Baby Bag

​9 რამ, რისი გაკეთებაც ბავშვს არ უნდა ავუკრძალოთ

​9 რამ, რისი გაკეთებაც ბავშვს არ უნდა ავუკრძალოთ

ფსიქოლოგები თვლიან, რომ საზღვრების დაწესება ბავშვს თავს უსაფრთხოდ და დაცულად აგრძნობინებს, თუმცა ზოგიერთი შეზღუდვა პატარებზე საპირისპიროდ ზემოქმედებს. ჩვენს სტატიაში იმ აკრძალვების შესახებ გესაუბრებით, რომლებიც ბავშვებზე ნეგატიურ ზეგავლენას ახდენს.

1. არ აუკრძალოთ ბავშვს კითხვების დასმა

ბავშვი იზრდება და სამყაროს შემეცნებას ცდილობს. მას ბუნებრივად უჩნდება კითხვები. მშობლისთვის რთულია დღის განმავლობაში უამრავი კითხვისთვის პასუხის გაცემა. ბავშვთან საუბარი და მასთან დროის ხარისხიანად გატარება, მშობელსა და შვილს შორის ძლიერ ურთიერთკავშირს ამყარებს, რომელიც მთელი ცხოვრების მანძილზე ნარჩუნდება.

2. ნუ აუკრძალავთ ბავშვს ტირილს

ბავშვები ყველაფერს გაცილებით ძლიერად განიცდიან, ვიდრე უფროსები. ბავშვს ტირილი არ აუკრძალოთ და არასდროს გაკიცხოთ ცრემლების გამო. უმჯობესია, მას საკუთარი ემოციების გაცნობიერებაში დაეხმაროთ და პრობლემების გადაჭრის გზები მასთან ერთად მოძებნოთ.

3. არ გაკიცხოთ ბავშვი, თუ ის სიძუნწეს ავლენს

ბავშვს უფლება აქვს პირადი ნივთები ჰქონდეს. უფროსებსაც აქვთ ნივთები, რომლებიც მათი საკუთრებაა. ბავშვი არასდროს შეარცხვინოთ იმის გამო, რომ ის სიძუნწეს ავლენს. თქვენს შვილს ნივთების გაზიარება დროთა განმავლობაში უნდა ასწავლოთ, თუმცა არა აკრძალვებისა და საყვედურების გამოყენებით.

4. ბავშვი „არას“ თქმის გამო არ გააკრიტიკოთ

ბავშვი ოჯახის სრულფასოვანი წევრია. მას თავისი უფლებები აქვს. როდესაც მას უარის თქმას უკრძალავთ, მის ნებაზე ძალადობთ. ამის ნაცვლად ბავშვთან თანხმობის მიღწევის ეფექტიანები გზები გამონახეთ. თქვენს შვილს აუხსენით, რატომ უნდა გააკეთოს მან ზოგჯერ ის, რისი გაკეთების სურვილი საერთოდ არ აქვს.

5. ნუ აუკრძალავთ ბავშვს ხმაურიან თამაშს

ბავშვს ბავშვობას ნუ დაუნგრევთ. მას უფლება მიეცით ხმამაღლა იმღეროს და თამაშისას იხმაუროს. ბავშვობა ცხოვრების ერთადერთი ეტაპია, როდესაც ადამიანს ამის უფლება ეძლევა.

6. თუ ბავშვს ეშინია, მას უნდა გაუგოთ

ბავშვებს ექიმების ხშირად ეშინიათ. მათ უცნობი ნათესავების ნახვაც აშინებთ. ეს სავსებით ნორმალური მოვლენაა. ნუ შეარცხვენთ ბავშვს იმის გამო, რომ ის შიშს ამჟღავნებს. თქვენს შვილს აგრძნობინეთ, რომ მისი გესმით და მხარდაჭერას უცხადებთ.

7. თუ ბავშვს საიდუმლო აქვს, ეს ნორმალურია

ბავშვები ზრდასთან ერთად მეტად საჭიროებენ პირად სივრცეს. რა თქმა უნდა, მშობელმა უნდა იცოდეს, რა ხდება მისი შვილის ცხოვრებაში, მაგრამ ბავშვის პირად სივრცეში ზედმეტად ნუ შეიჭრებით. ნუ წაიკითხავთ ბავშვის დღიურს მისი ნებართვის გარეშე და ნუ აიძულებთ თქვენს შვილს ყველა მისი საიდუმლო გაგიმხილოთ.

8. ბავშვს სიბრაზის გამოხატვის უფლება უნდა მისცეთ

ბავშვი ადამიანია და უფლება აქვს ნეგატიური განცდები ჰქონდეს. უნდა გვახსოვდეს, რომ პატარებს ემოციების კონტროლი უჭირთ. მათ საკუთარი განცდების გამოხატვა უნდა შეეძლოთ.

9. ბავშვს შეცდომის დაშვების უფლება მიეცით

შეცდომის დაშვება არავის უყვარს. როდესაც ბავშვი შეცდომას უშვებს და უფროსები ამის გამო უბრაზდებიან, მისი რთული ემოციური მდგომარეობა კიდევ უფრო მძიმდება. ნუ გაგიკვირდებათ, თუ შეცდომის დაშვების გამო გაკიცხული ბავშვი მომავალში დამოუკიდებლად ნაბიჯის გადადგმას შეუშინდება.

მომზადებულია: ​brightside.me -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლისას და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს?

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლისას და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს?

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლის დროს და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.

ხშირად, როდესაც მშობლები ბავშვებს გაკვეთილების მომზადებას სთხოვენ, იწყებენ ტირილს. რატომ ტირიან ისინი სწავლის დროს?

- ბავშვები დაბადებიდან შემეცნების და სწავლის პროცესში არიან, ყოველდღიურად. მათ ეს უყვართ და აინტერესებთ, მაგრამ ხშირად მარტივი არ არის სკოლასთან შეგუება და იმ დისციპლინის, სასწავლო უნარების ჩამოყალიბება, რაც სკოლაში სწავლისთვის არის საჭირო. ისინი ტირილს ამ პროცესისგან თავის ასარიდებლად იწყებენ. შესაბამისად, ჩვენ სწორედ ამით უნდა დავინტერესდეთ, თუ რატომ ცდილობს ბავშვი თავი აარიდოს სწავლის პროცესს. შესაძლოა სასწავლო მასალა ძალიან რთულია მისთვის ან ძალიან უინტერესო. სწავლების დროს ბავშვის ინტერესების და საჭიროებების გათვალისწინება უმნიშვნელოვანესია.

შესაძლებელია, სწავლის დროს ტირილი, სკოლასთან დაკავშირებულ ტრავმასთან ასოცირდებოდეს?

- თუ ბავშვისთვის სწავლის პროცესი ასოცირდება უსიამოვნო შეგრძნებებთან, ის სწავლისგან სიამოვნებას ვერ მიიღებს და ეს მისთვის მტანჯველ ვალდებულებად გადაიქცევა. სკოლა, მასწავლებელი და მშობელი კი ამ ყველაფერზეა პასუხისმგებელი. მაგალითად, თუ ბავშვს რომელიმე საგნის გაგება უჭირს, მასწავლებელი კი ძალიან მკაცრია, ამ საგნისთვის მომზადება იწვევს შფოთვას. უბრალოდ გავიხსენოთ საკუთარი თავები, როცა მოსწავლეები ვიყავით. რომელი საგნის მომზადება გვიხაროდა? რომელიც უკეთ გამოგვდიოდა და რომლის მასწავლებელიც გვიყვარდა, არ გვაშინებდა.

მშობლის და მასწავლებლის თანამშრომლობა, ასეთ დროს, კიდევ უფრო განსაკუთრებულ როლს იძენს. მასწავლებელმა და მშობელმა ერთობლივად უნდა დაგეგმონ სამოქმედო გეგმა. რა მოცულობის და სირთულის მასალა აიღონ გეგმად, როგორი მიდგომები გამოიყენონ ბავშვთან ურთიერთობისას.

შესაძლოა თუ არა ასეთ დროს მშობლის მიერ გადადგმულმა მკაცრმა ნაბიჯმა უარეს შედეგამდე მიგვიყვანოს?

- თუ ბავშვი სწავლას თავს არიდებს, სწავლის დროს ტირილს იწყებს, ამ დროს კი მშობელი მისგან მკაცრად მოითხოვს დავალების შესრულებას, ეს ბავშვის მდგომარეობას ვერ გამოასწორებს. სწავლის პროცესი ბავშვისთვის კიდევ უფრო უსიამოვნო და მტანჯველი გახდება. არსებობს სტრატეგიები, მიდგომები, რომლებიც მშობელსაც, მასწავლებელსაც და ბავშვსაც ძალიან უმარტივებს, უხალისებს სწავლის პროცესს.

- როგორ უნდა უნდა მოვიქცეთ, თუ სწავლის განმავლობაში გამუდმებით ტირის ბავშვი?

- პირველ რიგში, უნდა გავარკვიოთ მიზეზი. ბავშვს დავუსვათ შეკითხვები. რატომ ტირის? რა არ მოსწონს? თუ აღმოვაჩენთ რომ დავალება მისთვის რთულია, მაშინ გავამარტივოთ, დავყოთ ნაწილებად. ძალიან მცირე ნაწილის სწავლის შემდეგ ბავშვი შევაქოთ, დავაჯილდოვოთ და დასვენების საშუალება მივცეთ, რომ წარმატებით ტკბობა მოასწროს. არ აქვს მნიშვნელობა რამდენი აქვს სამეცადინო, რას მოითხოვს მისგან სკოლის მასალა. დასაწყისისთვის მთავარია ბავშვს ვაგრძნობინოთ რომ შეუძლია. ნელ-ნელა გავზარდოთ დავალების მოცულობა და სირთულე.

თუ დავალებები მისთვის უინტერესოა, მაშინ საინტერესო აქტივობებთან შევაწყვილოთ. ამისთვის საჭიროა კარგად გავიცნოთ ბავშვი, გავიგოთ რა მოსწონს, რა აინტერესებს, რა იწვევს მასში აღფთოვანებას. ჩავრთოთ სწავლების პროცესში მისთვის საინტერესო სათამაშოები, ნივთები, მათი დახმარებით ავუხსნათ და შევასრულებინოთ დავალება. არ გავაკირიტიკოთ იმის გამო რომ რამე შეეშალა, გამოვხატოთ სიხარული და აღტაცება, როცა რაიმეს დაისწავლის. არასოდეს არ ვუთხრათ ბავშვს რომ ზარმაცი ან უნიჭოა, არ შევადაროთ სხვა ბავშვებს და მათ მიღწევებს.

მშობლებს და მასწავლებლებს ვურჩევ, პირველ რიგში, დაადგინონ შეესაბამება თუ არა სასწავლო მასალა ბავშვის განვითარების საფეხურს, (თუ საჭიროა სპეციალისტის დახმარებით) ასწავლონ ბავშვს ის, რაც მას მოცემულ ეტაპზე შეუძლია და არა ის, რაც მკაცრად გაწერილ პროგრამაში წერია. თუ ბავშვს ვაგრძნობინებთ რომ მისი გვესმის, გავუმარტივებთ დავალებებს, შევაქებთ, წავახალისებთ, დავაჯილდოვებთ პატარა წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის, მისი განწყობა სწავლის მიმართ შეიცვლება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


წაიკითხეთ სრულად