Baby Bag

10 დაავადება ბავშვებში, რომელთა პრევენცია ხელების დაბანით არის შესაძლებელი

10 დაავადება ბავშვებში, რომელთა პრევენცია ხელების დაბანით არის შესაძლებელი

ხელების დაბანით ბავშვებში გავრცელებული ბევრი დაავადების თავიდან აცილება შეიძლება. ჩვენს სტატიაში გაგაცნობთ 10 დაავადებას, რომელთა პრევენციის ერთ-ერთი საუკეთესო გზა ხელების რეგულარულად დაბანაა.

1. კონიუნქტივიტი

კონიუნქტივიტი თვალის შემაერთებელი გარსის ანთებაა. მისი გამომწვევი მიზეზი შეიძლება იყოს ან არ იყოს ინფექციური ხასიათის. გამომწვევი, შესაძლოა, აღმოჩნდეს ალერგია, ქიმიკატები. მისი გამოვლინებები დაავადების ტიპის მიხედვით განსხვავებულია. ამერიკის დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის რეკომენდაციების თანახმად, ხელების სათანადო დაბანა საუკეთესო საშუალებაა კონიუნქტივიტის გამომწვევი მიკრობების გავრცელების შესამცირებლად.

2. ჩუტყვავილა

ჩუტყვავილა გავრცელებული ბავშვთა ინფექციაა, რომელიც გამოწვეულია ვარიცელა-ზოსტერის ვირუსით. ის უფრო ხშირია ბავშვებში, ვიდრე მოზრდილებში და მისი მიმდინარეობა, როგორც წესი, მსუბუქია, თუმცა ზრდასრულებში ახასიათებს რთული მიმდინარეობაც. ვირუსის გადაცემა ხდება ადამიანებს შორის პირდაპირი კონტაქტით, რის გამოც, დაბინძურებული ხელები მისი გადაცემის რისკს ზრდის.

3. სალმონელოზი

სალმონელოზი გასტროენტერიტის სახეობაა. სიმპტომატიკა სალმონელას ჯგუფის ბაქტერიებით დაბინძურებული საკვების ან წყლის მიღებიდან 6-დან 48 საათამდე გამოვლინდება. შესაძლოა, იყოს ღებინება, დიარეა, გულისრევა, მუცლის ტკივილი, თავის ტკივილი, კუნთების ტკივილი.

4. ლამბლიოზი

ლამბლიოზი წვრილი ნაწლავის ინფექციაა, რომელიც ლამბლიას ოჯახის პარაზიტებით არის გამოწვეული. ის ვლინდება წყლიანი დიარეით, გულისრევით, ღებინებით, მუცლის ტკივილითა და მეტეორიზმით. პარაზიტებით დაბინძურებული წყლის მიღება ან კონტაქტი ადამიანთან, რომელსაც დაბინძურებული ხელები აქვს, დაავადების გადაცემას უწყობს ხელს, რის გამოც ხელების ჰიგიენას მისი პრევენციის მიზნით უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.

5. კანის ინფექციები

იმპეტიგო კანის ძალიან გავრცელებული ბაქტერიული ინფექციაა ბავშვებში. მისი გამომწვევი ბაქტერიების გადაცემა სხვა ადამიანთან პირდაპირი კონტაქტით ხდება.

6. პნევმონია

რესპირატორული ინფექციები, მათ შორის პნევმონია, 5 წლამდე ასაკის ბავშვების გარდაცვალების ერთ-ერთი მთავარი გამომწვევი მიზეზია. არსებობს მტკიცებულებები, რომელიც მიუთითებს, რომ ხელების საპნით დაბანა პნევმონიის პრევენციის ეფექტიანი მეთოდია.

7. გრიპი

გრიპი და გაციება ბავშვებში ძალიან გავრცელებული მდგომარეობებია. მისი თავიდან არიდების მიზნით, სასურველია, ადამიანმა ხელები 20 წამის განმავლობაში საგულდაგულოდ დაიბანოს საპნით. აუცილებელია კანისა და ფრთხილების სრულფასოვნად დაბანა.

