Baby Bag

„სამი წლის ასაკში ბავშვს უნდა შეეძლოს ჯგუფური თამაში და ნივთების გაზიარება,“- ფსიქოლოგი ნატა მეფარიშვილი

„სამი წლის ასაკში ბავშვს უნდა შეეძლოს ჯგუფური თამაში და  ნივთების გაზიარება,“- ფსიქოლოგი ნატა მეფარიშვილი

ფსიქოლოგმა ნატა მეფარიშვილმა იმ სირთულეებზე ისაუბრა, რომლებსაც ბავშვები გაზიარებისა და ჯგუფური თამაშის უნარების ათვისებისას აწყდებიან. მან აღნიშნა, რომ დასწავლის პროცესში მშობლის ჩართულობა უმნიშვნელოვანესია:

„ნელ-ნელა, მიუხედავად იმისა, რომ ბავშვი კვლავ პატარაა, ის აღიქმება, როგორც ოდნავ მოზრდილი ან დიდი, რაც ბავშვებს ძალიან მოსწონთ. ამ დიდობას აქვს თავისი პლუსები და „მინუსები.“ მინუსი გახლავთ ის, რომ მან უნდა დაიწყოს სხვა თანატოლებთან ურთიერთობა, რომლებსაც მისი სათამაშო მოსწონთ ხოლმე. მან უნდა ისწავლოს, როგორ უნდა გაუყოს ეს სათამაშო სხვას. გაყოფის პროცესში ბავშვების უმეტესობა აწყდება პრობლემას, რომ არ უნდა სათამაშოს გაცემა, იმიტომ, რომ ეს მისი კუნთვნილი ნივთია. ​სწორედ აქ არის უფროსის როლი ძალიან მნიშვნელოვანი.“

ნატა მეფარიშვილმა იმ შეცდომებზე ისაუბრა, რომლებსაც მშობლები ბავშვის ჭირვეული ქცევის გამოვლენისას უშვებენ:

„უფროსი, რომელიც იქვეა უნდა ჩაერთოს პროცესში,​ სანამ ბავშვი ისწავლის, რომ განაწილება პრობლემა არ არის. ის, რომ ბავშვმა სათამაშო მიაწოდა ვიღაცას და ცოტა ხნით უნდა დააცადოს, რომ ხელში ჰქონდეს, არის მნიშვნელოვანი. ხშირია ხოლმე, რომ ამ აურზაურში მშობლები ისევ გამოართმევენ გაცემულ სათამაშოს, ამშვიდებენ სათამაშოთი ატირებულ ბავშვს, რომელიც ფეხებს აბაკუნებს. ეს იწვევს იმ ქცევის მოდელის ჩამოყალიბებას, რომ თუ ფეხს დავაბაკუნებ და მუშტებს დავაბრახუნებ, თავს კარგად დავიმკვიდრებ.“

ნატა მეფარიშვილის თქმით, ორი წლის ასაკში ბავშვს საკუთარი მოთხოვნების სწორად გამოხატვა არ შეუძლია, რაც მან ნელ-ნელა უნდა ისწავლოს:

„ორი წლის და ორი თვის ასაკში ჩემთვის მნიშვნელოვანია, რომ სათამაშო მქონდეს მე, იმ ტერიტორიაზე, სადაც ვთამაშობ, მე ვიყო ლიდერი, ყურადღება მომაქციონ, როდესაც ვითხოვ. რადგან არ ვიცი ადეკვატურად გამოხატვა ჩემი მოთხოვნების, ​ვიწყებ ისეთი ქცევის გამოვლენას, რომელსაც აგრესიულს ვეძახით და მარტივად იქცევს ყურადღებას. სასურველია, რომ უფრო პოზიტიური ქცევები: განაწილების ქცევა, რიგის დალოდების ქცევა ჩვენს შვილებს კარგად ავუხსნათ. თუ ბავშვი სხვას არ გადასცემს ამ სათამაშოს, გამოვართვათ და ვუთხრათ: „ახლა ჩვენ სათამაშოს ცოტა ხნით ვათხოვებთ.“

„ორი წლის და ოთხი თვის რომ იქნება ბავშვი, ნელ-ნელა ეს უნარი უნდა ჩამოვუყალიბოთ. ​სამი წლის ასაკში მას უნდა შეეძლოს ჯგუფური თამაში, ნივთების გაზიარება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, როდესაც მოგვიანებით მომიწევს თანამშრომლებთან გუნდური და ჯგუფური მუშაობა, შეიძლება აღმოჩნდეს, რომ მე ეს არ გამომდის. რომ დავფიქრდები, მივხვდები, რომ ბავშვობაში რაღაც ისე არ იყო, როგორც საჭირო იყო,“ – ნატა მეფარიშვილმა აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბავშვისთვის ათჯერ თქმა რომ არ დაგვჭირდეს, უნდა გვქონდეს სისტემატური და ავტორიტეტული მიდგო...
​ბავშვთა ფსიქოლოგი ნატა მეფარიშვილი გადაცემაში „იმედის დღე“ პოზიტიური მშობლობის უპირატესობების შესახებ საუბრობს და ბავშვთან ურთიერთობისას ლექსიკის კონტროლის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს:„პოზიტიურ მშობლობა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს
ჩვილი ბავშვები არასდროს ცრუობენ, თუმცა საუბრის დაწყებასთან ერთად ბავშვი ტყუილის თქმასაც ​სწავლობს. პატარები სიცრუის თქმის გამო ყოველთვის არ უნდა გააკრიტიკოთ, რადგან განვითარების საწყის ეტაპზე ტყუილის თქმა ბავშვის კოგნიტური უნარების დახვეწაზე მიგვანიშნებს. მშობლების მხრიდან აქტიური ჩარევა და ბავშვის სწორად აღზრდა მას ცუდისა და კარგის გარჩევას ასწავლის. თუ გსურთ ბავშვი გულახდილი იყოს და ტყუილის თქმას გადაეჩვიოს, დაეხმარეთ მას სწორად ჩასწვდეს სიცრუისა და სიმართლის არსს, იცოდეს თითოეული მათგანის დადებითი და უარყოფითი მხარეები.

ბავშვის სწორად აღზრდა მარტივი არ არის. თქვენი შვილი რომ გულახდილობას მიაჩვიოთ, შესაძლოა, ამისთვის წლები დაგჭირდეთ. ვაღიაროთ, რომ სიმართლის თქმა მარტივი არასდროსაა. სრულფასოვანი გულწრფელობა სოციალურად მიუღებელიც კია და ასეთად ყოფნა არც თქვენს შვილს არგებს რამეს. კომპლექსური სწავლებითა და მოთმინებით ბავშვს აუცილებლად ასწავლით, თუ როდის არის აუცილებელი სიმართლის თქმა და როდის არ უნდა ისაუბროს ხმამაღლა თავის განცდებსა და ფიქრებზე.

კარგისა და ცუდის გარჩევას ბავშვი 5-6 წლის ასაკში სწავლობს. როდესაც სკოლაში მიდის, მან სიმართლისა და სიცრუის შესახებ ბევრი რამ უნდა იცოდეს. შედარებით პატარა ასაკში ბავშვებმა იციან, რომ არსებობს ცუდი და კარგი ქცევები. ისინი თავიანთ მშობლებს აკვირდებიან და დასკვნები მათი ქცევებიდან გამომდინარე გამოაქვთ.

მშობელი თავად უნდა იყოს გულწრფელი

სიცრუისა და სიმართლის გარჩევა ბავშვებს ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ, თუმცა ეცადეთ ამ დროს მათ თავად არ უთხრათ ბევრი სიცრუე. თუ მამა სახლშია, დედას კი ბავშვები სასეირნოდ ჰყავს წაყვანილი, სადაც ბავშვებთან ერთად მაღაზიების თვალიერებით ერთობა, შინ მისულმა თავის მეუღლეს არ უნდა უთხრას, რომ მას და ბავშვებს საცობების გამო შინ მოსვლა დააგვიანდათ. პატარები ყველაფერს ამჩნევენ და იმახსოვრებენ. თქვენი ქცევა მათთვის ყოველთვის სამაგალითოა.

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს

მშობელმა თავისი შეცდომა ყოველთვის უნდა აღიაროს. თუ ბავშვებთან ერთად პიკნიკზე მიდიხართ და მათი საყვარელი ტკბილეული სახლში დაგრჩებათ, გულახდილად უთხარით, რომ შეცდომა დაუშვით და მოუბოდიშეთ კიდეც. ამაში ცუდი არაფერია. ბავშვი თქვენს ქმედებებს აუცილებლად გაიმეორებს.

მშობელი ბავშვისთვის ავტორიტეტი უნდა იყოს და არა ავტორიტარი

გულახდილი ბავშვის აღზრდას დიდი მოთმინება სჭირდება. ბავშვი ზრდასთან ერთად მშობლების წინაშე გულწრფელობას კარგავს, რადგან ხშირ შემთხვევაში სასჯელი აშინებს. არ აქვს მნიშვნელობა რა პრინციპებით ზრდით ბავშვს, თუ ის თქვენს მითითებას გადაუხვევს, მიეცით საშუალება თავისი ქცევის მიზეზებზე გულახდილად დაგელაპარაკოთ. თუ მას ამის უფლებას არ მისცემთ, მომავალში ყველაფერს დაგიმალავთ. მოუსმინეთ თქვენს შვილს. ესაუბრეთ იმ უმთავრეს პრინციპებზე, რომლის მიხედვითაც მას ზრდით. აუცილებლად შეაქეთ გულახდილობის გამო.

ასწავლეთ ბავშვს წიგნებისა და ფილმების დახმარებით

ბავშვებთან ერთად ხშირად იკითხეთ, ფილმებს უყურეთ და შემდეგ ნანახსა და წაკითხულზე გულახდილად ისაუბრეთ. აუხსენით თქვენს შვილს, რატომ მოგწონთ ან არ მოგწონთ ესა თუ ის პერსონაჟი. მატყუარა პერსონაჟების ქცევები გააანალიზეთ, ასწავლეთ თქვენს შვილს, თუ რატომ იქცევა ესა თუ ის გმირი არასწორად.

მშობელმა უნდა იცოდეს, რომ გულწრფელობას ბავშვი ერთ დღეში ვერ ისწავლის

მცირეწლოვან ბავშვებს მარტივი სიმბოლოებით და ფრაზებით უნდა ასწავლოთ, მაგრამ თინეიჯერები კომპლექსური ქცევებისა და აბსტრაქტული კონცეფციების ანალიზს ეჩვევიან. თინეიჯერებს ბევრად რთული ცხოვრება აქვთ, ვიდრე მცირეწლოვან პატარებს. ისინი სკოლაში ძალიან ბევრ დაბრკოლებას ხვდებიან, იცნობენ ახალ ადამიანებს, წვეულებებზე დადიან. მშობელმა თავის შვილს უნდა ასწავლოს, თუ რატომ არის გულწრფელობა ძლიერი სოციალური იარაღი და რატომ არ უნდა ცრუობდეს ადამიანი, რომელსაც სოციუმში ნორმალურად ცხოვრება სურს. არსებობენ ბავშვები, რომლებიც კონფრონტაციას ყოველთვის გაურბიან. დარწმუნდით, რომ თქვენი შვილიც დაპირისპირების ან უთანხმოების შიშით ტყუილში ცხოვრებას არ ეჩვევა. ბავშვს აუცილებლად უნდა ესაუბროთ. მისთვის სწორი რჩევებისა და რეკომენდაციების მიცემა რომ შეძლოთ, მის ცხოვრებას კარგად უნდა იცნობდეთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი
წაიკითხეთ სრულად