Baby Bag

რა როლს თამაშობს ბავშვის განვითარებაში მშობელთან მიჯაჭვულობა?

რა როლს თამაშობს ბავშვის განვითარებაში მშობელთან მიჯაჭვულობა?

რა როლს თამაშობს ბავშვის განვითარებაში მშობელთან მიჯაჭვულობა? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ის ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ესაუბრა.
- ქალბატონო ნინო, როგორც ვიცით, მნიშვნელოვანია ბავშვს მცირე ასაკიდან ჩამოუყალიბდეს უსაფრთხო მიჯაჭვულობის შეგრძნება აღმზრდელთან. რა როლს თამაშობს ის ბავშვის განვითარებაში?
- პირველად ეს სიტყვა - „მიჯაჭვულობა“ ძლიერი ემოციური კავშირის აღსანიშნავად გამოიყენა ბრიტანელმა ფსიქიატრმა და ფსიქოანალიტიკოსმა ჯონ ბოულბიმ. ეს არის ყველაზე მჭიდრო ემოციური კავშირი, რომელიც ხანგრძლივი დროით ნარჩუნდება. მიჯაჭვულობას გააჩნია თავისი ფაზები და სხვადასხვა ტიპის გვხვდება, მათ შორის არის უსაფრთხო მიჯაჭვულობა, რომელიც აღმზრდელთან, მშობელთან კონტაქტის, ბავშვის მოთხოვნილებების დროული დაკმაყოფილების შედეგად ყალიბდება და მის უსაფრთხო ბაზისს წარმოადგენს. შეგვიძლია ვთქვათ, რომ უსაფრთხო მიჯაჭვულობა არის ფუნდამენტი ბავშვის სიმშვიდის, თავდაჯერებულობის, ინიციატივის, პოზიტიურობის, კომუნიკაბელურობის, რთული სიტუაციების მართვის, გარემოს მიმართ დაინტერესებისა და ნდობის.
მიჯაჭვულობა - ეს არის ძლიერი ემოციური კავშირი, რომელიც ჩნდება ბავშის ცხოვრების პირველ წლებში, იგი ფიზიკური და ემოციური სიახლოვის სურვილს აჩენს და ბავშვის უსაფრთხოებას უზრუნველყოფს.

​- რას იწვევს მიჯაჭვულობის დარღვევა?
- მიჯაჭვულობის დარღვევის მიზეზი და ფორმა მრავალია, მაგრამ მოდი, დავყოთ სანდო და არასანდო მიჯაჭვულობად. არასანდო მიჯაჭვულობა წარმოადგენს საფრთხეს მომავალში, რადგან პიროვნებასთან იკვეთება სტრესის და სიძნელეების მართვის სირთულე, გაუცხოვება, იზოლაცია და განრიდება სოციუმისგან, უჭირს ხანგრძლივი ურთიერთბები, ეჭვით უყურებს საკუთარ შესაძლებლობებს, დაბალი თვითშეფასება, ინტელექტის და დასწავლის უნარის სირთულეები და ა.შ. ზემო აღნიშნული წარმოადგენს იმ რისკ-ფაქტორს, რაღა თქმა უნდა, ყველა შემთხვევა განიხილება ინდივიდუალურად.
- ბავშვებს 6-7 წლამდე ახასიათებთ განშორების შიში, თუ ეს შფოთვები დიდხანს და მძაფრად ვლინდება, როგორ უნდა მოიქცეს ამ დროს მშობელი?
- გეთანხმებით, მაგრამ შესაძლოა, ყველა შემთხვევა არ მივაწეროთ მიჯაჭვულობის დარღვევას, აქ გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური გამოცდილება, ინფორმაცია, ცოდნა და დამოკიდებულება იმ გარემოს მიმართ, სადაც მიდის ბავშვი. 6-7 წელი სასკოლო ცხოვრება ახალი ეტაპია, სადაც ბევრი გამოწვევის წინაშე დგას ბავშვი. იცვლება რიტმი, ახალი მოთხოვნების და ვალდებულებების წინაშეა მოსწავლე. მნიშვნელოვანია წინასასკოლო მზაობა, საუბარია, არა მხოლოდ სწავლებისათვის აუცილებელი უნარების ჩამოყალიბებაზე, არამედ ფსიქო-ემოციურ მზაობასა და განწყობაზე.
- როგორ უნდა დავამყაროთ ბავშვთან ისეთი ურთიერთობა, რომ მას მომავალში დამოუკიდებლობის შეგრძნება ჩამოუყალიბდეს?

​​- დამოუკიდებლობისა და თავდაჯერებულობისათვის აუცილებელია ვაღიაროთ, მივიღოთ მისი უნიკალურობით, არ შევადაროთ და მხოლოდ მის ნეგატიურ გამოცდილებებზე არ ვიყოთ კონცენტირებულნი, ხშირად წავახალისოთ, გამოვყოთ მისი დადებითი ქცევა და მცდელობა. მივცეთ არჩევანის ნება, მისი ასაკის შესაბამისად დავუსვათ კითხვები, მოვერიდოთ მზა პასუხებს და ხშირად ვაფიქროთ.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

ნარცისი დედა - დიდებული მანიპულატორი, რომელიც შვილების ცხოვრებას ანგრევს

ნარცისი დედა - დიდებული მანიპულატორი, რომელიც შვილების ცხოვრებას ანგრევს

ბავშვები სამყაროს დედასთან ურთიერთობის გზით შეიმეცნებენ. დედის შვილისადმი დამოკიდებულება, მისი მზრუნველობა და ემპათია, პატარას გარესამყაროსადმი დადებითად განაწყობს. დედა ქმნის ბაზისს, რომელზეც შვილის მომავალი და მისი პიროვნული მახასიათებლები შენდება. თუ მშობელი შვილისადმი ვერბალურ, ფსიქოლოგიურ ან ფიზიკურ ძალადობას ახორციელებს, ბავშვი ასაკის მატებასთან ერთად დეპრესიულ, დაბალი თვითშეფასების მქონე, ნერვული აშლილობებით დატანჯულ ადამიანად ყალიბდება.

დედები, როგორც წესი, შვილის ზიანისგან დაცვას და მისი თვითშეფასების ამაღლებას ცდილობენ. ნარცისი დედები კი ყოველთვის საპირისპიროდ იქცევიან. მათი შვილები ეჭვით და უნდობლობით სავსე ადამიანები არიან, რომლებსაც სამყარო ძალიან აშინებთ.

ჩვენს სტატიაში ნარცისი დედებისთვის დამახასიათებელ თვისებებს გაგაცნობთ, რომელთა დახმარებით ისინი საკუთარი შვილების მომავალს ანგრევენ და მათ ემოციურ სტაბილურობასაც აკარგვინებენ.

  • ბავშვის გრძნობების გაუფასურება

ნარცისი დედა შვილს უხეში ქცევითა და სიტყვით გულს ატკენს, შემდეგ კი მისგან საყვედურს არ მოისმენს. ის ბავშვის განცდებს გააუფასურებს და მის სენტიმენტებს დასცინებს. თუ ბავშვი ატირდება, დედა მას მეტისმეტად მგრძნობიარედ ჩათვლის და შვილის ტკივილს სერიოზულად არ აღიქვამს. როდესაც სხვები ბავშვს კარგი ქცევისთვის აქებენ, ნარცისი დედა მას აუცილებლად შეახსენებს, რომ ის არც ისე კარგია, როგორც ეს სხვებს ჰგონიათ, რაც ბავშვის თვითშეფასებას ანადგურებს. ნარცისი დედები დიდებული მანიპულატორები არიან, რის გამოც ისინი ბავშვის გრძნობებს ყოველთვის აუფასურებენ, თუ შვილის ქცევა მათ მოთხოვნებს არ პასუხობს. ნარცისი დედის შვილებს საკუთარ გრძნობებში გარკვევა უჭირთ. ისინი ვერ იგებენ, როგორ მოიქცნენ ან რა გააკეთონ, რადგან ყველაფერში ეჭვი ეპარებათ. საბოლოოდ, ისინი ყველაფერს ისე აკეთებენ, როგორც ამას ნარცისი დედა მოისურვებს.

  • უკმაყოფილება და გამუდმებით შვილის ნაკლის ძიება

ნარცისი დედა შვილისგან ყოველთვის იმაზე მეტს ითხოვს, ვიდრე ეს ბავშვს შეუძლია. თუ შვილი მისი მოთხოვნისამებრ მოქმედებს და სკოლაში მაღალ ქულებს იღებს, ის ბავშვს მიღწევებისთვის არასდროს აქებს. ნარცისი დედა შვილს ეუბნება, რომ ეს საკმარისი არ არის. ნარცისი დედა არასდროს მოიწონებს შვილის მიერ შერჩეულ საჩუქარს. ის ბავშვს დაუფიქრებლად ატკენს გულს და ეტყვის, რომ ასეთი ნივთი მას უკვე აქვს. ნარცისი დედა არასდროს არის კმაყოფილი. ის შვილს ყოველთვის რაღაცაში ადანაშაულებს. ბავშვი გამუდმებით ეჭვებშია, ვერ იგებს, რატომ არის წარუმატებელი. ნარცისი დედა ბავშვის პიროვნულ ზრდას გამუდმებით აფერხებს და მას ხაფანგში აბამს, რათა შვილი ყოველთვის მის გავლენას დაემორჩილოს.

  • პარალელების გავლება და შედარებების გაკეთება

ნარცისი დედა შვილებს ყოველთვის ერთმანეთს ადარებს და მათ შორის შუღლს აღვივებს. ის ხან ერთი შვილის უპირატესობებს გამოკვეთს, ხან მეორეს მიიჩნევს უფრო წარმატებულად. ბავშვები ერთმანეთს ეჯიბრებიან და ცდილობენ დედის ყურადღება, მოწონება და სიყვარული დაიმსახურონ. სამომავლოდ ნარცისი დედის გაზრდილი შვილები ერთმანეთს შორდებიან და მათ ახლო ურთიერთობები არ აკავშირებთ. ნარცისი დედა საკუთარ შვილებს სხვების ბავშვებს ადარებს და ყოველთვის უკმაყოფილოა. მას არასდროს მოსწონს საკუთარი შვილების ქცევა და თვლის, რომ სხვა ბავშვები ყველაფერს უკეთ აკეთებენ, რითაც შვილების თვითშეფასებას ანადგურებს.

  • ნარცისი დედა მოითხოვს, რომ შვილების ფიქრები და განცდები მისას სრულად ემთხვეოდეს

ნარცისი დედა შვილს თავისუფლებას საერთოდ არ აძლევს. ის ცდილობს ბავშვი მისი ფიქრით ფიქრობდეს და ყველაფერს მის მსგავსად განიცდიდეს. მსგავსი დამოკიდებულების წყალობით, ნარცისი დედის შვილები თავისუფლად სუნთქვასაც ვერ ახერხებენ.

  • ნარცისი დედა საკუთარ შვილებს ეჯიბრება

არ აქვს მნიშვნელობა, როგორი მიღწევები აქვთ ნარცისი დედის შვილებს, ის თვლის, რომ თავად უფრო წარმატებულია. რა სირთულეებიც არ უნდა გაიაროს ნარცისი დედის შვილმა, მისი ცხოვრების გზა უფრო რთულია. ნარცისი დედები განსაკუთრებით ქალიშვილებს ეჯიბრებიან, მათ გარეგნობას აკრიტიკებენ და საკუთარ თავს უფრო ლამაზად წარმოაჩენენ. ნარცისი დედები შვილების ხარჯზე ცდილობენ თავად უფრო წარმატებულები, განსაკუთრებულები და ძლიერები წარმოჩინდნენ.

  • საჯაროდ ნარცისი დედა იდეალურია, ხოლო განცალკევებით - მოძალადე

ნარცის დედას საჯაროდ საოცნებო იმიჯი აქვს. ის იდეალური ცოლი, დედა და ქალია, რომელიც ყველაფერს უშეცდომოდ აკეთებს. მას აღმერთებენ და ეთაყვანებიან. ნარცისი დედა მეზობლებს, მეგობრებს და ნათესავებს თავს მარტივად აწონებს. ის მათ ყურადღებას და სითბოს არასდროს აკლებს, რითაც მათი გულის მოგებას მარტივად ახერხებს. სახლში ნარცისი დედა აგრესიული, უხეში, მოუთმენელი, მანიპულატორი და მკაცრია. ის ყოველთვის მართალია და არასდროს არაფერი ეშლება. იმიჯი და სტატუსი მისთვის ყველაფერს ნიშნავს. ნარცისი დედა ყოველთვის ზრუნავს იმაზე, რომ სხვებს თავი მოაწონოს. შვილებმა მისი საიდუმლო იციან. ისინი კარგად ხედავენ, რომ ნარცისი დედის მზრუნველობა და ყურადღება, რომელსაც ის სხვა ადამიანებისადმი ავლენს, მოჩვენებითია. ნარცისი ადამიანები ზურგს უკან ყოველთვის ჭორავენ მეგობრებსა და ახლობლებს, რომლებიც, ერთი შეხედვით, ძალიან უყვართ.

  • ემოციური არასტაბილურობა

ნარცისი დედა გამუდმებით იცვლის ხასიათს. ერთი წუთის წინ ის კრიტიკის ქარცეცხლში გატარებდათ, რადგან უხასიათოდ იყო, მეორე წუთას კი სიყვარულის შემოტევა აქვს და კომპლიმენტებით გავსებთ. ნარცის დედას სტაბილური ხასიათი არ აქვს. მისი შვილები მუდმივ დაძაბულობაში ცხოვრობენ და დედის რისხვის ძალიან ეშინიათ.

  • უდანაშაულობის სინდრომი

ნარცისი დედა საკუთარ დანაშაულს არასდროს აღიარებს. ის საკუთარ იმიჯს იმდენად უფრთხილდება, რომ მას არასდროს დააზიანებს. თუ შვილი ნარცის დედას შეცდომაზე მიუთითებს, ის მისგან დაუნდობელ საყვედურებს მიიღებს. ბავშვს დედა უმადურ, უპატივცემულო და მიუღებელ ქცევაში დაადანაშაულებს. ნარცის დედას ეშინია, რომ შვილებზე აბსოლუტურ კონტროლს დაკარგავს, თუ საკუთარ შეცდომას აღიარებს.

მართალია, დედებს საკუთარი შვილები ყველაზე მეტად უყვართ, მაგრამ ისინიც ადამიანები არიან, რომლებსაც გარკვეული ნაკლოვანებები აქვთ. ნარცისი დედები გაუცნობიერებლად ანგრევენ შვილების მომავალს, რასაც ისინი, რა თქმა უნდა, არასდროს აღიარებენ.

მომზადებულია ​blogs.psychcentral.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად