Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

3-6 წლამდე ასაკის ბავშვის იდეალური კვების რაციონი, კალორიების დღიური ნორმა და აუცილებლად მისაღები პროდუქტები - ნუტრიციოლოგი მაია სურვილაძე

3-6 წლამდე ასაკის ბავშვის იდეალური კვების რაციონი, კალორიების დღიური ნორმა და აუცილებლად მისაღები პროდუქტები - ნუტრიციოლოგი მაია სურვილაძე

პედიატრმა, ნუტრიციოლოგმა მაია სურვილაძემ სამი-ექვსი წლის ასაკის ბავშვის კვების რაციონი და დღის განმავლობაში მისაღები კალორიების რაოდენობა განიხილა. მისი თქმით, ბავშვმა 3-4 წლის ასაკში დღეში 1550 კილოკალორია უნდა მიიღოს, 4-6 წლის ასაკში კი 1750-1850 კილოკალორია:

„ბავშვმა სამიდან ოთხ წლამდე დაახლოებით 1550 კილოკალორია უნდა მიიღოს, ოთხიდან ექვს წლამდე 1750-1850 კილოკალორია. გოგონებსა და ბიჭებს შორის ამ ასაკში უკვე არის პატარა განსხვავება. ​ეს კალორაჟი უნდა გადანაწილდეს დღის განმავლობაში. ორივე ასაკობრივ ჯგუფში უნდა იყოს ოთხჯერადი კვება დღეში. ბავშვი ამ დროს არის ბაღში. 70 % ამ კალორაჟის უნდა იყოს ბაღში ათვისებული. საუზმე უნდა იყოს 25 % მთელი კალორაჟის (387 კკ), სადილი უნდა იყოს 30-40 %-მდე, სამხარი უნდა იყოს 15-20 %, აქ შეიძლება 5 %-იანი შუალედებიც იყოს. ვახშამი უნდა იყოს 20-25 %. პროცენტული გადანაწილება 4-6 წლამდე ბავშვებშიც ასეთივეა, უბრალოდ მატულობს ულუფების მოცულობა.“

მაია სურვილაძის თქმით, ბავშვმა საუზმე ბურღულეულის ფაფის მირთმევით უნდა დაიწყოს:

„3-4 წლამდე ბავშვებში ​აუცილებლად ბურღულეული უნდა იყოს მიწოდებული დილით ფაფის სახით, დაახლოებით 250 გრამი. რატომ ბურღულეული? ბურღულეული სახამებელს შეიცავს.ის ნელა შეიწოვება და დიდხანს აძლევს ორგანიზმს დანაყრების შეგრძნებას. ორ-სამ დღეში ერთხელ შეიძლება ყველი იყოს დამატებული 10 გრამის რაოდენობით. დასალევად ან კაკაო ან ჩაი უნდა დავამატოთ. ჩაი უნდა იყოს ძალიან ბაცი, არ უნდა იყოს მაგარი. თუ აქ იქნება კაკაო, სამხარზე იქნება ჩაი, ან პირიქით. აქვე შეიძლება იყოს გამოყენებული მაკარონის ნაწარმი. ამ ასაკობრივ ჯგუფში შაქრის რაოდენობა 45-50 გრამი უნდა იყოს და დღის განმავლობაში გადანაწილდეს.“

მაია სურვილაძემ აღნიშნა, რომ სადილზე ბავშვებმა ბოსტნეული აუცილებლად უნდა მიირთვან:

„სამწუხაროდ, ქართველი ბავშვების 90 % სალათებს არ მიირთმევს. სასურველია, რომ კვების წინ რაღაც რაოდენობის სალათა, ცოცხალი ბოსტნეული მიიღოს ბავშვმა. ამ ასაკობრივ ჯგუფში 60 გრამ ბოსტნეულზეა საუბარი. ​ეს შეიძლება იყოს კიტრი-პომიდვრის სალათა, კომბოსტო-სტაფილო ერთად. სტაფილოს აზრი აქვს იმ შემთხვევაში თუ ცხიმთან ერთად იქნება, რომ კაროტინი A ვიტამინში გადავიდეს. შემდეგ აუცილებლად უნდა მოდიოდეს წვნიანი. აუცილებელი არაა წვნიანში ხორცი და ნახარში იყოს. ნახარში არც არის რეკომენდებული. ეს უნდა იყოს ბოსტნეულის წვნიანი 200 გრამის რაოდენობით, 4-6 წლის ბავშვებში 250 გრამი. სადილზე ასევე აუცილებლად უნდა ჩავრთოთ ხორცი ან თევზი 100 გრამის რაოდენობით. თუ თევზი შემწვარია, აუცილებლად კანი უნდა იყოს გადაცლილი. ხორცი შეიძლება იყოს საქონლის ან ქათმის. სადილზე აუცილებელია გარნირიც 150 გრამის რაოდენობით. ეს შეიძლება იყოს ბოსტნეულის პიურე, ვერმიშელი, წიწიბურა.“

„სამხარი შეიძლება იყოს ფუნთუშა, ცომეული, ხაჭაპური, ხაჭოს მობრაწულები, აქ კვერცხიც შეიძლება ფიგურირებდეს, ფხვიერი ნამცხვარი. ​ვახშამზე შეიძლება იყოს მაწონი, ბურღულეულის რაღაც ნაწილი,“ - აღნიშნულ თემაზე მაია სურვილაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“- ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად