Baby Bag

რა როლს თამაშობს ბავშვის განვითარებაში მშობელთან მიჯაჭვულობა?

რა როლს თამაშობს ბავშვის განვითარებაში მშობელთან მიჯაჭვულობა?

რა როლს თამაშობს ბავშვის განვითარებაში მშობელთან მიჯაჭვულობა? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ის ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ესაუბრა.
- ქალბატონო ნინო, როგორც ვიცით, მნიშვნელოვანია ბავშვს მცირე ასაკიდან ჩამოუყალიბდეს უსაფრთხო მიჯაჭვულობის შეგრძნება აღმზრდელთან. რა როლს თამაშობს ის ბავშვის განვითარებაში?
- პირველად ეს სიტყვა - „მიჯაჭვულობა“ ძლიერი ემოციური კავშირის აღსანიშნავად გამოიყენა ბრიტანელმა ფსიქიატრმა და ფსიქოანალიტიკოსმა ჯონ ბოულბიმ. ეს არის ყველაზე მჭიდრო ემოციური კავშირი, რომელიც ხანგრძლივი დროით ნარჩუნდება. მიჯაჭვულობას გააჩნია თავისი ფაზები და სხვადასხვა ტიპის გვხვდება, მათ შორის არის უსაფრთხო მიჯაჭვულობა, რომელიც აღმზრდელთან, მშობელთან კონტაქტის, ბავშვის მოთხოვნილებების დროული დაკმაყოფილების შედეგად ყალიბდება და მის უსაფრთხო ბაზისს წარმოადგენს. შეგვიძლია ვთქვათ, რომ უსაფრთხო მიჯაჭვულობა არის ფუნდამენტი ბავშვის სიმშვიდის, თავდაჯერებულობის, ინიციატივის, პოზიტიურობის, კომუნიკაბელურობის, რთული სიტუაციების მართვის, გარემოს მიმართ დაინტერესებისა და ნდობის.
მიჯაჭვულობა - ეს არის ძლიერი ემოციური კავშირი, რომელიც ჩნდება ბავშის ცხოვრების პირველ წლებში, იგი ფიზიკური და ემოციური სიახლოვის სურვილს აჩენს და ბავშვის უსაფრთხოებას უზრუნველყოფს.

​- რას იწვევს მიჯაჭვულობის დარღვევა?
- მიჯაჭვულობის დარღვევის მიზეზი და ფორმა მრავალია, მაგრამ მოდი, დავყოთ სანდო და არასანდო მიჯაჭვულობად. არასანდო მიჯაჭვულობა წარმოადგენს საფრთხეს მომავალში, რადგან პიროვნებასთან იკვეთება სტრესის და სიძნელეების მართვის სირთულე, გაუცხოვება, იზოლაცია და განრიდება სოციუმისგან, უჭირს ხანგრძლივი ურთიერთბები, ეჭვით უყურებს საკუთარ შესაძლებლობებს, დაბალი თვითშეფასება, ინტელექტის და დასწავლის უნარის სირთულეები და ა.შ. ზემო აღნიშნული წარმოადგენს იმ რისკ-ფაქტორს, რაღა თქმა უნდა, ყველა შემთხვევა განიხილება ინდივიდუალურად.
- ბავშვებს 6-7 წლამდე ახასიათებთ განშორების შიში, თუ ეს შფოთვები დიდხანს და მძაფრად ვლინდება, როგორ უნდა მოიქცეს ამ დროს მშობელი?
- გეთანხმებით, მაგრამ შესაძლოა, ყველა შემთხვევა არ მივაწეროთ მიჯაჭვულობის დარღვევას, აქ გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური გამოცდილება, ინფორმაცია, ცოდნა და დამოკიდებულება იმ გარემოს მიმართ, სადაც მიდის ბავშვი. 6-7 წელი სასკოლო ცხოვრება ახალი ეტაპია, სადაც ბევრი გამოწვევის წინაშე დგას ბავშვი. იცვლება რიტმი, ახალი მოთხოვნების და ვალდებულებების წინაშეა მოსწავლე. მნიშვნელოვანია წინასასკოლო მზაობა, საუბარია, არა მხოლოდ სწავლებისათვის აუცილებელი უნარების ჩამოყალიბებაზე, არამედ ფსიქო-ემოციურ მზაობასა და განწყობაზე.
- როგორ უნდა დავამყაროთ ბავშვთან ისეთი ურთიერთობა, რომ მას მომავალში დამოუკიდებლობის შეგრძნება ჩამოუყალიბდეს?

​​- დამოუკიდებლობისა და თავდაჯერებულობისათვის აუცილებელია ვაღიაროთ, მივიღოთ მისი უნიკალურობით, არ შევადაროთ და მხოლოდ მის ნეგატიურ გამოცდილებებზე არ ვიყოთ კონცენტირებულნი, ხშირად წავახალისოთ, გამოვყოთ მისი დადებითი ქცევა და მცდელობა. მივცეთ არჩევანის ნება, მისი ასაკის შესაბამისად დავუსვათ კითხვები, მოვერიდოთ მზა პასუხებს და ხშირად ვაფიქროთ.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა,“ - თამარ გაგოშიძე

„რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ თანამედროვე მშობლებს შეჩერებისა და საკუთარი ემოციების გაანალიზებისკენ მოუწოდა. მისი თქმით, საკუთარ თავში ჩახედვა ადამიანს შეცდომების გაცნობიერებასა და გამოსწორებაში ეხმარება:

„არსებობს ასეთი პროგრამა, მშობლებისთვის ტარდება ტრენინგი, როგორ უნდა გაიგონ ბავშვის ემოცია, თავისი ემოცია და ხელი შეუწყონ ემოციურ რეგულაციას. როდესაც ოცდამეერთე საუკუნეში ჩერდები და შენს ემოციას აანალიზებ, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა. რომ გაჩერდი და შენს თავს შეხედე შუა მომენტში, რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, რატომ უყვირი ბავშვს, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა. საკუთარი თავის ანალიზი ყოველთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ზოგს მეტი შეუძლია, ზოგს ნაკლები, მაგრამ შეჩერება და საკუთარი თავის ყურება მნიშვნელოვანია. ამით უკვე საქმე დაწყებული გაქვთ. როდესაც შენს თავს უყურებ, აუცილებლად დაინახავ რაღაცებს, მეორე საქმეა, რა უნდა უყოთ თქვენს აღმოჩენებს. შეიძლება დამოუკიდებლად თავი ვერ დააღწიო იმას, რაც გააცნობიერე, მაგრამ როდესაც პრობლემა იცი, დახმარებაც შეგიძლია ითხოვო.“

თამარ გაგოშიძე აღნიშნავს, რომ ბავშვის პრობლემის მიღმა უმეტესად მშობლის პრობლემა იმალება, რომლის იდენტიფიცირება აუცილებელია:

„ხშირად მშობელს შეფარულად და ზრდილობიანად ვეუბნები, ხომ არ სჯობს თქვენით დავიწყოთ, ჯერ ბავშვს თავი დავანებოთ, ფსიქოთერაპევტის რეკომენდაციას მოგცემთ-მეთქი, ბრაზდება მშობელი, ჩემგან რა გინდათ, ბავშვს მიხედეთო. ძალიან ხშირად პრობლემა მშობელშია. როდესაც ის ამას აცნობიერებს, ეს უკვე ნახევარი საქმეა. დანარჩენი ტექნიკის ამბავია. ყველაზე დიდი დრო პრობლემის იდენტიფიკაციას მიაქვს. თვითონ უნდა დაინახოს ადამიანმა პრობლემა, ფსიქოთერაპევტი ამ დროს ყავარჯენია, ის მხარს უჭერს ადამიანს, რომ პრობლემის ამოცნობამდე მივიდეს. ამას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს.

თამარ გაგოშიძემ მშობლებს სამყაროს ბავშვის თვალით დანახვისკენ მოუწოდა და ურჩია, რომ საკუთარი თავი შვილის ადგილას დააყენონ, რათა მისი ემოციური მდგომარეობის უკეთ დანახვა შეძლონ:

„ბავშვი რომ ტირის, თუ შეწუხებულია, იგნორირება არ უნდა გაუკეთო. თუ შია ან დაიღალა, იგნორირებას ვერ გაუკეთებ მის ტირილს, მხარი უნდა დაუჭირო. თუ კანფეტს ითხოვს, უნდა გაუკეთო იგნორირება, მართალია ერთნაირად ტირის, მაგრამ სიტუაციებში განსხვავებაა. მშობლისთვის მნიშვნელოვანია საკუთარ თავში ჩახედვა ამ დროს, თავისი ბავშვობის გახსენებაც. შენ რას გრძნობდი ასეთ დროს? არ გახსოვს ხშირად ეს. როდესაც გეჯაჯგურებიან და გაიძულებენ რაღაც ქნა, უნდა გაიხსენო, თვითონ რას გრძნობდი ასეთ შემთხვევაში.“

„მშობელსაც დაკარგული იდენტობა აქვს. ვერ გაიგო: თან მშობელი უნდა იყოს, თან ცოლი ან ქმარი, თან კარგი კოლეგა, რომელმაც კარგად უნდა იმუშაოს, თორემ სამსახურიდან გამოაგდებენ. სად არის თვითონ მშობელი? ის ძალიან მძიმე ემოციურ მდგომარეობაშია. დღევანდელი მშობლობა გმირობაა. ძალიან დიდი პრესია ამ შეჭმუხნულ დროში მშობელზე, შესაბამისად, ემოციური ვენტილაცია, პირველ რიგში, მშობელს სჭირდება და მერე უკვე ბავშვს,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ. 

წყარო: ​აზროვნების აკადემია

წაიკითხეთ სრულად