Baby Bag

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

უბიძგებს თუ არა აგრესიისკენ ვიდეო თამაშები, რა ზეგავლენას ახდენს გონებაზე, როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ შეთხვევაში - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებზე NLP Coach მასტერმა, Enneagrama პრაქტიკოსმა, საქართველოს გეშტალტერაპევტთან ასოციაციის PR-ისა და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ურთიერთობის კომიტეტის ხელმძღვანელმა, ფსიქოლოგიური ინტერნეტჟურნალის დამფუძნებელმა ილია ნიკაჭაძემ უპასუხა. 

- პირველ რიგში, უბიძგებს თუ არა აგესიისკენ ძალადობრივი ვიდეო თამაშები ადამიანს? 

- ჩვენზე მოქმედებს ყველაფერი, რასაც გარშემო ვხედავთ. ჩვენი ტვინი აღიქვამს და ინახავს სურათებს, რომელიც ვიდეო თამაშებით ან რაიმე სხვა სახით შემოვიდა ჩვენში. როდესაც ვირტუალურად ვხედავ აგრესიას, ჩვენში შემოდის აგრესია. უფრო ზუსტად თუ ვიტყვით, ჩვენში აგრესია ისედაც არის, მაგრამ მას ინსტრუმენტული სახე აქვს, რაც ნიშნავს რომ მას კონსტრუქციულად ვიყენებთ. აგრესიული ვიდეო თამაშები კი მას არაკონსტრუქციულ მიმართულებას აძლევს, რადგან თავად ამ თამაშებში ადამიანს არაკონსტრუქციული სახე აქვს.  

- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ გარკვეული ზომები უნდა მიიღოს? 

- როდესაც მშობელი ხედავს რომ ბავშვი დამოკიდებული გახდა ვიდეო თამაშებზე, მას არ შეუძლია ამ თამაშების გარეშე ყოფნა, საჭირო ხდება მშობლის ჩარევა. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს არ ჰქონდეს მიჯაჭვულობა ვიდეო თამაშებისადმი. 

- რა შედეგამდე შეიძლება მივიდეს ბავშვი და რა პრობლემები წარმოიშობა ასეთ დროს? 

- ვიდეო თამაშების ხშირი გამოყენების შედეგი შეიძლება იყოს აგრესიის დონის ზომაზე მეტად ზრდა. ამ დროს ბავშვი კონფლიქტური ხდება კლასელების, მეგობრების და ოჯახის წევრების მიმართ. კონფლიქტი შეიძლება სიტყვიერი სახით გამოიხატოს, ხშირია ხოლმე ფიზიკური დაპირისპირებებიც. ვიდეო თამაშების გამოყენება აქვეითებს კინესტეტიკურ შეგრძნებებს (ინფორმაცია ჩვენი სხეულისა და მისი ნაწილების მოძრაობისა და მდგომარეობის შესახებ). იკარგება საკუთარი სურვილებისა და გარემოს ადეკვატური აღქმა. ეს თავად თამაშის პროცესშიც ადვილად შესამჩნევია, ადამიანი სრულიად წყდება რეალობას. როდესაც „გარემოს მოწყვეტა“ ხშირად მეორდება, ხდება მისი ფიქსაცია და ეს ნორმად იქცევა ხოლმე. 

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, როცა ხვდება, რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენს თამაში ბავშვზე? 

- მშობელმა უნდა შესთავაზოს ჯანსაღი ალტერნატივა ბავშვს, რაც გულისხმობს ისეთ თამაშებს, რომლებშიც კინესტეტიკა აქტიურად მონაწილეობს. ბავშვს იზიდავს ყველაფერი საინტერესო, როცა ის გრძნობს რომ მშობელთან ერთად დროის საინტერესოდ გატარების შესაძლებლობა აქვს, ის ამას სიამოვნებით გააკეთებს. ეს ეხება მათ შორის „აგრესიულ თამაშებსაც“, მათი რეალურად გაცოცხლება ნაკლები ზიანის მომტანია და ხშირ შემთხევაში სასარგებლოც. მაგალითად, თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს აქვს მიდრეკილება აგრესიული თამაშებისკენ, შეგვიძლია ვეჭიდავოთ, ან ვატაროთ კრივზე, ვეთამაშოთ რაგბი. ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს. 

- დასაშვებია თუ არა სრულიად აეკრძალოს მას თამაში ან რამდენია სათამაშოდ რეკომენდებული დრო? 

- რა დონით უნდა მოხდეს ვირტუალურიდან ბავშვის რეალობაში გადმოყვანა, ეს მშობელმა ინდივიდუალურად უნდა გადაწყვიტოს. მთავარი აქ არის სისტემურობა, რაც გულისხმობს არჩეული სტრატეგიის ბოლომდე მიყოლას. მაგალითად, თუ ნელ-ნელა გადაჩვევა გადაწყვიტა მშობელმა, ამ მეთოდს უნდა მიჰყვეს ბოლომდე, რომ ბავშვში გაუგებრობის შეგრძნება არ აღძრას.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე


შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლები ბავშვს ხშირად ისეთ რაღაცებს უკრძალავენ, რისი გაკეთებაც მას რეალურად შეუძლია, რისი უფლებაც აქვს,“ - მარიამ ხვადაგიანი

„მშობლები ბავშვს ხშირად ისეთ რაღაცებს უკრძალავენ, რისი გაკეთებაც მას რეალურად შეუძლია, რისი უფლებაც აქვს,“ - მარიამ ხვადაგიანი

​​ნეიროფსიქოლოგმა მარიამ ხვადაგიანმა ბავშვის განვითარებაში არსებული კრიტიკული ეტაპების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ 3 და 5 წლის ასაკი კრიზისულ პერიოდად ითვლება:

„ადამიანის განვითარებაში არის ეტაპები, როდესაც არის ე.წ. კრიზისული პერიოდები. ბავშვის განვითარებაში ეს პირველი არის სამი წლის ასაკში. შემდეგ არის 5 წლის ასაკში. 3 წლის ასაკში ბავშვს თვითდამკვიდრების სურვილი აქვს. ის ეგოცენტრულია და მოითხოვს, რომ ყველაფერი, რაც მას უნდა, შეუსრულონ. მას უნდა, რომ სამყარო შეიმეცნოს ისე, როგორც თვითონ უნდა და არა ისე, როგორც მშობელი ასწავლის. მეორე ასეთი ეტაპი არის 5 წლის ასაკში.“

მარიამ ხვადაგიანმა ბავშვის კაპრიზულობასთან გამკლავების ეფექტიანი მეთოდები გააცნო:

​ბავშვს თუ რაღაცის გაკეთება არ სურს, ამ შემთხვევაში სხვადასხვა ალტერნატივა არსებობს. უნდა ვუთხრათ, რომ თუ ამას არ გავაკეთებთ, ამ შემთხვევაში სხვა რაღაც, რაც მისთვის სასურველია, მასაც ვერ მივიღებთ ან პირიქით, თუ ამას გავაკეთებთ, რაღაც ჯილდო მოჰყვება. ზოგადად ჯილდო უფრო კარგი მეთოდია, ვიდრე დასჯა, მაგრამ ხანდახან სხვა გზა არ გვაქვს. შეპირება არ უნდა იყოს მხოლოდ საგნებსა და ობიექტებზე. ეს შეიძლება იყოს უბრალოდ აქტივობა, რომ მე და შენ საღამოს გავისეირნებთ. როდესაც ტკბილეულით აჯილდოვებენ ბავშვს, მთავარი შეცდომა არის, რომ დიდხანს ამ ეტაპზე არ უნდა გავჩერდეთ. მერე უკვე იმდენად ეჯაჭვება ბავშვი, რომ არაფერს აღარ აკეთებს, თუ ყოველ ნაბიჯზე არ მივცემთ ტკბილეულს. თუ ბავშვი ისტერიკაშია, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ თვალით კონტაქტი არ იყოს. სანამ ბავშვს ყურადღებას არ აქცევთ, ეუბნებით, რომ მსგავსი ქცევით ვერ მიიღებს, რაც სურს. ბავშვი დაწოლილზე ხოხვით მოდის ხოლმე, რომ თვალით კონტაქტი ისევ დაამყაროს, იმიტომ, რომ თუ არ უყურებ, ხვდება, რომ არ გაინტერესებს. ორი წლიდან ბავშვს ძალიან კარგად შეუძლია მანიპულირება. იგნორი ამ შემთხვევაში არის საუკეთესო გამოსავალი.“

„ყველა ბავშვი გადის ამ ეტაპებს. დამოუკიდებლობა ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია. ცოტა სასაცილოა ხოლმე მშობლისთვის, როდესაც 3 წლის ბავშვი იწყებს რაღაცების გაპროტესტებას. სინამდვილეში ის უკვე გაიზარდა და მომწიფდა იმისთვის, რომ საკუთარი პოზიცია ჰქონდეს. შესაბამისად, მას არ ესმის, რატომ არ შეიძლება რაღაც, რაც შეიძლება უფროსისთვის. ეს უფრო მკვეთრად გამოხატულია ხუთი წლის ასაკში. ის არც დიდია, აღარც პატარა. ამბობს: „ დიდი ვარ და შემიძლია ამის გაკეთება.“ ​მშობლები ბავშვს ხშირად ისეთ რაღაცებს უკრძალავენ, რისი გაკეთებაც მას რეალურად შეუძლია, რისი უფლება და მოთხოვნილებაც აქვს,“- აღნიშნულ საკითხზე მარიამ ხვადაგიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ექიმები“

წაიკითხეთ სრულად