Baby Bag

„არავითარი ჩანთა არ უნდა გაუჩხრიკო ბავშვს და შვილს უნდა ენდობოდე,“ - ზურა მხეიძე

„არავითარი ჩანთა არ უნდა გაუჩხრიკო ბავშვს და შვილს უნდა ენდობოდე,“ - ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ მოზარდებში ქუჩური სამყაროსადმი ინტერესის ზრდის პრობლემაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ აღნიშნული პრობლემატიკა მარადიულია:

„ეს არის მუდმივი პრობლემა. შეგიძლიათ ნახოთ ფილმი „კლასი,“ ევროპის ქვეყანა არ არის ის?! ​ეს თემები მუდმივად არსებობს. შეცდომა იყო, რომ დაახლოებით 15 წლის წინ სკოლას წაართვეს აღზრდის ფუნქცია. იყო მარტო ცოდნის მიცემის მომენტები. თქვენ ახლა ახსენეთ ქუჩური გარჩევები, მეც ვიყავი მერვე-მეცხრე კლასში. იმ ქუჩური და არა ქურდული წესების მიხედვით დანის ტარება არ შეიძლებოდა. დღეს ყველაფრის წაღება შეიძლება. ის წესი რომ მოიშალა, რასაც თითქოს ვებრძვით, არაფრით არ ჩანაცვლდა. თუ არაფრით არ ჩანაცვლდა, მაშინ ყველაფერი ნებადართულია.“

ზურა მხეიძის თქმით, ოჯახის გარდა ყველა ინსტიტუტი მოშლილია:

„ერთადერთი ოჯახი დარჩა. თქვენ თუ ვინმე ახალგაზრდას შეხვდებით, რომელიც მეტ-ნაკლებად კარგია, სავარაუდოდ ეს არის ოჯახის დამსახურება. სხვა ინსტიტუტები მორღვეულია თავიდან ბოლომდე. ერთ-ერთი მომენტი, რომელიც ჩვენ გვახასიათებს, არის ​გადაჭარბებული ზრუნვა. სანამ ბავშვი გარდატეხის ასაკს მიადგება, მანამდე მისთვის მნიშვნელოვანია მასწავლებლის შეფასება, გარდატეხის ასაკში მას ეს აღარ აინტერესებს, აინტერესებს თავისი სტატუსი. ის იწყებს ბრძოლას იმის დასამტკიცებლად, რომ დამოუკიდებელი პიროვნებაა. თუ ჩვენ ისე გავზრდით, რომ მას ჩვენთან ამის მტკიცება არ დასჭირდება, პრობლემა აღარ იქნება. ზრუნვასთან ერთად ბავშვს უნდა მისცე აღიარება, რომ ის პერსონაა.“

ზურა მხეიძემ აღნიშნა, რომ ადამიანი ბავშვობის ასაკიდანვე უნდა იყოს პასუხისმგებელი თავის ქცევებზე:

„ბავშვობის ასაკიდანვე ადამიანი თავის ქცევებზე უნდა იყოს პასუხისმგებელი. ბავშვი ნელ-ნელა უნდა მივაჩვიოთ გადაწყვეტილებების მიღებას. არავითარი ჩანთა არ უნდა გაუჩხრიკო ბავშვს და ​შვილს უნდა ენდობოდე. მე კატეგორიული წინააღმდეგი ვარ ჩხრეკის, მიყურადების, თვალთვალის. აღზრდის პროცესში ნდობა უნდა გასცე და მოიპოვო კიდეც მშობელმა. მშობელი არ არის მარტო დირექტივების მიმცემი. რაც აკრძალულია, ბავშვს ყოველთვის იმის ინტერესი აქვს. ბავშვი ინტერესიანია. სათამაშოს რომ მისცემ, შეიძლება დაშალოს, რომ ნახოს რა დევს შიგნით. როდესაც რაღაცის დამალვას ვიწყებ, ის იწყებს იქითკენ სვლას.“

„ბავშვთან ურთიერთობა არ არის მარტო ის, რომ მოიკითხო, რა ხდება სკოლაში. მნიშვნელოვანი როლი აქვთ ხოლმე მამებს ურთიერთობაში. სერიოზული დეფიციტი აქვთ ურთიერთობის. ეს ურთიერთობა არ ნიშნავს, რომ ვკითხო, რა ხდება სკოლაში ან წავიყვანო ჩემს მეგობართან, რომელსაც იმავე ასაკის შვილი ჰყავს. მე და ის ჩემი მეგობარი ვერთობით, ესენი თავისთვის არიან. ეს არ არის ურთიერთობის პროცესი. ​მთლიანი სპექტრი სჭირდება ურთიერთობის ბავშვს,“- აღნიშნულ საკითხებზე ზურა მხეიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ -ის გადაცემაში „დილა უქმეებზე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა უქმეებზე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

​ზაფხულში ზღვა თუ მთა და რამდენი დღეა საჭირო, რომ ბავშვს ჰაერის გამოცვლაში ჩაეთვალოს
​ზაფხულში ზღვა თუ მთა, რომელია მეტად სასურველი? - Momsedu.ge-ს კითხვას ცნობილმა პედიატრმა, მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორმა ინგა მამუჩიშვილმა უპასუხა. მისი თქმით, ორივე ძალიან სასარ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- თამაში ბავშვის განვითარების მნიშვნელოვანი ნაწილია. თამაშით ის საკუთარ თავს და გარე სამყაროს შეიმეცნებს. კერძოდ, თამაში ბავშვს ეხმარება ჩამოუყალიბდეს ნდობა ადამიანების და გარესამყაროს მიმართ, იგრძნოს თავი ბედნიერად, განუვითარდეს სოციალური უნარები, ენა და კომუნიკაცია, შემეცნებითი და მოტორული უნარები, ისწავლოს ემოციების რეგულაცია, ზრუნვა.

თამაშის კატეგორიზება ხდება ასაკის და თამაშის ფორმის მიხედვით. მაგალითად, გამოიყოფა 0-2 წლამდე ე.წ. მარტო თამაშის ეტაპი - ამ დროს ბავშვი ძალიან ბევრს ამოძრავებს ხელებს, ფეხებს და ამგვარად ცდილობს შეისწავლოს საკუთარი სხეულის შესაძლებლობები. იღებს ახალ სენსორული გამოცდილებას. 2 წლიდან იწყება ე.წ. პარალელური თამაშის ეტაპი, რა დროსაც ბავშვები თამაშობენ ერთნაირ თამაშს გვერდიგვერდ, მაგრამ ერთმანეთთან ინტერაქცია ნაკლებია. 4 წლიდან იწყება თანამშრომლობითი თამაში - ამ დროს ბავშვები ერთად მოქმედებენ, ინაწილებენ აქტივობებს, როლებს. თამაშის ფორმის მიხედვით გამოიყოფაარასტრუქტურირებული და სტრუქტურირებული თამაში, თამაში შიდა და გარე სივრცეში,მარტო და გუნდური თამაში. სტრუქტურირებული თამაში უფრო მეტად ორგანიზებულია და მას ხშირად ხელმძღვანელობს ზრდასრული. არასტრუქტურირებული ე.წ. თავისუფალი თამაშის დროს ძირითადად ბავშვი წარმართავს პროცესს.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- ზოგადად, როგორც სტრუქტურირებული, ასევე არასტრუქტურირებული, ანუ დამოუკიდებელი თამაში მნიშვნელოვანია ბავშვის განვითარებისთვის, რადგან სხვადასხვა ტიპის თამაშის გამოცდილება განსხვავებული უნარების განვითარებას უწყობს ხელს. რომ ვისაუბროთ კონკრეტულად დამოუკიდებლად თამაშის მნიშვნელობაზე, ამ დროს, ბავშვებს შემოქმედებითი უნარი მეტად უვითარდებათ. ამ პროცესში ისინი კრეატიულ გადაწყვეტილებებს იღებენ, უჩნდებათ ინტერესი, ემატებათ მოტივაცია, ვითარდება ბავშვის მოთმინება და გამძლეობა, რაც ხელს უწყობს რომ უფრო კომფორტულად ითამაშონ მარტო და ამცირებს თანატოლების ზეგავლენას. ეს ეხმარება მათ იპოვონ საკუთარი გზა.

- როგორ შეუძლიათ მშობლებს წაახალისონ დამოუკიდებლად თამაში?

- პირველ რიგში, დარწმუნდით, რომ თქვენს შვილს აქვს უსაფრთხო ადგილი სათამაშოდ. დამოუკიდებლად თამაშისას ბავშვებს უნდა ჰქონდეთ შესაძლებლობა გამოიკვლიონ გარემო და ეს დიდწილად საკუთარი ძალებით გააკეთონ, რათა განივითარონ თავდაჯერებულობა და დამოუკიდებლობა. თუმცა, მნიშვნელოვანია რომ ბავშვს ჰქონდეს უსაფრთხო გარემო. ამიტომ, უნდა „გავასუფთავოთ“ სათამაშო ადგილები პოტენციური საფრთხისგან და მთელი თამაშის განმავლობაში ვაკონტროლეთ პროცესი, რათა დავრწმუნდეთ, რომ თქვენი პატარა უსაფრთხოდ თამაშობს. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ადრეულ ასაკში.

მნიშვნელოვანია გამოიკვლიოთ ბავშვის ინტერესები და მისცეთ შესაბამისი სათამაშოები. მაგალითად, თუ სახლის აწყობა უნდა ლეგოებით, დარწმუნდით რომ ოთახში ხელმისაწვდომია ლეგოები და სხვა საჭირო სათამაშოები. პერიოდულად შეგიძლიათ მისცეთ მითითებები, დაეხმაროთ თუ სირთულის წინაშე დადგება, შეაქოთ და მოტივაცია აუმაღლოთ. მიეცით ბავშვს საშუალება საკუთარი წესებით ითამაშოს და იყოს ლიდერი.

- რა გავაკეთოთ როდესაც ბავშვს არ უყვარს თამაში?

- არის შემთხვევები, როდესაც ბავშვები არ ერთვებიან მრავალფეროვან თამაშებში, ზოგჯერ ეს უბრალოდ ნაკლები მოტივაციითაა გამოწვეული, ზოგჯერ კი ეს შეიძლება განვითარების შეფერხების მაჩვენებელიც კი იყოს. განსაკუთრებით საყურდღებოა, როდესაც ბავშვი არ გადადის თამაშის ერთი ეტაპიდან მეორეზე ანუ, მაგალითად, როდესაც უკვე მოეთხოვება, როლური/ფუნქციური თამაში სხვა ბავშვებთან ერთად, მაგრამ ყოველთვის ირჩევს მარტო თამაშს, აქვს ძალიან შეზღუდული ინტერესები, არ იყენებს სათამაშოს ფუნქციას შესაბამისად. რა თქმა უნდა, მხოლოდ ამ ნიშნებით არ ხდება დარღვევის შეფასება, თუმცა საყურადღებოა და საჭიროა სპეციალისტთან კონსულტაცია. ამ ყველაფერში დიდი წვლილი მიუძღვის გაჯეტებს, ეკარენზე დამოკიდებულასაც. ასეთ დროს ეცადეთ დააკვირდეთ ბავშვს და განმავითარებელი თამაშები მის ინტერესებს მოარგოთ. დაიწყეთ თამაში მცირე დროით და ნელ-ნელა გაზარდეთ დრო, მიჰყევით ბავშვის ტემპს.

გახსოვდეთ, რომ თამაშმა არ უნდა დაკარგოს გართობის ფუნქცია და არ უნდა გახდეს ბავშვისთვის მომაბეზრებელი ან სტრესის მომტანი. ამისათვის კი მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ ბავშვის ინტერესები და შესაძლებლობები. არასწორად შერჩეულ სათამაშოს ან თამაშს შესაძლოა თან ახლდეს იმედგაცრუება, გაღიზიანება ან თამაშის თავიდან არიდების მცდელობა. ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ შერჩეული თამაში იყოს ბავშვის ასაკის და განვითარების შესაბამისი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად