Baby Bag

„ბავშვის ჭკუაზე არ უნდა იარო, ისტერიულ ბავშვს მის მოედანზე თუ გადაყევი, წაგებული ხარ,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგი ​მარინა კაჭარავა მშობლისა და შვილის ურთიერთობაში პატივისცემის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვმა მშობლისგან პატივისცემა აუცილებლად უნდა იგრძნოს:

„მე ძალიან თავისუფლად გავზარდე ჩემი შვილები. ეს თავისუფლება ბავშვმა ზოგჯერ შეიძლება სწორად არ გამოიყენოს. აქ არის ძალიან სერიოზული ზღვარი გასავლები. მთავარია, რომ არ დაკარგო ​ბავშვის პატივისცემა. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ შენ მას პატივს სცემ. შეიძლება მე დაგახრჩო ჩემი სიყვარულით, აღარ გინდოდეს არც ჩემი სიყვარული და არც მე გინდოდე. „მე შენ პატივს გცემ“ - ეს არის, რომ მე შენ გითვალისწინებ, შენ ჩემთვის ძვირფასი ხარ, შენი აზრი ჩემთვის მნიშვნელოვანია.“

მარინა კაჭარავა მშობლებს ურჩევს, ბავშვის ​ისტერიას ემოციით არ უპასუხონ და მას მანიპულირების შესაძლებლობა არ მისცენ:

„ბავშვის ისტერია ყალიბდება იმით, რომ ის დაგიჭერს შენ ემოციაზე. ბავშვები შესანიშნავი მანიპულატორები არიან. არათანმიმდევრულობა სისუსტეა. ხან ვსჯი, ხან ვუცინი, ხან ვაიგნორებ. ვერ გაიგო ბავშვმა როგორ მოიქცეს. ამ დროს მშობელმა უნდა აღიაროს თავისი შეცდომა. როდესაც ბავშვს ეუბნებით: „დედა, მე შემეშალა და მაპატიე,“ ამით მას შეცდომის აღიარებას ასწავლით, აგრძნობინებთ, რომ ადამიანად თვლით. ჩვენ ვემსგავსებით მშობლებს, მოდელირებას ვაკეთებთ ქცევის. ბავშვმა ზამთარში ეზოში რომ მაისურებით და ტრუსებით მოინდომოს გასვლა, ეს კატეგორიულად არ შეიძლება. მე მშობელი ვარ და ვთვლი, რომ არ უნდა გავუშვა ბავშვი ასე გარეთ. ბავშვი თუ აყვირდება და იატაკზე გაწვება, ეს ქცევა უნდა დააიგნოროთ, ამაზე კომენტარი არ უნდა გააკეთოთ. ისევე უნდა „გაუჭედო“ ბავშვს, როგორც თვითონ, მაგრამ მშვიდად. ამის შემდეგ უნდა აიღოთ ორი სვიტრი და ჰკითხოთ, რომელს ჩაიცვამს. ასეთ დროს მე არ განვიხილავ ბავშვის არჩევანს. ბავშვი მიხვდება, რომ არ გაუვიდა. ის იმითაც კმაყოფილი დარჩება, რომ ორ სვიტრს შორის ირჩევს. ისტერიულ ადამიანს და ბავშვს აქვს თავისი მოედანი, მშობელს თავისი. შენ თუ გადაყევი მას მის მოედანზე, წაგებული ხარ. ბავშვის ჭკუაზე არ უნდა იარო. შენ თუ თვლი, რომ რაღაც არ არის მისთვის სასარგებლო, ბავშვს იმ ფორმით უნდა დაანახო ეს, რომ არ დაზიანდეს მისი პიროვნება, არ ჩათვალოს, რომ დაჩაგრეს.“

​ჰიპერმეურვეობა ნიშნავს, რომ მე შენს მაგივრად ვცხოვრობ, შენ ხარ ჩემი საკუთრება. ეს უნდა ჩაიცვა, ეს უნდა გააკეთო, ყველაფერს გისაზღვავ. ეს არის „მზრუნველობა" (მოჩვენებითი მზრუნველობა). ზრუნვა თავისთავად პოზიტიურია და არავის გვაწყენს. ბავშვს სამიდან ექვს წლამდე უვითარდება უპირატესობა.  მას ხშირად ეუბნებიან: იქ დაისვრები, იქ ნუ წუწაობ, იქ ნუ თამაშობ. შესაბამისად წარმოიდგინეთ სახლში გამოკეტილი ბავშვი, რომელიც ავეჯს ეხლება, ვერაფერს კიდებს ხელს. ამ დროს ზამბარის პრინციპი მოქმედებს, შეიძლება, გადახტეს და კისერი მოიტეხოს, ან საერთოდ ვერ იფუნქციონიროს. ბავშვს არას თქმაც არ შეუძლია. ​თავისუფლება გადის არას თქმაზე. სანამ რაღაც შემოთავაზებაზე არა შეგიძლია თქვა, მანამ ხარ თავისუფალი,“ - აღნიშნავს მარინა კაჭარავა.

წყარო: ​იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„თუ ბავშვი ისტერიკის მოწყობით ერთხელ მაინც მიიღებს იმას, რაც სურს, ის ამ მეთოდს ყოველთვის...
ცნობილი პედიატრი ევგენი კომაროვსკი თვლის, რომ ისტერიკას ბავშვები იმ ადამიანებთან აწყობენ, რომლებიც ბავშვის ქცევისადმი ზედმეტად ემოციურები არიან.„თუ მამას ბავშვის ტირილზე ხელები უკანკალებს, მისი შვილი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როცა იბადება ბავშვი, ოჯახი დიდ იმედებს ამყარებს მასზე და მის მომავალზე. ბავშვი ხდება ოჯახის ყურადღების ცენტრი და მთავარი საინვესტიციო პროექტი, რის შედეგადაც დიდი ტვირთის ტარება უწევს''

,,როცა იბადება ბავშვი, ოჯახი დიდ იმედებს ამყარებს მასზე და მის მომავალზე. ბავშვი ხდება ოჯახის ყურადღების ცენტრი და მთავარი საინვესტიციო პროექტი, რის შედეგადაც დიდი ტვირთის ტარება უწევს''
რა იწვევს ყველაფრის მიმართ უინტერესობას ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ მათ, რათა განივითარონ შემოქმედებითობა, ლიდერობა და ცნობისმოყვარეობა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge​-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი, ნატა თუმანიშვილი.

- ხშირად მშობლები ამბობენ, რომ მათ შვილს არაფერი აინტერესებს, არ სწავლობს, არ აქვს მოტივაცია, არ ისწრაფვის სიახლეებისკენ. რამ შეიძლება ასეთი უინტერესობა გამოიწვიოს ბავშვში?

- მინდა მჯეროდეს, რომ ყველა მშობელს უყვარს თავისი შვილი და მხოლოდ საუკეთესო სურს მისთვის. ბუნებრივია, როცა იბადება ბავშვი, ოჯახი დიდ იმედებს ამყარებს მასზე და მის მომავალზე. ბავშვი ხდება ოჯახის ყურადღების ცენტრი და მთავარი საინვესტიციო პროექტი, რის შედეგადაც დიდი ტვირთის ტარება უწევს. ამ ყველაფერს ემატება წარმატების მიღწევის და სრულყოფილების კულტი, რომელიც დღესდღეობით წამყვანი თემაა.

ბავშვს ჩვილობიდან ტვირთავენ უამრავი დისციპლინით და სპორტით, სკოლის დაწყებამდე ცდილობენ ასწავლონ ის პროგრამა, რაც მომდევნო სასწავლო წლებზეა გათვალისწინებული, ამგვარი დატვირთვით მშობელი ამზადებს მომავალ ოლიმპიურ ჩემპიონს ან ნობელის პრემიის ლაურეატს და როგორც ვიცით, ხშირ შემთხვევაში მსგავსი მოლოდინები არ მართლდება. მშობელი იმყოფება მუდმივ შფოთვაში, რომ მისი შვილი არ არის „სუპერ“ ბავშვი, შვილი კი მუდმივად გადატვირთულია სხვადასხვა წრეზე და მასწავლებლებთან სიარულით.

დღევანდელ დღეს ბევრი მშობელი ცდილობს ადრეული ასაკიდან ასწავლონ წერა-კითხვა და უცხო ენა, ოღონდ ჩვენ გვავიწყდება, რომ სრულყოფილებისკენ ლტოლვა არ გვაძლევს იმის გარანტიას, რომ ბავშვი მომავალში წარმატებული და ბედნიერი იქნება. მშობელი ხშირად ითხოვს შვილისაგან წარმატებას, რადგან მან უამრავი ენერგია და ინვესტიცია ჩადო ბავშვში.

როდესაც ბავშვი აღწევს პუბერტატს ანუ ხდება მოზარდი, მას ეწყება რთული გარდატეხის პერიოდი. ამ დროს, მოზარდი დაუმორჩილებლობის დემონსტრირებას ახდენს, უამრავი პროტესტი იჩენს თავს და იწყება პრობლემები მშობელთან კომუნიკაციაში. ხშირად მშობელი მოგვმართავს ჩივილით, რომ მის შვილს „არაფერი არ აინტერესებს“, „არაფერი არ უნდა“, სახლიდან არ გადის, არ ჰყავს მეგობრები და უჭირს ურთიერთობის დამყარება. ასეთი შემთხვევების დროს, მოზარდი სრულიად დემოტივირებულია, რადგან ადრეულ ასაკში მას თავზე მოახვიეს ვალდებულებები და არ აცალეს ფიქრი ან ოცნება. მოზარდს არ განუვითარეს უმთავრესი რამ: მიზნის დასახვა და თავისუფალი არჩევანი, რომ თავად მიეღო გადაწყვეტილება, თუ რა უნდა და რისი უნარი გააჩნია? ასეთ ბავშვებს წაართვეს თავისუფალი ნება, მათ უჭირთ დაასახელონ თუ რა მოსწონთ და რა არა. როცა ამ კითხვას ვუსვამ მოზარდს, ის თითქოს კარნახს ელოდება საკუთარი მშობლისაგან. პირადად მე,  ასეთი დამოკიდებულება დიდ ტრაგედიად მიმაჩნია, ვინაიდან იკარგება ბავშვის პიროვნული თვისებები, ითრგუნება კრეატიულობა და მიზანდასახულობა, რადგან მის მაგივრად ჰიპერმზრუნველმა მშობლებმა მიიღეს გადაწყვეტილებები.

- როგორ გავუღვივოთ ბავშვს ინტერესი სხვადასხვა აქტივობის მიმართ?


- მხოლოდ თავისუფალ ადამიანს შეუძლია განავითაროს ისეთი უნარები, როგორიცაა: შემოქმედებითობა, ლიდერობა და ცნობისმოყვარეობა. ეს ხდება მაშინ, როდესაც ბავშვი რჩება მარტო საკუთარ ფიქრებთან და ოცნებებთან. ოღონდ ნუ ავურევთ თავისუფლებას უდისციპლინობასთან. უნდა არსებობდეს საზღვრები და რბილი კონტროლი, სადაც ​მშობლის „არა“ - არას ნიშნავს და ის მყარია.

- ზოგჯერ ბავშვს სულ სხვა ინტერესები აქვს, ხოლო მშობლები ერთპიროვნულად წყვეტენ თუ რითი დაკავდეს ბავშვი. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ შვილებს ასეთ დროს?

- მე ვურჩევდი ასეთ მშობლებს, მეტი აქცენტი საკუთარ თავზე მიმართონ და გაარკვიონ, თუ რა ცხოვრებისეულ მოდელს სთავაზობენ საკუთარ შვილებს. ყოველთვის გახსოვდეთ, რომ ბავშვი მშობლის ანალოგიურად იქცევა. დაუსვით საკუთარ თავს შეკითხვა - ხარ თუ არა საზგადოებისთვის სასარგებლო? წარმატებული, აქტიური და საინტერესო? რის ეტალონს უქმნით მომავალ თაობებს?

მთავარია კარგად გაიცნოთ თქვენი შვილები და დაინახოთ მათი უნიკალურობა. არასოდეს არ შეადაროთ სხვა ბავშვებს და ხარისხიანად გაატარეთ მათთან მეტი დრო. შედეგად თქვენ არ მოგიწევთ არაფრის დაძალება, იმიტომ რომ გეცოდინებათ - რა უყვარს, რაზე ოცნებობს, რისი ნიჭი გააჩნია, რა გამოსდის კარგად და ამის გათვალისწინებით,  სწორ მიმართულებას მისცემთ ცხოვრებაში.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


წაიკითხეთ სრულად