Baby Bag

„არ უკიჟინოთ ბავშვს პირველობა და გამარჯვება. ბავშვი არ უნდა იყოს ყველაზე პირველი, ის უნდა იყოს თავის თავში პირველი “ - შალვა ამონაშვილი

„არ უკიჟინოთ ბავშვს პირველობა და გამარჯვება. ბავშვი არ უნდა იყოს ყველაზე პირველი, ის უნდა იყოს თავის თავში პირველი “ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს შვილებთან მიმართებაში კონკრეტული მიზნების დასახვისკენ მოუწოდა. მისი თქმით, უფროსებს ბავშვებთან ურთიერთობისას თავშეკავების გამოჩენა მართებთ:

„მიზანი უნდა დავისახოთ, რა გვინდა ჩვენი შვილებისგან. ​თუ გავგიჟდებით, ბავშვებს ვეღარ აღვზრდით, დავამახინჯებთ. გამოგვადგება ასეთი რამე?! ბავშვები რომ სკოლაში იყვნენ, ჩვენ დასვენებულები ვიქნებოდით. სახლში არიან და იკლებენ ყველაფერს, დარბიან, ყვირიან, ბურთს თამაშობენ. რასაკვირველია, ეს შეგვაწუხებს, მიგვიყვანს ზღვრამდე, რომ დავუყვიროთ, გავბრაზდეთ, დავემუქროთ, ავუკრძალოთ. მოხდება კონფლიქტები. ამით დავარღვევთ ყველა კარგ კანონს. პირველ რიგში, თავში უნდა გვედოს ის, რომ თავი უნდა შევიკავოთ. ეს არის ერთადერთი გამოსავალი. გაგიჟების ერთი ნაბიჯით აქეთ ვიყოთ. ჩვენ დიდებმა მაინც ხომ ვიცით, რა შედეგი მოჰყვება ამას. ხომ გიყვართ ბავშვი? ეს სიყვარული გამოავლინეთ. უფროსს შეუძლია მოთმინება, მაგრამ ბავშვს - არა. მოითმინეო, ბავშვს რომ ვეძახოთ, არ გამოდგება. როდესაც დედა გახდი და მამა გახდი, უნდა მოითმინო რაღაცები.“

შალვა ამონაშვილმა ბავშვების კომპიუტერული თამაშებისადმი მიჯაჭვულობის პრობლემაზეც ისაუბრა:

„ცოცხალი ურთიერთობა ბავშვებსაც აკლიათ და პედაგოგებსაც. ბავშვის ირგვლივ ბევრი ცდუნებაა და ეს ცდუნებები გარედან ლამაზია, შინაარსით ცუდი. ასეთია კომპიუტერული თამაშებიც. ბევრი თამაში ბავშვს აცდუნებს და მიჰყავს სრულიად სხვა, არაკეთილი გზით. უნდა ჩაენაცვლო შენ და უფრო საინტერესო უნდა გახდე მისთვის, ვიდრე კომპიუტერული თამაშები. თუ ბავშვს თავზე დაადგები და დაუწყებ თხოვნას, რომ მოშორდეს კომპიუტერს, ამით ვერ მოწყვეტ იმას ამ აპარატს. იქნებ მასწავლებელმა ისეთი რამ შესთავაზოს ბავშვს, რომ ის თვითონ მივიდეს მასთან. ​ჩვენ გვინდა ბავშვი ყველაფერ ამას მოვწყვიტოთ ავტორიტარული გზებით. ეს პრობლემა ბავშვის მიზეზით არ არის. ჩვენ მას თვითონ ვუყიდეთ ეს აპარატი, ორი წლიდან დავაწყებინეთ ჭყეტა ამ აპარატში, თან გავიკვირვეთ, როგორ ხვდება ბავშვი თვითონ ყველაფერს, რა კარგად ხვდება. მერე აღმოვაჩინეთ, რომ ბავშვი მიჯაჭვულია. ვიდრე ჩვენ თვითონ არ შევიცვლებით შიგნით, ჩვენი დამოკიდებულებები არ შეიცვლება ბავშვის მიმართ, საკუთარი თავის მიმართ, ამ ყველაფერს ვერ ვუშველით. მუქარა და ძალისმიერი გზები საქმეს არ შველის.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვის აღზრდის პრინციპებზე გადაწყვეტილებმა მშობლებმა უნდა მიიღონ:

„ბავშვებზე პირველი სიტყვა მშობლებს ეთქმით. იმათ უნდა თქვან, თუ როგორი აღზრდა უნდათ თავიანთი შვილის. შეიძლება მათ სთხოვონ დედამთილს, სიდედრს: „თუ შეიძლება, დამეხმარე, რომ ასე გავზარდოთ ბავშვი.“ რძალ-დედამთილის ურთიერთობები თუ არის გართულებული, რასაკვირველია, ეს თხოვნები საქმეს არ უშველის. ზოგჯერ დედამთილი თავისებურად ზრდის ბავშვს, ​ახალგაზრდები ჰუმანურები არიან და ბებიამ ვერ გაიგო, უყვირის, უბრძანებს შვილიშვილს. ამ დროს ბავშვს უნდა ვასწავლოთ, რომ უყუროს გაბრაზებულ ბებიას თვალებში და უთხრას: „შენ კი მიყვირი, მაგრამ მე მაინც მიყვარხარ.“ ბავშვს უნდა ვასწავლოთ: „ბებიას გულით უყვარხარ, რომ გეტყვის რამეს, გაგიბრაზდება, უთხარი, რომ გიყვარს.“ ბავშვს კი არ შევაძულოთ ბებია, პირიქით. ასეთი მიდგომით ბავშვი გაზრდის ბებიას თავისთვის სასიკეთოდ.“

შალვა ამონაშვილმა აღნიშნა, რომ თანამედროვე სამყაროში მშობლების ნაწილი მატერიალურ საკითხებზე უფრო მეტ ყურადღებას ამახვილებს, ვიდრე სულიერზე:

„ახლანდელი წარმოდგენა ცხოვრებაზე არის, თუ რა გაქვს. ბავშვმა უნდა ჩააბაროს, რომ მერე კარგად იცხოვროს, წარმატება მოიპოვოს, თანამდებობები მიიღოს. მშობელი არ ფიქრობს, როგორი სულიერი უნდა გახდეს ბავშვი. ამაზე რომ ფიქრობდეს, სტანდარტებს ყურადღებას არ მიაქცევდა. სტანდარტებს ყველა ბავშვი ჩააბარებს. ​რა უნდა ვუთხრათ ჩვენ პირველ რიგში მასწავლებელს? როდესაც მასწავლებელი კლასს ჩაიბარებს, მან მშობლები უნდა შეკრიბოს და უთხრას: „ჩემო ძვირფასო მშობლებო, ჩემი მიზანია თქვენს ბავშვებს შევძინოთ მეგობრობა, გულისხმიერება, ურთიერთდახმარება, სიყვარული. ეს არის ჩემი პროგრამა. ამ პროგრამის ფარგლებში თქვენი შვილები ჩემთან მათემატიკასაც ისწავლიან.“ პედაგოგიკა შეთანხმების საგანია. როგორც შეთანხმდება მასწავლებელი მშობელთან, მშობელი ბავშვთან, ბავშვი მასწავლებელთან თუ მასწავლებლები ბავშვთან, ისე აიგება ურთიერთობა.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, არ არის სწორი, როდესაც მშობელი ბავშვს ყოველთვის პირველობას და წარმატების მიღწევას სთხოვს:

„ბავშვი არ უნდა იყოს ყველაზე პირველი, ის უნდა იყოს თავის თავში პირველი. ბევრ რამეს ვაძალებთ ჩვენს შვილებს. მერე ისინი გვიძალიანდებიან. თითქოს მისთვის სიკეთე გვინდა და ამ დროს მივაჯახებთ რაღაც კედელს. ​არ უკიჟინოთ ბავშვს პირველობა და გამარჯვება. მჯობნის მჯობნი არ დაილევა. შური კი არ უნდა გაგვიჩნდეს, უნდა გვიხაროდეს, რომ ის დაწინაურდა. თქვენი შვილის მეგობარი რომ დაწინაურდა, დაარიგეთ თქვენს შვილს, რომ მიულოცოს, საჩუქარი მიუტანოს, გადაეხვიოს, გაიხაროს მისი გამარჯვებით. აი, ეს იქნება აღზრდა.“

„სიმკაცრე ყველა ასაკში ადრეა. სიმკაცრე მიუღებელია. ხანდახან რომ გინდა უთხრა ბავშვს, ეს არ გააკეთოო, უთხარი: „მიდი ეს გააკეთე“ და არ გააკეთებს. თუ ბავშვს უარყოფითი რაღაცები მოსწონს, თქვენც გადადით იმის მხარეს ცოტა ხნით. ​ურთიერთობაში დაანახეთ ბავშვს, რომ ეს მთლად მოსაწონი არ ყოფილა. აიღეთ უარყოფითი ნივთი, უარყოფითი ფილმი, უარყოფითი სურათი და თქვენი რეპლიკებით დაანახეთ ბავშვს, რომ ეს მოსაწონი არ არის,“ - აღნიშნულ საკითხებზე შალვა ამონაშვილმა ამონაშვილის აკადემიის პირდაპირ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​ამონაშვილის აკადემია

„ბავშვები უკვე ზღვარზე არიან, თუ ჩვენც მივემატეთ მათ, რა ვითარება შეიქმნება ოჯახში?! რომ ა...
​აკადემიკოსი შალვა ამონაშვილი პანდემიის პირობებში მშობლებსა და მასწავლებლებს ბავშვებთან ურთიერთობის გაუმჯობესებისთვის საინტერესო რჩევებს აძლევს. ის აღნიშნავს, რომ კორონავირუსის პანდემიის პირობებში მაქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ძალიან კარგი გრძნობაა, როდესაც ბებია-ბაბუა ცხოვრობს სოფლად და იქ ჩასვლა ხდება დღესასწაული ბავშვებისთვის,“ - მარინა კაჭარავა

„ძალიან კარგი გრძნობაა, როდესაც ბებია-ბაბუა ცხოვრობს სოფლად და იქ ჩასვლა ხდება დღესასწაული ბავშვებისთვის,“ - მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ოჯახში სხვადასხვა თაობის წარმომადგენელთა თანაცხოვრების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ აუცილებელი არ არის პატარა ბინაში სხვადასხვა თაობის წარმომადგენელთა ერთად ცხოვრება:

„არ არის აუცილებელი, რომ ერთად ცხოვრობდნენ თბილისის ოროთახიან ან სამოთახიან ბინაში. ადამიანს ძალიან სჭირდება თავისი სივრცე. ადრე ასე იყო, ადამიანს რვა შვილი ჰყავდა თუ ათი, სამოსახლოებს აძლევდა შვილებს და უმცროსი შვილი რჩებოდა ოჯახში. მესმის, რომ აბსოლუტურად სხვა ვითარებაა დღეს. ​ბებია-ბაბუა ძალიან მნიშვნელოვანი ადამიანები არიან ბავშვებისთვის. თუ ახლოს იცხოვრებენ, იმავე სადარბაზოში, გვერდზე სახლში, იმავე ქუჩაზე, ეს იქნება ძალიან მნიშვნელოვანი. ძალიან კარგი გრძნობაა, როდესაც ბებია-ბაბუა ცხოვრობს სადღაც სოფლად და იქ ჩასვლა ხდება დღესასწაული ბავშვებისთვის. იქ მათ აქვთ რაღაც უნივერსალური, განსაკუთრებული სითბო.“

მარინა კაჭარავას თქმით, მარტოობის საუკუნე დგება, რადგან ყველა თავისი უფლებებისთვის იბრძვის და ადამიანი მოვალეობებზე ნაკლებად ფიქრობს:

„მე ხანდახან ვამბობ, რომ მარტოობის საუკუნე დგება. იმდენად ყალყზე დგას ყველა ადამიანი საკუთარი უფლებების დასაცავად, იმდენად მივიწყებულია მოვალეობები. ნებისმიერი დედის, მამის, შვილის, მოსწავლის მოვალეობებიც ხომ არის, მარტო უფლებები არ არის. რაც მეტია მოვალეობა, მით მეტია პასუხისმგებლობა. ამ პასუხისმგებლობაზე არავინ არ საუბრობს. ​შეიძლება პირველივე დიდი კონფლიქტის შემთხვევაში მოხდეს რღვევა, ნგრევა ოჯახის, თითქოს შანსს არ აძლევენ ერთმანეთს.“

„ადამიანის მიღება, მის მიმართ ემპათია, გულწრფელობა თუ დაიკარგება, ამ შემთხვევაში ადამიანები სხვადასხვა პარალელურ სივრცეში არიან. ერთსა და იმავე რამეზე ჩვენს საზოგადოებაშიც ზოგი ამბობს, რომ არის უკიდურესი ბოროტება, ზოგი ამბობს, რომ სიკეთეა. ეს არის ის შემთხვევა, როდესაც ადამიანებს აბსოლუტურად განსხვავებული კოორდინატთა სისტემები აქვთ. შეიძლება ეს არ იყოს დიდი ტრაგედია, თუ შეგვეძლება ერთმანეთს მოვუსმინოთ. ჩვენ შეიძლება ვერ გავამართლოთ ყველაფერი, მაგრამ გავიგოთ. სხვადასხვა რამეა:​ „მე მესმის შენი“ და „შენ მართალი ხარ.“ ერთ ბრძენთან მიიყვანეს ორი მოჩხუბარი და იმან უთხრა ერთს, მართალი ხარო, მერე მეორეს უთხრა, მართალი ხარო. მიმყვანი გაბრაზდა, ორივე როგორ არის მართალიო, ბრძენმა უთხრა, შენც მართალი ხარო. ყველას აქვს თავისი სიმართლე, ამიტომ დავსხდეთ და ვისაუბროთ ამაზე, მით უმეტეს, ოჯახში. საუბარი არის უალტერნატივო ურთიერთობაში,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მარინა კაჭარავამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად