Baby Bag

რატომ ჰგონია ხალხს, რომ ვაქცინაციით მსოფლიო მოსახლეობის ამოწყვეტაა დაგეგმილი? - საკითხის ფსიქოლოგიური ასპექტები

რატომ ჰგონია ხალხს, რომ ვაქცინაციით მსოფლიო მოსახლეობის ამოწყვეტაა დაგეგმილი? - საკითხის ფსიქოლოგიური ასპექტები
როგორ აიხსნება ფსიქოლოგიურად ხალხის შიში იმის შესახებ, რომ ვაქცინაციით მსოფლიო მოსახლეობის განადგურებაა შესაძლებელი? - ამ საკითხზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოთერაპევტი, ტრენერი ნინო ვერხვიაშვილი.

- რატომ ჰგონია ხალხს, რომ ვაქცინაციით მსოფლიო მოსახლეობის ამოწყვეტაა დაგეგმილი, ფსიქოლოგიურად რა ფენომენია ეს?

- არა მარტო ჩვენთან, არამედ სხვა ქვეყნებშიც არის ტენდენცია, როდესაც ხალხი უარს ამბობს ვაქცინაციაზე, რადგან ვაქცინა ახალი შექმნილია და შესაბამისად, მოსახლეობა სიფრთხილით უდგება ამ საკითხს. 

კიდევ ერთი მიზეზი, რომელიც თქვენს კითხვაში გაჟღერდა, არის შიშის და ნდობის მომენტი, ეს ორი ფაქტორი წყვეტს, რამდენად წავა და აიცრება ადამიანი, გააჩნია, ვის ან რას უფრო ვენდობით.

ზოგადად, სოციუმის დაყოფა „ვაქსერებად“ და „ანტივაქსერებად“ ცოტა არ იყოს გადაჭარბებულია. „ანტივაქსერებში“ ძირითადად მოიაზრება ხოლმე ის ხალხი, რომელიც კატეგორიულად ეწინააღმდეგება ვაქცინაციას. თითქოს ზუსტად ისინი შეადგენენ მოსახლეობის იმ ნაწილს, რომლებსაც მიაჩნიათ, რომ ცივილიზაციას ვაქცინაციით საფრთხე ემუქრება. მთლად ასე არ არის, იმ ადამიანებშიც, რომლებიც არ არიან მომხრეები, რამდენიმე ჯგუფი გამოიყოფა. 

კვლავ ნდობის საკითხი მინდა შემოვიტანო იმიტომ, რომ არსებობენ ადამიანები, რომლებიც, როგორც უკვე ვთქვი, არ ენდობიან ვაქცინას და ჯანდაცვის სისტემას საკუთარი გამოცდილების ხარჯზე, ან იმ ინფორმაციის ხარჯზე, რაც ყოველდღიურად ვრცელდება, სადაც დიდი დოზით არის ასახული ვაქცინაციის უარყოფითი მხარეები. 

ასევე, არსებობს ჯგუფი საზოგადოებისა, რომლებიც განსაკუთრებით ზრუნავენ ფსიქიკურ, სულიერ ჯანმრთელობაზე და ენდობიან საკუთარ სხეულს, სიჯანსაღეს, რის გამოც ამბობენ უარს. ისინი, ძირითადად, ვაქცინის წინააღმდეგ არ მიდიან, უბრალოდ თვითონ არ თვლიან საჭიროდ, რომ აიცრან. 

აქვე გამოვყოთ კატეგორია, რომლებიც, პირიქით, არ ენდობიან საკუთარ სხეულს და მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება სრულად იყვნენ ვაქცინირებულები, მაინც შიშით უყურებენ ამ საკითხს, ასე ვთქვათ „დაპანიკებული“ ხალხის ჯგუფი.

კიდევ ერთი ჯგუფი, რომელსაც ხშირ შემთხვევაში რელიგიასთან აქვს მჭიდრო კავშირი და რომლებიც ჩიპების მოლოდინში არიან, ეს ყველაფერი კი ანტიქრისტესთან ასოცირდება, ზუსტად ამიტომ ენდობიან იმ ინფორმაციას, რომელსაც იღებენ მათთვის პატივცემული ადამიანებისგან. ანუ გააჩნია, ვის ენდობა ამ შემთხვევაში ადამიანი.

