Baby Bag

„როდესაც ბავშვი სტრესშია, საუბარი ნაკლებად მუშაობს, მოსმენის უნარი არ აქვს ამ დროს ბავშვს,“ - ნეიროფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი

Video Player is loading.
Current Time 0:00
Duration -:-
Loaded: 0%
Stream Type LIVE
Remaining Time 0:00
 
1x

​​ნეიროფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი „იმედის დღეში“ პოლ მაკლინის მიერ შექმნილ ტვინის მოდელს განიხილავს, რომლის მიხედვითაც ადამიანს სამი განსხვავებული ტვინი აქვს:

„ადამიანებს აქვთ სამი განსხვავებული ტვინი. ყველაზე ძველი ნაწილი არის ქვეწარმავლის ტვინი, რომელიც შეიქმნა განმარტოვებული, განცალკევებული არსებებისთვის. მან საფრთხის შემთხვევაში უნდა დაიცვას თავი და გადარჩეს. წითელ ტვინს ძუძუმწოვრის ტვინს ეძახიან, ის უმკლავდება კომპლექსურ მოთხოვნებს, რომლებიც სოციალურ არსებებს აქვთ. ეს არის ურთიერთობები ჯგუფში სხვადასხვა წევრებთან, ბავშვის აღზრდა, მოვლა, პრიმიტიული ემოციები, მტრის დანახვა და შემჩნევა. წითელი ტვინი კავშირს ამყარებს ქვეწარმავლის ტვინთან, რომ დახმარება სთხოვოს საფრთხის შემთხვევაში. ის იმახსოვრებს ინფორმაციას, რომ მომავალში საფრთხე ამოიცნოს. ყველაზე ბოლოს არის ახალი ქერქი, რომელიც საშუალებას გვაძლევს ადამიანებს, რომ ვიფიქროთ, ვუსმინოთ, ვისაუბროთ, გავაცნობიეროთ, რა ხდება ჩვენ შიგნით და გარშემო. რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი? იმიტომ, რომ გვანახოს რა პროცესები მიმდინარეობს ტვინში ნეირონულ დონეზე. ლურჯი ტვინი არის რაციონალური ქცევების ბუდე, წითელი ტვინი არის ირაციონალური, ქვეწარმავლის ტვინი არის პრელინგვისტური, მას რაციონალურთან შეხება საერთოდ არ აქვს.“

​ნინო მარგველაშვილის თქმით, ბავშვები სტრესის დროს თავს უსაფრთხოდ ვერ გრძნობენ, რის გამოც ისინი რთულ ქცევას ავლენენ, ამ დროს მშობლები თვლიან, რომ ბავშვი ცუდად იქცევა:

„ჭარბი სტრესის დროს ირთვება განგაშის ზარი. ბავშვთან ეს როგორ გამოიხატება? ​ის იწყებს ყვირილს, ტირილს, ცუდი ფიქრები უჩნდება. ეს ყველაფერი არის სიგნალი, რომ შოუ მიჰყავს წითელ ტვინს. მშობლები ამ დროს ბავშვთან მიდიან და ეუბნებიან: „კარგი რა, რა მოგივიდა? რა გატირებს?“ ეს არ მუშაობს, იმიტომ, რომ წამყვანი არ არის ლურჯი ტვინი, რომელსაც ესმის, რომელსაც დასკვნების გაკეთება შეუძლია. როდესაც მშობელი დაინახავს განსხვავებას, რომ ეს ცუდი ქცევა კი არ არის, ეს ​ბავშვი არის სტრესში, მშობლის მიზანი უნდა იყოს, რომ დაამშვიდოს ძუძუმწოვრის ტვინი. პირველი მნიშვნელოვანი რამ არის, რომ განსხვავება დაინახოთ, დაფიქრდეთ: „ახლა ჩემი შვილი ცუდად იქცევა, თუ ეს სტრესული ქცევაა?“ როგორც კი დაიწყებთ გაცნობიერებას, რომ ბავშვს ძალა აქვს გამოცლილი და ორგანიზმი ასე ცდილობს, რომ ეს დაგვანახოს, თქვენი სტრესის დონე მცირდება. მერე უკვე აღარ გიჩნდებათ კითხვა: „როგორ?“ ფიქრობთ სხვადასხვა გზაზე: „ხომ არ მოვეფერო ბავშვს? ხომ არ გავიდე ოთახიდან და მარტო დავტოვო? საყვარელი მუსიკა ხომ არ ჩავურთო?“

„როდესაც ბავშვი სტრესშია, საუბარი ნაკლებად მუშაობს. მოსმენის უნარი არ აქვს ამ დროს ბავშვს. შეიძლება თქვენ უთხრათ: „დე, მიყვარხარ.“ ყველაზე მნიშვნელოვანი არის, როგორი ხმით ეუბნებით ამას ბავშვს, გამოხედვა როგორი გაქვთ, პოზა როგორი გაქვთ. წითელი ტვინი ეძებს უსაფრთხოებას, რომ დამშვიდდეს. დამამშვიდებელი სხვადასხვა ხერხი არსებობს: შეხება, ხმა, გამოხედვა, ჟესტები და ა.შ. ეს ყველაფერი ეფუძნება კანადურ მეთოდს. ეს არის რევოლუციური მეთოდი, რომელიც ნეირომეცნიერებაში უახლეს კვლევებს ეყრდნობა. ეს ცვლის ჩვენს ხედვას, თუ რა ხდება ბავშვის ტვინში, როდესაც ის სტრესშია,“ - აცხადებს ნინო მარგველაშვილი.