8. ზედა სასუნთქი გზების დაავადებები

კვლევის შედეგებით დგინდება, რომ ხელების დაბანას შეუძლია შეამციროს ზედა სასუნთქი გზების დაავადებების რისკი. რესპირატორული პათოგენების ხელებიდან მოცილება ბავშვებს მსგავსი ტიპის დაავადებებისგან იცავს.

9. ხელის, ფეხისა და პირის დაავადება

ხელის, ფეხისა და პირის დაავადება კოქსაკის ოჯახის ვირუსით არის გამოწვეული. ინფიცირებული ბავშვები განსაკუთრებით გადამდები არიან დაავადების პირველ კვირას, რის გამოც, ამ პერიოდში უმჯობესია, მათი იზოლაცია სახლის პირობებში.

10. როტავირუსი

როტავირუსი ვრცელდება ფეკალურ-ორალური გზით, დაბინძურებულ საგნებთან კონტაქტით, ასევე ჰაერწვეთოვანი გზითაც, როდესაც ინფიცირებული ნერწყვი გამოიყოფა ხველებისა და ცემინების გზით. როტავირუსის თავიდან აცილებისთვის ხელების ხშირი დაბანა ერთ-ერთი საუკეთესო გზაა.

წყარო: ​Youaremom.com

შეიძლება დაინტერესდეთ

​დადგენილია, რომ ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვები სასუნთქი სისტემის პრობლემების გამო 25%-ით უფრო ხშირად ხვდებიან საავადმყოფოში - რა უპირატესობები აქვს ბუნებრივ კვებას ხელოვნურ კვებასთან შედარებით?

​დადგენილია, რომ ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვები სასუნთქი სისტემის პრობლემების გამო 25%-ით უფრო ხშირად ხვდებიან საავადმყოფოში - რა უპირატესობები აქვს ბუნებრივ კვებას ხელოვნურ კვებასთან შედარებით?

რა უპირატესობები აქვს ბუნებრივ კვებას ხელოვნურ კვებასთან შედარებით, როგორც დედისთვის, ასევე შვილისთვის და რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა ხელოვნური კვების შემთხვევაში? ამ საკითხებზე ​Momsedu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.

- ვიცით, რომ ბუნებრივი კვება მეტად სასარგებლოა პატარასთვის, თუმცა თუ მშობელი გადაწყვეტს, ხელოვნურად გამოკვებოს შვილი, რა უარყოფითი შედეგები შეიძლება მოყვეს ამას?

​- მსოფლიოს წამყვანი სამედიცინო ორგანიზაციები თანმხდებიან, რომ ძუძუთი კვება საუკეთესოა, როგორც დედისთვის ასევე ბავშვისთვის. ბევრ ქალს სხვადასხვა მიზეზის გამო ვერ გადაუწყვეტია, კვებოს თუ არა ბავშვი ბუნებრივი გზით. სასურველია, ბავშვის დაბადებამდე მშობლებმა სპეციალისტებისგან მეტი ინფორმაცია მიიღონ.

​თუ რაიმე მიზეზის გამო ძუძუთი კვება დედას არ შეუძლია, არსებობს ხელოვნური ნარევები, რომლებიც დედის რძის კარგი კვებითი ღირებულების მქონე ალტერნატივაა. თუმცა გადაწყვეტილების მიღებამდე კარგად უნდა აიწონოს ის ბევრი სარგებელი, რაც ძუძუთი კვებას აქვს, როგორც დედისთვის, ასევე ბავშვისთვის. თუ ბავშის დაბადებისთანავე დაიწყება ხელოვნური ნარევით კვება, მოგვიანებით ბუნებრივ კვებაზე გადასვლა შეიძლება გაძნელდეს. რძის გამომუშავების პროცესი, რომელსაც ლაქტაცია ეწოდება, განსაკუთრებით სრულფასოვანია, როდესაც ძუძუთი კვება დაბადებისთანავე იწყება.


