Baby Bag

სტრესისა და შფოთვისგან გასათავისუფლებელი ვარჯიშები - ფსიქოთერაპევტი დავით ანდღულაძე

სტრესისა და შფოთვისგან გასათავისუფლებელი ვარჯიშები - ფსიქოთერაპევტი დავით ანდღულაძე

ფსიქოთერაპევტმა დავით ანდღულაძემ ძლიერი შფოთვით მოცული ადამიანებისთვის გამოსადეგი და ეფექტიანი ვარჯიშების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ადამიანებს შეუძლიათ ამ დროს ყურადღება მიმართონ არა მედიკამენტებისკენ, არამედ კონკრეტული აქტივობებისკენ:

„როდესაც ატანილია შფოთვით ადამიანი, ​მოცულია შფოთვით და პანიკურ მდგომარეობაშია, რა უნდა გააკეთოს ამ მდგომარეობაში? ვერ გეტყვით, რომ ამ დროს ყურადღება გადაიტანოთ რამეზე. როგორც წესი, ამ დროს არ გაქვთ ამის საშუალება. ამ განსაკუთრებული შფოთვის დროს, რამდენ თქვენგანს გამოუყენებია პრეპარატი? ამოგიღიათ ჩანთიდან, ჯიბიდან, უჯრიდან, დალოდებიხართ რამდენიმე წუთს. თქვენ გაქვთ იმის საშუალება, რომ ყურადღება მიმართოთ იმ საცავისკენ, სადაც არის ეს წამალი. ამ დროს, როგორც წამლისკენ შეგიძლიათ მიმართოთ თქვენი ყურადღება, ისევე შეგიძლიათ ყურადღება მიმართოთ რეალობისკენ, რომელიც ცოტა ხნის წინ დაკარგეთ. რომ არა ეს შფოთვა, რა მდგომარეობაში იქნებოდით ახლა, რას გააკეთებდით ახლა?!“

დავით ანდღულაძის თქმით, შფოთვის დროს ძალიან კარგია სუნთქვითი ვარჯიშების შესრულება:

„ამ დროს უპირატესობას ვანიჭებთ ფიზიკურ აქტივობას. ​ფიზიკური აქტივობაა სუნთქვაც. კარგია ღრმა ჩასუნთქვა და სუნთქვის შეკავება საკმაოდ დიდხანს. არის ასევე სხვა ტიპის აქტივობებიც, როგორიცაა ბოლთის ცემა. ამას ისედაც აკეთებთ ხოლმე. ამაზე უკეთესია სირბილი, ჩაბუქვნა. ამ დროს, რადგან ფიზიკურად იტვირთება ადამიანი, გული უჩქარდება. უნდა აუჩქარდეს კიდეც. შფოთვის დროს ადამიანს ისედაც აჩქარებული აქვს გული. გულის აჩქარება ისევ შფოთვასთან, საფრთხესთან არის ასოცირებული, ამიტომ მსგავსი აქტივობები არ ღირს. რა ტიპის აქტივობა გვირჩევნია?! უმჯობესია, მარტივია და პრაქტიკაში უკეთ გამოსაყენებელია მსუბუქი, განმეორებადი მოძრაობები.“

დავით ანდღულაძემ მჯდომარე პოზიციაში შესასრულებელ სპეციალურ ვარჯიშებზეც ისაუბრა, რომელთა დახმარებით ადამიანები შფოთვის დამარცხებას შეძლებენ:

„რომ ვზივარ, შემიძლია თავი ვაქნიო. ხომ ცუდად ვარ, ხომ წამოხტომა მინდა, მაგრამ თავი რომ გადავაქანო და გამოვაქანო, რა მიშლის ხელს?! ეს იმ შემთხვევაში გამოგვადგება, როდესაც პრობლემა არის მწვავე, მაგრამ არც იმდენად, რომ კისრის კუნთები იყოს ზედმეტად დაჭიმული. ვიღაცისთვის ეს შეიძლება აკვანთან ასოცირდებოდეს, ვიღაცისთვის ზღვაზე, გასაბერ ლეიბზე წოლასთან. მთავარი ის არის, რომ ეს განმეორებადი მოძრაობა ადვილად აღქმადია ჩვენი ცნობიერებისთვის, არის პროგნოზირებადი. ​შფოთვა-ფორიაქის დროს ვართ დაკარგულები. განცდა მაქვს, რომ არ ვიცი სად ვარ. ასევე შეგვიძლია კისრის განზრახ გადაწევა. შემიძლია თავი მოვაბრუნო მარჯვნივ, მოვაბრუნო მარცხნივ. რომელი მოძრაობის შესრულების საშუალებასაც მაძლევს ჩემი კისერი, იმას ვაკეთებ.“

დავით ანდღულაძის თქმით, შფოთვის დასაძლევი ვარჯიშების შესრულება ფეხზე დგომისასაც შეგვიძლია:

„იგივე შეგვიძლია გავაკეთოთ ფეხზე მდგომმა. ხან ერთ ფეხზე გადავიტანთ სიმძიმეს, ხან მეორეზე. ფეხზე მდგომებს შეგვიძლია მთლიანად წავიდეთ მარჯვენა მხარეს, მარცხენა მხარეს. მერე უკვე ვნახავ, რომ ამ მოძრაობაზე გადადის ჩემი ყურადღება, ​შფოთვა თანდათანობით ქვეითდება, შინაგანი სიმშვიდის ხარისხი იმატებს. უფრო მარტივია, რომ ფიზიკურად ერთ ადგილზე ვიდგე, მაგრამ ტორსი მოვაბრუნო ჯერ ერთ მხარეს, მერე მეორე მხარეს. ხელები რაც უფრო თავისუფალი იქნება, მით უკეთესი. ხელს მიმართულება არ უნდა მივცეთ. მოქნეული მხარი მას თავად წაიღებს და წამოიღებს.“

„შეგვიძლია ყურადღება მივიქციოთ ტაშის შემოკვრით. შეიძლება დავიწყო ნელა და მერე ავაჩქარო. შეიძლება ძალაზე ვიყო ორიენტირებული, ხელები კარგად ამეწვას. ეს არის არა თვითგვემა, თვითდაზიანება, არამედ ყურადღების გადატანის გზა და საშუალება. ეს ჩვევად არ უნდა იქცეს. ეს არის, რაც ყველაზე ნაკლებად გვაწყობს, მაგრამ უკეთესი თუ მიუწვდომელია იმ მომენტში, ასეთი აქტივობა შეიძლება გააკეთოს ადამიანმა,“ - აღნიშნა დავით ანდღულაძემ.

წყარო:​ „აზროვნების აკადემია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვისთვის კითხვის სწავლება არის სკოლის საქმე, მშობლებმა ბავშვს ინფორმაცია და უნარები ძალით არ უნდა ჩატენონ,“ - ფსიქოლოგი ცირა ბარქაია

ფსიქოლოგი ცირა ბარქაია გადაცემაში „იმედის დღე“ ბავშვის სასკოლო მზაობის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ყველაზე მთავარი მოსწავლის ინფორმირებულობის ხარისხია:

„რას ვეძახით ზოგადად მზაობას? პირველ რიგში, იმას, რომ ბავშვი თავს კარგად გრძნობს სკოლაში, მას აქვს გარკვეული ინფორმაცია ამ დაწესებულების შესახებ, რაც ნიშნავს იმას, რომ თავის დროზე მას მშობლებმა ინფორმაციით შეუწყვეს ხელი, გააგებინეს, რა დახვდება სკოლაში.“

ცირა ბარქაიას თქმით, სასწავლო მზაობა წერა-კითხვის ცოდნას არ გულისხმობს:

„ხშირად, როდესაც სასკოლო უნარებზეა საუბარი, აღვიქვამთ, რომ კითხვა უნდა იცოდეს ბავშვმა, წერა უნდა იცოდეს, ასოების ცნობა უნდა შეეძლოს. რა თქმა უნდა, ეს ასე არ არის. ბავშვისთვის კითხვის სწავლება არის სკოლის საქმე. როდესაც ასაკის შესაბამის განვითარებაზე ვსაუბრობთ, ვგულისხმობთ, რომ ბავშვი როდესაც სკოლაში შევა, მაშინ უნდა ისწავლოს კითხვა. მაშინ არის ის მზად, რომ დაეუფლოს წერა-კითხვას.“

ცირა ბარქაია აღნიშნავს, რომ მშობელმა ბავშვს კითხვა მხოლოდ იმ შემთხვევაში უნდა ასწავლოს, თუ ამას ბავშვი თავად ითხოვს:

„თუ ბავშვი გამოხატავს მზაობას და ინტერესს სწავლის მიმართ, ეს იმას ნიშნავს, რომ ის მზად არის კონკრეტული ინფორმაციის ასათვისებლად. თუ ბავშვი ამბობს, რომ კითხვა, ხატვა ან ხაზვა უნდა, ეს იმას ნიშნავს, რომ მას ამის გაკეთება შეუძლია. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მშობლებმა ბავშვს ძალით ჩატენონ ინფორმაცია და უნარები. „უნდა ისწავლო კითხვა, უნდა ისწავლო წერა,“ მსგავსი ფრაზები საჭირო არ არის.“

ცირა ბარქაია აღნიშნავს, რომ მოსწავლეებს შორის ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე მასწავლებელმა უნდა იზრუნოს:

„სკოლაში მოსწავლეები ბევრი რამით განსხვავდებიან, მაგ. ვის როგორი მობილური უჭირავს, ვის რა რესურსები აქვს, ვის წიგნი აქვს, ვის რვეული. ბავშვებს კომპლექსები რომ არ გაუჩნდეთ, ეს პროცესი აუცილებლად მასწავლებელმა უნდა დაარეგულიროს. ინკლუზიურობა მხოლოდ სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების ჩართულობას ხომ არ გულისხმობს, ინკლუზიურობა ნიშნავს, რომ ყველა ბავშვს ინდივიდუალური შესაძლებლობები აქვს და მასწავლებელმა ეს ყველაფერი უნდა დაარეგულიროს. როდესაც ვიღაცამ იცის კითხვა, ვიღაცამ არ იცის, თანატოლებმა ერთმანეთს არ უნდა დასცინონ. რა თქმა უნდა, პროცესში მშობლის ჩართულობა ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვს სჭირდება მშობლის დახმარება რუტინის აწყობაში, როგორ იმეცადინოს, როგორი რუტინა უნდა ჰქონდეს, როგორ განეწყოს სამეცადინოდ. თავიდან, ცხადია, მას მშობელი უნდა დაეხმაროს. ეს არ უნდა მოხდეს იმის მერე, რაც ბავშვი სკოლაში სიარულს დაიწყებს. რუტინის აწყობა იწყება მანამდე. სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებაც ამ მხრივ ძალიან დიდ როლს ასრულებს. საჭიროა, რომ ბავშვი გარკვეულ დღის წესრიგს გადიოდეს.“

„პანდემიის მოცემულობაში ვითარება სწრაფად იცვლება. ამ სპონტანურ გარემოს ზრდასრულები ვერ ვეწევით. ძალიან რთულია, რომ ბავშვი გამოყვეს ჩვენს დაბნეულობას. ამ ეტაპზე სიტუაციურად მშობელი უფრო მეტად უნდა იყოს ჩართული ბავშვთან მუშაობაში. მნიშვნელოვანია, რა მხარდაჭერას სთავაზობს სახელმწიფო სასწავლო დაწესებულებებს და შემდგომ დაწესებულებები რა მხარდაჭერას სთავაზობენ მშობლებს. დამატებითი მხარდაჭერის სერვისები, ცხადია, ამ შემთხვევაში მნიშვნელოვანია,“ - აცხადებს ცირა ბარქაია.

წაიკითხეთ სრულად