Baby Bag

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპის შესახებ ისაუბრა და თავისუფალი არჩევანის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„შეიძლება ჩვენ ვერ შევაფასოთ, ​რა არის ცუდი და კარგი, ამიტომ ცუდიც კარგი გვეგონოს და ჩვენი ბავშვები ასეთ ქცევაში წავახალისოთ. მეორეა, როგორ მოვახერხოთ მიუღებელი ქცევის ელიმინირება. მე პირადად ძალადობის წინააღმდეგი ვარ. ჩვენგან იგებს ბავშვი ამას. ჩვენგან ხედავს როგორ შეიძლება მანიპულირება, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ​არ არის სავალდებულო, რომ დაარტყა ადამიანს. ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში. კონკრეტული პირობები არასდროს არის უსაზღვრო. მას აქვს ჩარჩო. ეს ჩარჩო ისედაც არსებობს, მაგრამ მშობელი ამატებს პირობას. აკრძალვა არ ხდება. უნდა შევუთანხმდეთ ბავშვს, რამდენი ხანი დასჭირდება სამეცადინოდ, რამდენი კიდევ რაღაც საქმის გასაკეთებლად და ამდენი ხანი გაატაროს კომპიუტერთან. ეს უნდა შეთანხმდეს შვილსა და მშობელს შორის. ეს შეთანხმება უნდა იყოს დაცული.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის წახალისება ძალიან სასარგებლოა და ის კარგი ქცევის განმტკიცებას უწყობს ხელს:

„ცხადია, ჩვენ შეგვიძლია წავახალისოთ მცირეწლოვანი ბავშვები, მათ შორის, ცხრა წლის ასაკისაც. ჯილდო არ არის ცუდი რამ ჩვენი ტვინისთვის. ის შესაბამისი ქცევის ალბათობას ზრდის. გარკვეული პერიოდის შემდეგ წახალისება ბავშვს აღარ დასჭირდება. ​ჩვენი ქცევით ბავშვს ვაჩვევთ იმას, რომ მან არაძალადობრივი გზით მოახერხოს თავისი იმპულსის შეკავება, დაგეგმვა და თავისი ქცევის მართვა.“

თამარ გაგოშიძემ ადამიანის ტვინის განვითარების და კონკრეტული უნარების ჩამოყალიბების პროცესებზეც ისაუბრა. მისი თქმით, აღმასრულებელი ფუნქციების შეძენას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება:

„მე ვარ ნეიროფსიქოლოგი და ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს,​ როდესაც აღზრდაზე ვსაუბრობთ, რა ემართება ჩვენს ტვინს. ჩვენი ტვინი ძალიან სწრაფად განვითარებადია, თუმცა ზოგიერთი უნარი და თვისებები ძალიან გვიან ვითარდება. მოტორიკა ძალიან სწრაფად ვითარდება. შვიდი წლის ასაკში ბავშვს იგივე მოტორული უნარები აქვს, რაც შემდეგ 30 წლის ასაკში ექნება. არსებობს ერთი ადამიანური უნარი, რომელიც ჩვენ ადამიანობას გვანიჭებს - ეს არის ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციები. რა არის აღმასრულებელი ფუნქცია? იმისთვის, რომ მე ქცევა შევასრულო, ჩემ გარშემო არსებული ყველა გამღიზიანებელი უნდა შევაკავო და მიზნის შესაბამისად ვიმოქმედო. ჩემი ქცევა უნდა დავგეგმო, რაღაცები გადავავადო, თუ საჭიროა ეს მიზნის მისაღწევად.“

„აღმასრულებელი ფუნქცია არის მიზნის მიღწევა, მიზნის დასახვა, იმპულსის შეკავება, გადავადება, გადაწყვეტილების მიღება.​ ახლა შევხედოთ ჩვენს საზოგადოებას, ვიკავებთ იმპულსს, გადაწყვეტილებას ადეკვატურად ვიღებთ? ძალიან საინტერესოა მიკერძოებული აზროვნება, რომელიც ყველას გვახასიათებს. გვაქვს მენტალური მოდელი, რომელშიც ყველაფერს ჩასვამ, მაგრამ ადამიანი იმიტომ ხარ, რომ შენი მენტალური მოდელის კრიტიკული ანალიზი მოახდინო. შენ შეგიძლია ყველაფერი მოაქციო შენს მენტალურ მოდელში, მაგრამ ეს არ იქნება რეალობა და არც სამართლიანი იქნება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 შეცდომა, რომელსაც მშობლები ბავშვის რთული ქცევის მართვისას უშვებენ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ...
​​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მიერ ბავშვის რთული ქცევის მართვის დროს დაშვებულ სამ უმნიშვნელოვანეს შეცდომაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსები მეტისმეტად არიან ფოკუსირებულები ნეგატიური ქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სულ მხვდება ხოლმე ყურში: „ეს საშინელი ზღაპრები, ხოცვა-ჟლეტა, როგორ შეიძლება?!“ სულ არ ვფიქრობ ასე,“ - თამარ გაგოშიძე

„სულ მხვდება ხოლმე ყურში: „ეს საშინელი ზღაპრები, ხოცვა-ჟლეტა, როგორ შეიძლება?!“ სულ არ ვფიქრობ ასე,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ზღაპრების კითხვის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ არ ეთანხმება მოსაზრებას, თითქოს ზღაპრები, რომელთა სიუჟეტი საშიშად გვეჩვენება, ბავშვს არ უნდა წავუკითხოთ:

„ბოლო დროს სულ მხვდება ხოლმე ყურში: „ეს საშინელი ზღაპრები, ხოცვა-ჟლეტა, როგორ შეიძლება?!“ სულ არ ვფიქრობ ასე. ფსიქოანალიტიკოსები ფიქრობენ, რომ ზღაპარი კათარზისის საშუალებაა. პროპი, ძალიან ცნობილი ზღაპროლოგი, საერთოდ ფიქრობდა, რომ ზღაპრის საშუალებით შემოდის ჩვენში ცხოვრებისეული რეალობები, ​ბავშვი ადაპტირდება და რეალობებს ნელ-ნელა ეჩვევა. ზღაპარი არის ძალიან მნიშვნელოვანი რამ ბავშვის ცხოვრებაში წარმოსახვის განვითარებისთვის, მეტყველების განვითარებისთვის, ემოციური განვითარებისთვის, თამაშიც ხომ ასეა.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, პატარა ბავშვების ემოციური რეგულაციისთვის ზღაპრის კითხვას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს:

„ეს ოცი წუთი ან ნახევარი საათი ერთობლივი კითხვა​ პატარა ბავშვების შემთხვევაში არის განუზომელი წვლილი ბავშვის ემოციურ რეგულაციაში. მეტი შეგიძლიათ არაფერი არ გააკეთოთ. ასე ერთად იკითხოთ, ოღონდ მობილურის გარეშე, აქეთ-იქით სირბილის და ოჯახის სხვა წევრებთან საუბრის გარეშე. ეს არის უებარი საშუალება მომავალი პიროვნების ჩამოყალიბებისთვის.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ ცუდი ზღაპრებიც კი ბავშვებს ამბივალენტურობის განცდას უჩენენ, რის გამოც მათი წაკითხვა პატარებისთვის სასარგებლოა:

„ცუდი ზღაპრებიც კი, რომ ვიღაცამ რაღაც შეჭამა, ვიღაცამ ვიღაცა მოკლა, გაიხსენეთ ბავშვობა, მათი კითხვისას ამბივალენტურობის განცდა. ​ეს არის აუცილებელი ეტაპი ემოციური რეგულაციისთვის. ეს ამბივალენტურობა, თან რომ მოკვდა ვიღაც, თან რომ ეცოდება და აღარ ეშინია ან ეშინია, ეს არის აუცილებელი პირობა ჯანმრთელი ემოციური განვითარებისთვის. რომ ეჭვიანობ შენს მშობლებზე, რომ შენი და ან ძმა უფრო უყვართ და ამის თქმა ძალიან ძნელია, რადგან სირცხვილია, გეშტალთ თერაპევტები ამას აკეთებენ ზუსტად, რომ ეს გამოაქვთ გარეთ და მისაღები გზით ნელ-ნელა ეხმარებიან ადამიანს, რომ ეს გამოხატოს. ზღაპარი ამას ჰგავს ძალიან, რომ გეხმარება დამოკიდებულებების ჩამოყალიბებაში.“

„მე ვთვლი, რომ ზღაპარი ორ საქმეს აკეთებს: თან ემოციების განვითარებაში ეხმარება ბავშვს და თან მშობელთან კარგი კომუნიკაციის დამყარებაში. ჩვენს პერიოდში, როდესაც ​მოუცლელი მშობლები არიან, დანაშაულის განცდა რომ აქვთ ამ საწყალ მშობლებს, დრო არ აქვთ, რომ ბავშვს დაუთმონ, ეს დრო არის სრულიად საკმარისი პატარა ბავშვის შემთხვევაში, რომ ნახევარი საათი ერთად იკითხონ და გაიარონ ეს ემოციები ერთად,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად