Baby Bag

„ყურადღების დეფიციტის მიზეზი ბავშვთან შეიძლება იყოს სტრესი, შფოთვა და გარემო,“ - ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი

ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვს ყურადღების პრობლემა სხვადასხვა მიზეზით ექმნება:

„ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომი ორი ტიპის არის: ერთი, როდესაც წამყვანია ყურადღების პრობლემა, თითქოს ბავშვი მუდმივად გაფანტულია, თავისთვის ოცნებობს და რთულია, რომ აქტივობაში ჩართო, თუ ჩავრთეთ ხუთ წუთში ეკარგება ინტერესი და სხვა რაღაცაზე გადადის. მეორე შემთხვევაში იმპულსურობა არის წამყვანი. ნებისმიერი საგანი, რომელსაც ბავშვი დაინახავს, მასში გამოყენების სურვილს იწვევს. ბავშვი მთელი დღის მანძილზე დადის და საგნებს ეხება. ამის არშემჩნევა ძალიან რთულია სინამდვილეში. 2-3 წლის ასაკში რთულია გაარჩიო ეს სინდრომია, თუ რაიმე სხვა მიზეზებია. ყურადღების დეფიციტის მიზეზი ბავშვთან, შეიძლება იყოს სტრესი, შფოთვა და გარემო. ხშირად ბავშვს სვამენ რომ იმეცადინოს, როდესაც გვერდით ოთახში ბოლო ხმაზე ტელევიზორია ჩართული, ხალისობენ, იცინიან და უჭირს ბავშვს. დიაგნოზის დასმა დღეს არ ხდება მხოლოდ ფსიქოლოგის მიერ. ფსიქოლოგი აუცილებლად იღებს ინფორმაციას მშობლისგან, ბაღის აღმზრდელისგან, მასწავლებლისგან. სასურველია, რომ ბავშვის გარემოზე დაკვირვება მოხდეს, რათა გამოირიცხოს გარემო ფაქტორები.“

მარიამ ხვადაგიანის თქმით, ყურადღების დეფიციტის დიაგნოზის დასასმელად ბავშვს შემდეგი მახასიათებლები უნდა ჰქონდეს:

„ბავშვი უნდა იყოს ძალიან მოუსვენარი. ეს უნდა გრძელდებოდეს დიდხანს, ექვს თვეზე მეტ ხანს. მისი ჩართვა უნდა იყოს ძალიან რთული ნებისმიერი სახის აქტივობაში. თამაშის დროსაც, ბავშვი იწყებს თამაშს და ხუთ წუთში ახალზე გადადის. ბავშვი არის იმპულსური, უჭირს, რომ ადამიანს საუბარი დაასრულებინოს, მუდმივად თვითონ ერთვება, მისი სურვილი აუცილებლად წამყვანი უნდა იყოს.“

მარიამ ხვადაგიანი აღნიშნავს, რომ გაჯეტები და ეკრანდამოკიდებულება ყურადღების დეფიციტის სიმპტომებს აძლიერებს:

„გაჯეტების გავლენა ყველაფერში ძალიან დიდია. გაჯეტი ვერ იწვევს და არ იწვევს არცერთ სინდრომს. როდესაც ბავშვი მიჯაჭვულია ტელეფონს ან ტელევიზორს, სიმპტომები იმდენად ჰგავს აუტიზმს, ჰიპერაქტივობის და ყურადღების დეფიციტის სინდრომს, რომ ეს რთული გასამიჯნია. გაჯეტი ბევრად ამწვავებს ყურადღების კონცენტრაციის პრობლემას. კომპიუტერსა და ტელევიზორში კადრების მუდმივი ცვლაა. ბავშვები გადადიან ერთი ვიდეოდან მეორეზე, არ ელოდებიან დასრულებას. ეს იწვევს იმპულსურობას, ბავშვი კარგავს მოთმინების უნარს, ვერ ახერხებს ყურადღების კონცენტრაციას.“

„მნიშვნელოვანია მშობლების აღზრდის სტილი. თუ მშობელმა იცის, რომ ბავშვს უჭირს მეცადინეობა, მან არ უნდა აიძულოს ის, რომ ერთი საათის განმავლობაში დაჯდეს. უმჯობესია მისცეს 10 წუთიანი შესვენებები. შემდეგ ბავშვი თვითონ ისწავლის შესვენებას. მაქსიმალურად უნდა შეიზღუდოს ხმაური, კარი და ფანჯარა უნდა იყოს დაკეტილი. უნდა ვიპოვოთ, ბავშვისთვის სწავლების რომელი სტილია უპირატესი, ვიღაც სმენით უკეთ სწავლობს, ვიღაც ვიზუალურად. კლასში გასათვალისწინებელია, სად უნდა იჯდეს ბავშვი, რომ არ გაეფანტოს ყურადღება. მნიშვნელოვანია მოტივაცია. როდესაც ბავშვს აიძულებ, რომ დაჯდეს, თუ მას არ უნდა, მისი მოტივაცია ძალიან დაბალია. სწავლების პროცესი უნდა იყოს საინტერესო. მე მქონდა ასეთი შემთხვევა: მასწავლებელმა მესამე კლასელი მოსწავლე იმიტომ გააგდო, რომ თანაკლასელთან საუბრობდა. პედაგოგმა უთხრა, ხელს ხომ არ გიშლითო. ბავშვმა უპასუხა, არ მიშლითო. ძალიან გალანძღეს ბავშვი, რომ უზრდელია, თავხედი, გააგდეს კლასიდან და დასტრესეს. მას დიდი დრო დასჭირდა სტრესიდან გამოსასვლელად,“ - აღნიშნავს მარიამ ხვადაგიანი.

წყარო: ​პოსტ ალიონი

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ქცევითი დარღვევები, რაც ეკრანდამოკიდებულებას ახლავს თან, შესაძლოა, აუტიზმთან იყოს საერთო,...
​ბავშვთა ნევროლოგი სოფო ბახტაძე გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ვირტუალური აუტიზმის შესახებ საუბრობს, რომელიც სამედიცინო ტერმინოლოგიაში დამკვიდრებული დაავადება არ არის. სოფო ბახტაძის თქმით, ეკრანდამოკიდებულ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რას გულისხმობს საშუალო საფეხურის ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმა?

რას გულისხმობს საშუალო საფეხურის ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმა?

საშუალო საფეხურის მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის გამოწვევებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ეროვნული სასწავლო გეგმის განვითარების ექსპერტი ნიკო სილაგაძე.

