Baby Bag

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

უბიძგებს თუ არა აგრესიისკენ ვიდეო თამაშები, რა ზეგავლენას ახდენს გონებაზე, როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ შეთხვევაში - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებზე NLP Coach მასტერმა, Enneagrama პრაქტიკოსმა, საქართველოს გეშტალტერაპევტთან ასოციაციის PR-ისა და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ურთიერთობის კომიტეტის ხელმძღვანელმა, ფსიქოლოგიური ინტერნეტჟურნალის დამფუძნებელმა ილია ნიკაჭაძემ უპასუხა. 

- პირველ რიგში, უბიძგებს თუ არა აგესიისკენ ძალადობრივი ვიდეო თამაშები ადამიანს? 

- ჩვენზე მოქმედებს ყველაფერი, რასაც გარშემო ვხედავთ. ჩვენი ტვინი აღიქვამს და ინახავს სურათებს, რომელიც ვიდეო თამაშებით ან რაიმე სხვა სახით შემოვიდა ჩვენში. როდესაც ვირტუალურად ვხედავ აგრესიას, ჩვენში შემოდის აგრესია. უფრო ზუსტად თუ ვიტყვით, ჩვენში აგრესია ისედაც არის, მაგრამ მას ინსტრუმენტული სახე აქვს, რაც ნიშნავს რომ მას კონსტრუქციულად ვიყენებთ. აგრესიული ვიდეო თამაშები კი მას არაკონსტრუქციულ მიმართულებას აძლევს, რადგან თავად ამ თამაშებში ადამიანს არაკონსტრუქციული სახე აქვს.  

- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ გარკვეული ზომები უნდა მიიღოს? 

- როდესაც მშობელი ხედავს რომ ბავშვი დამოკიდებული გახდა ვიდეო თამაშებზე, მას არ შეუძლია ამ თამაშების გარეშე ყოფნა, საჭირო ხდება მშობლის ჩარევა. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს არ ჰქონდეს მიჯაჭვულობა ვიდეო თამაშებისადმი. 

- რა შედეგამდე შეიძლება მივიდეს ბავშვი და რა პრობლემები წარმოიშობა ასეთ დროს? 

- ვიდეო თამაშების ხშირი გამოყენების შედეგი შეიძლება იყოს აგრესიის დონის ზომაზე მეტად ზრდა. ამ დროს ბავშვი კონფლიქტური ხდება კლასელების, მეგობრების და ოჯახის წევრების მიმართ. კონფლიქტი შეიძლება სიტყვიერი სახით გამოიხატოს, ხშირია ხოლმე ფიზიკური დაპირისპირებებიც. ვიდეო თამაშების გამოყენება აქვეითებს კინესტეტიკურ შეგრძნებებს (ინფორმაცია ჩვენი სხეულისა და მისი ნაწილების მოძრაობისა და მდგომარეობის შესახებ). იკარგება საკუთარი სურვილებისა და გარემოს ადეკვატური აღქმა. ეს თავად თამაშის პროცესშიც ადვილად შესამჩნევია, ადამიანი სრულიად წყდება რეალობას. როდესაც „გარემოს მოწყვეტა“ ხშირად მეორდება, ხდება მისი ფიქსაცია და ეს ნორმად იქცევა ხოლმე. 

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, როცა ხვდება, რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენს თამაში ბავშვზე? 

- მშობელმა უნდა შესთავაზოს ჯანსაღი ალტერნატივა ბავშვს, რაც გულისხმობს ისეთ თამაშებს, რომლებშიც კინესტეტიკა აქტიურად მონაწილეობს. ბავშვს იზიდავს ყველაფერი საინტერესო, როცა ის გრძნობს რომ მშობელთან ერთად დროის საინტერესოდ გატარების შესაძლებლობა აქვს, ის ამას სიამოვნებით გააკეთებს. ეს ეხება მათ შორის „აგრესიულ თამაშებსაც“, მათი რეალურად გაცოცხლება ნაკლები ზიანის მომტანია და ხშირ შემთხევაში სასარგებლოც. მაგალითად, თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს აქვს მიდრეკილება აგრესიული თამაშებისკენ, შეგვიძლია ვეჭიდავოთ, ან ვატაროთ კრივზე, ვეთამაშოთ რაგბი. ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს. 

- დასაშვებია თუ არა სრულიად აეკრძალოს მას თამაში ან რამდენია სათამაშოდ რეკომენდებული დრო? 

- რა დონით უნდა მოხდეს ვირტუალურიდან ბავშვის რეალობაში გადმოყვანა, ეს მშობელმა ინდივიდუალურად უნდა გადაწყვიტოს. მთავარი აქ არის სისტემურობა, რაც გულისხმობს არჩეული სტრატეგიის ბოლომდე მიყოლას. მაგალითად, თუ ნელ-ნელა გადაჩვევა გადაწყვიტა მშობელმა, ამ მეთოდს უნდა მიჰყვეს ბოლომდე, რომ ბავშვში გაუგებრობის შეგრძნება არ აღძრას.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე


შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნუ დაამცირებთ თქვენს შვილებს, ნურც პატარაობისას და ნურც დიდობაში, დაბადებიდანვე პიროვნებად აღიქვით, სიყვარულის და ადამიანობის მაგალითი მიეცით“

„ნუ დაამცირებთ თქვენს შვილებს, ნურც პატარაობისას და ნურც დიდობაში, დაბადებიდანვე პიროვნებად აღიქვით, სიყვარულის და ადამიანობის მაგალითი მიეცით“

თეოლოგი გიორგი ტიგინაშვილი ბავშვთა მიმართ ძალადობის პრობლემას ​ეხმიანება. იგი სოციალურ ქსელში ნამდვილ ამბავს წერს, რომელიც მას რამდენიმე დღის წინ გადახდა თავს. 

გთავაზობთ მის ჩანაწერს სიტვა-სიტყვით:

ამას წინათ, ერთ სოფელში (სახელწოდებას განზრახ არ ვამბობ) მოვხვდი პირად საქმეზე. მასპინძლის მეზობლად ოჯახური სუფრა იყო საკარმიდამო ეზოში და როგორც კი შემნიშნეს, რომ თბილისიდან ვიყავი, მაშინვე გადამიპატიჟეს. გაღიმებული და უაღრესად კეთილგანწყობილი გადავედი სუფრაზე, ყველას გულთბილად მივესალმე და დავჯექი. მოვიკითხე ოჯახი და გავეცანი. იქვე ბავშვები დარბოდნენ, დავუძახე (ორი გოგო და ერთი ბიჭი იყო, იქნებოდნენ ასე (7-8-9) წლისები დაახლოებით. მოვეფერე და უცებ ყველაზე პატარა და რაღაცნაირად, აი გულისამაჩუყებლად მორცხვი და სევდიანი ბიჭუნა მეუბნება:

- აუ, ნაყინს ვერ მიყიდი?
- კი, როგორ არა, მოდი ფულს მოგცემ (10 ლარიანი მქონდა და სიხარულით მივეცი, რაღაცნაირად გული ამევსო და მესიამოვნა კიდეც, რომ მთხოვა) და ჩუმად იყიდე, იმათაც მოუტანე, კაი?
- კაი, მადლობა!

მეგონა ეს საუბარი ჩვენ შორის დაბალ ხმაზე გაიმართა, ისე, რომ თითქოს ვერც შეგვამჩნია ვერავინ, მაგრამ უცებ სუფრიდან წამოხტა ვიღაც კაცი (მასპინძელთაგანი) და იმ ბავშვს რაღაც საშინელი აგრესიით დაუღრიალა:
- "მოდი აქ შე ნაბიჭვარო! სად მიეთრევი, მოიტა აქ ეგ ფული შენი დედა... ამას უყურე ამ ახვარს!"

ძალიან ცუდად გავხდი, სული ჩამწყდა... პატარა ბიჭს გავხედე და გაფითრებული, მოღუშული, უსუსური და უკიდურესად გულმოკლული იყო, იმ სახეს დღემდე ვერ ვივიწყებ და ვიტანჯები, ყოველ გახსენებაზე... იმ მომენტში თითქოს დრო გაჩერდა, ტანში დამცხა აუტანლობისგან, საცოდაობამ გამამწარა და თავალებში ცრემლები ჩამიგუბდა. ბოლოს ვეღარ მოვითმინე, წამოვხტი და იმ ტიპს ხმამაღლა მივმართე:
- რა იყო, მოერიე და ძალა მიჩვენე თუ ბელადი ხარ ოჯახში? ბავშვს როგორ ელაპარაკები, არ გრცხვენია? ღმერთის არ გრწამს?

-ღმერთი რა შუაშია ძმაო, მამა ვარ და როგორც მინდა ისე დაველაპარაკები!
- ბოდიში, მაგრამ დღეს როგორც არასდროს ისე შემეცოდა ყველა უშვილო და ბუნებით კეთილშობილი, თბილი ადამიანი, შენ კი შვილი გყავს და როგორ ექცევი? არ გეწყინოს ძმაო, ჭკუას არ გარიგებ, მაგრამ ფშაურად გეტყვი, რომ უპატივცემულოდ საკუთარ კაცობას და ღირსებას მოექეცი, მერე ჩვენებურ ტრადიციას და შეგნებას. შენს ადგილზე პატიებას ვთხოვდი! ეხლა ისღა დამრჩენია მანდილოსნებთან ბოდიში მე მოვიხადო და წავიდე, იცოდე, რომ გული მომიკალი ვიღაცა ხარ!..

ხმა აღარ ამოუღია, დავტუქსე ისე, რომ რაღაც საოცარ ძალას ვგრძნობდი, არც შემშინებია და არც რიდი მქონია, კორექტულად მაგრამ ხისტად ავუხსენი, რომ მამობის პატივს არ აფასებდა, ბავშვს ჩაგრავდა და ტრავმას აყენებდა. არასდროს კაცი არ მიცემია, მარა რამე, რომ ეთქვა უეჭველად მაგრად დავარტყავდი კიდეც!

წამოსვლისას პატარა დათოსთან მივედი და გულში ჩავიკარი საბრალო. იმ წუთას მინდოდა მეშვილა, ამის უფლება, რომ მქონოდა...

ეს მცირე ისტორია იმიტომ მოგიყევით, რომ დღემდე ვდარდობ ამ ტრაგიზმს და მას შემდეგ არ გასულა ღამე, რომ არ მეფიქრა იმ ბავშვზე და პოტენციურად კიდევ ყველა უპატრონო ოჯახსა და ძალადობის ქვეშ მყოფ პატარაზე, რომელსაც ადრეული ასაკიდანვე ღირსებას ულახავენ, ეუზრდელებიან, ფსიქიკას უმახინჯებენ და არაადამიანურად ეპყრობიან...

მინდა ყველას გთხოვოთ, რომ ნურასოდეს დაკომპლექსდებით და გავეშდებით ქაჯური სიამაყისგან, ნუ დაამცირებთ თქვენს შვილებს, ნურც პატარაობისას და ნურც დიდობაში და დაბადებიდანვე პიროვნებად აღიქვით, სიყვარულის და ადამიანობის მაგალითი მიეცით, პატივისცემა ასწავლეთ საქმით და არ მოერიოთ...

მანადგურებს იმაზე ფიქრი, რომ სადღაც ბავშვი შიშისგან ტირის, ღარიბია, მარტოსული და დაჩაგრული. ასეთი ბავშვები ალბათ პირდაპირ სასუფევლის მოქალაქეები არიან აქედანვე, რადგან ჯოჯოხეთი უკვე გამოვლილი აქვთ...

უფალმა დალოცოს და უპატრონოს ყველა პატარას მთელს მსოფლიოში!

გემუდარებით:
მოეფერეთ! - ნუ დაჩაგრავთ!
ამხიარულეთ! - ნუ ატირებთ!
ემსახურეთ! - ნუ დაიმონებთ!
ემეგობრეთ! - ნუ ეუფროსებით!“

წაიკითხეთ სრულად