Baby Bag

„მარხვა ჯანმრთელი, ზრდასრული ადამიანისთვის მხოლოდ სარგებლის მომტანია,“- ენდოკრინოლოგი ლიკა თეთრაძე

„მარხვა ჯანმრთელი, ზრდასრული ადამიანისთვის მხოლოდ სარგებლის მომტანია,“- ენდოკრინოლოგი ლიკა თეთრაძე

ენდოკრინოლოგმა ლიკა თეთრაძემ მარხვის პერიოდში ჯანსაღი კვების მნიშვნელობის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მარხვა ჯანმრთელი ადამიანისთვის მხოლოდ კარგის მომტანია:

„მარხვა სულიერი ასპექტების გარდა, კვებით ჭრილში ზრდასრული, ჯანმრთელი ადამიანისთვის მხოლოდ სარგებლის მომტანია. ხდება განტვირთვა ცხოველური საკვებისგან წელიწადში რამოდენიმეჯერ. აქ გათვალისწინებული უნდა იყოს ორსულები, მეძუძურები, ასევე მთელი რიგი დაავადებები, რომლის დროსაც ადამიანმა გადაწყვეტილება ექიმთან და მოძღვართან შეთანხმებით უნდა მიიღოს. მთელ რიგ შემთხვევაში მხოლოდ დანამატები არის ხოლმე საკმარისი, რომ მარხვის პერიოდი გავიაროთ. დანამატების დამატების შემთხვევაში მათ სრულად შეუძლიათ დაიცვან მარხვა.

ზრდასრულმა, ჯანმრთელმა ადამიანებმა, რომლებიც სრულად მარხულობენ, უპირატესობა უნდა მიანიჭონ აუცილებლად ჯანსაღ კვებას. ეს ყველაფერი არ უნდა გადავიდეს შემწვარი კარტოფილისა და ლობიანის იმედად. ბევრს ვეკითხები, დილით საუზმეზე რას იღებენ. საუზმე ყველაზე რთულია, სხვათა შორის, მარხვაში. ძირითადად არის ჯემი და პური, თაფლი და პური. ეს არ არის საუზმე. კარგია ფაფის ვერსია, ჩია, ხილი, შვრია. შეგიძლიათ ერთი-ორი ლებანი თხილი მიაყოლოთ. ეს ფანტასტიკური საუზმეა. არის ხალხი, ვისაც შეუძლია აჯაფსანდალით დაიწყოს საუზმე. არაფერს არ ვერჩი. ეს ბევრად უკეთესია, ვიდრე ჯემით დაწყება. შესაძლოა, ვიღაცამ დაიწყოს ისპანახით, ავოკადოთი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლიკა თეთრაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებისთვის საინტერესო კითხვებს უპასუხა და ბავშვის განვითარების ტრაექტორიებზე ისაუბრა:

„მშობლებს ხშირად აქვთ კითხვები: რა არის ტიპური განვითარება? რა არის ატიპური განვითარება? რა არის განვითარების დაყოვნება? რითი განსხვავდება ისინი ერთმანეთისგან? მოკლედ რომ ვისაუბროთ, მაგალითს მოვიყვან. როდესაც სახლს ვაშენებთ, მისი აშენება გარკვეული თანმიმდევრობით ხდება. ვცდილობთ, რომ კარგად გავაკეთოთ ფუნდამენტი, იმიტომ, რომ ფუნდამენტის გარეშე სახლი დაინგრევა. შემდეგ ამოგვყავს სართულები. მშენებლობას აქვს თავისი წესი. ბავშვის განვითარებაც ასეთია. ჯერ იყრება ფუნდამენტი.​ ეს არის მისი შეგრძნებები და მოძრაობები. ის გარემოს ასე შეიმეცნებს.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ტიპური განვითარების დროს პროცესები თანმიმდევრულია:

„მხოლოდ ამ ფუნდამენტის შემდეგ ბავშვი სახელს არქმევს იმას, რასაც ხელი მოჰკიდა, რაც გააგორა, რაც ჩაკბიჩა. ელემენტარული პროცესები ყალიბდება და ამის მერე ყალიბდება ენობრივი პროცესები. ჩვეულებრივი ტიპური განვითარება ასეთი თანმიმდევრობით არის. მას მერე, რაც ბავშვი ენას ითვისებს, მას უკვე ესმის მითითებები, უყალიბდება ნებელობა, იწყებს ასოების და ციფრების გარჩევას. ასეთი თანმიმდევრობით ყალიბდება ბავშვის ფსიქიკური განვითარება.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ ზოგადი კანონზომიერების პროცესში გარკვეული შეფერხება განვითარების დაყოვნებაზე მიგვანიშნებს:

​შეიძლება ზოგადი კანონზომიერების პროცესში რაღაც აირიოს. ეს არევა შეიძლება იყოს განსხვავებული. შეიძლება ისე მოხდეს, რომ ფუნდამენტი კარგად ვერ ჩაიყაროს. ასეთი ტიპის განვითარების დროს ხდება რაღაც პროცესების დაყოვნება, ვერ ეტევა პროცესები დროში. თუ ბავშვმა დროზე არ გაიარა, ხელი არ მოჰკიდა დროზე და კარგად ვერ შეიმეცნა საგნები შეგრძნებებით, სახელის დარქმევაც გვიან იქნება. ამას ვუწოდებთ ჩვენ გარკვეული სფეროს განვითარების დაყოვნებას. არის ისეც, რომ ყველა სფეროში ხდება ასეთი დაყოვნება. ამას გლობალურ დაყოვნებას ვუწოდებთ.“

„არის განვითარების ფორმა, როდესაც რაღაც სართულები სწრაფად შენდება. ფუნდამენტი ჩაყრილია და უცბად მესამე სართული შენდება, პირველი-ორი არ არის. ეს მესამე სართული ცაშია გამოკიდებული და მალევე ჩამოინგრევა, ცხადია. ამას ჩვენ ვუწოდებთ ატიპურ განვითარებას. აღმოჩნდება, რომ ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, ცნობს ასოებს და ციფრებს, როდესაც არ უნდა ცნობდეს ამ ასაკში. ეს არ არის ტიპური განვითარება. აუტიზმის სპექტრის აშლილობების შემთხვევაში გვაქვს შემთხვევები, როდესაც რაღაც უნარები ძალიან სწრაფად განვითარდა და რაღაცები არ ვითარდება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​თამარ გაგოშიძის ნეიროფსიქოლოგიის ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად