Baby Bag

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპის შესახებ ისაუბრა და თავისუფალი არჩევანის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„შეიძლება ჩვენ ვერ შევაფასოთ, ​რა არის ცუდი და კარგი, ამიტომ ცუდიც კარგი გვეგონოს და ჩვენი ბავშვები ასეთ ქცევაში წავახალისოთ. მეორეა, როგორ მოვახერხოთ მიუღებელი ქცევის ელიმინირება. მე პირადად ძალადობის წინააღმდეგი ვარ. ჩვენგან იგებს ბავშვი ამას. ჩვენგან ხედავს როგორ შეიძლება მანიპულირება, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ​არ არის სავალდებულო, რომ დაარტყა ადამიანს. ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში. კონკრეტული პირობები არასდროს არის უსაზღვრო. მას აქვს ჩარჩო. ეს ჩარჩო ისედაც არსებობს, მაგრამ მშობელი ამატებს პირობას. აკრძალვა არ ხდება. უნდა შევუთანხმდეთ ბავშვს, რამდენი ხანი დასჭირდება სამეცადინოდ, რამდენი კიდევ რაღაც საქმის გასაკეთებლად და ამდენი ხანი გაატაროს კომპიუტერთან. ეს უნდა შეთანხმდეს შვილსა და მშობელს შორის. ეს შეთანხმება უნდა იყოს დაცული.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის წახალისება ძალიან სასარგებლოა და ის კარგი ქცევის განმტკიცებას უწყობს ხელს:

„ცხადია, ჩვენ შეგვიძლია წავახალისოთ მცირეწლოვანი ბავშვები, მათ შორის, ცხრა წლის ასაკისაც. ჯილდო არ არის ცუდი რამ ჩვენი ტვინისთვის. ის შესაბამისი ქცევის ალბათობას ზრდის. გარკვეული პერიოდის შემდეგ წახალისება ბავშვს აღარ დასჭირდება. ​ჩვენი ქცევით ბავშვს ვაჩვევთ იმას, რომ მან არაძალადობრივი გზით მოახერხოს თავისი იმპულსის შეკავება, დაგეგმვა და თავისი ქცევის მართვა.“

თამარ გაგოშიძემ ადამიანის ტვინის განვითარების და კონკრეტული უნარების ჩამოყალიბების პროცესებზეც ისაუბრა. მისი თქმით, აღმასრულებელი ფუნქციების შეძენას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება:

„მე ვარ ნეიროფსიქოლოგი და ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს,​ როდესაც აღზრდაზე ვსაუბრობთ, რა ემართება ჩვენს ტვინს. ჩვენი ტვინი ძალიან სწრაფად განვითარებადია, თუმცა ზოგიერთი უნარი და თვისებები ძალიან გვიან ვითარდება. მოტორიკა ძალიან სწრაფად ვითარდება. შვიდი წლის ასაკში ბავშვს იგივე მოტორული უნარები აქვს, რაც შემდეგ 30 წლის ასაკში ექნება. არსებობს ერთი ადამიანური უნარი, რომელიც ჩვენ ადამიანობას გვანიჭებს - ეს არის ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციები. რა არის აღმასრულებელი ფუნქცია? იმისთვის, რომ მე ქცევა შევასრულო, ჩემ გარშემო არსებული ყველა გამღიზიანებელი უნდა შევაკავო და მიზნის შესაბამისად ვიმოქმედო. ჩემი ქცევა უნდა დავგეგმო, რაღაცები გადავავადო, თუ საჭიროა ეს მიზნის მისაღწევად.“

„აღმასრულებელი ფუნქცია არის მიზნის მიღწევა, მიზნის დასახვა, იმპულსის შეკავება, გადავადება, გადაწყვეტილების მიღება.​ ახლა შევხედოთ ჩვენს საზოგადოებას, ვიკავებთ იმპულსს, გადაწყვეტილებას ადეკვატურად ვიღებთ? ძალიან საინტერესოა მიკერძოებული აზროვნება, რომელიც ყველას გვახასიათებს. გვაქვს მენტალური მოდელი, რომელშიც ყველაფერს ჩასვამ, მაგრამ ადამიანი იმიტომ ხარ, რომ შენი მენტალური მოდელის კრიტიკული ანალიზი მოახდინო. შენ შეგიძლია ყველაფერი მოაქციო შენს მენტალურ მოდელში, მაგრამ ეს არ იქნება რეალობა და არც სამართლიანი იქნება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 შეცდომა, რომელსაც მშობლები ბავშვის რთული ქცევის მართვისას უშვებენ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ...
​​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მიერ ბავშვის რთული ქცევის მართვის დროს დაშვებულ სამ უმნიშვნელოვანეს შეცდომაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსები მეტისმეტად არიან ფოკუსირებულები ნეგატიური ქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლები ინსტინქტურად ამზადებთ შვილებს ვიღაცის სამსახურში ჩასაყენებლად, ეს არის შეცდომა. პირიქით, უთხარით, იქნებ თავისი საქმე მოიფიქრონ,“ - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე მშობლებს ბავშვის ფანტაზიებისა და სურვილების მხარდაჭერისკენ მოუწოდებს და აღნიშნავს, რომ ბავშვს ამბიციები კი არ უნდა ჩავუხშოთ, არამედ გავუძლიეროთ:

„მშობლები ინსტინქტურად ამზადებთ შვილებს ვიღაცის სამსახურში ჩასაყენებლად. მე გითხარით, რომ ეს არის შეცდომა. პირიქით, უთხარით, იქნებ თავისი საქმე მოიფიქრონ. მაინც დაქირავებული იქნება, თუ ვერაფერს მოიფიქრებს, მაგრამ ჩარჩოს რატომ უწესებთ? რომ ვეუბნებით: „გასაუბრება რომ კარგად გაიარო, იქნებ მოეწონო და შენ აგიყვანონ.“ ვუთხრათ: „მოიცა რა, იქნებ შენ აიყვანო ის ტიპები.“ გაუჩინეთ ბავშვს ეს ამბიცია.“

ზურა მხეიძის თქმით, ბავშვმა საკუთარ იდეაზე ფიქრი და რეფლექსია მშობლის დახმარებით უნდა ისწავლოს:

„მე რომ ჩემს შვილებს გავუჩინე ამბიცია, გასაგებია, რომ სულელური აზრები მოაქვთ. ბავშვს უნდა ბიზნესის გაკეთება, მე რას გავაკეთებდი ამ დროს? ვეტყოდი, რომ ძალიან მაგარი იდეაა. საქმე რაშია იცით? მე რომ მომფიქრებოდა ასეთი რამ, თვითონ გავაკეთებდი ბიზნესს. ბავშვს ვეტყოდი: „მოდი, შენ მითხარი, რა გინდა და მე ხელს შეგიწყობ, რა გავაკეთოთ.“ თუ ბავშვს მოაქვს იდეა, ეგრევე ვანადგურებ ხოლმე, იმიტომ, რომ არარეალურ რამეს ამბობს. მაგ. მეუბნება: „გავხსნი მაღაზიას და მოვაწყობ.“ როგორ გახსნის მაღაზიას? ფართი არ აქვს. ბავშვი აღმოაჩენს, რომ ფართი სჭირდება. მერე ვეტყვი, რომ ვიყიდოთ-მეთქი. ვერ იყიდის, იმიტომ, რომ ფული არ აქვს. მერე ვთავაზობ, რომ დაიქირავოს ფართი. დაიწყებს ძებნას და ნახავს, რომ დაქირავებაც ძალიან ძვირი ჯდება. საიდან უნდა მოიტანოს ეს ყველაფერი? ანუ გაიჭედა ბავშვი.“

„მშობელი მიჰყვება შვილის იდეას და ის თვითონ ვერ ქაჩავს. ამის მერე ვეუბნები ბავშვს: ე.ი. ჯერ არ გეყო სწავლა. როდესაც სწორ იდეას მოიტან, მერე განახორციელებ.“ რატომ არ უნდა ვუთხრათ ბავშვს, რომ მის ასაკში ბიზნესის კეთებაზე ფიქრის დრო არ არის? ყველაზე კარგი პროგრამისტები და ჰაკერები თინეიჯერობის ასაკში არიან. არ ეშინია ბავშვს შეცდომების და ყველაფერს აჩხაკუნებს. შეიძლება ბავშვმა მიზანში მოარტყას. რატომ არ ახალისებთ ბავშვს? უთხარით, რომ დაგიმტკიცოთ, რისი გამოგონება შეუძლია. იქნებ რაღაც ისეთს გეუბნება ბავშვი, რომ მართლა მილიონერი ხდება. რატომ ეუბნები, რა დროს შენი ეგ არის? გაუშვი ბავშვი, თვითონ იფიქროს,“ - აღნიშნავს ზურა მხეიძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია

წაიკითხეთ სრულად