- რა პრობლემის დასაძლევადაა საჭირო ახალი, მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვა?
- ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა არის განათლების რეფორმის ინსტრუმენტი. განათლების რეფორმა ტარდება ორად ორი მიზნით, რომ ამაღლდეს სკოლებში სწავლა-სწავლების ხარისხი და სკოლის სახით შეიქმნას სივრცე, რომელიც კარგი პიროვნების და მოქალაქის აღზრდას შეუწყობს ხელს. ამისთვის არის განათლების რეფორმაც და ეროვნული სასწავლო გეგმაც. რაც შეეხება გამოწვევებს ხარისხის ასამაღლებლად, ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა შეიძლება სამი პრინციპის გარშემო დაჯგუფდეს: პირველი - სწავლა-სწავლების მეთოდები უნდა იყოს მოსწავლეზე ორიენტირებული, ანუ ბავშვი როგორ სწავლობს უკეთ ეს ფსიქოლოგიური და პედაგოგიური ფაქტორები უნდა იქნას გათვალისწინებული, მეორე - სწავლა უნდა იყოს ორიენტირებული გრძელვადიან მიზნებზე, მოსწავლის ემოციურ, სოციალურ, კოგნიტურ, ფიზიკურ განვითარებაზე, მესამე - გარემოება ეს არის სასკოლო გარემოს ცვლილება.
- საშუალო საფეხურის მესამე თაობის ეროვნული გეგმის კონცეფცია გულისხმობს თუ არა სასწავლო პროცესის პანდემიასთან ადაპტირებას თუ უფრო სამომავლო გეგმებს ემსახურება?
- სამომავლო გეგმებს ემსახურება, თუმცა პანდემიასაც გულისხმობს. პანდემიაში რეალურად დისტანციური სწავლება არის ცენტრალური კონცეფცია. დისტანციურ სწავლებაში არ ვგულისხმობ ელექტრონულ კომუნიკაციას. დისტანციურ სწავლებაში ვგულისხმობ სწავლების ფილოსოფიას, რომელიც მოსწავლეზეა ორიენტირებული, როდესაც სასწავლო პროცესი მოსწავლის საჭიროებების მიმართ უფრო ფლექსიური ხდება. შეიძლება ითქვას, რომ ეროვნული სასწავლო გეგმის პრინციპები და დისტანციური სწავლება ერთმანეთთან მჭიდროდაა დაკავშირებული. ეს მოდელი გულისხმობს სწორედ პანდემიის ვითარებში გამოსავლის რეჟიმში ყოფნას.
- უფრო მეტი რომ გვითხრათ, სწავლების პრინციპის შეცვლას მოიცავს ეს თუ კონკრეტული საგნის ან საგნების დამატებას?
- რა თქმა უნდა, სწავლების პრინციპის შეცვლას. განათლების რეფორმის საზრუნავი არაა საგნების და არც საგნებში ინფორმაციების დამატება. მთავარი საკითხი არაა ის, თუ რას ვასწავლით, არამედ როგორ და რისთვის ვასწავლით. განათლების რეფორმა ამ ორ საკითხს აქცევს ყურადღებას.
- საშუალო საფეხურის ეროვნული სასწავლო გეგმის ცვლილება საჯარო სკოლებს შეეხება თუ კერძო სკოლებსაც?
- ეროვნული სასწავლო გეგმა არის საკანონმდებლო დოკუმენტი, რომელიც ეხება საჯარო სკოლებსაც და კერძოებსაც. საკითხს თუ უფრო ჩავუღრმავდებით, შეგვიძლია, გითხრათ, რომ ჩვენ რა რესურსსა და მხარდაჭერასაც აღმოვუჩენთ საჯარო სკოლებს, ყველა კერძო სკოლას აქვს შესაძლებლობა, სურვილის შემთხვევაში, ზუსტად იმავე მხარდაჭერით ისარგებლოს სამინისტროსგან. წლევანდელი წლიდან დანერგვის პროცესები გაფართოვდა და სრული მასშტაბები შეიძინა, შესაბამისად, თუ კერძო სკოლებსაც მოესურვებათ, ამ რეფორმის ყველა სიკეთე შეუძლიათ მიიღონ.
- მასწავლებლებს თუ მოუწევთ ამ სიახლის დასანერგად გარკვეულწილად მომზადება ან ახალი სტანდარტების დაკმაყოფილება?
- პრაქტიკაში ინტენსიურად მოუწევთ იმის გამოყენება, რის შესახებაც რეფორმის დანერგვის წინა პერიოდში იყო მუშაობა. ისინი ამ თეორიულ ცოდნას ყოველდღიურ პრაქტიკაში გამოიყენებენ. ამაში ეხმარებიან ჩვენი მხარდამჭერი ექსპერტები, ოცდაოთხი ჯგუფი მთელი საქართველოს მასშტაბით ყველა საგანში. მთავარი გამოწვევაა, რომ ის, რაც ალაგ-ალაგ საინტერესოდ კეთდება, როგორ გახდეს ყოველდღიური პრაქტიკა სკოლაში. ზოგადად მთლიანი სასწავლო პროცესის ახალ პრინციპებზე დაფუძნება არის იმ სტანდარტების მიღწევა, რაც ეროვნული სასწავლო გეგმით არის განსაზღვრული.
- მშობლები რამდენად იქნებიან ჩართულები მესამე თაობის ეროვნული გეგმის დანერგვაში?
- მშობლებიც ჩართული იქნებიან და არიან კიდეც გარკვეულ დონეზე. მშობელთა ჩართულობა არის ძლიერი და სასურველი ბერკეტი. მნიშვნელოვანია იმის განსაზღვრა, რისთვის არის მშობლის ჩართულობა საჭირო. მშობლის ფუნქცია არაა ის, რომ ბავშვს დაეხმაროს დავალების დაწერაში, მან უბრალოდ პროცესს უნდა მიაქციოს ყურადღება. მოცემული დავალება თუ აქტივობები რამდენადაა მოსწავლის უახლოესი განვითარების დონეზე. ამის დიაგნოსტირება და განხილვა მასწავლებელთან არის მშობლის მთავარი ფუნქცია სწავლების პროცესში ჩართულობისას. ეროვნული სასწავლო გეგმა ისეა აწყობილი, რომ თუ მშობელი აღმოაჩენს ბავშვის განვითარებისთვის შეუსაბამო დავალებებს, მისი უკეთესობისკენ ცვლილება ყოველთვისაა შესაძლებელი. სასკოლო კულტურის განვითარება და მოსწავლეზე მეტად ორიენტირება არის პათოსი მთელი ამ მეთოდის. მშობელთა, მასწავლებელთა და დირექტორთა ჩართულობა - ჯამში ეს ქმნის სასურველ ჰუმანურ გარემოს სკოლაში.
ესაუბრა ელენე ოვაშვილი
წაიკითხეთ სრულად