Baby Bag

სტრესისა და შფოთვისგან გასათავისუფლებელი ვარჯიშები - ფსიქოთერაპევტი დავით ანდღულაძე

სტრესისა და შფოთვისგან გასათავისუფლებელი ვარჯიშები - ფსიქოთერაპევტი დავით ანდღულაძე

ფსიქოთერაპევტმა დავით ანდღულაძემ ძლიერი შფოთვით მოცული ადამიანებისთვის გამოსადეგი და ეფექტიანი ვარჯიშების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ადამიანებს შეუძლიათ ამ დროს ყურადღება მიმართონ არა მედიკამენტებისკენ, არამედ კონკრეტული აქტივობებისკენ:

„როდესაც ატანილია შფოთვით ადამიანი, ​მოცულია შფოთვით და პანიკურ მდგომარეობაშია, რა უნდა გააკეთოს ამ მდგომარეობაში? ვერ გეტყვით, რომ ამ დროს ყურადღება გადაიტანოთ რამეზე. როგორც წესი, ამ დროს არ გაქვთ ამის საშუალება. ამ განსაკუთრებული შფოთვის დროს, რამდენ თქვენგანს გამოუყენებია პრეპარატი? ამოგიღიათ ჩანთიდან, ჯიბიდან, უჯრიდან, დალოდებიხართ რამდენიმე წუთს. თქვენ გაქვთ იმის საშუალება, რომ ყურადღება მიმართოთ იმ საცავისკენ, სადაც არის ეს წამალი. ამ დროს, როგორც წამლისკენ შეგიძლიათ მიმართოთ თქვენი ყურადღება, ისევე შეგიძლიათ ყურადღება მიმართოთ რეალობისკენ, რომელიც ცოტა ხნის წინ დაკარგეთ. რომ არა ეს შფოთვა, რა მდგომარეობაში იქნებოდით ახლა, რას გააკეთებდით ახლა?!“

დავით ანდღულაძის თქმით, შფოთვის დროს ძალიან კარგია სუნთქვითი ვარჯიშების შესრულება:

„ამ დროს უპირატესობას ვანიჭებთ ფიზიკურ აქტივობას. ​ფიზიკური აქტივობაა სუნთქვაც. კარგია ღრმა ჩასუნთქვა და სუნთქვის შეკავება საკმაოდ დიდხანს. არის ასევე სხვა ტიპის აქტივობებიც, როგორიცაა ბოლთის ცემა. ამას ისედაც აკეთებთ ხოლმე. ამაზე უკეთესია სირბილი, ჩაბუქვნა. ამ დროს, რადგან ფიზიკურად იტვირთება ადამიანი, გული უჩქარდება. უნდა აუჩქარდეს კიდეც. შფოთვის დროს ადამიანს ისედაც აჩქარებული აქვს გული. გულის აჩქარება ისევ შფოთვასთან, საფრთხესთან არის ასოცირებული, ამიტომ მსგავსი აქტივობები არ ღირს. რა ტიპის აქტივობა გვირჩევნია?! უმჯობესია, მარტივია და პრაქტიკაში უკეთ გამოსაყენებელია მსუბუქი, განმეორებადი მოძრაობები.“

დავით ანდღულაძემ მჯდომარე პოზიციაში შესასრულებელ სპეციალურ ვარჯიშებზეც ისაუბრა, რომელთა დახმარებით ადამიანები შფოთვის დამარცხებას შეძლებენ:

„რომ ვზივარ, შემიძლია თავი ვაქნიო. ხომ ცუდად ვარ, ხომ წამოხტომა მინდა, მაგრამ თავი რომ გადავაქანო და გამოვაქანო, რა მიშლის ხელს?! ეს იმ შემთხვევაში გამოგვადგება, როდესაც პრობლემა არის მწვავე, მაგრამ არც იმდენად, რომ კისრის კუნთები იყოს ზედმეტად დაჭიმული. ვიღაცისთვის ეს შეიძლება აკვანთან ასოცირდებოდეს, ვიღაცისთვის ზღვაზე, გასაბერ ლეიბზე წოლასთან. მთავარი ის არის, რომ ეს განმეორებადი მოძრაობა ადვილად აღქმადია ჩვენი ცნობიერებისთვის, არის პროგნოზირებადი. ​შფოთვა-ფორიაქის დროს ვართ დაკარგულები. განცდა მაქვს, რომ არ ვიცი სად ვარ. ასევე შეგვიძლია კისრის განზრახ გადაწევა. შემიძლია თავი მოვაბრუნო მარჯვნივ, მოვაბრუნო მარცხნივ. რომელი მოძრაობის შესრულების საშუალებასაც მაძლევს ჩემი კისერი, იმას ვაკეთებ.“

დავით ანდღულაძის თქმით, შფოთვის დასაძლევი ვარჯიშების შესრულება ფეხზე დგომისასაც შეგვიძლია:

„იგივე შეგვიძლია გავაკეთოთ ფეხზე მდგომმა. ხან ერთ ფეხზე გადავიტანთ სიმძიმეს, ხან მეორეზე. ფეხზე მდგომებს შეგვიძლია მთლიანად წავიდეთ მარჯვენა მხარეს, მარცხენა მხარეს. მერე უკვე ვნახავ, რომ ამ მოძრაობაზე გადადის ჩემი ყურადღება, ​შფოთვა თანდათანობით ქვეითდება, შინაგანი სიმშვიდის ხარისხი იმატებს. უფრო მარტივია, რომ ფიზიკურად ერთ ადგილზე ვიდგე, მაგრამ ტორსი მოვაბრუნო ჯერ ერთ მხარეს, მერე მეორე მხარეს. ხელები რაც უფრო თავისუფალი იქნება, მით უკეთესი. ხელს მიმართულება არ უნდა მივცეთ. მოქნეული მხარი მას თავად წაიღებს და წამოიღებს.“

„შეგვიძლია ყურადღება მივიქციოთ ტაშის შემოკვრით. შეიძლება დავიწყო ნელა და მერე ავაჩქარო. შეიძლება ძალაზე ვიყო ორიენტირებული, ხელები კარგად ამეწვას. ეს არის არა თვითგვემა, თვითდაზიანება, არამედ ყურადღების გადატანის გზა და საშუალება. ეს ჩვევად არ უნდა იქცეს. ეს არის, რაც ყველაზე ნაკლებად გვაწყობს, მაგრამ უკეთესი თუ მიუწვდომელია იმ მომენტში, ასეთი აქტივობა შეიძლება გააკეთოს ადამიანმა,“ - აღნიშნა დავით ანდღულაძემ.

წყარო:​ „აზროვნების აკადემია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვენთან ძალიან ბევრი ადამიანი უსაფუძვლოდ შფოთავს სხეულის ტემპერატურის გამო...“ - ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი

„ჩვენთან ძალიან ბევრი ადამიანი უსაფუძვლოდ შფოთავს სხეულის ტემპერატურის გამო...“ - ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი

ინფექციონისტმა მაია ბუწაშვილმა სოციალურ ქსელში პოსტი გამოაქვეყნა, რომელშიც სხეულის ტემპერატურის გამო უსაფუძვლო შფოთვის შესახებ ისაუბრა და აღნინა, რომ ადამიანები „სიცხის“ გამო ექიმთან უსაფუძვლოდ ხშირად მიდიან:

„ჩვენთან ძალიან ბევრი ადამიანი უსაფუძვლოდ შფოთავს სხეულის ტემპერატურის გამო. შეიძლება ითქვას, რომ ექიმთან ვიზიტების გაუმართლებლად დიდი რიცხვი სწორედ „სიცხის“ გამო ხდება. თუმცა, „სიცხის“ განმარტება განსხვავდება იმ წარმოდგენებისგან, რაც საზოგადოებაში არსებობს. ზოგადად, 37C ტემპერატურა მიღებულია სხეულის ნორმალური ტემპერატურის საშუალო მაჩვენებლად. ეს, რა თქმა უნდა, იმას არ ნიშნავს, რომ ყველა ადამიანს რობოტივით აუცილებლად ერთნაირი ტემპერატურა უნდა ჰქონდეს და რომ ეს ციფრი აუცილებლად 37-ს ქვემოთ უნდა იყოს. ​მიღებულია, რომ სიცხედ ითვლება იღლიის ტემპერატურა 37.5-ზე მეტი და პირის ღრუში გაზომილი ტემპერატურა 37.8-38-ზე მეტი.

საქართველოში ყველაზე დამკვიდრებული პრაქტიკაა იღლიის ტემპერატურის გაზომვა, თუმცა ბევრ სხვა ქვეყანაში პირის ღრუს ტემპერატურის ზომავენ და შედარებით უფრო ზუსტი შეფასების საშუალებას იძლევა, ვიდრე იღლიის ტემპერატურა.

სხვადასხვა ინფექციური დაავადებების გადატანის შემდეგ (მათ შორის კოვიდის), სხეულის ტემპერატურის ზომიერი მომატება ჩვეულებრივი მოვლენაა და ამან არ უნდა გამოიწვიოს იმ მასშტაბით ღელვა, რაც ჩვენთან შეინიშნება, მითუმეტეს, რომ, კიდევ ვიმეორებ, 37.5-მდე ტემპერატურა შეიძლება პათოლოგიური სულაც არ იყოს.

ტემპერატურა შეიძლება მერყეობდეს დღე-ღამის განმავლობაშიც. საღამოს საათებში სრულიად ჩვეულებრივი ამბავია უფრო მაღალი ციფრები, ვიდრე დილით. ასევე მკვეთრად მერყეობს ემოციურ ფონზე და ა.შ.

მიუხედავად იმისა, რომ ამ ადამიანების უმრავლესობას არავითარი პათოლოგია არა აქვს, ამის დაჯერება ძალიან უჭირთ და დაჟინებით მოითხოვენ რაიმე დიაგნოზს. პაციენტის მხრიდან ეს ზეწოლა და ასევე ზოგჯერ არაკეთილსინდისიერება შეიძლება იმის საფუძველი გახდეს, რასაც ყოველდღე ვხედავთ - ადამიანები გამოკვლევების შედეგების უზარმაზარი შეკვრით, რომელთა უდიდესი ნაწილი სრულიად ზედმეტი იყო და არასაჭიროდ შეიწირა პაციენტის დრო და ფული.

არადა, ასეთ ადამიანებთან ზოგჯერ ძალიან რთულია კომუნიკაცია. მეც, ისევე როგორც რიგითი ქართველი ექიმი, რომელსაც ასევე უჭირს პაციენტის წნეხთან გამკლავება, რაღაც საბაზისო კვლევებს ვუნიშნავ, რომ გარკვეული ზოგადი შთაბეჭდილება შევიქმნა პაციენტის ჯანმრთელობაზე და ეს კვლევები ზედმეტი ალბათ არავისთვის არ არის. ამის შემდეგ კი პაციენტმა უნდა დაიჯეროს, რომ აღარ არის საჭირო რაღაც უსასრულო და გაურკვეველი გამოკვლევების ჩატარება. არადა, დაჟინებით მოითხოვს გარანტიას, რომ „არაფერი ჭირს“. იმის გარანტია, რომ „არაფერი ჭირს“, არავის არასოდეს არა აქვს - არც ნორმალური ტემპერატურის და​ არც ე.წ. დაბალი სიცხის მქონეს (ანუ 37-37.5). ზოგი პაციენტი უხალისოდ თანხმდება იმაზე, რომ კვლევები აღარ ჭირდება, ზოგიც სხვა, „უფრო ყურადღებიან“ ექიმთან ინაცვლებს, რომელიც აგრძელებს გამოკვლევებს და საბოლოოდ შედეგამდე ვერ მიდის, თუმცა შედეგი, ანუ დიაგნოზი, უმრავლეს შემთხვევაში, ბუნებაში არ არსებობს, იმიტომ რომ პაციენტი რეალურად ჯანმრთელია, უბრალოდ მას ამის დაჯერება უჭირს.

ამდენი კვლევის დროს ზოგჯერ რაღაც, სრულიად ტემპერატურასთან კავშირის არმქონე, პათოლოგიაც შეიძლება გამოვლინდეს, მაგრამ ამ ლოგიკით ადამიანებმა მუდმივად ხომ არ უნდა იკვლიონ ყველა ორგანოთა სისტემა.

მოკლედ, სიტყვა ძალიან გამიგრძელდა, მაგრამ ამ კოვიდის ეპოქაში განსაკუთრებით მომრავლდნენ ამ ე.წ. დაბალი სიცხით დატანჯული ადამიანები. პირველ რიგში იმიტომაც, რომ სიცხის ზომვის ასეთი მასშტაბი ალბათ ისტორიას არ ახსოვს. არადა, მათგან ნაწილს შეიძლება პოსტ-კოვიდი აქვს, ნაწილი კი სრულიად ჯანმრთელია და რატომღაც აუცილებლად უნდა, რომ ტემპერატურა 37-ზე ნაკლები ქონდეს. და ეს ადამიანები აშკარად ძალიან იტანჯებიან, თანაც სრულიად უსაფუძვლოდ,“ - აღნია მაია ბუწაშვილმა. 

წაიკითხეთ სრულად