილი კალენდრის მიხედვით ჩატარდება საჭირო აცრა, მცირდება ბავშვის დაავადების რისკი. თუ ბავშვმა გამოტოვა გეგმიური აცრა ან გასცდა იმ ასაკს, რომელიც საუკეთესო იყო აცრისთვის, არ ნიშნავს რომ აცრა უნდა გავაუქმოთ, მაინც უნდა მივმართოთ სამედიცინო პერსონალს და უნდა ჩატარდეს იმუნიზაცია, შესაბამისი იმუნიზაციის კალენდრით. თუმცა, არსებობს ვაქცინაციის დროებითი და მუდმივი უკუჩვენებები, რომელიც მკაცრადაა განსაზღვრული და აცრის წინ ყველა ბავშვი ფასდება ექიმის მიერ.

- რა გართულება შეიძლება მოჰყვეს აცრას და როგორ უნდა მოვიქცეთ ასეთ დროს?

თანამედროვე ვაქცინები უსაფრთხოა, თუმცა არსებობს იმუნიზაციის შემდგომი გვერდითი რეაქციების და გართულებების იშვიათი რისკი. ეს შეიძლება იყოს სიწითლე, შეშუპება და ტკივილი ინექციის ადგილზე, დაბალი ცხელება, გულისრევა, თავის ტკივილი, ჭირვეულობა, ზოგადი სისუსტე, მადის დაკარგვა, რომელიც ორგანიზმის ბუნებრივი რეაქციაა და ჩარევის გარეშე გაივლის 1-3 დღის განმავლობაში. ცოცხალი ვაქცინით, იმუნიზაციის შემდგომ, ერთიდან სამი კვირის განმავლობაში შეიძლება გამოჩნდეს დაავადებისთვის დამახასიათებელი მსუბუქი სიმპტომები, მაგალითად, მსუბუქი დიარეა როტავირუსის ვაქცინაციის შემდეგ და მსუბუქი გამონაყარი წითელას ვაქცინაციის შემდეგ.

სერიოზული არასასურველი მოვლენების განვითარების შემთხვევაში, როგორებიცაა: მაღალი ცხელება და ალერგიული რეაქცია, მშობელმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს ექიმს ან სასწრაფო გადაუდებელ დახმარებას. 

- ხშირად გვსმენია, რომ აცრის შემდეგ დაბანა არ შეიძლება. რამდენად შეესაბამება სიმართლეს?

- არსებული ვაქცინები კეთდება ბარძაყის ან მხრის კუნთში და დასველება არანაირ საფრთხეს არ წარმოადგენს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, რომ ხელები საჭმელში ჩაყოს და ითამაშოს, ასე ის ნაკლებად იჭირვეულებს და ახალ პროდუქტებსაც სიამოვნებით დააგემოვნებს

ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, რომ ხელები საჭმელში ჩაყოს და ითამაშოს, ასე ის ნაკლებად იჭირვეულებს და ახალ პროდუქტებსაც სიამოვნებით დააგემოვნებს

ბავშვს უგემრიელეს და ჯანსაღ სადილს უმზადებთ, ის კი კვების პროცესში თამაშით ერთობა. თქვენ ამჩნევთ, რომ პატარას ხელები საჭმლით აქვს დასვრილი და მას ეს ძალიან მოსწონს. თუ ბავშვს საკვებით თამაში უყვარს, ნუ აღელდებით. ეს ბავშვის განვითარების თანმდევი მოვლენაა. რატომ არის საკვებით თამაში ბავშვისთვის სასარგებლო და აუცილებელი? ამ კითხვაზე პასუხს ჩვენს სტატიაში გაგცემთ.

  • საკვებით თამაში ბავშვებს კვებითი ჩვევების განვითარებაში ეხმარება

ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, რომ ხელები საჭმელში ჩაყოს და ითამაშოს. საბოლოოდ ის აუცილებლად მივა იმ დასკვნამდე, რომ საჭმელი პირთან მიიტანოს და მიირთვას. 8-11 თვის ასაკიდან პატარამ, შესაძლოა, გააპროტესტოს კიდეც კოვზით კვება და მოისურვოს, რომ საჭმელი საკუთარი ხელით მიირთვას. 18-24 თვის ასაკამდე ბავშვი კოვზს დამოუკიდებლად ვერ გამოიყენებს, მაგრამ ხელების დახმარებით კვებას ნამდვილად შეძლებს. გარდა ამისა, როდესაც ბავშვს საკვებით თამაშის ნებას რთავთ, მისი მოტორული უნარები სწრაფად იხვეწება და პატარა კოვზის დაჭერასაც მარტივად სწავლობს.

  • საკვებით თამაშის დროს ბავშვი ნაკლებად ჭირვეულობს და საჭმელს დაძალების გარეშე მიირთმევს

ბავშვები ხშირად ჭირვეულობენ, როდესაც საქმე საუზმის მირთმევას ან სადილობას ეხება. მათ არ მოსწონთ ის პროდუქტები, რომლებსაც მშობლები სთავაზობენ. თუ თქვენს შვილს საკვებით თამაშის ნებას დართავთ, ის ნაკლებად იჭირვეულებს. გარდა ამისა, ბავშვი ახალ პროდუქტებსაც სიამოვნებით დააგემოვნებს. როდესაც ხელი საჭმლით დაესვრება, პატარა უცნობ ტექსტურას და არომატს მარტივად შეიგრძნობს. მას სურვილი გაუჩნდება, რომ ახალ პროდუქტებს გემოც გაუსინჯოს.

  • საკვებით თამაში ბავშვის გონებრივ განვითარებას უწყობს ხელს

ბავშვის გონება ლექციების მოსმენის დროს არ ვითარდება. პატარები შერძნებებით სწავლობენ. რაც უფრო ახლოს ეცნობა ბავშვი საკვებს, რომელსაც მიირთმევს, მით მეტ ინფორმაციას იღებს მისი ტვინი. საკვებით თამაში ბავშვს ეხმარება ადრეული ასაკიდანვე ისწავლოს პროდუქტების ცნობა, იცოდეს მათი სუნი, გემო და დანიშნულება. ისეთი მიუღებელი ქცევებიც კი, როგორებიც არის საჭმლის იატაკზე დაღვრა ან თმების საკვებით მოსვრა, ბავშვს გამოცდილების მიღებაში ეხმარება. პატარები ხვდებიან, თუ რა შედეგი მოაქვს ამგვარ ქცევას.

  • თუ ბავშვს საკვებით თამაშის ნებას დართავთ, თავისუფალი დრო გამოგიჩნდებათ

მშობლებს საკუთარი თავისთვის დრო იშვიათად რჩებათ. ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, რომ საკვებით ითამაშოს. ამ დროს თავადაც მოახერხებთ, რომ გემრიელად დანაყრდეთ. როდესაც საკვებს მიირთმევთ და თქვენი შვილი ამას ხედავს, ის ჯანსაღი კვების პრინციპებსაც ეზიარება. პატარა შეეცდება მოგბაძოთ და თავადაც მიირთვას. ოჯახის წევრებთან ერთად კვება ბავშვების გონებრივ განვითარებას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს. კვლევებით დგინდება, რომ მოსწავლეები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე ესწრებოდნენ ოჯახურ სადილებს, სკოლაში მაღალი აკადემიური მოსწრებით გამოირჩევიან.

მშობლებს არ აქვთ ვალდებულება, რომ ბავშვებს სამზარეულოში ქაოსის მოწყობის შესაძლებლობა ყოველდღიურად მისცენ. პატარებს საკვებით თამაშის ნება მაშინ დართეთ, როდესაც ამის შესაძლებლობა გექნებათ. ბავშვს მცირე ზომის ულუფა შესთავაზეთ, ამგვარად ზედმეტ არეულობას და ქაოსს თავს მარტივად დააღწევთ. ეცადეთ, შვილი თამაშის დროს ისეთი პროდუქტებით მოამარაგოთ, რომლებიც ავეჯზე მოუშორებელ ლაქებს არ დატოვებს, მაგ. პური, ყველი, კვერცხი.

ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად მისდამი მოთხოვნები უნდა გაზარდოთ. მას მაგიდასთან ქცევის წესები გააცანით და უფლება არ მისცეთ, რომ პროდუქტები ოთახში მიმოფანტოს. ვიდრე ბავშვი მცირეწლოვანია, მას საკვებით თამაშისას ზედმეტ შეზღუდვებს ნუ დაუწესებთ. ამგვარად მას კვებითი ჩვევების ჩამოყალიბებასა და ახალი უნარ-ჩვევების ათვისებაში ძალიან დაეხმარებით.

მომზადებულია ​kindercare.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად