ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი?

​ფსიქოლოგმა თინათინ ჭინჭარაულმა ბავშვისთვის კონკრეტული ქცევის დასწავლის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსებს თუ სურთ, რომ ბავშვისგან რაღაც ქცევა დაინახონ, მათ ეს ქცევა ბავშვს თავად უნდა ასწავლონ:

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ბავშვისგან დავინახოთ რაღაც ტიპის ქცევა, გამოდის, რომ ეს ქცევა უნდა ვასწავლოთ. ვასწავლოთ რა თვალსაზრისით? ყვირილზე როდის გადადიხართ ხოლმე? როდესაც ბავშვი რაღაცას ვერ აკეთებს, ​წყნარად ვერ ვაგებინებთ, ძალა არ გვაქვს და ვყვირივართ. შეიძლება ბავშვი მოვიდა, მოგქაჩა, შენ სხვა რაღაცით ხარ დაკავებული. მერე ძლიერად მოგქაჩა, უცებ „ბახ“ რაღაც გატყდა. მომენტალურად იქ ხარ. ყვირილი ხშირ შემთხვევაში ასრულებს კომუნიკაციის ფუნქციას.“

თინათინ ჭინჭარაულმა აღნიშნა, რომ ყვირილი კომუნიკაციის ეფექტიანი სტრატეგია არ არის და მის ნაცვლად ურთიერთობის სხვა ფორმა უნდა გამოვნახოთ:

„დიდები ვიწყებთ გარკვევას, გვინდა აღმოვაჩინოთ კომუნიკაციის ეფექტიანი სტრატეგიები. ​თვითონ ვაცნობიერებთ, რომ ყვირილი არ არის ის ფორმა, რომლითაც გარესამყაროსთან უნდა ვურთიერთობდე. ჩვენ თვითონ ვიწყებთ მოძებნას რაღაც ახალი ეფექტიანი სტრატეგიების. ბავშვების შემთხვევაში ყვირილი არის ჩვენთან კომუნიკაციის ფორმა. უფროსების პასუხისმგებლობაა ვასწავლოთ მათ ჩვენთვის უფრო გასაგები ენით გაგებინება.“

თინათინ ჭინჭარაულის თქმით, ბავშვს ყურადღება მაშინ უნდა მივაქციოთ, როდესაც ის მოსაწონ ქცევას ავლენს და არაფერს აშავებს:

„ბავშვს ყურადღება უნდა მივაქციო არა მაშინ, როდესაც ის რაღაცას აშავებს, არამედ მაშინ, როდესაც სრული სიჩუმეა. დაშავების პროცესი ხმამაღალია ხოლმე. სრული სიჩუმე ნიშნავს, რომ ბავშვი რაღაცით ერთობა. ​სიჩუმე უნდა იყოს უფრო მნიშვნელოვანი ინდიკატორი ჩემ მიერ ყურადღების ბავშვისკენ წარმართვის, ვიდრე ყვირილი. ამ შემთხვევაში ბავშვი სწავლობს, რომ ყვირილი კი არ იპყრობს ადამიანების ყურადღებას, არამედ სხვა რაღაც. მე ვასწავლი ბავშვს იმ კანონზომიერებას, რომ როდესაც რაღაცას კარგად აკეთებს, მე ამას ვხედავ. როდესაც ბავშვი ხატავს, უნდა ვიპოვო რა არის იქ ლამაზი და ეს წავახალისო.“

„როდესაც ვხედავ, რომ ბავშვს პირველად აქვს მცდელობა და თვითონ იწყებს დამოუკიდებლად კოვზით ჭამას, პირველად გამობაჯბაჯდება თავისი საძინებლიდან უცნაურად, მაგრამ დამოუკიდებლად ჩაცმული, უნდა წავახალისო. მას უნდა ჰქონდეს ჩვენი მხარდაჭერა, რომ ახალი ნაბიჯები გადადგას. ​ეს გაცილებით მეტ ძალისხმევად მოითხოვს ხოლმე ოჯახის წევრებისგან, მაგრამ საბოლოო შედეგი არის ჩვენთვის ბევრად უფრო სასიხარულო. მშობლები 12-14 წლის ასაკში არ აღმოაჩენენ, რომ თურმე დამოუკიდებლად არ ჭამს ბავშვი. ისინი არ აღმოაჩენენ, რომ თურმე დამოუკიდებლად ჩაცმა არ შეუძლია ბავშვს,“ - აღნიშნა თინათინ ჭინჭარაულმა.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“