Baby Bag

რა ძირითადი ნიშნები გვაფიქრებინებს, რომ ურთიერთობა ტოქსიკურია და როგორ დავაღწიოთ თავი ასეთ ურთიერთობას?

რა ძირითადი ნიშნები გვაფიქრებინებს, რომ ურთიერთობა ტოქსიკურია და როგორ დავაღწიოთ თავი ასეთ ურთიერთობას?
რა ძირითადი ნიშნები გვაფიქრებინებს, რომ ურთიერთობა ტოქსიკურია და როგორ დავაღწიოთ თავი ასეთ ურთიერთობას? ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, არტთერაპვეტი, ფსიქოდიაგნოსტი-ფსიქოკონსულტანტი, მარიამ ბასოშვილი.
- ზოგადად, რას გულისხმობს ტოქსიკური ურთიერთობა და როგორია ტოქსიკური ადამიანი?
- სიტყვა „ტოქსიკურს“ ძალიან ხშირად თავად კლიენტები მოიხსენიებენ და ეს სიტყვა ურთიერთობის ერთგვარი შეფასებაა. როდესაც ადამიანი ურთიერთობას აფასებს, როგორც ტოქსიკურს, ეს ნიშნავს, რომ მასზე ეს ურთიერთობა საწამლავივით მოქმედებს. ტოქსიკური ურთიერთობა შეიძლება ვუწოდოთ ნებისმიერ არაჯანსაღ ურთიერთობას, სადაც არ ითვალისწინებენ ერთმანეთის ინტერესებს, დაკარგულია პირადი საზღვარი, წყვილში ერთ-ერთს მაინც აქვს დისკომფორტის განცდა. არსებობს წყვილის სიუჟეტები, რომლის მიხედვით ვხვდებით, რა ურთიერთობაშია ადამიანი და რამდენად ჯანსაღი კავშირი აქვს მას. ერთ-ერთი სიუჟეტი ურთიერთობის, რომელსაც შეგვიძლია ტოქსიკური ვუწოდოთ, არის შემდეგი: ორი როლი - დომინანტის და მსხვერპლის. მსხვერპლი არის ამ ურთიერთობაში დამკვეთის (დომინანტის) ინტერესების მუდმივი შემსრულებელი.
- რა არის ტოქსიკური ურთიერთობის მთავარი ნიშანი?
- როგორც აღვნიშნე, ერთ-ერთი მთავარი ნიშანი არის პირადი საზღვრის დაკარგვა. ადამიანს უნდა ჰქონდეს განცდა, რომ შეუძლია თავად მიიღოს გადაწყვეტილება, შეუძლია, რომ მისი ინტერესები დაიკმაყოფილოს. ფსიქოლოგიურად, როდესაც ადამიანი მუდმივი ზეწოლისა და წნეხის ქვეშ არის, ასეთი ურთიერთობა ვერ იქნება ჯანსაღი. ფიზიკურ ძალადობაზე ამ შემთხვევაში აღარ ვლაპარაკობ, რადგან ყველაფერი, რომ ჩრდილში რჩებოდეს, ეს უკვე პიკია პიროვნების დამსხვრევის.
- ასეთი ურთიერთობები მენტალურად ცუდ ზეგავლენას ახდენს ურთიერთობაში მყოფ ადამიანზე. კონკრეტულად, რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ტოქსიკურმა ურთიერთობამ წყვილში?
- როდესაც ჩემთან მოდიან ტოქსიკური ურთიერთობის პრობლემით და სურთ, რომ დაასრულონ ეს ურთიერთობა, ამ ყველაფრის უკან ძალიან ბევრი პრობლემაა ჩაშლილი და საკმაოდ დიდი მუშაობაა საჭირო. ხშირად ვხვდებით მკვეთრად გამოხატულ დეპრესიულ მდგომარეობას, ან სხვადასხვა ემოციური სფეროს პათოლოგიას, დაქვეითებულია ასევე თვითშეფასება. ამ დროს ადამიანს სჭირდება ყველა სიმპტომის მოხსნა, რომელიც ერთი შეხედვით თავადაც იცის და მეორე მხრივ, იმ ღრმა შრეებზეა მუშაობა საჭირო, რომელიც ახდენდა პროვოცირებას, რომ სწორედ ასეთ ურთიერთობაში ყოფილიყო და ის ქცევის სტრატეგიები ჰქონოდა, რომელიც მას მხოლოდ პრობლემას უქმნიდა.
- ხშირად ადამიანებს უჭირთ, ტოქსიკურობის მიუხედავად, ამ ურთიერთობიდან გამოსვლა. რა უნდა გავაკეთოთ იმისთვის, რომ თავი დავაღწიოთ არაჯანსაღ ურთიერთობას?
- დიახ, ნამდვილად უჭირთ და მათთვის ძალიან ძნელია ამ საკითხთან ბრძოლა. ძალიან ბევრი ამჯობინებს, იყოს ისევ იმ სიტუაციაში, ვიდრე იმ მიჯაჭულობის გაწყვეტაზე იმუშაოს, რაც მას აკავშირებს. ეს არის ერთი დიდი ჯაჭვი და დამოკიდებულება. როგორც რაიმეზე დამოკიდებულების შეწყვეტაა ძნელი, ასევე არანაკლებ ძნელია ასეთ მავნებლურ ურთიერთობაზე უარის თქმა. მე ვფიქრობ, როდესაც ადამიანი თვლის, რომ მისთვის ესა თუ ის ურთიერთობა არის მომწამვლელი და მისთვის სიმშვიდე, კომფორტი, პატივისცემა დაკარგულია, იმ დღიდან უნდა უთხრას საკუთარ თავს - „მე შემიძლია შევცვალო ყველაფერი“; „მე მაქვს საკმარისი ძალა და ენერგია, რომ ვიყო უკეთ“. მთავარია, ადამიანს უნდოდეს თავის დაღწევა, სირთულეები, რა თქმა უნდა, არსებობს და ამ წინააღმდეგობების გადალახვა კიდევ უფრო გაზრდის, როგორც პიროვნებას.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რჩევები დღესასწაულის შემდეგ ბავშვების ყოველდღიურობაში დასაბრუნებლად

რჩევები დღესასწაულის შემდეგ ბავშვების ყოველდღიურობაში დასაბრუნებლად

დღესასწაულის შემდგომ ბავშვების ჩვეულ რეჟიმში დაბრუნებაზე ​MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი მზიკო დალაქიშვილი ესაუბრა.

- რა ასაკიდან ენიჭება ბავშვებისთვის მნიშვნელობა დღესასწაულების აღნიშვნას? 

- დღესასწაული გულისხმობს ემოციების გაცვლას, სიხარულის გამოხატვას, სიყვარულს ერთმანეთის მიმართ. ამ მდგომარეობას ასაკი არ აქვს, ბავშვი დაბადების დღიდან საჭიროებს ემოციების გაცვლას და დადებითი ენერგიის ემოციებად მიღებას, შესაბამისად, დღესასწაულში ბავშვის ჩართულობა ყველა ასაკში მისაღებია, მთავარია, ვიცოდეთ ბავშვის განვითარების თავისებურებები და ფიზიოლოგია, არ დავარღვიოთ ბავშვის რეჟიმი ისე, რომ მისი ნერვული სისტემა დაზიანდეს, მოხდეს ზედმეტი აგზნება, რაც გამოიწვევს გაღიზიანებას და ქცევის ცვლილებებს. ზედმეტი ხმაური, ხმამაღალი გარემო, ჭარბი გამღიზიანებელი ზოგადად არღვევს ორგანიზმის ჰომეოსტაზს და მშობლებს გვმართებს ყურადღება ეს გარემო გამღიზიანებლები ვაკონტროლოთ ბავშვის განვითარებისა და ფსიქო-ემოციური მდგომარეობის შესაბამისად. ზეიმი და დადებითი ემოციების მიღება კი ყველა ასაკს უხდება!

- რა პერიოდიდან არის ასე ვთქვათ, ღირებული, რომ ბავშვს დავურღვიოთ ცხოვრების რუტინა დღესასწაულების გამო?

- გააჩნია რას ვგულისხმობთ ცხოვრების რუტინის დარღვევაში... გვიან დაძინება, ზედმეტი ტკბილეული, დიდი დოზით ტელევიზორი, ხმაურიანი გარემო და ხალხმრავლობა - ეს ბავშვობის არცერთი ასაკისთვის არ არის რეკომენდებული. თუ უბრალოდ არდადეგები იგულისხმება, სადაც ბავშვები მშობლებთან და მეგობარ-ახლობლებთან ერთად მხიარულობენ და აქვთ იმის საშუალება, რომ თავისუფლად, სტრესის გარეშე გაატარონ დრო მხიარულებაში, ამაში პრობლემას ვერ ვხედავ. მსგავსი სიტუაციები აუცილებელიც კი არის განსატვირთად და გამოცდილების მისაღებად, ახლო ადამიანებთან დიდი დოზით დროის გატარება და მხიარულება მხოლოდ კარგის მომტანია განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც მშობლებს არ გვაქვს საშუალება, წლის განმავლობაში დავუთმოთ დრო და ენერგია ჩვენს შვილებს და ვიყოთ მათი მხიარულების გამზიარებელნი.

- დღესასწაულების შემდეგ როგორ უნდა დავიწყოთ ბავშვის ემოციების და სადღესასწაულო განწყობის დარეგულირება?

- დღესასწაულის შემდეგ ყოველთვის არის რუტინულ ცხოვრებასთან დამაკავშირებელი გარდამავალი პერიოდი. სწორედ ეს გარდამავალი პერიოდია რაც ბავშვს უხეშად არ წყვეტს ერთ რეალობას და არ გადაჰყავს მეორეში. ახალი წლის პერიოდს თუ ავიღებთ, მაგალითად, ყველა მხიარულებას აქვს როგორც დასაწყისი, ისე დასასრული, ნაძვის ხეს ერთად ვრთავთ, შემდეგ ერთად ვშლით, ვინახავთ. მე პირადად, მთავარი მგონია ბავშვის ყველა პროცესში ჩართულობა (ასაკის ინტერესისა და განვითარების შესაბამისად) და ცხოვრების ციკლისა და რიტმის შეგრძნების ცნობიერება, რაც, ჩვენზე, მშობლებზეა დამოკიდებული - მათთან ერთად მოვემზადოთ დღესასწაულისთვის, ერთად ვიზეიმოთ და ერთად დავალაგოთ/ავალაგოთ საზეიმო გარემო, ასე ხელს შევუწყობთ პროცესის ჯანსაღად გავლას, გამოცდილების ინტეგრირებას, დროებით დამშვიდობებას დღესასწაულთან, მომზადებას ახალი, ხვალინდელი დღისთვის.

რჩევები ყოველდღიურობაში დასაბრუნებლად:

ჩართეთ ბავშვები სუფრის ალაგების პროცესში, ნაძვის ხეც ერთად დაშალეთ, გააზიარეთ ამ დღესასწაულის კარგი ემოციებისა და შთაბეჭდილებების შესახებ, მოყევით და ბავშვსაც მოუსმინეთ, რა იყო კარგი, ასევე თქვით და მოუსმინეთ, რა მოგენატრათ ყოფითი რუტინული ცხოვრებიდან, ბაღი, სკოლა, მეგობრები, მასწავლებლები, მეცადინეობა, სპორტზე სიარული.... თქვენც უდავოდ  გექნებათ თქვენი საყვარელი საქმე და სიტუაციები, რაც მოგენატრებოდათ, გააზიარეთ ეს. ერთად უთხარით მადლობა დღესასწაულს და დასვენების პერიოდს დაემშვიდობეთ, რომელიც აუცილებლად დაბრუნდება! წელიწადი ხომ რამდენჯერმე გვთავაზობს სხვადასხვა ჩვენთვის საყვარელ დღესასწაულს, ამის გაზიარებაც დაეხმარება ბავშვს, გაუშვას რაც იყო, დაუბრუნდეს აწმყოს და ჰქონდეს მოლოდინი მსგავსი სიტუაციის, დღესასწაულის მოსვლის! დაუბრუნდით იმ ყოველდიურობას, რომელიც შესაძლოა არც კი იცით, მაგრამ შესაძლოა, მოგენატრათ კიდეც. დიალოგში აზრები ლაგდება და ცნობიერდება ის, რაც არის ჩვენში, ამიტომ გირჩევთ დიალოგს ბავშვთან, ასაკისა და განვითარების შესაბამისად.

გავაცილოთ დღესასწაული, რომ მოგვენატროს და მისი მოსვლა ხელახლა იქცეს დღესასწაულად!

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

წაიკითხეთ სრულად