Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

სამი ყველაზე გავრცელებული დაავადება ჩვილ ბავშვებში

სამი ყველაზე გავრცელებული დაავადება ჩვილ ბავშვებში

ბავშვის ავად გახდომა ნებისმიერი მშობლისთვის შემაშფოთებელია, თუმცა, თუ საქმე ჩვილის ჯანმრთელობას ეხება, შფოთვა ორმაგად მატულობს. მართალია, მშობლები ყველა ღონეს ხმარობენ, რომ პატარების ჯანმრთელობა საფრთხისგან დაიცვან, მაგრამ ყველაზე ჯანმრთელი ბავშვებიც კი ზოგჯერ ავადდებიან. ნებისმიერმა მშობელმა უნდა იცოდეს, თუ რომელი დაავადებებია ყველაზე გავრცელებული ბავშვებში. ჩვილებს სუსტი იმუნიტეტი აქვთ, რის გამოც მათ ორგანიზმს ბანალურ გაციებასთან გამკლავებაც კი უჭირს. სწორედ ამიტომ, ბავშვის სიცოცხლის პირველი ორი თვის განმავლობაში განსაკუთრებული სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ. იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობა რამდენიმე დღის მანძილზე უარესდება, აუცილებლად მიმართეთ პედიატრს, რათა მის სიცოცხლეს საფრთხე არ შეექმნას.

რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსი

რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსი განსაკუთრებით ხშირია ორ წლამდე ასაკის ბავშვებში. ის ფილტვებისა და სასუნთქი გზების ინფექციებს იწვევს. ჯანმრთელ ბავშვებში რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსი ჩვეულებრივი გაციების სიმპტომებით შემოიფარგლება, თუმცა სუსტი იმუნიტეტის მქონე პატარებისთვის ძალიან საშიშია. ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებში ის სწრაფად გადაიზრდება ბრონქიტსა და პნევმონიაში. აღნიშნული ვირუსი ჩვილების ჰოსპიტალიზაციის ყველაზე გავრცელებულ მიზეზად გვევლინება.

რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსის ძირითადი სიმპტომები:

  • სურდო და მადის დაქვეითება
  • ხველება, ცემინება, სუფებრილური ტემპერატურა (პირველადი მსუბუქი სიმპტომების აღმოცენებიდან 1-3 დღეში)
  • ცხელება
  • გახშირებული სუნთქვა
  • სუნთქვის გაძნელება
  • ხრიალის ხმა სუნთქვისას
  • კანის მოლურჯო შეფერილობა (რაც იმის მიმანიშნებელია, რომ ორგანიზმს ჟანგბადი სათანადოდ არ მიეწოდება)

როგორ უნდა მოიქცეთ, თუ ბავშვი რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსით დაავადდა:

  • ვირუსის სპეციალური მკურნალობის მეთოდი არ არსებობს.
  • ვირუსის პროგრესირებისა და პნევმონიის განვითარების შემთხვევაში ექიმი ბავშვს ანტიბიოტიკს დაუნიშნავს.
  • ბავშვისთვის შვების მომტანია ორთქლის აბაზანის გამოყენება.
  • ოთახში ჰაერის ტენიანობა უნდა გაზარდოთ.
  • ბავშვს სასთუმალი აუმაღლეთ.
  • პატარას დიდი რაოდენობით წყალი მიეცით.
  • 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში სუნთქვის გასაუმჯობესებლად გამოიყენეთ ზღვის მარილის წვეთები.
  • სიცხის დამწევის გამოყენებამდე აუცილებლად ჰკითხეთ რჩევა ექიმს. ჩვილებისთვის ყველა სახის მედიკამენტის გამოყენება არ შეიძლება.
  • მდგომარეობის დამძიმების შემთხვევაში დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს.

როგორ უნდა დაიცვათ ბავშვი რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსისგან?

აღნიშნული ვირუსის ვაქცინა არ არსებობს, ამიტომ ბავშვს ყოველდღიური ჰიგიენის წესების დაცვა უნდა ასწავლოთ.

გასტროეზოფაგური რეფლუქსი

გასტროეზოფაგური რეფლუქსი აშკარად შესამჩნევი სიმპტომებით იშვიათად ვლინდება და ბავშვებს დისკომფორტსაც ნაკლებად უქმნის, თუმცა, თუ ის რთული ფორმით მიმდინარეობს, შემდეგი სიმპტომები იკვეთება:

  • საკვების მიღების შემდეგ დისკომფორტი
  • ხშირი ამოქაფება
  • გახშირებული სლოკინი

რა უნდა მოიმოქმედოს მშობელმა?

  • ბავშვს თავი მაღლა აუწიეთ.
  • ჭამის შემდეგ 30 წუთის განმავლობაში ჩვილი ვერტიკალურ პოზაში გეჭიროთ.
  • ბავშვი დღის განმავლობაში ხშირად და მცირე ულუფებით გამოკვებეთ.
  • 6 თვიდან სოლიდურ კვებაზე გადასვლა ბავშვის მდგომარეობას შეამსუბუქებს.

აუცილებლად მიაკითხეთ ექიმს, თუ:

  • ბავშვი წონაში არ იმატებს.
  • ხშირად და ძლიერად აღებინებს.
  • ბავშვი სისხლს ან მოყვითალო-მომწვანო შეფერილობის ლორწოს ამოიღებს.
  • კვებაზე უარს აცხადებს.
  • ბავშვს განავალში სისხლი აქვს.
  • ქრონიკულად ახველებს ან სუნთქვა უჭირს.
  • ღებინებას და ამოქაფებას 6 თვის ასაკიდან იწყებს.

მსუბუქი ფორმის რეფლუქსის დროს მედიკამენტებით მკურნალობა საჭირო არ არის. ზემოთ დასახელებული ღონისძიებები გასტროეზოფაგური რეფლუქსის პრევენციაში დაგეხმარებათ.

ყურის ინფექციები

ყურის ინფექცია სხვადასხვა სახისაა. ბავშვებში ყველაზე მეტად გავრცელებული შუა ყურის ინფექცია, იგივე შუა ყურის ოტიტია. ამ დროს შუა ყურში სითხე გროვდება და ანთებითი პროცესი იწყება, რის გამოც ინფექცია მტკივნეული მიმდინარეობით ხასიათდება. ბავშვებს ის ძალიან ხშირად უმეორდებათ, რის გამოც მშობლებს ყურის ინფექციების ყველაზე მეტად ეშინიათ.

ყურის ინფექციებისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები:

  • ტემპერატურის მატება
  • ყურის ტკივილი (ბავშვი ხშირად იკიდებს ყურზე ხელს)
  • ღებინება და დიარეა (მხოლოდ ჩვილებში)
  • სმენის დაქვეითება
  • ბალანსის პრობლემები
  • ტირილი
  • მადის დაქვეითება
  • ძილის დარღვევები

ყურის ინფექციების დიდი ნაწილი თავისთავად გაივლის და მკურნალობა არ სჭირდება. თუ სიმპტომები მძიმეა, ბავშვებს შესაბამისი მედიკამენტებით მკურნალობენ.

ყურის ინფექციების პრევენციისთვის:

  • ჩვილი სულ მცირე ექვსი თვის მანძილზე დედის რძით გამოკვებეთ.
  • თუ ბავშვს ბოთლით კვებავთ, მისი თავი ყოველთვის მუცელზე მაღლა უნდა გეჭიროთ.
  • ერთ წლამდე ასაკის ბავშვი მასობრივი თავშეყრის ადგილებს მოარიდეთ.
  • ბავშვი არ გააჩეროთ ისეთ სივრცეში, სადაც მწეველები არიან.

ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესება რომ არ გამოგეპაროთ, დააკვირდით პატარას ქცევას, განწყობას და ნებისმიერი უმნიშვნელო სიმპტომის მიმართ ყურადღება გამოიჩინეთ.

მომზადებულია kinsahealth.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად