Baby Bag

4 მნიშვნელოვანი პროფილაქტიკური ანალიზი, რომელიც დაავადებების ადრეულ ეტაპზე დიაგნოსტირების შესაძლებლობას გვაძლევს - ნინო ღულათავას რეკომენდაცია

4 მნიშვნელოვანი პროფილაქტიკური ანალიზი, რომელიც დაავადებების ადრეულ ეტაპზე დიაგნოსტირების შესაძლებლობას გვაძლევს - ნინო ღულათავას რეკომენდაცია

ლაბორატორიული მედიცინის სპეციალისტმა ნინო ღულათავამ პროფილაქტიკის მიზნით ლაბორატორიული კვლევების ჩატარების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„პანდემიის პერიოდმა კიდევ უფრო მეტად გამოაჩინა, რომ ლაბორატორიული სერვისი არის ერთ-ერთი წამყვანი, რომელიც საშუალებას გვაძლევს გამოვავლინოთ გვაქვს თუ არა რაიმე დარღვევები. ლაბორატორიული ტესტები ადრეულ ეტაპზე გვაძლევს ინფორმაციას, არის თუ არა რაიმე ცვლილებები. შესაძლოა, პაციენტს არ ჰქონდეს რაიმე სახის სიმპტომი ან ჩივილი, მაგრამ პროფილაქტიკური ლაბორატორიული კვლევებით აღმოვაჩინოთ ის დარღვევები, რომელიც უსწრებს კლინიკურ სიმპტომებს. ეს შესაძლებლობას გვაძლევს ადრეულ ეტაპზე მოვახდინოთ დიაგნოზის დასმა და მკურნალობა.

პროფილაქტიკური გამოკვლევები ისეთი კვლევებია, როგორებიც არის: სისხლის საერთო ანალიზი, შარდის საერთო ანალიზი, კვლევა გლუკოზაზე და კვლევა კრეატინინზე. ეს ის კვლევებია, რომლებიც თავიდავნე გვაძლევს შესაძლებლობას, მივიღოთ ძალიან ბევრი ინფორმაცია. ავიღოთ სისხლის საერთო ანალიზი. საკმაოდ რუტინული კვლევაა. ამ კვლევის საფუძველზე ექიმს ძალიან თამამად შეუძლია გამოიტანოს დასკვნა გვაქვს თუ არა ჰემატოლოგიური დარღვევა, ინფექცია, ადრეულ ეტაპზე ვთქვათ რაიმე ონკოლოგიასთან ხომ არ გვაქვს საქმე. ეს სკრინინგული, პროფილაქტიკური ტესტია, რომელიც მოიცავს და გვაძლევს ძალიან ბევრ ინფორმაციას პაციენტზე. თანამედროვე კვლევებით შესაძლებელია სეფსისის ადრეული დიაგნოსტიკა, ანემიის ადრეული დიაგნოსტიკა. ეს თავიდანვე მოგვცემს საშუალებას, რომ დროულად მოვახდინოთ ამის მკურნალობა.

შარდის საერთო ანალიზი გვაძლევს ძალიან ბევრ ინფორმაციას ადამიანის ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე. იქ შეგვიძლია ვისაუბროთ თირკმლის ფუნქციებზე, ღვიძლის ფუნქციების დარღვევაზე, ინფექციებზე, თანდაყოლილ დაავადებებზე. ეს კვლევა ადრეული შეფასების საშუალებას გვაძლევს,“- მოცემულ საკითხზე ნინო ღულათავამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად