Baby Bag

ზარმაცი ბავშვები არ არსებობენ, არსებობენ უფროსები, რომლებსაც მათი მოტივირება ეზარებათ

ზარმაცი ბავშვები არ არსებობენ, არსებობენ უფროსები, რომლებსაც მათი მოტივირება ეზარებათ

ზარმაცი ბავშვები არ არსებობენ. მშობლები და მასწავლებლები ხშირად აღნიშნავენ, რომ ბავშვები ზარმაცობენ, ისინი საშინაო დავალებებს არ ასრულებენ ან ოთახს არ ალაგებენ. მშობელს თუ ვკითხავთ, რატომ უნდა შეასრულოს ბავშვმა საშინაო დავალება, ის გვიპასუხებს, რომ ამის გაკეთება ძალიან მნიშვნელოვანია. თუმცა, არ დააკონკრეტებს, ვისთვის არის მნიშვნელოვანი საშინაო დავალების შესრულება, ბავშვისთვის თუ უფროსებისთვის.

ზრდასრულ ადამიანს თუ ჰკითხავთ, რატომ დადის დარბაზში სავარჯიშოდ, ის გიპასუხებთ, რომ მას ჯანსაღი ცხოვრების წესი მოსწონს, ან გახდომა სურს. უფროსების ქცევა ყოველთვის გარკვეული მოტივატორით არის განპირობებული. ბავშვები, რომლებიც არ აკეთებენ იმას, რასაც მათგან მშობლები და მასწავლებლები ითხოვენ, მოტივირებულები არ არიან. უფროსებიც იშვიათად აკეთებენ იმას, რისი მოტივაციაც არ აქვთ. თუ თქვენ აბაზანის გაწმენდა არ გსურთ, ასე არ მოიქცევით. ზრდასრული ადამიანი ხშირად ისე იქცევა, როგორც არ სურს, რადგან აცნობიერებს, რომ მას ეს ქცევა გარკვეულ სარგებელს მოუტანს. ბავშვებს მსგავსი მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების დადგენა უჭირთ. ამის გასაცნობიერებლად მათ საკმაოდ დიდი დრო სჭირდებათ.

ბავშვს ზარმაცის იარლიყს თუ მიაკრავთ, ამით მას შეურაცხყოფას მიაყენებთ. იმის გამო, რომ ბავშვის მოტივირებაში სათანადო შრომას არ დებთ, მას ზარმაცი არ უნდა უწოდოთ. პატარების მოტივირებას შრომა და მონდომება სჭირდება, რაც უფროსებს ხშირად უძნელდებათ. თუ გსურთ, რომ ბავშვმა თქვენი მითითებები შეასრულოს, უფროსებისთვის სასურველი ქმედებები მისთვის მოსაწონი უნდა გახადოთ. გარეგანი მოტივაციის ზრდაზე მეტად გირჩევთ ბავშვის შინაგანი მოტივაციის ამაღლებაზე იზრუნოთ. თუ ბავშვის შინაგან მოტივაციას გაზრდით, ის თქვენთვის მოსაწონ ქცევას საკუთარი სურვილით განახორციელებს, რადგან მისი დადებითი მნიშვნელობა გააზრებული ექნება.

ბავშვი აქტიური და მოტივირებული რომ გახდეს, ყოველდღიური, რუტინული აქტივობები მრავალფეროვანი და საინტერესო უნდა გახადოთ. ბავშვის გარეგანი მოტივაციის ამაღლება არასდროს ამართლებს. თუ თქვენი შვილი დასჯის შიშით გარკვეულ ქცევაზე უარს ამბობს და წახალისების მიზნით კონკრეტულ ქცევას ახორციელებს, მისი ქმედება გარეგანი მოტივატორებით არის განპირობებული. გარეგანი მოტივაცია დროებითია, ის გძელვადიან შედეგს არ იძლევა და საბოლოოდ ბავშვის დემოტივაციას იწვევს.

ბავშვის მოტივაციის გაზრდა თუ გსურთ, დაივიწყეთ მოსაზრება, რომ ბავშვი ზარმაცია. ამის ნაცვლად მისი პასიურობის მიზეზების შესწავლა დაიწყეთ. შესაძლოა, ბავშვის ქცევა მოტივაციის ნაკლებობით, კონკრეტული ქცევის ღირებულების გაუცნობიერებლობით ან თქვენი მოთხოვნების ბუნდოვანი ხასიათით იყოს განპირობებული.

ბავშვებს ოთახის დალაგება ნაკლებად უყვართ. თუ გსურთ, რომ შვილს სისუფთავე შეაყვაროთ, მას ჭკუის დარიგებას ნუ დაუწყებთ. ამის ნაცვლად ბავშვს აგრძნობინეთ, რომ წესრიგი გიყვართ. თავად ყოველთვის მოწესრიგებული იყავით და სახლი ხშირად დაალაგეთ. ბავშვი სისუფთავის მნიშვნელობას ასე უფრო გაიგებს. თუ მას ეტყვით, რომ ოთახი უნდა დაალაგოს, შესაძლოა, თქვენ შორის დისტანცია გაჩნდეს, ბავშვმა ჩათვალოს, რომ ის საკმარისად კარგი არ არის, რაც მის დემოტივაციას შეუწყობს ხელს.

მასწავლებლებმა და მშობლებმა დავალება ბავშვისთვის საინტერესო და მრავალფეროვანი უნდა გახადონ, რათა მისი დაინტერესება შეძლონ. მნიშვნელოვანია, რომ უფროსებმა ბავშვის გონებრივი შესაძლებლობები და ინტერესები გაითვალისწინონ, როდესაც მისგან კონკრეტული დავალების შესრულებას ელიან. მასწავლებელი დავალების მიცემისას მშობლებზე შთაბეჭდილების მოხდენას არ უნდა ცდილობდეს, ის ბავშვების სურვილებსა და ინტერესებს უნდა ითვალისწინებდეს.

მოტივაციის ნაკლებობა ბავშვებს მხოლოდ სწავლის ან დალაგების საკითხებთან დაკავშირებით არ აქვთ. პატარები პარკში ძალიან კარგად ერთობიან, როდესაც მშობლებთან ერთად დარბიან და თამაშობენ, მაგრამ თუ მშობლები თავად პასიურები არიან და ბუნებაში ყოფნისას სკამზე უძრავად სხედან, ბავშვების აქტივობაც იკლებს.

მნიშვნელოვანია, რომ მშობლებმა ბავშვის სიზარმაცის შესახებ მითი დაამსხვრიონ და გააცნობიერონ, რომ შვილის მოტივირებისთვის ძალიან ბევრი შრომაა საჭირო.

მომზადებულია​ indianlink.com.au - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ბავშვს ვეკითხებით: „დღეს ჭამე რამე? რა ჭამე?“ ურთიერთობები ხდება ჭამაზე ორიენტირებული,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

„როდესაც ბავშვს ვეკითხებით: „დღეს ჭამე რამე? რა ჭამე?“ ურთიერთობები ხდება ჭამაზე ორიენტირებული,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

​​ფსიქოლოგი მარინა კაჭ​არავა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „ნაშუადღევს“კვებითი ჩვევების ჩამოყალიბების შესახებ საუბრობს და იმ მიზეზებს ასახელებს, რომლებიც სიმსუქნეს იწვევს:

„კვება არის ერთ-ერთი სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ქცევა ადამიანისთვის, იმიტომ, რომ კვების გარეშე ის ვერ იცოცხლებს. იმით, თუ როგორ იკვებება ადამიანი, შეიძლება მისი ხასიათის დიაგნოსტირება. სიმსუქნეს აქვს თავისი ფსიქოლოგიური მიზეზები. ყველაფერი ბავშვობიდან იწყება. არის კვლევები, რომლის მიხედვითაც მარტოხელა დედების გაზრდილი ბავშვები უფრო მიდრეკილები არიან სიმსუქნისკენ. რატომ არის ასე? ამ შემთხვევაში ბავშვისთვის კვება ხდება კომპენსატორული მექანიზმი იმისი, რაც მას აკლია. როდესაც ერთი მშობელი ზრდის ბავშვს, უსაფრთხოება არის დარღვეული. კვებით იმ უსაფრთხოების კომპენსირება იწყება.“

მარინა კაჭარავას თქმით, მშობლები კვებას ხშირად ბავშვის წასახალისებლად იყენებენ:

„კვებით ხდება წახალისება, კანფეტის მიცემით ხდება წახალისება ადამიანის ამა თუ იმ ქცევის დროს. ​შესაძლებელია, ეს წახალისება მისთვის სტრატეგია გახდეს. ღამე კვების სინდრომიც არსებობს, რომელიც არის გამკლავების მექანიზმი სტრესის დროს. რას ნიშნავს ეს? მე როდესაც მიჭირს, მივდივარ მაცივართან და ვიწყებ ჭამას, გადავდივარ საცხოვრებლად მაცივართან. რატომ ხდება ეს? შესაძლებელია იმიტომ, რომ რამდენჯერაც ბავშვობაში ვტიროდი, იმდენჯერ მაჭმევდნენ. ბავშვი ემოციას უმეტესად ტირილით გამოხატავს და მშობელს ჰგონია, რომ უნდა ჭამოს ამ დროს. ჩვენი მშობლების კითხვა, რომელიც მეც ხშირად დამისვამს ჩემი შვილებისთვის, არის: „რა ჭამე დღეს?“ ეს არის არასწორი კითხვა. სკოლიდან რომ მოდის ბავშვი და ვეკითხებით რა ჭამა, აქცენტი არ არის, როგორ იყო, რა გაუხარდა, რა ეწყინა. ჭამა ხდება ფოკუსირებული, მთავარი ფიგურა ხდება ურთიერთობაში. როდესაც ბავშვს ვეკითხებით: „დღეს ჭამე რამე? რა ჭამე?“ ურთიერთობები ხდება ჭამაზე ორიენტირებული.“

​მარინა კაჭარავა აღნიშნავს, რომ მკაცრი დიეტები და ზედმეტი შეზღუდვები ადამიანის ფსიქიკაზე ნეგატიურად აისახება:

„ადამიანმა არ უნდა მოიკლოს დოზირებულად ის სიამოვნება, რაც არის კვება. დიეტას რაც შეეხება, მე თუ ჩემი თავი წიხლქვეშ გავიგდე და ყველა იმ სიამოვნებაზე უარი ვთქვი, რაც კვებიდან შემიძლია მივიღო, მე აუცილებლად გადავვარდები მეორე უკიდურესობაში. დიდმა თავშეკავებამ მერე იცის ძალიან დიდი აშვება.“

ჩვენ შვილების აღზრდის დროს, ჩვენი კომპლექსების და ბავშვობის ტრავმების გამო, გვინდა ისინი ავარიდოთ რაღაცას. მე რაც არ გამომივიდა, ის მინდა, რომ ჩემს შვილს გამოვუყვანო. ჩემს შვილს ეს არ უნდა, მე მინდოდა და არ გამომივიდა. არ ვითვალისწინებ მის პიროვნებას, ეს ძალიან მნიშვნელოვანია ცხოვრებაში. შეიძლება აუხსნა ადამიანს, რომ საღამოს კვება რაღაცას იწვევს და მან მერე გააკეთოს არჩევანი. ადამიანმა რეალობა უნდა მიიღოს ისეთი, როგორიც არის. ეს წონა აქვს, ამაზე უკეთესიც არის და უარესიც. გახდომა თუ მინდა, რისთვის მინდა და თუ წაადგება ჩემს ჯანმრთელობას გახდომა? ​უნდა გვქონდეს კვებისადმი სადა დამოკიდებულება. ეს არ არის არც მთავარი და არც უმნიშვნელო ცხოვრებაში. ეს არის ის, რაც არის საჭირო, აუცილებელი, მაგრამ არ არის მთავარი,“ - აცხადებს მარინა კაჭარავა.

წყარო: ​ნაშუადღევს

წაიკითხეთ სრულად