Baby Bag

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

უბიძგებს თუ არა აგრესიისკენ ვიდეო თამაშები, რა ზეგავლენას ახდენს გონებაზე, როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ შეთხვევაში - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებზე NLP Coach მასტერმა, Enneagrama პრაქტიკოსმა, საქართველოს გეშტალტერაპევტთან ასოციაციის PR-ისა და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ურთიერთობის კომიტეტის ხელმძღვანელმა, ფსიქოლოგიური ინტერნეტჟურნალის დამფუძნებელმა ილია ნიკაჭაძემ უპასუხა. 

- პირველ რიგში, უბიძგებს თუ არა აგესიისკენ ძალადობრივი ვიდეო თამაშები ადამიანს? 

- ჩვენზე მოქმედებს ყველაფერი, რასაც გარშემო ვხედავთ. ჩვენი ტვინი აღიქვამს და ინახავს სურათებს, რომელიც ვიდეო თამაშებით ან რაიმე სხვა სახით შემოვიდა ჩვენში. როდესაც ვირტუალურად ვხედავ აგრესიას, ჩვენში შემოდის აგრესია. უფრო ზუსტად თუ ვიტყვით, ჩვენში აგრესია ისედაც არის, მაგრამ მას ინსტრუმენტული სახე აქვს, რაც ნიშნავს რომ მას კონსტრუქციულად ვიყენებთ. აგრესიული ვიდეო თამაშები კი მას არაკონსტრუქციულ მიმართულებას აძლევს, რადგან თავად ამ თამაშებში ადამიანს არაკონსტრუქციული სახე აქვს.  

- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ გარკვეული ზომები უნდა მიიღოს? 

- როდესაც მშობელი ხედავს რომ ბავშვი დამოკიდებული გახდა ვიდეო თამაშებზე, მას არ შეუძლია ამ თამაშების გარეშე ყოფნა, საჭირო ხდება მშობლის ჩარევა. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს არ ჰქონდეს მიჯაჭვულობა ვიდეო თამაშებისადმი. 

- რა შედეგამდე შეიძლება მივიდეს ბავშვი და რა პრობლემები წარმოიშობა ასეთ დროს? 

- ვიდეო თამაშების ხშირი გამოყენების შედეგი შეიძლება იყოს აგრესიის დონის ზომაზე მეტად ზრდა. ამ დროს ბავშვი კონფლიქტური ხდება კლასელების, მეგობრების და ოჯახის წევრების მიმართ. კონფლიქტი შეიძლება სიტყვიერი სახით გამოიხატოს, ხშირია ხოლმე ფიზიკური დაპირისპირებებიც. ვიდეო თამაშების გამოყენება აქვეითებს კინესტეტიკურ შეგრძნებებს (ინფორმაცია ჩვენი სხეულისა და მისი ნაწილების მოძრაობისა და მდგომარეობის შესახებ). იკარგება საკუთარი სურვილებისა და გარემოს ადეკვატური აღქმა. ეს თავად თამაშის პროცესშიც ადვილად შესამჩნევია, ადამიანი სრულიად წყდება რეალობას. როდესაც „გარემოს მოწყვეტა“ ხშირად მეორდება, ხდება მისი ფიქსაცია და ეს ნორმად იქცევა ხოლმე. 

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, როცა ხვდება, რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენს თამაში ბავშვზე? 

- მშობელმა უნდა შესთავაზოს ჯანსაღი ალტერნატივა ბავშვს, რაც გულისხმობს ისეთ თამაშებს, რომლებშიც კინესტეტიკა აქტიურად მონაწილეობს. ბავშვს იზიდავს ყველაფერი საინტერესო, როცა ის გრძნობს რომ მშობელთან ერთად დროის საინტერესოდ გატარების შესაძლებლობა აქვს, ის ამას სიამოვნებით გააკეთებს. ეს ეხება მათ შორის „აგრესიულ თამაშებსაც“, მათი რეალურად გაცოცხლება ნაკლები ზიანის მომტანია და ხშირ შემთხევაში სასარგებლოც. მაგალითად, თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს აქვს მიდრეკილება აგრესიული თამაშებისკენ, შეგვიძლია ვეჭიდავოთ, ან ვატაროთ კრივზე, ვეთამაშოთ რაგბი. ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს. 

- დასაშვებია თუ არა სრულიად აეკრძალოს მას თამაში ან რამდენია სათამაშოდ რეკომენდებული დრო? 

- რა დონით უნდა მოხდეს ვირტუალურიდან ბავშვის რეალობაში გადმოყვანა, ეს მშობელმა ინდივიდუალურად უნდა გადაწყვიტოს. მთავარი აქ არის სისტემურობა, რაც გულისხმობს არჩეული სტრატეგიის ბოლომდე მიყოლას. მაგალითად, თუ ნელ-ნელა გადაჩვევა გადაწყვიტა მშობელმა, ამ მეთოდს უნდა მიჰყვეს ბოლომდე, რომ ბავშვში გაუგებრობის შეგრძნება არ აღძრას.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე


შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნებისმიერ ინფექციურ დაავადებას ძველად ბატონებს ეძახდნენ და უმღეროდნენ. სითბო, სიტკბო არის ყველაზე მნიშვნელოვანი, ყველაზე ღირებული,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა პანდემიის პირობებში ჯანსაღი ფსიქიკის შენარჩუნების მნიშვნელობაზე საუბრობს. ქალბატონმა ნანამ თავადაც გადაიტანა კორონავირუსი. ის საავადმყოფოში ყოფნის დღეებს იხსენებს და ექიმებისადმი მადლიერებას გამოხატავს:

„მე არ მინდა არაფერ ნეგატიურზე ვილაპარაკო. არ მინდა ვილაპარაკო ადამიანთა გარკვეული ჯგუფის ნიჰილისტურ, განმაქიქებელ დამოკიდებულებაზე ექიმების მიმართ, რადგან ექიმების ღვაწლმა ეს ნიჰილიზმი გადაფარა და გაანულა. მათი შრომის შედეგები სახეზეა. ჩემთან სულ რამდენიმე წუთის განმავლობაში აღმოჩნდა უნიღბოდ ადამიანი, არაჩვეულებრივი ბიჭი. 10-15 წუთის განმავლობაში ვეუბნებოდი, რომ გაეკეთებინა ნიღაბი და როგორც იქნა, გაიკეთა, მაგრამ დავინფიცირდი, მიუხედავად იმისა, რომ მე მეკეთა ნიღაბი. ნიღბის მნიშვნელობას ნუ უგულებელყოფთ. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. თავად ჩემს ოჯახში, ჩემთან მოსულ ადამიანებს, არცერთ მათგანს ჩემგან არ ერგოთ დაინფიცირება წილად. იმიტომ, რომ მე მუდმივად ნიღბით ვიმყოფებოდი. აუცილებლობის შეცნობა გვკარნახობს ზრდასრულ, გონიერ ადამიანებს, თუ რა უნდა გავაკეთოთ.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ის პირველ საუნივერსიტეტო კლინიკაში მკურნალობდა:

„მე აღმოვჩდნი არაჩვეულებრივ ექიმებთან. ​ვიყავი პირველ საუნივერსიტეტო კლინიკაში, სადაც მოღვაწეობს ბატონი ლევან რატიანი. სრული ამ სიტყვის მნიშვნელობით, მოღვაწეობს. ექიმები ყველანაირად აკეთებდნენ რას? ის კი არა, რომ მედიკამენტები შეერჩიათ, ეს ერთი თემაა, ლევან რატიანი რომ შემოდიოდა პალატაში, სიცოცხლე შემოჰქონდა. ასე იყო თითოეული ექიმი. იმისთვის, რომ კარგი ექიმი იყო, მხოლოდ განათლების მიღება და დიპლომის ჯიბეში ჩადება, აბსოლუტურად არაფერს ნიშნავს. თუ კარგი პიროვნება ხარ, კარგი ექიმი ხარ, კარგი პედაგოგი ხარ, კარგი ჟურნალისტი ხარ, კარგი მეზობელი ხარ.“

ნანა ჩაჩუა აცხადებს, რომ ადამიანებს, რომლებსაც კოვიდის არ სჯერათ, ნევროტული შიში აქვთ:

„როდესაც ადამიანებს კოვიდის არსებობის არ სჯერათ, ეს არის შიში. შიში არის ნევროტული, მორალური და რეალური. როდესაც შიში ნევროტულია, რეალობიდან გარბიხარ. ეს ყველაზე ყოვლისმომცველი შიშია. ორსულებს მარტივად გადააქვთ ვირუსი, რადგან დედობრივი სიყვარული უპირობო სიყვარულია, ორსულ ქალს მომავლის პერსპექტივა აქვს, მას ყველა და ყველაფერი უყვარს. ნებისმიერ ინფექციურ დაავადებას ძველად ბატონებს ეძახდნენ და უმღეროდნენ. მე მინდა ვთხოვო ახლობლებს, ოჯახის წევრებს, ყველას, ვისთანაც შესაძლოა აღმოჩნდეს კოვიდის მომენტი, დატკბნენ. ​სითბო, სიტკბო არის ყველაზე მნიშვნელოვანი და ყველაზე ღირებული. პალატაში რომ ვიყავი და ტელევიზიიდან დამირეკეს, ეგონათ, რომ ვხუმრობი, იქიდან ისეთი მხიარულების ხმები ისმოდა. ეს არის გადამწყვეტი.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ადამიანმა საკუთარი თავის სიყვარული არ უნდა დაკარგოს:

​ადამიანი, რომელიც საკუთარი თავის მნიშვნელობად გრძნობს, სამყაროს კეთილგანწყობილად აღიქვამს. ჩვენ როდესაც საკუთარი თავის მნიშვნელობას ვკარგავთ, ვკარგავთ ყველაფერს. ადამიანს უნდა უყვარდეს საკუთარი თავი. ადამიანი არის უპირველეს ყოვლისა ფსიქოლოგიური არსება. ადამიანი არ არის მხოლოდ ბიოლოგიური. ერთ ფსიქოლოგიურ ამბავს მოგიყვებით. ორი კაცი ზის საკანში, პირველი ღამეა, საკანს გისოსები აქვს პატარა. იქიდან ჩანს ზეცა, რომელიც ვარსკვლავებითაა მოჭედილი. ამ ორი კაციდან ერთი ხედავს გისოსებს, მეორე ვარკვლავებით მოჭედილ ზეცას. სადაც უნდა იყო, რასაც უნდა აკეთებდე, მთავარია რას ხედავ. ადამიანებმა უნდა უყურონ საინფორმაციოებს, მიიღონ რეალობა, აიღონ პასუხისმგებლობა და ამ რეალობიდან ვარსკვლავები დაინახონ.“

„რეალობა არის ერთი, ის არ არის სხვადასხვანაირი. სინამდვილეს თვალი უნდა გაუსწორო. ილუზია კი არ უნდა შექმნა. აკრძალვას თუ აკრძალვას დავარქმევთ, მაშინ აკრძალვაა, მაგრამ თუ აუცილებლობას დავარქმევთ, მაშინ არა. ჩვენ ვიცავთ საკუთარ თავს, ვიცავთ სიცოცხლეს. ხშირად ლაპარაკობენ: „ეკონომიკა, ეკონომიკა, ეკონომიკა.“ მინდა ყველას გასაგებად ვთქვა, მომაკვდავი შვილის სარეცელთან დედა არაფერზე ფიქრობს, გარდა ერთისა, სიცოცხლეზე. ახლა არის სიცოცხლის დრო. ​ნუ მოკლავთ საკუთარ თავში ადამიანს. ადამიანი არის ერთადერთი არსება ამ სამყაროში, რომელსაც შეუძლია პასუხისმგებლობა აიღოს სიცოცხლეზე. შენ რომ ადამიანად გაჩნდი, შენ რომ ხარ ადამიანი, ერთადერთი არსება, რომელსაც მოგეთხოვება პასუხი სიცოცხლეზე, შენ უნდა აიღო ეს პასუხისმგებლობა. ამას ვერ გაექცევი, ვერსად გაექცევი. ამიტომაც თქვა სარტრმა: „ადამიანი დაწყევლილია თავისუფლებით.“ ღმერთმა ნუ მოგვიშალოს ეს წყევლა,“ - აცხადებს ნანა ჩაჩუა.

წყარო: ​პოსტ ალიონი

წაიკითხეთ სრულად