Baby Bag

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპის შესახებ ისაუბრა და თავისუფალი არჩევანის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„შეიძლება ჩვენ ვერ შევაფასოთ, ​რა არის ცუდი და კარგი, ამიტომ ცუდიც კარგი გვეგონოს და ჩვენი ბავშვები ასეთ ქცევაში წავახალისოთ. მეორეა, როგორ მოვახერხოთ მიუღებელი ქცევის ელიმინირება. მე პირადად ძალადობის წინააღმდეგი ვარ. ჩვენგან იგებს ბავშვი ამას. ჩვენგან ხედავს როგორ შეიძლება მანიპულირება, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ​არ არის სავალდებულო, რომ დაარტყა ადამიანს. ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში. კონკრეტული პირობები არასდროს არის უსაზღვრო. მას აქვს ჩარჩო. ეს ჩარჩო ისედაც არსებობს, მაგრამ მშობელი ამატებს პირობას. აკრძალვა არ ხდება. უნდა შევუთანხმდეთ ბავშვს, რამდენი ხანი დასჭირდება სამეცადინოდ, რამდენი კიდევ რაღაც საქმის გასაკეთებლად და ამდენი ხანი გაატაროს კომპიუტერთან. ეს უნდა შეთანხმდეს შვილსა და მშობელს შორის. ეს შეთანხმება უნდა იყოს დაცული.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის წახალისება ძალიან სასარგებლოა და ის კარგი ქცევის განმტკიცებას უწყობს ხელს:

„ცხადია, ჩვენ შეგვიძლია წავახალისოთ მცირეწლოვანი ბავშვები, მათ შორის, ცხრა წლის ასაკისაც. ჯილდო არ არის ცუდი რამ ჩვენი ტვინისთვის. ის შესაბამისი ქცევის ალბათობას ზრდის. გარკვეული პერიოდის შემდეგ წახალისება ბავშვს აღარ დასჭირდება. ​ჩვენი ქცევით ბავშვს ვაჩვევთ იმას, რომ მან არაძალადობრივი გზით მოახერხოს თავისი იმპულსის შეკავება, დაგეგმვა და თავისი ქცევის მართვა.“

თამარ გაგოშიძემ ადამიანის ტვინის განვითარების და კონკრეტული უნარების ჩამოყალიბების პროცესებზეც ისაუბრა. მისი თქმით, აღმასრულებელი ფუნქციების შეძენას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება:

„მე ვარ ნეიროფსიქოლოგი და ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს,​ როდესაც აღზრდაზე ვსაუბრობთ, რა ემართება ჩვენს ტვინს. ჩვენი ტვინი ძალიან სწრაფად განვითარებადია, თუმცა ზოგიერთი უნარი და თვისებები ძალიან გვიან ვითარდება. მოტორიკა ძალიან სწრაფად ვითარდება. შვიდი წლის ასაკში ბავშვს იგივე მოტორული უნარები აქვს, რაც შემდეგ 30 წლის ასაკში ექნება. არსებობს ერთი ადამიანური უნარი, რომელიც ჩვენ ადამიანობას გვანიჭებს - ეს არის ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციები. რა არის აღმასრულებელი ფუნქცია? იმისთვის, რომ მე ქცევა შევასრულო, ჩემ გარშემო არსებული ყველა გამღიზიანებელი უნდა შევაკავო და მიზნის შესაბამისად ვიმოქმედო. ჩემი ქცევა უნდა დავგეგმო, რაღაცები გადავავადო, თუ საჭიროა ეს მიზნის მისაღწევად.“

„აღმასრულებელი ფუნქცია არის მიზნის მიღწევა, მიზნის დასახვა, იმპულსის შეკავება, გადავადება, გადაწყვეტილების მიღება.​ ახლა შევხედოთ ჩვენს საზოგადოებას, ვიკავებთ იმპულსს, გადაწყვეტილებას ადეკვატურად ვიღებთ? ძალიან საინტერესოა მიკერძოებული აზროვნება, რომელიც ყველას გვახასიათებს. გვაქვს მენტალური მოდელი, რომელშიც ყველაფერს ჩასვამ, მაგრამ ადამიანი იმიტომ ხარ, რომ შენი მენტალური მოდელის კრიტიკული ანალიზი მოახდინო. შენ შეგიძლია ყველაფერი მოაქციო შენს მენტალურ მოდელში, მაგრამ ეს არ იქნება რეალობა და არც სამართლიანი იქნება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 შეცდომა, რომელსაც მშობლები ბავშვის რთული ქცევის მართვისას უშვებენ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ...
​​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მიერ ბავშვის რთული ქცევის მართვის დროს დაშვებულ სამ უმნიშვნელოვანეს შეცდომაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსები მეტისმეტად არიან ფოკუსირებულები ნეგატიური ქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

აღზრდის ოთხი სტილი და მათი გავლენა ბავშვის მომავალზე

აღზრდის ოთხი სტილი და მათი გავლენა ბავშვის მომავალზე

მშობლის შვილისადმი დამოკიდებულება ბავშვის მომავალზე უდიდეს ზეგავლენას ახდენს. აღზრდის ოთხი ცნობილი სტილიდან თითოეული მათგანი ბავშვზე განსხვავებულად ზემოქმედებს. მათ შორის ერთ-ერთი სხვებთან შედარებით დადებით გავლენას ახდენს ბავშვის მომავალზე.

  • 1.მშობელი ბავშვთან ურთიერთობაში მკაცრია და მას ყოველთვის აკონტროლებს

​ავტორიტარი მშობლები ძალიან მკაცრები არიან. მათი შვილები ბრმად ემორჩილებიან ოჯახში დადგენილ წესებს. ისინი შვილის გრძნობებსა და ემოციებს სერიოზულად არ უდგებიან. ავტორიტარი მშობლები დისციპლინაზე დიდ მნიშვნელობას დასჯას ანიჭებენ. ისინი შვილისადმი სიყვარულს სიმკაცრით გამოხატავენ და თვლიან, რომ მკაცრი აღზრდა ბავშვს ცხოვრებისეული სირთულეების გადალახვაში დაეხმარება. ავტორიტარი მშობლების შვილები თავს ხშირად დაუცველად გრძნობენ, დაბალი თვითშეფასება აქვთ, სოციალური ურთიერთობები უძნელდებათ და დამოუკიდებლად მოქმედებაც უჭირთ. რაც ყველაზე სამწუხაროა, ავტორიტარი მშობლების შვილები ზრდასრულობაში ხშირად თავადაც აგრესიულები და ავტორიტარები ხდებიან. მათ ცუდისა და კარგის ერთმანეთისგან გარჩევა უჭირთ, რადგან მშობლებისგან ახსნა-განმარტებებს არასდროს იღებდნენ. მათ ემოციების კონტროლი უძნელდებათ და ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილებას ავლენენ.

  • 2.მშობელი ყურადღებიანი და დემოკრატიულია

ავტორიტეტი მშობლები ავტორიტარების მსგავსად საზღვრებსა და კანონებს აწესებენ. ისინი შვილებს საკუთარი ქმედებების მიზეზებს კარგად უხსნიან. ავტორიტეტი მშობლები შვილების განცდებს დიდ მნიშვნელობას ანიჭებენ და მათ ყოველთვის ყურადღებით უსმენენ. ავტორიტეტი მშობლებისთვის ​დასჯაზე უფრო ეფექტიანი საშუალება ბავშვის ქცევის მართვისთვის დისციპლინაა. ბავშვებს მშობლებთან დისკუსიისა და საკუთარი აზრის გამოხატვის საშუალება ეძლევათ. მათ შეცედომების დაშვების უფლება აქვთ და მშობლები ჭარბი კონტროლით არ აწუხებენ. ავტორიტეტი მშობლების შვილები მომავალში დამოუკიდებელი და თავდაჯერებული ადამიანები არიან. ისინი დამოუკიდებლად იღებენ გადაწყვეტილებებს და კომუნიკაციის კარგი უნარი აქვთ, კარგად აკონტროლებენ ემოციებს, ემპათიის გამოვლენაც არ უძნელდებათ. ეს ყოველივე ავტორიტეტი მშობლების შვილებს წარმატების მიღწევაში ეხმარება.

  • 3.მშობელი ბავშვის მიმართ ზედმეტად შემწყნარებელია

ლმობიერი მშობლები გარკვეულ წესებს ადგენენ, თუმცა მათ არასდროს მისდევენ. ლმობიერ მშობლებს შვილებისთვის უარის თქმა უძნელდებათ და დისციპლინა მათთვის უცხოა. ისინი მარტივად პატიობენ ბავშვებს ცუდ ქცევას. ზედმეტად ლმობიერი მშობლები შვილებს უფრო მეგობრობას უწევენ, ვიდრე მშობლობას. მათთვის შვილების ემოციები და განცდები ზედმეტად მნიშვნელოვანიც კია, რაც ​ბავშვის ჩამოყალიბებაზე ნეგატიურად ზემოქმედებს. ზრდასრულობაში ლმობიერი მშობლების შვილებს თვითკონტროლი და წესების მორჩილება უჭირთ. ისინი მიჩვეულები არიან, რომ ყველაფერი მიიღონ, რაც სურთ. როგორც წესი, ზედმეტად ლმობიერი მშობლების შვილები ცუდად სწავლობენ და მათ დაბალი თვითშეფასება აქვთ.

  • 4.მშობელი ბავშვს უგულებელყოფს და უყურადღებოა

უყურადღებო მშობლები შვილების ცხოვრებაში თითქმის არ ერევიან და წარმოდგენა არ აქვთ, როგორ ვითარდება ბავშვი. ისინი არასდროს ადგენენ წესებს, არ ეხმარებიან შვილებს ცხოვრების გზის გაკვალვაში. უყურადღებო მშობლებს სწამთ, რომ ბავშვი თავად ჩამოყალიბდება. ზოგჯერ ეს მშობლისგან დამოუკიდებლადაც ხდება. როდესაც მშობელს ბევრი პრობლემა აქვს, სამსახურში ზედმეტად დატვირთულია და გამუდმებით სტრესშია, ​მას შვილისთვის დრო არ რჩება. უყურადღებო მშობლების შვილებს სწავლაში პრობლემები ხშირად ექმნებათ. მათ დაბალი თვითშეფასება აქვთ და ემოციების გაკონტროლება უჭირთ. იმის გამო, რომ ბავშვებს ყურადღება და სიყვარული აკლიათ, მომავალში მათ უჭირთ ადამიანებთან ახლო ურთიერთობების დამყარება და კომუნიკაცია.

მომზადებულია ​brightside.me-ს მიხედვით

წაიკითხეთ სრულად