წყარო: ​იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა ემართება ბავშვის გულს, როცა უბრაზდებიან?
რა ემართება ბავშვის გულს, როცა უბრაზდებიან? - ამ თემაზე ფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი „იმედის დღეში“ საუბრობს. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დამძიმების რისკი ჩვილებში ყველაზე მეტია, თუმცა წლამდე ასაკის ბავშვებში ავადობა იშვიათია,“ - ბიძინა კულუმბეგოვი

„დამძიმების რისკი ჩვილებში ყველაზე მეტია, თუმცა წლამდე ასაკის ბავშვებში ავადობა იშვიათია,“ - ბიძინა კულუმბეგოვი

​​ალერგოლოგ-იმუნოლოგი ბიძინა კულუმბეგოვი ბავშვებში კოვიდ-19-ით ინფიცირების სიხშირესა და შესაძლო რისკებზე საუბრობს:

„ამერიკის შეერთებული შტატების მონაცემებით, საერთო ავადობაში ბავშვების წილი 10-12%-ია . თუმცა ესეც უნდა ვთქვათ, ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებში ავადობა იშვიათია, მაგრამ დამძიმების რისკი ჩვილებში ყველაზე მეტია. ბავშვებში მაინც ხველა და სიცხე არის ყველაზე წამყვანი სიმპტომები.“

ბიძინა კულუმბეგოვის თქმით, ბავშვებში მულტისისტემური ანთებითი სინდრომის განვითარება ორგანიზმის იმუნულოგიური პასუხია კოვიდზე:

„მულტისისტემური ანთებითი სინდრომი ბავშვებში ​კოვიდის მიერ გარკვეული გამოძახილია, იმუნოლოგიური პასუხია. ტემპერატურა არის 38 და უფრო მაღალი, ასევე არის გულისრევა, დიარეა და ღებინება. დამახასიათებელია გამონაყარი, შეიძლება იყოს ლორწოვანის დაზიანება, ხელისგულების დაზიანება. ეს სინდრომი კავასაკის მიმდინარეობას ძალიან ემსგავსება.“

ბიძინა კულუმბეგოვი აცხადებს, რომ აღნიშნული სინდრომის განვითარების დროს ბავშვი სწრაფად უნდა ვაჩვენოთ ექიმს, რათა სერიოზული გართულებები არ განვითარდეს:

„ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს, რომ​ ბევრი დრო არ დაიკარგოს. შესაძლებელია გულის სისხლძარღვების დაზიანება და ანევრიზმების განვითარება. მკურნალობის ტაქტიკა იგივეა, რაც კავასაკის დროს. ბავშვებს სჭირდებათ ინტრავენური იმუნოგლობულინის გადასხმა, ასევე დექსამეტაზონი გამოიყენება. მქონდა ასეულობით პაციენტთან ონლაინ კონსულტაცია. მათ ჰქონდათ ჭინჭრის ციება. საერთოდ ვირუსული ინფექცია ყოველთვის შეიძლება მოიაზრებოდეს, როგორც ურტიკარიის გამომწვევი. თუ ცხელების დროს პაციენტი იღებს იბუპროფენს, ვეუბნებით, რომ აქცენტი პარაცეტამოლის ჯგუფის პრეპარატებზე გაკეთდეს.“

​ბავშვების ინფიცირებისა და შესაძლო გართულებების შესახებ საუბრობს პედიატრი ივანე ჩხაიძეც. მისი თქმით, კოვიდი ბავშვებს ზრდასრულებისგან განსხვავებული ფორმით უვლინდებათ:

„ბავშვებში სულ 3%-ია ის, ვისაც სჭირდება საავადმყოფოში მოთავსება. დაწყებული სიმსუქნიდან, დამთავრებული სხვადასხვა ქრონიკული პათოლოგიებით, წარმოადგენს უფრო მეტ რისკს, როგორც ჰოსპიტალიზაციის, ისე გართულებების. განსხვავებული გამოვლინება კორონავირუსის მაინც არის ბავშვებში. ყნოსვისა და გემოვნების დაკარგვა, რაც მოზრდილებში ძალიან ხშირია, მცირე ასაკის ბავშვებში ერთეულ შემთხვევებშია. ათი წლის ზემოთ ასაკობრივ ჯგუფში მხოლოდ 10 %. ბავშვებში გაცილებით მეტია შემთხვევები კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაზიანებით. ეს არის ნაწლავთა მოქმედების გახშირება, მუცლის ტკივილი, ღებინება, მადის დაქვეითება.“

„ერთი თვის განმავლობაში მხოლოდ ჩვენთან 42 პაციენტი შემოვიდა. სპეციფიკური მკურნალობაა და ის დაექვემდებარა ამ მკურნალობას. მხოლოდ ოთხი მათგანი იყო მძიმე და მათი მართვა დაგვჭირდა კლინიკური მედიცინის დეპარტამენტში. ​ამ პაციენტების რაოდენობა მზარდია, არც არის ეს გასაკვირი. საქართველოში დღეისთვის ინფიცირებული ბავშვების როადენობა ძალიან დიდია. არ არის სავალდებულო ეს სინდრომი განვითარდეს მძიმე დაავადების შემდეგ. უშუალოდ ფაქტი კოვიდის გადატანის არის საკმარისი, რომ ორგანიზმმა უპასუხოს მულტისისტემური ანთებითი სინდრომით,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მედიკოსებმა ტელეკომპანია იმედის გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრეს.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად