Baby Bag

„ბავშვი ჯიუტობს არა უზნეობის გამო, არამედ მან აღმოაჩინა, რომ მშობლების „მინდა“ სრულდება და სინჯავს, თვითონ რომ იტყვის „მე მინდა,“ შეუსრულდება თუ არა,“ - რამაზ საყვარელიძე

„ბავშვი ჯიუტობს არა უზნეობის გამო, არამედ მან აღმოაჩინა, რომ მშობლების „მინდა“ სრულდება და სინჯავს, თვითონ რომ იტყვის „მე მინდა,“ შეუსრულდება თუ არა,“ - რამაზ საყვარელიძე

ფსიქოლოგი რამაზ საყვარელიძე ბავშვის აღზრდის აღმოსავლური ტრადიციების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ შვილთან მიმართებაში ასაკის შესაბამისი მიდგომები უნდა გამოვიყენოთ:

„ჩინურ-ინდური აზროვნებიდან არის ასეთი ფორმულასავით: „ექვს წლამდე ბავშვს უნდა მოექცე როგორც მეფეს, ექვსიდან თერთმეტამდე, როგორც მოსამსახურეს, თერთმეტის მერე, როგორც მეგობარს." ზუსტად არის ყველაფერი გაწერილი და რატომ? ხუთ წლამდე ბავშვში ყალიბდება მე. პირველი სიჯიუტის ხანაა. ბავშვი ჯიუტობს არა უზნეობის გამო (თუმც მშობელს ხშირად ჰგონია, რომ უზნეობაა და ბავშვს რეპრესიას უკეთებს), მან აღმოაჩინა, რომ მშობლების „მინდა“ სრულდება. მას უჩნდება განცდა, რომ „მე“ რაღაც არის. ის სინჯავს, თვითონ რომ იტყვის მე მინდა ან არ მინდა, შეუსრულდება თუ არა. მე, რასაც ჩვენ პიროვნებას ვეძახით, ხუთ წლამდე ასაკში ყალიბდება. თუ ხუთ წლამდე ან ექვს წლამდე ამ მეს რეპრესირებას ვახდენთ, მას მთელი ცხოვრება აქვს განცდა, რომ ის უსუსურია. ადამიანი უსუსური თუ არის, სტრესი გარანტირებულია. თუ სტრესი არ იქნება, ჰიტლერის მაგვარ ფენომენს მიიღებთ. მას მძიმე ბავშვობა ჰქონდა. ჰიტლერის მაგვარ ფენომენში იმას ვგულისხმობ, რომ ადამიანი სულ ეცდება კომპენსირებას, ეცდება, რომ ისევ უსუსური არ ჩანდეს. მას სულ ძალადობასა და აგრესიაზე ექნება აქცენტი. „მეს“ დასუსტება მრავალი ტიპის დეფორმაციას იწვევს.“

რამაზ საყვარელიძე აღნიშნავს, რომ ბავშვი პიროვნებად ადრეულ ასაკში ყალიბდება და ის მნიშვნელოვან ცვლილებებს აღარ განიცდის:

„ამ პერიოდში, როგორც მოიხარშება, მერე ისე რჩება. მერე ადამიანი თითქმის აღარ იცვლება. ხესავით არის, ღერძი ხომ რჩება ხის გაზრდის მიუხედავად. ამ უცვლელ „მეს“ მოჰყვება თავისი ლოგიკური შტოები. ადამიანი ფიქრობს, რომ თუ ის მეფეა, სხვა ყველაფერი წვრილმანია, რომელსაც ყურადღება არ უნდა მიაქციოს. მეფე შეიძლება ციხეში ჩასვა, დილეგში იყოს, მაგრამ თავის თავს მეფედ გრძნობდეს. როგორ იგრძნობს ადამიანი თავის თავს, ამაზეა აწყობილი მისი გარემოსთან ურთიერთობა.“

რამაზ საყვარელიძის თქმით, ექვსიდან თერთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვს შრომა ეხალისება, რადგან ის უფროსებს ბაძავს:

„ჩვენ ძალიან ხშირად იმაზე გვაქვს აქცენტი, თუ რას ვფიქრობთ ჩვენს თავზე. მთავარია, როგორ გრძნობ თავს. ტვინი გრძნობაზე იძლევა რეაქციას. ადამიანს იდეაზე უფრო სუსტი რეაქცია აქვს, შეგრძნებაზე კი იძლევა რეაქციას, როგორც რეალობაზე. მე თუ საკუთარ თავს მეფედ ვგრძნობ, ეს ჩემთვის რეალობაა და ამაზე ვაგებ გარემოსთან ურთიერთობას. ყველაზე ხშირად კითხულობენ ხოლმე: „რომ გათამამდეს ბავშვი?“ ამისთვის არის მეორე პერიოდი. მაშინ უნდა ათხრევინო, ახვნევინო, დაალაგებინო. ის ამას ხალისით ასრულებს. ეს ის პერიოდია, როდესაც ბავშვი ბაღში წასვლისას ამბობს სამსახურში მივდივარო. რატომ? იმიტომ, რომ შენ გბაძავს. შენ თუ შრომობ, ბავშვსაც შრომა ეხალისება. რამდენადაც უნდა აშრომო, ის კმაყოფილია, იმიტომ, რომ შენნაირია.“

„თუ მაშინ, როდესაც მკაცრი უნდა ვიყოთ, ბავშვს გავანებივრებთ, მერე უკვე ძალიან მტკივნეული იქნება თანატოლებთან ურთიერთობა, მას სულ კონფლიქტი ექნება თანატოლებთან. ის შეუჩვეველი იქნება წინააღმდეგობას. ბავშვი თუ სულ მეფესავით ვამყოფეთ, ის განწირული გვყავს კონფლიქტური ცხოვრებისთვის. თუ თავიდანვე თავში ჩავარტყით, განწირული გვყავს, რომ უკმაყოფილო იყოს თავისი თავით. ჩვენ უნდა შევიცვალოთ. პრობლემა ბავშვის ცვლილებაში არ არის, პრობლემა ჩვენს ცვლილებაშია. ჩვენ ვერ ვიცვლებით. ჩვენ როგორც შევეჩვიეთ ბავშვთან ურთიერთობას , ისე ვაგრძელებთ, სანამ რამე უბედურება არ მოხდება,“ - აღნიშნავს რამაზ საყვარელიძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით
​საყოველთაოდ ცნობილია, რომ ტიბეტში ბრძენი, გაწონასწორებული და მშვიდი ადამიანები ცხოვრებენ, რომლებსაც უნიკალური მსოფლმხედველობა აქვთ. ისინი სამყაროს განსხვავებულად ხედავენ და ნებისმიერ მნიშვნელოვან საკ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ოჯახის განვითარებაში არსებობს კრიზისები, ეს არის შესაძლებლობა განვითარებისთვის. თუ ვერ დაძლევ და კრიზისი გადაიზრდება ომში, ეს ურთიერთობა ვერ გაგრძელდება,“ - მარინა კაჭარავა

„ოჯახის განვითარებაში არსებობს კრიზისები, ეს არის შესაძლებლობა განვითარებისთვის. თუ ვერ დაძლევ და კრიზისი გადაიზრდება ომში, ეს ურთიერთობა ვერ გაგრძელდება,“ - მარინა კაჭარავა

​​ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა ოჯახის ფენომენის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით ამქვეყნად უნაკლო არაფერია და იდეალური ოჯახიც არ არსებობს:

„ამ სამყაროში იდეალური და უნაკლო არაფერია. ეს ურთიერთობა არის ორი ადამიანის, ორი ისტორიის, ორი კულტურის, ორი გენეტიკის ურთიერთობა. ორი ადამიანის შეხვედრა, რაც უნდა დიდი სიყვარული იყოს, კრიზისის ელემენტებს შეიცავს. მათ შორის რაღაცების დალაგება უნდა მოხდეს. ემოციას ახასიათებს მთლიანობა, ის მთლიანად იპყრობს ადამიანს, რომელიც შემდეგ კარგად ვერ აზროვნებს. ვინც ადრე შეყვარებული ყოფილა, ახლა შეიძლება უკვირს, რა მომწონდა იმ ადამიანშიო. როდესაც მას უყვარდა, ის იყო მთლიანად შარავანდედში.​ სიყვარული მოლოდინებია, საოცარი გრძნობაა, რომელიც ამშვენებს ცხოვრების მომენტს და ადამიანსაც. ცხოვრებისეულ გამოცდილებაში კი უკვე ძალიან ბევრი პრობლემა მოდის. პრობლემები იწყება ამ ჯახით, რომ ეჯახება ორი სამყარო ერთმანეთს.“

მარინა კაჭარავას თქმით, ოჯახში უმთავრეს პრობლემას პარტნიორებს შორის უპატივცემულობა წარმოადგენს:

„არ ხდება გათვალისწინება, პატივისცემა მეორესი, მისი მიღება. ჩვენ გვინდა, რომ გადავაკეთოთ ის მეორე და გავხადოთ ისეთი, როგორიც გვინდოდა ყოფილიყო. წინასწარ შექმნილი ხატია და მინდა, რომ ადამიანი ამ ხატს დაემსგავსოს, ბეჭზე რომ დავდო ის მინდა, ტატამზე ვარ გამოსული და ვეჭიდავები. როდესაც მოლოდინები არ მართლდება, იწყება ფსიქოლოგიური ძალადობა. ეს მოთხოვნა თუ არ არის შეთანხმება, ის იწვევს საშინელ პროტესტს. ისევე როგორც პიროვნების განვითარებაში, ოჯახის განვითარებაშიც არსებობს​ კრიზისები. არის ერთი წლის კრიზისი, 3-5 წლის კრიზისი, 10-15 წლის კრიზისი და ა.შ. თანაცხოვრებას მოსდევს კრიზისი, რომელიც არის შესაძლებლობა განვითარებისთვის. კრიზისი თავისთავად ნეგატიური არ არის, ის არის ახალ დონეზე გადასვლის შესაძლებლობა, თუ დაძლევ. თუ ვერ დაძლევ და კრიზისი გადაიზრდება ომში, ცემა-ტყეპაში, ეს ურთიერთობა ვერც გაგრძელდება.“

​მარინა კაჭარავა იმ სამ ფუნდამენტურ პოსტულატს ასახელებს, რომელსაც ოჯახის სიმტკიცე უნდა ემყარებოდეს:

„ძალიან მნიშვნელოვანია სამი ფუნდამენტური პოსტულატი. მთავარია, ადამიანი მიიღო ისეთი, როგორიც არის და არ დაუწყო მას ჭკუის სწავლება, დარიგება, თითის ქნევა. ის უკვე გაზრდილია, ის არ არის პატარა. ჯერ ბავშვს არ უყვარს ეს და მით უმეტეს, დიდს. როდესაც ადამიანს იღებ ისეთს, როგორიც არის, მას თვითონ უჩნდება სურვილი, რომ მოგერგოს და მოგემსგავსოს. რბილი დამოკიდებულება ადამიანს უჩენს ​პატივისცემას და თვითონ ცდილობს ის გააკეთოს, რაც გესიამოვნება, რაც საერთო საქმისთვის კარგი იქნება. მეორე ფუნდამენტური პოსტულატი გახლავთ ემპათია. ადამიანები ასე ცხოვრობენ, რომ არ ჯდება ერთი მეორის ადგილას, არ შედის მის ტყავში. ადამიანი ვერ ითვალისწინებს მეორე ადამიანის მდგომარეობას, მის დაღლილობას, რას განიცდის ის. ყველას აქვს თავისი სიმართლე. ცოლ-ქმარი რომ ეყრება ერთმანეთს, ცოლიც მართალია და ქმარიც მართალია, იმიტომ, რომ მათ აქვთ თავისი ერთი კუთხით ხედვა. ფიგურა რომ დაატრიალო და ყველა მხრიდან შეხედო, ამისთვის საჭიროა ემპათია, მისი თანაგანცდა და სამყაროს დანახვა მისი თვალით, რაც არც ისე ძნელია, თუ მოინდომებ. მესამე პოსტულატია ​გულწრფელობა. ზოგს გულწრფელობა ჰგონია, რომ მოგახლის ყველაფერს: „რას ჰგავხარ, რა გაცვია.“ ეს გულწრფელობა არ არის, ეს ვირობაა, უკაცრავად ამის თქმისთვის. გულწრფელობა არის ემოციებთან თავსებადობა, როდესაც მე გულწრფელი ვარ ჩემს ემოციებთან, როდესაც მე არ გატყუებ. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია ურთიერთობაში. როდესაც ადამიანი ამბობს: „მე ვიცი ახლა შენ რას ფიქრობ,“ ეს ძალიან გამაღიზიანებელია. ამ დროს მან შეიძლება მხოლოდ ივარაუდოს, არ გაღიზიანებთ, როდესაც ვიღაც ასე გელაპარაკებათ? აუცილებლად უნდა იყოს დიალოგი, დიალოგი არის უალტერნატივო. მე თქვენს მაგივრად არც უნდა ვიცხოვრო და არც უნდა ვილაპარაკო.“

„პატარები რომ​ ქორწინდებიან და ორ წელიწადში ყველაფერი იცვლება, სხვა ადამიანს გაჰყვა ქალი და სხვა ადამიანთან ცხოვრობს, რა თქმა უნდა, ეს ძალიან რთულია. ახალგაზრდა გამცემი ვერ არის, ის არის უფრო მიმღები. გაცემა იწყება რაღაც ასაკის მერე. ჯერ უნდა დაიგროვო და მერე უნდა გასცე. ეს ურთიერთობაში რთულია. იმდენად უფუჭდებათ ურთიერთობა შეურაცხყოფით, ლანძღვა-გინებით, ჭკუის სწავლებით, ჭიდაობით, რომ მერე ერთი სხვაგან გარბის და მეორე სხვაგან. კარგი იქნება, რომ სანამ ადამიანები ოჯახს შექმნიან, რაღაც წესებზე შეთანხმდნენ. ადამიანს სივრცეს თუ უკეტავ, ის იხრჩობა ამ დროს. თავისი სივრცე ბავშვსაც კი სჭირდება. დამცირება, ჭკუის დარიგება, კრიტიკა, გამორიცხულია, ამას არავინ იღებს. ყურებში ბამბა აქვს ადამიანს და არ გისმენს უკვე. ბიბლიაში ადამმა რომ შესცოდა, ღმერთმა ჰკითხა, ვაშლი ხომ არ გიჭამიაო. მან იცის, რომ შესცოდა, მაგრამ აძლევს შესაძლებლობას, რომ მოინანიოს. ეს „ხომ არ“ ფორმა არის ძალიან ადამიანური,“ - აცხადებს მარინა კაჭარავა.

წყარო:​ ნაშუადღევს

წაიკითხეთ სრულად