Baby Bag

8 მეცნიერულად დასაბუთებული მიზეზი, თუ რატომ უნდა ჩავეხუტოთ შვილებს

8 მეცნიერულად დასაბუთებული მიზეზი, თუ რატომ უნდა ჩავეხუტოთ შვილებს

ჩახუტება დედებისა და შვილებისთვის ბედნიერების მომტანია. გარდა ამისა, არსებობს რამდენიმე კვლევებსა და მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მიზეზი, თუ რატომ არის ის ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანი.

1. ჩახუტება გაღიზიანებულ ბავშვს ამშვიდებს

ყველამ ვიცით, როგორ ახარებს ბავშვს ჩახუტება. ის გაღიზიანებულ და განერვიულებულ ბავშვს სწრაფად ამშვიდებს. კლივლენდის კლინიკის კვლევებით დადგინდა, რომ ძლიერ ჩახუტებას ტანტრუმის დროს ბავშვის დამშვიდება შეუძლია.​ ჩახუტების დროს ორგანიზმში სტრესის ჰორმონის, კორტიზოლის დონე ეცემა. როდესაც ბავშვს ეხუტებით, მისი კუნთები დუნდება, სისხლის ცირკულაცია კი უმჯობესდება. ეს ყოველივე ძლიერი ემოციების აღმოცენებისას ორგანიზმს ადეკვატური ფიზიოლოგიური რეაქციის აღმოცენებაში ეხმარება.

2. ფიზიკური შეხება ბავშვის შიშებს ამცირებს

ფსიქოლოგიურ მეცნიერებათა ასოციაციამ გამოაქვეყნა კვლევის შედეგები, რათა შფოთვისა და შიშის შემცირებაზე ფიზიკური შეხების გავლენა შეეფასებინა. კვლევებით დადგინდა, რომ თუნდაც რამდენიმე წამით ფიზიკურ შეხებას შფოთვის და შიშის შემცირება შეუძლია. მშობლებს შეშინებული ბავშვის დამშვიდება ხელის ჩაკიდებით ან ჩახუტებით შეუძლიათ. თქვენი ერთი შეხებაც კი ბავშვს აგრძნობინებს, რომ საშიში არაფერია და ყველაფერი კარგად იქნება.

3. ჩახუტებას ბავშვის დნმ-ის გაუმჯობესება შეუძლია

2017 წელს „განვითარებისა და ფსიქოპათოლოგიის ჟურნალში“ გამოქვეყნებული კვლევის ანალიზში საუბარი იყო მეცნიერთა დასკვნაზე, რომლის მიხედვითაც, ჩახუტებას ბავშვის ეპიგენომის შეცვლა შეუძლია. ​ბავშვები, რომლებსაც მშობლები ხშირად ეხუტებოდნენ მოზრდილ ასაკში გაუმჯობესებული ფიზიკური და მენტალური ჯანმრთელობით გამოირჩეოდნენ. ამასთან, ჩვილებს, რომლებსაც მშობლები იშვიათად ეფერებოდნენ, ხშირად აწუხებდათ ბიოლოგიური მოუმწიფებლობის პრობლემები, რაც მომავალში მენტალური და ფიზიკური ჯანმრთელობის პრობლემების გამომწვევი ხდებოდა.

4. ჩახუტება იმუნურ სისტემას აძლიერებს

ბავშვებს ხშირად აწუხებთ სურდო, ხველა და ყელის ტკივილი. იცოდით, რომ მათი იმუნიტეტის გაძლიერება უფრო ხშირი ჩახუტებითა და მოფერებითაც არის შესაძლებელი?! კარნეგი-მელონის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა დაასკვნეს, რომ ადამიანები, რომლებსაც ხშირად ეხუტებიან, ვირუსული ინფექციებით იშვიათად ავადდებიან. ამასთან, თუ ისინი დაავადდებიან მსგავსი ინფექციით, მათთან ავადმყოფობა შედარებით მსუბუქი ფორმებით მიმდინარეობს.

5. ფიზიკური შეხება ბავშვის ტვინის ფუნქციებს აუმჯობესებს

ჩახუტება ბავშვის ტვინის განვითარებისთვის ძალიან სასარგებლოა. „Medical Daily” – ში გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, რამდენიმე კვლევით დასტურდება, რომ ჩახუტება ბავშვის ტვინს მრავალმხრივ ავითარებს. მკვლევარებმა დაასკვნეს, რომ ​მშობლებთან ჩახუტების სიხშირე ბავშვის ტვინის ზომაზე ახდენს გავლენას. უკეთ განვითარებული ტვინი ბავშვს მეტად გონიერს ხდის და ის უფრო ემპათიურ ადამიანად ყალიბდება. უკეთ განვითარებულ ტვინს სწავლისა და შემეცნების მეტი შესაძლებლობა აქვს.

6. ჩახუტება ოქსიტოცინის გამომუშავებას უწყობს ხელს

ოქსიტოცინს სხვაგვარად სიყვარულის ჰორმონის სახელითაც ვიცნობთ. პენსილვანიის მედიცინის სკოლის დასკვნით, ხშირი ჩახუტება და კოცნა ბავშვის ძილს აუმჯობესებს, სტრესს ამცირებს, ხოლო გულს უფრო ჯანმრთელსა და ძლიერს ხდის.

7. ჩახუტება ბავშვს ემოციების რეგულაციის უნარის შეძენაში ეხმარება

​ბავშვები ემოციების რეგულირების უნარით არ იბადებიან, ისინი ამას მშობლებისგან სწავლობენ. ემოციური ბავშვის ჩახუტებისას მას არამხოლოდ დამშვიდებაში ეხმარებით, არამედ ის აცნობიერებს, რომ მას ემოციების რეგულაციის უნარი აქვს. ამგვარად ბავშვები სწავლობენ, რომ ყველაზე ძლიერი ემოციების გაკონტროლებაც შეუძლიათ. ისინი ნელ-ნელა აცნობიერებენ, როგორ უნდა გადალახონ ცხოვრებისეული სირთულეები.

8. ფიზიკური შეხება მშობელსა და შვილს შორის კავშირს აძლიერებს

ჩახუტების ყველაზე დადებითი შედეგი ის არის, რომ მისი დახმარებით თქვენსა და ბავშვს შორის არსებული კავშირი მყარდება. ჩახუტება ბავშვს აგრძნობინებს, რომ მას თქვენი ნდობა შეუძლია. ის თავს უფრო უსაფრთხოდ გრძნობს, როდესაც გეხუტებათ. ეს ყოველივე თქვენც გეხმარებათ, რომ შვილთან კავშირი განამტკიცოთ და თქვენი ურთიერთობა გაამყაროთ.

მომზადებულია​ moms.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

სიყვარულის 5 ენა, რომლითაც ბავშვებს უნდა ვესაუბროთ - ჰუმანური პედაგოგიკის სპეციალისტი მარი...
​ჰუმანური პედაგოგიკის სპეციალისტი მარიამ დავითინიძე სიყვარულის ხუთ ენაზე საუბრობს, რომლითაც ჩვენს შვილებთან უნდა ვისაუბროთ:„დედებთან შეხვედრებისას სიყვარულის ხუთი ენა ძალიან აქტუალური თემა აღმოჩნდა....

შეიძლება დაინტერესდეთ

რას გულისხმობს ბავშვის განვითარების შეფერხება, რას უნდა მიაქციოს მშობელმა ყურადღება და ძირითადად რა ნიშნები აფიქრებინებს, რომ პატარას პრობლემა აქვს?

რას გულისხმობს ბავშვის განვითარების შეფერხება, რას უნდა მიაქციოს მშობელმა ყურადღება და ძირითადად რა ნიშნები აფიქრებინებს, რომ პატარას პრობლემა აქვს?
რას გულისხმობს ბავშვის განვითარების შეფერხება, რას უნდა მიაქციოს მშობელმა ყურადღება და ძირითადად რა ნიშნები აფიქრებინებს, რომ პატარას პრობლემა აქვს? ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.

​- ქალბატონო თათია, რას გულისხმობს ბავშვის ადრეული განვითარება და რა ეტაპებს მოიცავს?
- ადამიანის განვითარება კომპლექსური პროცესია და რამდენიმე ეტაპისგან შედგება. ადრეული განვითარება ერთ-ერთი ყველაზე აქტიური და მნიშვნელოვანი პერიოდია ადამიანის ცხოვრებაში. ბავშვის ადრეული განვითარება მოიცავს რამდენიმე სფეროს. ეს სფეროებია - მოტორული, კოგნიტური, ენა და მეტყველება, სოციალურ-ემოციური სფერო და ადაპტური ფუნქციონირება.
მოტორული (ფიზიკური) განვითარება გულისხმობს ძვლების და კუნთების ეტაპობრივ განვითარებას, სხეულის გარემოში მობილობის და მანიპულირების უნარს. მოტორულ განვითარებაში გამოიყოფა მსხვილი და ნატიფი მოტორული უნარები. მსხვილი მოტორული უნარები, ძირითადად დაკავშირებულია სხეულის დიდი კუნთების და კიდურების მოძრაობასთან, როგორებიცაა: ფეხები, ხელები, ტორსი და ჩართულია შემდეგი უნარების განვითარებაში: თავის დაჭერა, ჯდომა, ხოხვა, სიარული, სირბილი, კიბეზე ასვლა-ჩამოსვლა. ნატიფი მოტორული უნარები ძირითადად დაკავშირებულია ხელის და მაჯის კუნთების მოძრაობებთან, მაგალითად, ტაშის დაკვრა, თითების თითებზე შეხება, ღილების შეკვრა/გახსნა, კუბიკების და ფაზლების აწყობა, მაკრატელის გამოყენება, გაფერადება, ხატვა და წერა.
ენის და მეტყველების განვითარება აერთიანებს მეტყველების გაგებას, საკუთარი აზრების და მოთხოვნილებების სიტყვიერად გამოხატვას, ასევე კომუნიკაციას. სოციალურ-ემოციური სფერო მოიცავს ისეთ უნარებს, რომლებიც ბავშვს ეხმარება დაამყაროს ურთიერთობები, გამოხატოს და მართოს საკუთარი ემოციები, გაიგოს სხვისი ემოციები, გამოხატოს თანაგრძნობა, ხოლო ადაპტური უნარები ადრეულ ასაკში გულისხმობს, თვითმომსახურების უნარებს, რაც ყოველდღიურ ცხოვრებაში ფუნქციონირებისას გვჭირდება.
თითოეული ამ სფეროსთვის არსებობს განვითარების ასაკობრივი ნორმები, ანუ განსაზღვრულია უნარების განვითარების ასაკობრივი პერიოდი. ეს სფეროები ერთმანეთისგან განსხვავდება, თუმცა იზოლირებულად არ ფუნქციონირებენ და განვითარების პროცესში მნიშვნელოვან გავლენას ახდენენ ერთმანეთზე.
- რას გულისხმობს ბავშვის განვითარების შეფერხება?
- ასაკობრივი განვითარების ნორმების ცოდნა გვეხმარება, განვსაზღვროთ მიჰყვება თუ არა ბავშვი განვითარების ნორმას ასაკის შესაბამისად. განვითარებაში ხანმოკლე ჩამორჩენა, როგორც წესი, არ არის საგანგაშო, თუმცა დროში გახანგრძლივებული შეფერხება, შესაძლოა, იყოს განვითარების ეტაპების დაყოვნების ან განვითარების დარღვევის ნიშანი.
განვითარების შეფერხება გულისხმობს ერთ ან მეტ სფეროში ასაკობრივი განვითარების ნორმებში მნიშვნელოვან ჩამორჩენას. ეს შეიძლება იყოს დროებითი ან ხანგრძლივი, როგორც რომელიმე ნეიროგანვითარების დარღვევის ადრეული გამოვლინება. ასეთ დროს განვითარების შეფერხების დიაგნოზი არის პირველადი დიაგნოზი მანამ, სანამ სპეციალისტები მოახდენენ მდგომარეობის ზუსტ იდენტიფიცირებას.
ზოგიერთ შემთხვევაში შესაძლოა, ადგილი ჰქონდეს უკვე განვითარებული უნარის რეგრესს, მაგალითად, ბავშვმა დაიწყოს მეტყველება და შემდეგ შეწყვიტოს. ეს განსაკუთრებით საყურადღებოა და მნიშვნელოვანია დროულად მოხდეს სპეციალისტთან მიმართვა.
- შესაძლებელია თუ არა მშობელს გამოეპაროს განვითარებასთან დაკავშირებული სირთულეები?
- მშობელი ყველაზე უკეთ იცნობს თავის შვილს და თვალს ადევნებს ბავშვის განვითარებას, თუმცა შესაძლოა, არ ჰქონდეს საკმარისი ინფორმაცია სხვადასხვა უნარის განვითარების ასაკობრივ ნორმებზე, შესაბამისად, არ გაუჩნდეს ეჭვი და დროულად არ მიმართოს სპეციალისტს. განვითარების ადრეულ ეტაპზე მნიშვნელოვანია რეგულარული ვიზიტები პედიატრთან და მეთვალყურეობა ბავშვის განვითარებაზე, რომ საჭიროების შემთხვევაში დროულად მოხდეს იდენტიფიცირება და შესაბამის სპეციალისტთან გადამისამართება. შეიძლება თვითონ მშობელსაც გაუჩნდეს კითხვები ბავშვის განვითარებასთან დაკავშირებით, ეს განსაკუთრებით მაშინ ხდება, როდესაც მშობელს უკვე ჰყავს სხვა ბავშვი და აქვს გამოცდილება ბავშვის განვითარებასთან დაკავშირებით. ასეთ დროს, როგორც წესი, თავად მიმართავენ შესაბამის სპეციალისტს კონსულტაციისთვის.
- რას უნდა მიაქციოს მშობელმა ყურადღება ასაკის მიხედვით და რა ნიშნები აფიქრებინებს მას, რომ მდგომარეობა საყურადღებოა?
- ბავშვის განვითარება იმდენად კომპლექსური პროცესია, ასე ცალსახად თქმა რთულია. აქ რამდენიმე ფაქტორია გასათვალისწინებელი. თითოეული უნარი განვითარების პროცესში სხვადასხვა ეტაპს გადის, შესაბამისად, განვითარების შეფერხების შემთხვევები განსხვავებულია. გასათვალისწინებელია, როდის გამოვლინდა პირველად უნარი და განვითარების რა ეტაპზე გაჩერდა. ასევე, უნარის აღმოცენების დრო სხვა უნარებთან მიმართებაში, უნარის ჩამოყალიბების ტემპი და ასე შემდეგ.
მაგალითად, შეიძლება ბავშვი ცდილობდეს სიარულის დაწყებას, მაგრამ ასაკის მიუხედავად დამოუკიდებლად ვერ დადიოდეს ან საერთოდ არ ცდილობდეს და არ იჩენდეს სიარულის ინიციატივას. სავარაუდო შეფერხების მაჩვენებელი შეიძლება იყოს, როდესაც ბავშვს 9 თვის ასაკში აქვს დამოუკიდებლად ჯდომის სირთულე, 18 თვისას აქვს დამოუკიდებლად სიარულის სირთულე, არ რეაგირებს სახელზე. საყურადღებოა, როდესაც 5 თვის ბავშვი არ ღუღუნებს, 1-1,5 წლის ასაკში არ ცდილობს წარმოთქვას სიტყვები, მიამსგავსოს ბგერები მარტივ სიტყვებს. 2 წლის ასაკში სპონტანურად არ ამბობს ცალკეულ სიტყვებს ან არ იყენებს მარტივ 2-სიტყვიან ფრაზებს, აქვს უჩვეული ინტონაცია. არ მიჰყვება მარტივ სიტყვიერ ინსტრუქციებს. ასევე, მიიჩნევა, რომ 2 წლის ასაკში მშობლისთვის და ძირითადი აღმზრდელისთვის, ბავშვის მეტყველების 50% გასაგები უნდა იყოს. არ იყენებს სათამაშოს ფუნქციურად და ძირითადად იყენებს მხოლოდ ცალკეულ ნაწილებს. 3 წლის ასაკში არ იჩენს ინიციატივას ბავშვებთან ურთიერთობაში, არ თამაშობს მათთან.
თუმცა ასევე უნდა აღინიშნოს, რომ ცალკეული ნიშნების არსებობა არ გულისხმობს აუცილებლად განვითარების შეფერხებას, საჭიროა ინდივიდუალური შემთხვევის ანალიზი და ამ პროცესში სხვადასხვა ფაქტორის გათვალისწინება.
- რას ეტყოდით მშობლებს, ვინც ვარაუდობს, რომ ბავშვს შეიძლება ჰქონდეს განვითარების შეფერხება?
- აუცილებლად გაიარონ კონსულტაცია სპეციალისტთან და ნაკლებად მიაქციონ ყურადღება ისეთ ფრაზებს, როგორებიცაა: „მალე თავისით გაივლის“ ან „ჩემი ახლობელიც ასე იყო და თავისით დაიწყო ლაპარაკი“. კონკრეტულ შემთხვევაში შესაძლოა, უნარის განვითარების გადავადება მართლაც იყოს ტიპური განვითარების ნაწილი, თუმცა ასევე შეიძლება იყოს ადრეული ნიშანი განვითარების შეფერხების ან/და რომელიმე ნეიროგანვითარების დარღვევის, ასეთ დროს დროული იდენტიფიცირება და ადრეული ინტერვენცია მნიშვნელოვანია.
განვითარების შეფერხების პროგნოზი ინდივიდულურია. ეს შეიძლება იყოს გამოწვეული გარემო ან სხვა ფაქტორებით და დროული, სწორი ინტერვენციის შედეგად, მალევე მოხდეს ასაკობრივ ნორმებზე დაწევა. ხოლო იმ შემთხვევაში, როდესაც განვითარების შეფერხება ვლინდება, როგორც ადრეული ნიშანი რომელიმე ნეიროგანვითარების დარღვევის, შედეგი შეიძლება შედარებით დროში გახანგრძლივდეს. თუმცა, ნებისმიერ შემთხვევაში, დროულ იდენტიფიცირებას და ინტერვენციას აქვს პოზიტიური ეფექტი ბავშვის განვითარებაზე.

წაიკითხეთ სრულად