- როგორ შეიძლება ამ კუთხით ხალხის ნდობის მოპოვება და ეჭვებთან შებრძოლება?

- სიმართლე გითხრათ, მე დაგვიანებულად მეჩვენება ეს ყველაფერი, რადგან ადამიანებს გვახასიათებს ასეთი თავისებურება, რომ როდესაც მივიღებთ გადაწყვეტილებას, ისე განვეწყობით ხოლმე, რომ შემდეგ რითიც შეგვიძლია მხარს ვუჭერთ უკვე ჩამოყალიბებულ აზრს ამა თუ იმ საკითხზე, გვიყვარს, როდესაც მართლები ვართ. შესაბამისად, კარგი იქნებოდა, აქამდე მიღებულიყო ზომები, რათა სხვანაირად მიეღო მოსახლეობას ინფორმაცია. ვაქცინაციის პროცესის დაწყებიდან თვეები გავიდა და ჩვენ უკვე იმ ეტაპზე ვართ, როდესაც თითქმის ყველა ადამიანმა იცის, უნდა თუ არ უნდა აცრა. შესაბამისად, ვთვლი, ნდობის მოპოვებასთან დაკავშირებით ზომების მიღება დაგვიანებულია ან ძალიან რთული იქნება.

- სამედიცინო კუთხით ვიცით, რომ ინფორმირებაა საჭირო, თუმცა ფსიქოლოგიურად როგორ შეიძლება მივუდგეთ ამ საკითხს? ფაქტია, ძადატანება უკუშედეგს იძლევა.

- ერთადერთი ვერსია იქნებოდა ძალდატანებითი ვაქცინაცია, რა შემთხვევაშიც აიცრებოდნენ ადამიანები, რასაც პირადად მე ვერანაირად ვერ მივესალმები. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცო​დნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

- როდესაც ბავშვი გამუდმებით უხეშობს, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

ზოგადად ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. როდესაც პრობლემურ ქცევასთან გვაქვს საქმე, ამ შემთხვევაში, ბავშვის გამუდმებულ უხეშობასთან და ხშირად მეორდება შემანარჩუნებელი შედეგი, ანუ განმტკიცება, გამორიცხულია ამ ქცევას არ ჰქონდეს წინაპირობა. ქცევათმეცნიერება (ბიჰევიორიზმი) ყველაზე ეფექტურად გვეხმარება ქცევის მართვაში, ხოლო ქცევის მომავალში გამოვლენას და დასწავლას განაპირობებს შედეგები, რომლებიც მოსდევს მას. ანუ შედეგი, რომელიც იწვევს ქცევის გამოვლენის ზრდას. თუკი ბავშვი უხეშობით, ფიზიკური აგრესიით, ყვირილით არასასურველი ქცევით აღწევს სასურველს მაგალითად:

  1. სასიამოვნო სტიმულის მიღება - მაღაზიაში უნდოდა კანფეტი, არ ყიდულობდნენ, მან იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: მიიღო სასურველი და უყიდეს;
  2. არასასიამოვნოს თავიდან არიდება - არ უნდა დაყრილი სათამაშოების ალაგება. იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: დავალება არ შეასრულა, ოღონდ დამშვიდებულიყო და ამ დავალების შესრულება აღარ მოსთხოვეს.

შესაძლოა და ხშირია ეს იყოს ყურადღების მიღებისთვის გამოვლენილი ქცევა ან სხვისი ყურადღების თავიდან აცილებისთვის. იმისათვის, რომ გავიგოთ ქცევის ფუნქცია და შედეგის მასზე ზემოქმედება, სპეციალისტები პრობლემური ქცევის დროს ვაგროვებთ და მშობელსაც ვთხოვთ ABC (Antecedent-Behavior-Consequence - წინაპირობა, ქცევა, შედეგი) მონაცემების შეგროვებას და შემდგომ ამ მონცემების ნიადაგზე გარკვეული სტრატეგიების დასახვას.

ქცევას თუ არ ექნება ის შედეგი, რისთვისაც ხორციელდება, ადრე თუ გვიან ჩაქრება და საბოლოოდ გაქრება. შესაძლოა, გარკვეული პერიოდი ქცევისაფეთქება გამოიწვიოს, მაგრამ საბოლოოდ, მაინც გაქრება. თუმცა, უნდა გავითვალისწინოთ ინდივიდუალიზმი, რომელიც ასევე გააჩნია ქცევას. ძველი და ჩვევაში გადასული ქცევის გაქრობა რთულია, ახლის გაცილებით მარტივი. შესაბამისად, მშობელი უნდა ეცადოს გაარკვიოს რა არის წინაპირობა აღნიშნული ქცევების და რა მოყვება, რა ინარჩუნებს მათ. თუკი თავად ვერ ახერხებს და უჭირს გამკლავება, მაშინ უნდა მიმართოს სპეციალისტს. მოდით, კიდევ ერთხელ ჩამოვთვალოთ რა შეიძლება იყოს აღნიშნული ქცევის განხორციელების მიზეზები: 

1. სასურველის მიღება;

2. იმპულსურობა;

3. ყურადღების მიპყრობა;

4. არახელსაყრელი გარემო;

5. იმიტირება (მიბაძვა) ოჯახის წევრის, მულტფილმის გმირის და ა.შ.;

6. თავდაცვა;

7. უნარების ნაკლებობა ( არ იცის როგორ მოითხოვოს რაიმე ან ლექსიკური მარაგი არ აქვს);

8. სტრესი (ოჯახის სირთულეები);

9. ემოციური ფონი (იმედგაცრუება, ყურადღების ნაკლებობა);

10. ფიზიოლოგიური მდგომარეობა, რუტინის დარღვევა, უძილობა, შიმშილი.

- რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება?

- იმ მომენტში არ ამახვილებთ ყურადღებას, არ ეჩხუბებით, არ ავლენთ საპასუხო აგრესიას, არ იცინით, არ ახალისებთ. როდესაც ქცევის გამოვლენა დასრულდება, ვასწავლით გამოხატვის სწორ ფორმას (სასურველის მოთხოვნის, არასასურველის თავიდან არიდების და ა.შ). ეს იმ შემთხვევაში თუკი ბავშვს მიმართული მეტყველება ესმის და თუ არა, მაშინ სხვა სტრატეგიების გამოყენება შეგვიძლია, მაგალითად, ალტერნატიული კომუნიკაცია, ჟესტით მოთხოვნა და ა.შ

- რამდენად ეფექტურია, რომ ასეთ დავაიგნოროთ?

რაც შეეხება იგნორს, აღნიშნული სტრატეგია ქცევის გამოყენებით ანალიზში ნამდვილად არსებობს და ჰქვია დაგეგმილი იგნორი, თუმცა, ეს ძალიან დიდი სიფრთხილით უნდა გამოვიყენოთ და მხოლოდ გარკვეულ სიტუაციებში, ისიც სპეციალისტთან შეთანხმებით. უნდა აღვნიშნოთ, რომ ამ დროს ვაიგნორებთ ინდივიდის ქცევას და არა თავად ინდივიდს.

როცა ბავშვი ხდება აგრესიული, ვიწყებთ ძიებას, გვიჩნდება კითხვას რატომ? მშობელმა ყველა გარემოში უნდა გააანალიზოს აღნიშნული ქცევა და თუ ვერ იგებს მიზეზს, მიმართოს სპეცილისტს. მნიშვნელოვანია ერთი აღზრდის სტილი ოჯახში, არასწორია, როდესაც ოჯახის ერთი ან რამოდენიმე წევრი რაღაცას უკრძალავს და სხვები ნებას რთავენ.

- მშობლის მხრიდან, რა სახის კომუნიკაციამ შეიძლება გაამწვავოს მდგომარეობა?

მშობლის მხრიდან აგრესიაზე აგრესიით პასუხმა ერთმნიშვნელოვნად შესაძლოა გაამწვავოს მდგომარეობა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად