Baby Bag

„მისნაირებთან კონტაქტი ბავშვისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება, შეუქცევადი პროცესები განვითარდეს,“- ფსიქოლოგი ნანა გოგიჩაშვილი

​​ბავშვთა ფსიქოლოგი ნანა გოგიჩაშვილი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებზე სტრესის გავლენის შესახებ საუბრობს:

„ბავშვობა არის განსაკუთრებული, უნიკალური პერიოდი, რომელიც არასდროს აღარ მეორდება. ბავშვი გაივლის ორ ძალიან მნიშვნელოვან ეტაპს. პირველი კრიზისი არის სამი წლის ასაკში, როდესაც დგება სოციალიზაციის პირველი ეტაპი. ბავშვი მიდის​ ​საბავშვო ბაღში, ეცნობა თანატოლებს. შემდეგი ეტაპი არის 6 წლის ასაკი, როდესაც ბავშვი მიდის სკოლაში და ეცვლება სტატუსი. ადამიანი არის ბიო-ფსიქო-სოციალური არსება. მისნაირებთან კონტაქტი ბავშვისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება, შეუქცევადი პროცესები განვითარდეს, დაისტრესოს ბავშვი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე აისახოს ეს. სტრესს როგორც მაორგანიზებელი, ისე მადეზორგანიზებელი ეფექტი აქვს.“

ნანა გოგიჩაშვილის თქმით, კოვიდ-19-მა მოულოდნელად შეცვალა ბავშვების ცხოვრების წესი, რაც მათზე უდიდეს გავლენას ახდენს:

„ამ შემთხვევაში, მოულოდნელად შეიცვალა ცხოვრების წესი და რუტინა. მოხდა ბავშვის იძულებითი დისტანცირება თანატოლებისგან, მეგობრებისგან, სასკოლო სივრცისგან. არ არის პასუხი, ეს ყველაფერი არაპროგნოზირებადია. რა თქმა უნდა, ლომის წილი მოდის მშობლების კეთილგონიერებაზე. მშობლების მიერ პრობლემის აღქმასა და ბავშვამდე ინფორმაციის გასაგები ენით მიტანაზე. ​მშობლის განწყობა პირდაპირ გადადის ბავშვზე. ბავშვებს მათთვის გასაგებ ენაზე უნდა მივაწოდოთ ინფორმაცია, რა არის პანდემია, რატომ მოუწიათ სახლში ჯდომა, რას ნიშნავს ონალინ სწავლება. დამიჯერეთ, პირველივე კვირის ბოლოს ყველა ბავშვს უნდოდა სკოლაში დაბრუნება. ბავშვები მიხვდნენ, რომ ეს არ არის კომუნიკაციის ის ფორმა, რომელიც მათთვის სასიცოცხლო მნიშვნელობისაა. არამარტო სკოლა, სპორტის წრეები, სახელოვნებო წრეები, კომუნიკაციის ყველა ფორმატი აღიკვეთა. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ დადო ოფიციალური სტატისტიკა, რომ ოჯახურმა ძალადობამ მოიმატა. ეს საქართველოზეც აისახა. უცბად ერთ სივრცეში რამდენიმე ადამიანი ჩაიკეტა.“

ნანა გოგიჩაშვილი აღნიშნავს, რომ სკოლის ჩაკეტვა სოციალური დისტანცირების ერთ-ერთი საუკეთესო ინსტრუმენტია:

​სკოლის ჩაკეტვა მოცემულ ეტაპზე არის სოციალური დისტანცირების ყველაზე ქმედითი ინსტრუმენტი. მილიარდზე მეტი მოსწავლე გადასულია სწავლების ონლაინ ფორმატზე. კაცობრიობამ პაუზა აიღო. ბავშვებს ხელების ხშირი დაბანის სწავლებაში თავადაც ვეხმარებოდი, არომატულ საპონს ვყიდულობდი. ახლა პატარამ თვითონ მოიფიქრა, რომ საპნის ბუშტებს ბერავს ხელების დაბანისას. ჟანდარმივით არ უნდა დაადგე ბავშვს, არ უნდა უთხრა: „დაიბანე ხელი!“ რა თქმა უნდა, ამას წახალისება სჭირდება, ბავშვი უნდა შევაქოთ. აქცენტები უნდა გავაკეთოთ ბავშვის პიროვნულ თვისებებზე. როგორც კი ბავშვს მათთვის გასაგებ ენაზე ავუხსნით, რა საფრთხეს შეიცავს გარეთ გასვლა, ის ამას გაიგებს.“

„ორი მთავარი რამ არის: ​პედაგოგების გულისხმიერება და მშობლების ყურადღება. ბავშვების მიმღებლობის ხარისხი ოჯახში განსაზღვრავს იმ თვისებების განვითარებას, რომელიც სამომავლოდ მისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია სოციალიზაციისა და კომუნიკაციის თვალსაზრისით. ციფრულ მედიას, წიგნიერებას და ა.შ. ჩვენ ვეღარ შევაჩერებთ. ეს ტექნიკური პროგრესია, რომელიც აუცილებელიც არის. აქ ისევ მშობელზე გავდივართ. ბევრი მშობელი მინახავს, ბავშვს ტელეფონს აჩეჩებს, ოღონდ ბავშვი გაჩუმდეს, ან წუხს, რომ ბავშვი ცელქია. დღევანდელი თაობა ნამდვილად განიცდის მშობლებთან კომუნიკაციის ნაკლებობას. მოუგვარებელი პრობლემა არ არსებობს. ფსიქიკის სიჯანსაღე კომპიუტერთან ჯდომით არ ირღვევა. უბრალოდ ბავშვს უნდა ავუხსნათ დამოკიდებულება. ისევ მშობელზე გავდივარ. ბავშვს უნდა აუხსნას მშობელმა: „ახლა ასეა საჭირო და ეს აუცილებელია.“ განსაკუთრებით პირველიდან მეხუთე-მეექვსე კლასამდე, როდესაც ბავშვებს აქვთ მოტორული ენერგია. სკოლა ბავშვისთვის არის დაცვის თანამშრომლიდან დაწყებული, მისი კლასი, მისი მერხი, მისი თანაკლასელები, რომელთა დანაკლისს განიცდის. მშობლებმა მაქსიმალურად უნდა შეუწყონ ხელი იმ მეტ-ნაკლებ კომუნიკაციას, რომელიც ბავშვებმა კლასელებთან შეიძლება დაამყარონ,“ - აღნიშნავს ნანა გოგიჩაშვილი.

წყარო: ​პოსტ ალიონი

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბევრი ბავშვი მეუბნება, რომ მშობელი პატივს არ სცემს. ბავშვს შეუძლია სიყვარულსა და პატივისც...
​ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე გადაცემაში „შემდეგი გაჩერება“ ბავშვის ცხოვრებაში დამოუკიდებელი ეტაპის დაწყების შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ მოცემულ ეტაპზე ბავშვს ყველაზე მეტად მშობლისგან ემოციური...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

„გლოვა ეს არის ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შედეგად გამოწვეული სევდის განცდა, ის მოიცავს შემდეგ ასპექტებს: ფსიქოლოგიური, სოციალური და სომატურ პასუხს ადამიანის დაკარგვის შესახებ. გლოვას აქვს თავისი ფაზები და მნიშვნელოვანია ადამიანმა გლოვის ფაზის ყველა ეტაპი გაიაროს“.

  • შოკის ფაზა - ადამიანი პასიურ მდგომარეობაშია, დაუცველობის შეგრძნება აქვს; შესაძლოა თან ერთვოდეს უარყოფის განცდა, არაადეკვატური ქცევები, ცრემლიანობა, შიში და.ა.შ.
  • დანაკარგის გაცნობიერების ფაზა - აქვს დეპრესიული სიმპტომები, შესაძლოა ჰქონდეს დანაშაულის განცდა, ბრაზი როგორც საკუთარი თავის, ასევე ოჯახების წევრების მიმართ, უიმედობისგანცდა;
  • აღდგენის ფაზა - ადამიანი ნელ-ნელა ეგუება და ღებულობს შეცვლილ რეალობას, ცდილობს ადაპტირებას, ხდება აქტიური, უმჯობესდება ცხოვრების ხარისხი.

უნდა დავუმალოთ თუ არა ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ გარკვეული პერიოდის განმავლობაში?

არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შესახებ ამბის დამალვა, ვინაიდან ბავშვები კარგად აღიქვამენ გარშემომყოფების ემოციურ ფონს, შესაბამისად, ამ დანაკარგის არ ცოდნამ შესაძლოა ზემოთხსენებული ფაზები შეაფერხოს და უფრო მეტად ტრავმული გახდეს ამბის მოგვიანებით გაგება.როდესაც ზრდასრულები გადიან გლოვის ეტაპებს, მათთან ერთად უნდა გაიაროს ბავშვმაც ეს პერიოდი. ასევე, საყურადღებოა ვინ მიაწვდის ამ ინფორმაციას, მნიშვნელოვანია ეს ადამიანი იყოს ბავშვისთვის სანდო პიროვნება, ამ შემთხვევაში, ერთ-ერთი მშობელი და თუ მშობლების გარდაცვალება ხდება, მაშინ მისთვის უახლოესმა ადამიანმა უნდა აუხსნას ამის შესახებ.

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების ამბავი ისე, რომ არ დავაზიანოთ მისი ფსიქიკა?

-როგორც უკვე ვთქვით,უნდა მოხდეს სწორი ინფორმაციის მიწოდება, ახლობელი ადამიანის მიერ, რადგან თუ სხვისგან გაიგებს შესაძლოა მეტად შოკისმომგვრელი და მატრავმირებელი აღოჩნდეს. ამასთან,მნიშვნელოვანია ადამიანმა, ვინც ამ ამბავს ეტყვის იცოდეს როგორ აღიქვამს და ესმის ბავშვს გარდაცვალების საკითხი და როდესაც აუხსნის რა არის გარდაცვალება, ეს უნდა იყოს ფაქტებით გაჯერებული,რეალური. არ არის რეკომენდირებული სიკვდილის ძილთან გაიგივება, ვინაიდან შემდგომში, როცა ბავშვი ადამიანს მძინარე მდგომარეობაში დაინახავს შესაძლოა დაეუფლოს შიშის ან შფოთვის განცდა.

- რა წინადადებები არ უნდა უთხრას მშობელმა ბავშვს ამ დროს?

- ახსნის დროს მიუღებელია ისეთი ფრაზების გაჟღერება, როგორიცაა - „ ღმერთთან წავიდა“, „ცაშია, „სხვაგან იმყოფება“, „მოვა დრო და ვნახავთ“ და ა.შ. არ უნდა იყოს ილუზორული, ბუნდოვანი წინადადებებით მოცული, რადგან შესაძლოა უფრო მატრავმირებელი გახდეს და მეტი კითხვები გაუჩნდეს ბავშვს. ყოველთვის მნიშვნელოვანია მივაწოდოთ ფაქტებით გაჯერებული, სწორი ინფორმაცია, ბავშვის ასაკის გათვალისწინებით.

სიბრალულის განცდახელისშემშლელია და არ უნდა აგვერიოს ემპათიაში. ემპათია არის მხარდამჭერი მდგომარეობა, ჩვენ მხარს ვუჭერთ ბავშვის ემოციურ ფონს, მის კითხვებს ადეკვატურ პასუხებს ვცემთ და ვეუბნებით, რომ მისი სტრესი ნორმალურია და აბსოლუტურად ადეკვატურია ასეთ დროს. არ უნდა უთხრათ, რომ არ იტიროს, არ იგლოვოს, ბავშვს უნდა მივცეთ საშუალება გამოხატოს ემოციები.

- რა შემთხვევაში უნდა მივმართოთ ფსიქოთერაპევტს?

- გლოვის ეტაპების გავლის პროცესში აუცილებელია ახლობლი ადამიანებისმხარდაჭერა. ამ დროს, რაიმე სახის სიღრმისეული თერაპია არ ტარდება. მნიშვნელოვანია ოჯახის წევრების ინფორმირება, რათა მოხდეს მოზარდის ან ბავშვის სწორი მხარდაჭერა. ამ ფაზების გავლის შემდეგ, თუ შევამჩნიეთ რომ ბავშვის ემოციური მდგომარეობა უფრო გამწვავდა, სიმპტომები არ მსუბუქდება და საქმე გვაქვს გახანგრძლივებულ გლოვასთან, თუ ბავშვი ხანგრძლივი დროის მერეც გაღიზიანებულია, ჩაკეტილია, უეცრად იცვლება მისი ქცევა და ხასიათი, ხდება უჩვეულო,ასეთ შემთხვევაში აუცილებელია სპეციალისტის ჩართვა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად