Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ბავშვს ექიმთან ვიზიტის ეშინია, პირველ რიგში, ფობიის გამომწვევი მიზეზი დაადგინეთ

თუ ბავშვს ექიმთან ვიზიტის ეშინია, პირველ რიგში,  ფობიის გამომწვევი მიზეზი დაადგინეთ

ბავშვების ნაწილს ექიმთან მისვლის ძალიან ეშინია. პედიატრთან ვიზიტისას ისინი ისტერიკას აწყობენ, ტირიან და შფოთავენ. ექიმების განსაკუთრებით მცირეწლოვან პატარებს და სკოლამდელი ასაკის ბავშვებს ეშინიათ. მიუხედავად ამისა, მშობლები შვილის პედიატრთან მიყვანაზე უარს ვერ ამბობენ, რადგან სავალდებულო ვაქცინაცია, შეუძლოდ მყოფი ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობის შემოწმება და მისი განვითარების დონის შეფასება აუცილებელია. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, როდესაც ბავშვს ექიმთან მისვლა აშინებს?

ბავშვის დახმარება თუ გსურთ, პირველ რიგში, გაარკვიეთ, რატომ ეშინია მას ექიმთან მისვლის. ბავშვების პედიატრთან პირველი შეხება ვაქცინასთან არის დაკავშირებული. ბავშვებს ექიმები იმიტომ აშინებთ, რომ მათ აცრების გაკეთების ეშინიათ. ბავშვის შიშს გაგებით უნდა მოეკიდოთ. ჰკითხეთ მას, რატომ ეშინია ექიმთან ვიზიტის და პასუხს ყურადღებით მოუსმინეთ. თქვენს შვილს აუხსენით, რომ მისი გესმით.

ბავშვს კარგად აუხსენით, რატომ მიგყავთ ის ექიმთან. პატარები ექიმთან ვიზიტს ხშირად კოშმარულ სიზმრად წარმოისახავენ. თუ ბავშვს ნემსის ჩხვლეტა აშინებს, აუხსენით მას, რომ ექიმთან ვიზიტის დროს მას ვაქცინას ყოველთვის არ გაუკეთებენ და უმეტეს შემთხვევაში პედიატრის მონახულება მისთვის სავსებით უმტკივნეულო იქნება.

არასდროს მოატყუოთ ბავშვს, როდესაც ის ექიმთან მიგყავთ. არ დაუმალოთ მას, თუ რა ელოდება პედიატრის კაბინეტში. თუ ბავშვთან იცრუებთ, ის თქვენ მიმართ ნდობას დაკარგავს, ხოლო მისი შიში უკონტროლო გახდება. ბავშვს აუხსენით, რომ შესაძლოა, მას ნემსის ჩხვლეტა ეტკინოს, მაგრამ ეს მხოლოდ რამდენიმე წამს გაგრძელდება. ამ შემთხვევაში, ბავშვი შედარებით დამშვიდდება და პანიკაში არ ჩავარდება. მას მოლოდინი ექნება, რომ ტკივილი დიდხანს არ შეაწუხებს, რის გამოც ვაქცინაციის პროცედურას მარტივად გაუმკლავდება.

ვაქცინის გაკეთებამდე ბავშვი გაართეთ. მას წიგნები წაუკითხეთ, საყვარელი სიმღერა უმღერეთ, მულტფილმი ჩაურთეთ, დაუსვით სახალისო კითხვები. როდესაც ბავშვი ექიმთან მიგყავთ, მისი საყვარელი სათამაშო თან წაიყოლეთ, ასე თქვენი შვილის შფოთვას მნიშვნელოვნად შეამცირებთ.

ბავშვს ისეთი წიგნები წაუკითხეთ, რომლებშიც ექიმები დადებით პერსონაჟებად არიან წარმოდგენილნი. თქვენს შვილს ექიმებზე დადებითი წარმოდგენა უნდა შეუქმნათ, რათა მას პედიატრთან ვიზიტისას პოზიტიური მოლოდინები ჰქონდეს.

ბავშვი ექიმთან ვიზიტის შიშს თუ გადალახავს, ის აუცილებლად დააჯილდოვეთ. ამ გზით თქვენი შვილი მიხვდება, რომ მისი მშვიდი ქცევა მოსაწონია და სწორია. ბავშვი საჩუქრის მიღების შემდეგ ექიმთან მომდევნო ვიზიტს უფრო მშვიდად შეხვდება და შიშის გადალახვაც გაუმარტივდება.

მომზადებულია​ theswaddle.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა


წაიკითხეთ სრულად