Baby Bag

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპის შესახებ ისაუბრა და თავისუფალი არჩევანის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„შეიძლება ჩვენ ვერ შევაფასოთ, ​რა არის ცუდი და კარგი, ამიტომ ცუდიც კარგი გვეგონოს და ჩვენი ბავშვები ასეთ ქცევაში წავახალისოთ. მეორეა, როგორ მოვახერხოთ მიუღებელი ქცევის ელიმინირება. მე პირადად ძალადობის წინააღმდეგი ვარ. ჩვენგან იგებს ბავშვი ამას. ჩვენგან ხედავს როგორ შეიძლება მანიპულირება, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ​არ არის სავალდებულო, რომ დაარტყა ადამიანს. ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში. კონკრეტული პირობები არასდროს არის უსაზღვრო. მას აქვს ჩარჩო. ეს ჩარჩო ისედაც არსებობს, მაგრამ მშობელი ამატებს პირობას. აკრძალვა არ ხდება. უნდა შევუთანხმდეთ ბავშვს, რამდენი ხანი დასჭირდება სამეცადინოდ, რამდენი კიდევ რაღაც საქმის გასაკეთებლად და ამდენი ხანი გაატაროს კომპიუტერთან. ეს უნდა შეთანხმდეს შვილსა და მშობელს შორის. ეს შეთანხმება უნდა იყოს დაცული.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის წახალისება ძალიან სასარგებლოა და ის კარგი ქცევის განმტკიცებას უწყობს ხელს:

„ცხადია, ჩვენ შეგვიძლია წავახალისოთ მცირეწლოვანი ბავშვები, მათ შორის, ცხრა წლის ასაკისაც. ჯილდო არ არის ცუდი რამ ჩვენი ტვინისთვის. ის შესაბამისი ქცევის ალბათობას ზრდის. გარკვეული პერიოდის შემდეგ წახალისება ბავშვს აღარ დასჭირდება. ​ჩვენი ქცევით ბავშვს ვაჩვევთ იმას, რომ მან არაძალადობრივი გზით მოახერხოს თავისი იმპულსის შეკავება, დაგეგმვა და თავისი ქცევის მართვა.“

თამარ გაგოშიძემ ადამიანის ტვინის განვითარების და კონკრეტული უნარების ჩამოყალიბების პროცესებზეც ისაუბრა. მისი თქმით, აღმასრულებელი ფუნქციების შეძენას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება:

„მე ვარ ნეიროფსიქოლოგი და ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს,​ როდესაც აღზრდაზე ვსაუბრობთ, რა ემართება ჩვენს ტვინს. ჩვენი ტვინი ძალიან სწრაფად განვითარებადია, თუმცა ზოგიერთი უნარი და თვისებები ძალიან გვიან ვითარდება. მოტორიკა ძალიან სწრაფად ვითარდება. შვიდი წლის ასაკში ბავშვს იგივე მოტორული უნარები აქვს, რაც შემდეგ 30 წლის ასაკში ექნება. არსებობს ერთი ადამიანური უნარი, რომელიც ჩვენ ადამიანობას გვანიჭებს - ეს არის ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციები. რა არის აღმასრულებელი ფუნქცია? იმისთვის, რომ მე ქცევა შევასრულო, ჩემ გარშემო არსებული ყველა გამღიზიანებელი უნდა შევაკავო და მიზნის შესაბამისად ვიმოქმედო. ჩემი ქცევა უნდა დავგეგმო, რაღაცები გადავავადო, თუ საჭიროა ეს მიზნის მისაღწევად.“

„აღმასრულებელი ფუნქცია არის მიზნის მიღწევა, მიზნის დასახვა, იმპულსის შეკავება, გადავადება, გადაწყვეტილების მიღება.​ ახლა შევხედოთ ჩვენს საზოგადოებას, ვიკავებთ იმპულსს, გადაწყვეტილებას ადეკვატურად ვიღებთ? ძალიან საინტერესოა მიკერძოებული აზროვნება, რომელიც ყველას გვახასიათებს. გვაქვს მენტალური მოდელი, რომელშიც ყველაფერს ჩასვამ, მაგრამ ადამიანი იმიტომ ხარ, რომ შენი მენტალური მოდელის კრიტიკული ანალიზი მოახდინო. შენ შეგიძლია ყველაფერი მოაქციო შენს მენტალურ მოდელში, მაგრამ ეს არ იქნება რეალობა და არც სამართლიანი იქნება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 შეცდომა, რომელსაც მშობლები ბავშვის რთული ქცევის მართვისას უშვებენ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ...
​​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მიერ ბავშვის რთული ქცევის მართვის დროს დაშვებულ სამ უმნიშვნელოვანეს შეცდომაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსები მეტისმეტად არიან ფოკუსირებულები ნეგატიური ქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

წონის დეფიციტის გამომწვევი მიზეზები ბავშვებში - ეკა უბერის რეკომენდაციები მშობლებს

​​პედიატრი ეკა უბერი ბავშვებში წონის დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ მშობლები ხშირად პრობლემას სწორად ვერ აფასებენ:

„პირველ რიგში, უნდა შეფასდეს ბავშვს წონის დეფიციტი აქვს თუ არა, მშობლების ღელვა საფუძვლიანია თუ არა. ძალიან ხშირად მშობელი ჩივის, რომ ბავშვი უმადოა, თუმცა ვხვდებით ჭარბ წონას. ასეთ მდგომარეობას შერჩევითი უმადობა ეწოდება. ბავშვი იმაზე მეტ კალორიას იღებს, ვიდრე სჭირდება, მაგრამ არა იმ პროდუქტებით, რომლებიც მშობელს უნდა. პირველ რიგში, ამ შემთხვევაში დამნაშავე მშობელია, რადგან მან ბავშვს გაასინჯა ისეთი პროდუქტი, რომელიც მისთვის არ იყო სასურველი: პურ-ფუნთუშეული, შაქარი, ტკბილეული.“

ეკა უბერის თქმით, წონის დეფიციტის პრობლემის შეფასება ექიმის საქმეა:

„ყოველი კონკრეტული შემთხვევა უნდა შეაფასოს ​ექიმმა და არა მშობელმა. ექიმი ბავშვს ანთროპომეტრულად აფასებს. არსებობს ანთროპომეტრული ასაკობრივი ნორმები. ერთი წლის ბავშვი უნდა იყოს 8,5 -დან 11,5 კილომდე. ამ შუალედში ყველა მონაცემი არის ნორმა. აქედან გამომდინარე, როდესაც მშობელი ამბობს: „მეზობლის ბავშვი 11 კილოა, რა კარგი წონა აქვს და ჩემი არ არის ასე,“ უკვე არასწორია. როდესაც ექიმი შეაფასებს ბავშვს და აღმოჩნდება, რომ მას წონის დეფიციტი აქვს, მნიშვნელოვანია გაირკევს, როდის დაიწყო წონის დეფიციტი. წონის დეფიციტის მიზეზი შეიძლება იყოს სამედიცინო ან ფსიქო-სოციალური პრობლემა. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, რა წონით დაიბადა ბავშვი. დღენაკლულობა, ნევროლოგიური სიმპტომატიკა, ქრონიკული დაავადებები, ქრომოსომული დაავადებები, მემკვიდრეობითი დაავადებები, მეტაბოლური დარღვევები, ეს ყველაფერი შეიძლება იყოს წონის დეფიციტის მიზეზი.”

​ეკა უბერი იმ მიზეზებზე საუბრობს, რომლებიც წონის დეფიციტის პრობლემას განაპირობებს:

„წონის დეფიციტის მიზეზი შეიძლება იყოს კალორიების დეფიციტი ან შეწოვის დარღვევა. ბავშვი იღებს საჭირო რაოდენობის ​საკვებს, მაგრამ ორგანიზმის შეწოვადობა არის დარღვეული. შესაძლოა იყოს პირის ღრუს ანატომიური დეფექტი, საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის დარღვევები. შესაძლოა, საკვების მიღების უნარების ნაკლებობაც იყოს. ეს განსაკუთრებით ეხება დღენაკლულებს, რომლებიც ზონდით კვებას არიან მიჩვეული. მოზარდებში მადის მყარი დაკარგვის მიზეზი შეიძლება გახდეს ნევროზი. ამიტომ სასურველია, რომ მშობელმა ექიმს ყოველთვიურად შეამოწმებინოს ბავშვის ანთროპომეტრული მონაცემები. იმის მიხედვით, თუ რომელ ასაკში წყვეტს ბავშვი წონის მატებას, სხვადასხვა დაავადებებზე შეგვიძლია ეჭვის მიტანა.“

ეკა უბერის თქმით, ბავშვებში წონის დეფიციტის გამომწვევი უმთავრესი პრობლემა ცელიაკიაა:

„წონაში დეფიციტის გამომწვევი ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ბავშვებში არის ცელიაკია. ცელიაკია არის გლუტენის აუტანლობა. ​გლუტენი არის ნივთიერება, რომელიც შედის მარცვლეულში. ამ შემთხვევაში, პირველი ექვსი თვის მანძილზე, როდესაც ბავშვი დედის რძით იკვებება, წონის დანაკლისი ფაქტობრივად არ არის. როდესაც გლუტენის შემცველი კომპონენტები შედის კვებაში, თანდათან 8-9 თვის ასაკიდან შეინიშნება წონის დეფიციტი. ცელიაკიის გამოვლინება კლინიკურად არის ძალიან ფართო. შესაძლოა, ის იყოს მინიმალური გამოვლინებით და ადამიანმა მთელი ცხოვრება ვერც გაიგოს, რომ ეს პრობლემა აქვს. შეიძლება იყოს დიარეა, ყაბზობა, გულძმარვა, ღებინება. ცელიაკია პირველ ეტაპზე, შესაძლოა, წონის დეფიციტით გამოვლინდეს და მეტი არაფრით.“

​ეკა უბერი მშობლებს ურჩევს პირველი წლის განმავლობაში ბავშვი ყოველთვიურად აჩვენონ ექიმს:

„პირველი წლის განმავლობაში მშობელმა ყოველთვიურად უნდა მიაკითხოს ექიმს პროფილაქტიკის მიზნით. ექიმმა უნდა შეაფასოს ბავშვის განვითარების მრუდი. ცელიაკიის ქვეფონური დაავადება შეიძლება იყოს დიაბეტი, დაუნის სინდრომი, სხვა ქრომოსომული დაავადებები. ცელიაკიის მკურანლობის პრაქტიკა არ არის მედიკამენტოზური, ხდება მარცვლეულის გამორიცხვა.“

​გასტროეზოფაგური რეფლუქსი ექვს თვემდე ასაკში აბსოლუტურად ბუნებრივია. ის პიკს აღწევს ექვსი თვის ასაკისთვის და ექვსი-შვიდი თვიდან ნელ-ნელა გადის. მოზრდილ ასაკში ეს უკვე ფიზიოლოგიური არ არის. ის, რომ ცოტა წამოქაფებაა, განსაკუთრებით პოზიციის შეცვლის შემდეგ, ეს ფიზიოლოგიურია. თუ ამის გამო წონის დეფიციტის პრობლემა არ არის, მაშინ ამოქაფება საშიში არ არის,“ - აცხადებს ეკა უბერი.

წყარო: ​შუადღე GDS

წაიკითხეთ სრულად