​ხელოვნური რძის მწარმოებლებმა ვერ მიაკვლიეს იმ გზას, რომლითაც შესაძლებელი იქნებოდა დედის რძის მსგავსი შემადგენლობის ნარევის წარმოება. დღემდე ითვლება, რომ დედის რძე არის უნიკალური. აგრეთვე ხელოვნური ნარევის რძეს არ აქვს ბავშვისთვის საჭირო მთავარი ინგრედიენტები, შემადგენლობაში არ შედის ანტისხეულები და სხვა კომპონენტები, რომელსაც მხოლოდ დედის რძე შეიცავს. დადგენილია, რომ ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვები სასუნთქი სისტემის პრობლემების გამო 25%-ით უფრო ხშირად ხვდებიან საავადმყოფოში.

​ამასთან, ხელოვნური რძე არის ძვირი და შესაძლოა, ზოგიერთი ოჯახისათვის ფინანსურად მიუწვდომელი იყოს.

​- რა უპირატესობები აქვს ბუნებრივ კვებას დედისთვის და ბავშვისთვის?

​- ამერიკის პედიატრთა ასოციაცია გვირჩევს, რომ ექსკლუზიურად ძუძუთი კვება უნდა გაგრძელდეს 6 თვემდე, შემდეგ დამატებით მყარ საკვებთან ერთად, ყველაზე მცირე, ერთი წლის ასაკამდე. ერთი წლის შემდეგ ძუძუთი კვება შეიძლება, გაგრძელდეს მანამდე, სანამ დედას და ბავშვს ამის სურვილი აქვთ.

​ჩვილისთვის დედის რძე იდეალურ საკვებად ითვლება. მისი ძირითადი შემადგენელი ნაწილებია: შაქარი (ლაქტოზა), იოლად მოსანელებელი ცილა (შრატი და კაზეინი), და ცხიმი (ადვილად მოსანელებადი ცხიმოვანი მჟავები). ეს ყველაფერი ზუსტად ისეთ პროპორციებშია, როგორც ბავშვს სჭირდება. კვლევებმა აჩვენა, რომ ძუძუთი კვება ბავშვის ჯანმრთელობისთვის მრავალმხრივ სასარგებლოა. ხელოვნური ნარევით გამოკვებილ ბავშვებთან შედარებით, დედის რძით გაზრდილ ბავშვებს ნაკლებად აღენიშნებათ: ყურის ინფექციები, ალერგია, კუჭ-ნაწლავის ინფექციები, რომლებიც იწვევს ღებინებას და ფაღარათს, სასუნთქი სისტემის დაავადებები, მათ შორის, ფილტვების ანთება, დიაბეტი (I და II ტიპი), სიმსუქნე მოზარდობასა და მოზრდილობის ასაკში, ბავშვთა ლეიკემია და ლიმფომა, უეცარი სიკვდილის სინდრომი. გარდა ამისა, დედის რძე შეიცავს უამრავ მინერალს და ვიტამინს, ასევე ფერმენტებს, რომლებიც ეხმარება საჭმლის მონელებისა და შეწოვის პროცესში. ხელოვნურ ნარევში საკვები ნივთიერებების ეს თანაფარდობა მხოლოდ მიახლოებულია დედის რძესთან. ის არ შეიცავს ყველა ფერმენტს, ანტისხეულს, ზრდის ხელშემწყობ ფაქტორებს და ქალის რძის სხვა ბევრ ღირებულ ნივთიერებას.

​არსებობს ბევრი პრაქტიკული მიზეზი, რის გამოც სჯობს, დედამ ბავშვი ძუძუთი გამოკვებოს. დედის რძე ხელოვნურ ნარევთან შედარებით იაფია. მართალია, დედას უწევს ჯანსაღი კვების რაციონის შერჩევა და მიღებული კალორიების რაოდენობის გაზრდა, მაგრამ ეს ხარჯები ხელოვნური ნარევის ფასთან შედარებით, ძალიან მცირეა. ამასთან ერთად, დედის რძე არ საჭიროებს წინასწარ მომზადებას და ხელმისაწვდომია ნებისმიერ დროსა და ადგილას. გარდა ამისა, გარკვეული მტკიცებულებები მიუთითებს, რომ დედები, რომლებიც ძუძუთი კვებავენ ბავშვებს, ადვილად უბრუნდებიან ორსულობამდელ წონას. ძუძუთი კვება ქალს უმცირებს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისა, დიაბეტის და მოგვიანებით ზოგიერთი ტიპის კიბოს განვითარების რისკს, ამიტომაც პედიატრთა უმრავლესობა ორსულებს და ახალბედა დედებს დაჟინებით ურჩევს ბავშვის ძუძუთი გამოკვებას.

​ბუნებრივ კვებას ფსიქოლოგიური და ემოციური სარგებელიც დიდი აქვს, როგორც დედისთვის, ასევე ბავშვისთვის. ძუძუთი კვების დროს კანით კანთან კონტაქტი ამშვიდებს ბავშვს და სასიამოვნოა დედისთვის. რძის წარმოებასა და გამოყოფაში მონაწილე ჰორმონები შესაძლოა, ხელს უწყობდნენ დედობრივი გრძობების გაღრმავებას, თავდაჯერებულობაც ემატებათ და რწმუნდებიან, რომ ნამდვილად აქვთ ბავშვის მოვლის და გაზრდის უნარი. თუ ძუძუთი კვება ნორმალურად მიმდინარეობს, მას ბავშვისთვის ზიანის მოტანა არ შეუძლია.

​ძუძუთი კვებასა და ხელოვნური ნარევით კვებას დაახლოებით ერთი და იგივე დრო სჭირდება, მაგრამ ბუნებრივი კვების დროს დედა მთელ ამ დროს ბავშვთან ატარებს. ხელოვნური ნარევით კვებისას კი მეტი დრო მიდის საკვების ყიდვასა და ჭურჭლის რეცხვაში. ბავშვთან გატარებული დრო მისი ზრდისა და განვითარების მნიშვნელოვანი კომპონენტია და დედისთვისაც სასიამოვნოა.

​- ბუნებრივი კვებიდან ხელოვნურ კვებაზე გადაყვანამ შეიძლება თუ არა გამოიწვიოს გართულებები?

​- ბუნებრივი კვებიდან ხელოვნურ ნარევზე გადასვლამ შესაძლოა, გამოავლინოს ბავშვის ალერგიული განწყობა ძროხის რძის ცილის მიმართ, ამიტომ საკვების შეცვლა იწყება მცირე დოზებით და ადაპტაციისთვის საჭიროა რამდენიმე დღე. ასეთ შემთხვევაში მიმართეთ ბავშვის პირად ექიმს.

​ზოგჯერ ბუნებრივ კვებაზე მყოფი ბავშვები უარს აცხადებენ ბოთლით კვებაზე ამ პროცესსაც სჭირდება გარკვეული პერიოდი.

​- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა ხელოვნური საკვების შერჩევისას?

​- არ არსებობს ხელოვნური ნარევი, რომელიც განსაკუთრებულად გაჯერებულია მინერალებით და ვიტამინებით. ხელოვნური ნარევის საკვების შერჩევისას გასათვალისწინებელია: საკვების ხარისხი, და ვარგისიანობა.

​ბავშვებს, რომელთაც აქვთ დადასტურებული გარკვეული დაავადებები და მოითხოვენ სპეციალურ კვებას, მათთვის იწარმოება სპეციალიზირებული ხელოვნური ნარევი.

​პედიატრი ამერიკის პედიატრთა ასოციაციის გაიდლაინებზე დაყრდნობით საუბრობს


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად