Baby Bag

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

უბიძგებს თუ არა აგრესიისკენ ვიდეო თამაშები, რა ზეგავლენას ახდენს გონებაზე, როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ შეთხვევაში - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებზე NLP Coach მასტერმა, Enneagrama პრაქტიკოსმა, საქართველოს გეშტალტერაპევტთან ასოციაციის PR-ისა და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ურთიერთობის კომიტეტის ხელმძღვანელმა, ფსიქოლოგიური ინტერნეტჟურნალის დამფუძნებელმა ილია ნიკაჭაძემ უპასუხა. 

- პირველ რიგში, უბიძგებს თუ არა აგესიისკენ ძალადობრივი ვიდეო თამაშები ადამიანს? 

- ჩვენზე მოქმედებს ყველაფერი, რასაც გარშემო ვხედავთ. ჩვენი ტვინი აღიქვამს და ინახავს სურათებს, რომელიც ვიდეო თამაშებით ან რაიმე სხვა სახით შემოვიდა ჩვენში. როდესაც ვირტუალურად ვხედავ აგრესიას, ჩვენში შემოდის აგრესია. უფრო ზუსტად თუ ვიტყვით, ჩვენში აგრესია ისედაც არის, მაგრამ მას ინსტრუმენტული სახე აქვს, რაც ნიშნავს რომ მას კონსტრუქციულად ვიყენებთ. აგრესიული ვიდეო თამაშები კი მას არაკონსტრუქციულ მიმართულებას აძლევს, რადგან თავად ამ თამაშებში ადამიანს არაკონსტრუქციული სახე აქვს.  

- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ გარკვეული ზომები უნდა მიიღოს? 

- როდესაც მშობელი ხედავს რომ ბავშვი დამოკიდებული გახდა ვიდეო თამაშებზე, მას არ შეუძლია ამ თამაშების გარეშე ყოფნა, საჭირო ხდება მშობლის ჩარევა. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს არ ჰქონდეს მიჯაჭვულობა ვიდეო თამაშებისადმი. 

- რა შედეგამდე შეიძლება მივიდეს ბავშვი და რა პრობლემები წარმოიშობა ასეთ დროს? 

- ვიდეო თამაშების ხშირი გამოყენების შედეგი შეიძლება იყოს აგრესიის დონის ზომაზე მეტად ზრდა. ამ დროს ბავშვი კონფლიქტური ხდება კლასელების, მეგობრების და ოჯახის წევრების მიმართ. კონფლიქტი შეიძლება სიტყვიერი სახით გამოიხატოს, ხშირია ხოლმე ფიზიკური დაპირისპირებებიც. ვიდეო თამაშების გამოყენება აქვეითებს კინესტეტიკურ შეგრძნებებს (ინფორმაცია ჩვენი სხეულისა და მისი ნაწილების მოძრაობისა და მდგომარეობის შესახებ). იკარგება საკუთარი სურვილებისა და გარემოს ადეკვატური აღქმა. ეს თავად თამაშის პროცესშიც ადვილად შესამჩნევია, ადამიანი სრულიად წყდება რეალობას. როდესაც „გარემოს მოწყვეტა“ ხშირად მეორდება, ხდება მისი ფიქსაცია და ეს ნორმად იქცევა ხოლმე. 

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, როცა ხვდება, რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენს თამაში ბავშვზე? 

- მშობელმა უნდა შესთავაზოს ჯანსაღი ალტერნატივა ბავშვს, რაც გულისხმობს ისეთ თამაშებს, რომლებშიც კინესტეტიკა აქტიურად მონაწილეობს. ბავშვს იზიდავს ყველაფერი საინტერესო, როცა ის გრძნობს რომ მშობელთან ერთად დროის საინტერესოდ გატარების შესაძლებლობა აქვს, ის ამას სიამოვნებით გააკეთებს. ეს ეხება მათ შორის „აგრესიულ თამაშებსაც“, მათი რეალურად გაცოცხლება ნაკლები ზიანის მომტანია და ხშირ შემთხევაში სასარგებლოც. მაგალითად, თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს აქვს მიდრეკილება აგრესიული თამაშებისკენ, შეგვიძლია ვეჭიდავოთ, ან ვატაროთ კრივზე, ვეთამაშოთ რაგბი. ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს. 

- დასაშვებია თუ არა სრულიად აეკრძალოს მას თამაში ან რამდენია სათამაშოდ რეკომენდებული დრო? 

- რა დონით უნდა მოხდეს ვირტუალურიდან ბავშვის რეალობაში გადმოყვანა, ეს მშობელმა ინდივიდუალურად უნდა გადაწყვიტოს. მთავარი აქ არის სისტემურობა, რაც გულისხმობს არჩეული სტრატეგიის ბოლომდე მიყოლას. მაგალითად, თუ ნელ-ნელა გადაჩვევა გადაწყვიტა მშობელმა, ამ მეთოდს უნდა მიჰყვეს ბოლომდე, რომ ბავშვში გაუგებრობის შეგრძნება არ აღძრას.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე


შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვენ ბავშვებს ვზრდით ძალადობით, ვაიძულებთ ის გააკეთონ, რაც ჩვენ გვინდა და გვგონია, რომ ეს კარგია,“ - შალვა ამონაშვილი

ფსიქოლოგი შალვა ამონაშვილი გადაცემაში „ბაიასთან“ მოზარდებს შორის გაზრდილ აგრესიას გამოეხმაურა და პრობლემის მიზეზებზე ისაუბრა:

„ჩვენ ვამბობთ, რომ ეს ახალი თაობაა, რომელსაც მოაქვს რაღაც დიდი, ამასთან ასეთი რამ ხდება სწორედ ამ თაობაში. ეს თითქოს ერთი მხრივ საკვირველია. რატომ უნდა ხდებოდეს ეს? რომ ბავშვი ნიჭიერია და რაღაც მოაქვს, ასეთი რამ მან არ უნდა ჩაიდიონოს. ბავშვს უნდა აღზრდა. ახლა შევხედოთ ამას, ვინ ზრდის ბავშვს და საითკენ მიჰყავს ბავშვი, რას ვუჩვენებთ ჩვენ ბავშვებს? ყველამ რომ ბავშვს დაჯღანული სახე ვუჩვენოთ, გავიდეს კვირა, თვეები და წლები, ასეთივე გამოვა ის ბავშვიც. მე ყოველთვის ვსაყვედურობ იმ პროცესებს, რაც ოჯახში ხდება. ბავშვს უნდა თავისუფლება, ბავშვს აქვს დიდობის მოთხოვნილება, ჩვენ ამას ვუკრძალავთ. რამდენჯერაც ამას აუკრძალავ, იმდენჯერ ის თავს გაწირავს, რომ შენ დაგსაჯოს, დაგსაჯოს ან სუიციდით, ან მიიღოს შენი მაგალითები, ის მაგალითები, რომლებიც ბევრია ინტერნეტში. არ დაინდოს ვიღაცა.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მშობლების მხრიდან ზედმეტი შეზღუდვების დაწესება მოზარდებში აგრესიას ზრდის:

„ერთი მიზეზი ის არის, რომ ჩვენ ბავშვებს ვზრდით ძალადობით, ვაიძულებთ ის გააკეთონ, რაც ჩვენ გვინდა და გვგონია, რომ ეს კარგია. ამრიგად, ჩვენ ავუკრძალეთ მას საკუთარი აზრი, ავუკრძალეთ თავისუფლება და დიდობის მოთხოვნილება. ბავშვმა შემდეგ რამით უნდა გამოამჟღავნოს პროტესტი, ან სიგარეტის წევით, ან ნარკოტიკს უნდა მიეძალოს, ან წრე უნდა გაიჩინოს ისეთი, სადაც მოთხოვნილებებს დაიკმაყოფილებს, ან უნდა დასაჯოს მშობელი, რომ მოიკლას თავი.“

„ბავშვი უნდა დაიცვას მშობლების მეგობრობამ შვილებთან. წარმოიდგინეთ, რომ თქვენი შვილი, რომელიც ბავშვია, თქვენ წინ როგორც ბურთი ისე ტრიალებს, თქვენ ყველაფერი იცით მასზე. შეიძლება დედამ თქვას, მე ჩემს შვილს კარგად ვიცნობო, ჩემი ხუთი თითივით ვიცნობო, მაგრამ ეს ბავშვი გაიზარდა, დედამ რაღაც აუკრძალა, მამამაც დაუმატა, ეს ბურთი გაიშალა და ბრტყელი გახდა. შენ იცნობ შენს შვილს, უკვე 15 წელი შეუსრულდა, მაგრამ შენ იცი მისი ერთი მხარე. მეორე მხარე, რომელიც მან დაგიმალა შენ, არ იცი. იქ სიგარეტის მოწევა დაიწყო, იქ სუიციდამდე მივიდა. ბავშვმა მამას რომ უთხრას თავს მოვიკლავო, პირველად მამა არ მოიკლავს თავს, რომ შვილი გადაარჩინოს? მაგრამ არ იტყვის ამას ბავშვი. ჩვენი ბავშვები ჩაიკეტნენ ჩვენთვის. იმიტომ, რომ მათ ჩვენში ვერ დაინახეს თანატოლები, ისინი, ვინც გაუგებენ, მიიხმობენ და ვისაც თავიანთ გულს გაუხსნიან. ბავშვი სულ ასე უნდა გყავდეს, შენი სიყვარულით. თუ ჩემი თავი უფრო ძვირად მიღირს, მაშინ დავუყვირებ ბავშვს, მაშინ არ გაბედოო, ვეტყვი, თუ ჩემს თავს უფრო ვუფრთხილდები, ნაცვლად იმის გაფრთხილების,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა. 

წაიკითხეთ სრულად