Baby Bag

„სამ წლამდე ბავშვის ტვინი ყველაზე სწრაფად ვითარდება. იმისთვის, რომ მოხდეს მისი თავის ტვინის ორივე ნახევარსფეროს თანაბრად განვითარება, მნიშვნელოვანია მუსიკის მოსმენა“

„სამ წლამდე ბავშვის ტვინი ყველაზე სწრაფად ვითარდება. იმისთვის, რომ მოხდეს მისი თავის ტვინის ორივე ნახევარსფეროს თანაბრად განვითარება, მნიშვნელოვანია მუსიკის მოსმენა“

რა ზეგავლენას ახდენს მუსიკა ბავშვის ფსიქო-ემოციურ განვითარებაზე, რას უწყობს ხელს და როგორ მუსიკას მივანიჭოთ უპირატესობა, როგორც ორსულობის პერიოდში, ასევე ბავშვის დაბადების შემდეგ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, აქვს თუ არა მნიშვნელობა ბავშვების პიროვნული, ფსიქო-ემოციური განვითარების კუთხით მუსიკას, რომელსაც ვასმენინებთ?

- სკოლამდელი ასაკი არის ის პერიოდი, როდესაც საფუძველი ეყრება და ყველაზე აქტიურად მიმდინარეობს ადამიანის პიროვნების ჩამოყალიბება, რომელზეც პასუხისმგებლობა, უპირველეს ყოვლისა, ეკისრება ოჯახს (მშობლებს) და შემდეგ მის სოციალურ გარემოს. ამ პერიოდში, გარდა კოგნიტური უნარებისა, ძალიან მნიშვნელოვანია პიროვნების ფსიქო-ემოციური განვითარება. სკოლამდელ ასაკში ბავშვი უკვე ფლობს ემოციების ფართო სპექტრს, შეუძლია მართოს საკუთარი ემოციური რეაქციები, უვითარდება ემოციური ექსპრესია, ემპათია და შეუძლია ადეკვატურად შეაფასოს საკუთარი ქმედებები და სხვა.

ბავშვის ფსიქო-ემოციურ განვითრებაზე სხვადასხვა ფაქტორი მოქმედებს და ერთ-ერთი არის მუსიკის მოსმენა, რომელიც ძლიერ გავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე და ხელს უწყობს მის კოგნიტური, ფიზიკური   თუ შემოქმედებითი უნარების განვითარებას. უძველესი დროიდან მოყოლებული მუსიკა გამოიყენებოდა, როგორც სამკურნალო საშუალება. მაგალითად, ითვლებოდა, რომ მელანქოლიის მქონე ადამიანის გართობა აუცილებელი იყო მუსიკით. ამიტომ მიიჩნევდნენ, ექიმს აუცილებლად უნდა ჰქონოდა დაკვრის და სიმღერის უნარი. არისტოტელე ამბობდა, როდესაც ადამიანი უსმენს მუსიკას,  მთლიანად იცვლება მისი სულიერი მდგომარეობაო.

მუსიკა გავლენას ახდენს ადამიანის ნერვულ სისტემაზე. მას შეიძლება ჰქონდეს, როგორც დამამშვიდებელი, ასევე ამგზნები ზემოქმედება. ის ხელს უწყობს დადებითი ემოციების განვითარებას. მრავალი კვლევა არის ჩატარებული,  თუ რა გავლენა აქვს მუსიკას თავის ტვინზე და აღმოჩნდა, რომ ნებისმიერი მუსიკის მოსმენა ააქტიურებს თავის ტვინის ქერქს, განსაკუთრებით,  საფეთქლის წილს, რომელიც სმენის ორგანოების მეშვეობით მიღებული ინფორმაციის გადამუშავებაზე არის პასუხისმგებელი და ასევე ააქტიურებს თავის ტვინის იმ ნაწილს, რომელიც დაკავშირებულია ემოციებთან. თავის ტვინის ქერქის აქტივაცია აუმჯობესებს ნივთიერებათა ცვლას, სისხლის მიმოქცევას და სუნთქვას, ასტიმულირებს აზროვნების პროცესებს და აუმჯობესებს მეხსიერებას, რაც ხელს უწყობს ადამიანის ინტელექტუალური დონის ზრდას, შედეგად უმჯობესდება შრომისუნარიანობა. სამ წლამდე ბავშვის ტვინი ყველაზე სწრაფად ვითარდება, ამ პერიოდში იღებს ყველაზე მეტ ინფორმაციას. იმისთვის, რომ მოხდეს მისი თავის ტვინის ორივე ნახევარსფეროს თანაბრად განვითარება, მნიშვნელოვანია მუსიკის მოსმენა, რადგანაც მელოდიას აღიქვამს ორივე ნახევარსფერო.

ადრეული ასაკიდან მუსიკის მოსმენა აფართოვებს ბავშვის ემოციურ გამოცდილებას, ეხმარება მას ემოციების გამოხატვას, გაცნობიერებასა და სხვისი ემოციების გაგებაში (ზოგადად ემოციური სფერო მნიშვნელოვან როლს ასრულებს პიროვნების ჩამოყალიბებაში), ხელს უწყობს მის სულიერ, კულტურულ განვითარებას, ასევე ავითარებს მუსიკალურ გემოვნებას, ეხმარება სოციალიზაციაში და გავლენას ახდენს მეხსიერიების, აღქმის და ყურადღების კონცენტრაციის განვითარებაზე.

გარდა ამისა, მუსიკა გავლენას ახდენს ბავშვის ფიზიკურ განვითარებაზე, რადგან შეიცავს ისეთ ელემენტებს, როგორებიცაა: რიტმი, ტემპი, მელოდია და სხვა, რაც მნიშვნელოვანია მოტორიკის განვითარებისთვის, აუმჯობესებს კოორდინაციას და მოძრაობას.

- რა სახის მუსიკას მივანიჭოთ უპირატესობა?

- უმჯობესია, ბავშვებს მრავალფეროვანი მუსიკა შევთავაზოთ: კლასიკური მუსიკა, ფოლკლორი და ჯაზი.

კვლევებმა აჩვენა, რომ კლასიკური მუსიკის მოსმენა, განსაკუთრებით, მოცარტის, შოპენის და სხვათა  ნაწარმოებების, ამცირებს სისხლში სტრესის ჰორმონის, კორტიზოლის რაოდენობას, აქვს დამამშვიდებელი და ტკივილგამაყუჩებელი ეფექტი. ააქტიურებს ყურადღებას, კონცენტრაციას და აუმჯობესებს მეხსიერებას.

- მითია თუ რეალობა, რომ ორსულობის პერიოდში კლასიკური მუსიკის მოსმენა ნაყოფზე დადებით ზეგავლენას ახდენს?

- არ არის მითი. მუცლად ყოფნის პერიოდში, დაახლობით 18 კვირამდე, უკვე შეუძლია ბგერების გარჩევა. დადასტურებულია, რომ ნაყოფი თავს აბრუნებს იქით, საიდანაც ესმის ხმა და დაახლოებით 25 კვირისთვის შეუძლია დედის ხმის, სიტყვების და რიტმის გარჩევა. ის რეაგირებს, როგორც მშვიდ და დაბალ, ასევე ხმამაღალ მუსიკაზე, ამიტომ უმჯობესია კლასიკური, მშვიდი და სასიამოვნო მუსიკის მოსმენა, რომელიც იწვევს დადებით განწყობას.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

მეცნიერების მტკიცებით, ბავშვის მუსიკის გაკვეთილებზე ტარება მშობლების მიერ მიღებული საუკეთე...
ბავშვები, რომლებიც მშობლებს მუსიკის გაკვეთილებზე რეგულარულად დაჰყავთ, ხშირად უკმაყოფილებას ღიად და დაუფარავად გამოხატავენ. როგორც წესი, პატარებს მუსიკალურ ინსტრუმენტებთან ურთიერთობა ნაკლებად ხიბლავთ დ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რაც ნაკლებს ტირის ბავშვი, მით უკეთესად ვითარდება ის, ამიტომ ჩვენ მყისიერად უნდა ვუპასუხოთ მის ტირილს,“ - ქეთი ნემსაძე

„რაც ნაკლებს ტირის ბავშვი, მით უკეთესად ვითარდება ის, ამიტომ ჩვენ მყისიერად უნდა ვუპასუხოთ მის ტირილს,“ - ქეთი ნემსაძე

პედიატრმა ქეთი ნემსაძემ მშობლების მხრიდან ბავშვის განვითარების ხელშეწყობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ უფროსებს პატარების შექების არ უნდა შეეშინდეთ:

​ჩვენ არ უნდა გვეშინოდეს შექების. ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, რომ შექება არის ყველაზე კარგი სტიმული განვითარებისთვის. ადამიანს შექება ყოველთვის სჭირდება. როდესაც არის ხასიათობრივი აფეთქება, ბავშვმა ვერ მიაღწია იმას, რაც უნდოდა, ის არის უმწეო ამ შემთხვევაში. რას აკეთებს ის ამ დროს? წვება იატაკზე და გამოხატავს თავის პროტესტს, სხვანაირად ვერ მართავს, სხვანაირად ვერ მიდის საბოლოო მიზნამდე. რაც ნაკლებს ტირის ბავშვი, მით უკეთესად ვითარდება ის. ამიტომ ჩვენ მყისიერად უნდა ვუპასუხოთ მის ტირილს, შევძლოთ მისი გონივრული კორეგირება.“

ქეთი ნემსაძემ აღნიშნა, რომ ჯანმრთელობის პრობლემების მხრივ ბიჭები უფრო სუსტები არიან, ვიდრე გოგონები:

​ჯანმრთელობის პრობლემების თვალსაზრისით, ბიჭები ბიოლოგიურად უფრო სუსტები არიან, ეს ფაქტია. აქედან გამომდინარე, შესაძლებელია, რომ ისინი უფრო ხშირად ავადობდნენ. მინდა გითხრათ კვლევის შესახებ, რომელიც ჩატარდა პენსილვანიის უნივერსიტეტში. მათ შეისწავლეს რა ტიპის სიმსივნეები იყო ქალბატონებში გავრცელებული გარკვეულ ასაკში. აღმოჩნდა, რომ ქალბატონებს, რომლებსაც ჰყავდათ ვაჟები, მათში უფრო ნაკლები იყო ონკოლოგიური დაავადებები და უფრო ნაკლები აგრესიულობით მიდიოდა. შემდგომში მათ აღმოაჩინეს ის ღეროვანი უჯრედები, რომლებსაც ნაყოფი ბიჭი აძლევს დედას, რაც მისი პროტექტორია მომავალი ონკოლოგიური სიმსივნეებისგან.“

ქეთი ნემსაძის თქმით, ყველა ბავშვი ინდივიდუალურია და ის სხვა ბავშვს არასდროს უნდა შევადაროთ:

„ბავშვს აქვს უფლება იყოს განსაკუთრებული, ინდივიდუალური. არასდროს ის არ უნდა შეადარონ სხვა ბავშვს. ​ბავშვს უნდა ჰქონდეს არჩევანის უფლება, მას უნდა ჰქონდეს საკუთარი აზრის გამოთქმის უფლება, თუნდაც ის იყოს წლინახევრის ასაკის. როდესაც ამ ადამიანს უკვე ეძახიან უფროსს და როდესაც მისი მორალური კრედო ჯერ არის: „რაც კარგია, ჩემია,“ უკვე ჩნდება უმცროსი და უხსნიან, რომ მას უნდა დაუთმოს ან იქ უფრო მეტი მოფერებაა, ის ეჭვიანობს. მე ვფიქრობ, მას უნდა აუხსნან, რომ უმცროსი არის სხვა, მას აქვს თავისი განსაკუთრებული ადგილი, რომელსაც ვერასდროს ვერავინ ვერ დაიკავებს. ჩვენ ბავშვს უნდა მოვუსმინოთ და მისი აზრი გავითვალისწინოთ.“

​ბავშვები ძალიან კარგ აზრებს გამოთქვამენ. არასდროს არ უნდა ვეცადოთ, რომ ბავშვს მოვახვიოთ ჩვენი აზრი. ჯერ მოვუსმინოთ ბავშვს და შემდეგ გონივრული კორეგირება მოვახდინოთ. ამ შემთხვევაში მე მახსენდება ნიუტონი, რომელმაც აღმოაჩინა მიზიდულობის კანონი. ამბობენ, რომ მან ეს კანონი აღმოაჩინა უფრო ადრე, მაგრამ მასწავლებელი გაუჯავრდა, ნუ უყურებ ვაშლის ხეს, გაკვეთილზე შემოდიო,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ქეთი ნემსაძემ ტელეკომპანია „პულსის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„პულსი“

წაიკითხეთ სრულად