Baby Bag

„ორ წლამდე ასაკის ბავშვმა მულტფილმებს არ უნდა უყუროს,“ - ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი

ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი „იმედის დღეში“ ბავშვის ფსიქიკაზე ანიმაციური ფილმების ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„მულტფილმები მაყურებელში ბევრნაირ ემოციას იწვევს. ერთ-ერთი კვლევით დადგინდა, რომ საბავშვო ანიმაციურ ფილმებში იმაზე მეტი მთავარი პერსონაჟი იღუპება, ვიდრე ზრდასრულებისთვის განკუთვნილ დრამებში. როგორც ზღაპრებშია, როდესაც ბავშვს უკითხავენ, მან გარკვეული ტიპის ემოციები უნდა გაიაროს, ასევეა მულტფილმშიც. როდესაც პატარას დაჭერობანას ვეთამაშებით და ვეუბნებით: „მოვედი, მოვედი,“ ის შიშსაც განიცდის, თან უხარია, თან გიწვევს, რომ გაეკიდო, რადგან უნდა, რომ შეზავებული ემოციები ჰქონდეს. მულტფილმში წარმოდგენილია სხვადასხვა ტიპის ემოცია. რა თქმა უნდა, მე როგორ გადავიტან ამას, ეს ჩემს ტემპერამენტზეა დამოკიდებული. სწორედ ამიტომ, საჭიროა, რომ მშობელი იყოს გვერდით. როდესაც მე ვეღარ ვუყურებ ანიმაციურ ფილმს, ამ დროს ზრდასრულმა უნდა მკითხოს, რა მოხდა, რატომ შევწყვიტე ყურება? როდესაც ამ თემებს გავივლით, ეს მეხმარება, რომ რეალურ ცხოვრებაში რაღაცებს უფრო მარტივად გავუმკლავდე.“

მარიამ ხვადაგიანის თქმით, თანამედროვე ბავშვებს ძველი ქართული ანიმაციური ფილმები ნაკლებად იზიდავთ:

„ძველ ქართულ ანიმაციურ ფილმებს არ აქვს ის მკვეთრი ფერები, რომლებიც ახლა ბავშვებს იზიდავთ. ამას გარდა, ბავშვები ისეთ მულტფილმებს უყურებენ, რომლებსაც მათი თანატოლები ანიჭებენ უპირატესობას. როდესაც ბაღში მეგობარს ჰყავს რომელიმე საყვარელი პერსონაჟი, ბავშვს უჩნდება სურვილი, რომ მანაც ნახოს ის მულტფილმი, რომელსაც მისი მეგობარი უყურებს. ჩემი აზრით, ქართული მულტფილმი უფრო ნელა მიმდინარე პროცესია, მას აკლია ის დინამიკა, რომელიც თანამედროვე მულტფილმებს აქვთ.“

„ანიმაციური ფილმების ფერები მომხიბვლელია, ბავშვი ეკრანს ეჯაჭვება. მულტფილმის ყურებისას თავის ტვინის ნეირონების აღგზნება ხდება, პატარა ასაკის ბავშვის ტვინი არ არის მომწიფებული იმისთვის, რომ ასეთი ჭარბი დოზით აღგზნებას გაუძლოს. როდესაც პატარა ბავშვი მულტფილმს უყურებს, მას უჭირს დაძინება, დაძაბულია, მთელი სხეული ეჭიმება. ორ წლამდე ასაკის ბავშვი მულტფილმის სიუჟეტს ვერ იგებს. ის ანიმაციურ ფილმს აღიქვამს, როგორც ფერებს, ხმებს, კადრების ცვლილებას, მაგრამ შეუძლებელია, რომ მან დაიწყოს მულტფილმის ყურება და ბოლომდე მიჰყვეს,“ - აღნიშნავს მარიამ ხვადაგიანი.

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ბავშვს „არას“ უფრო ხშირად ეტყვით, ვიდრე „კის,“ მას მადლიერების გრძნობას განუვითარებთ

თუ ბავშვს „არას“ უფრო ხშირად ეტყვით, ვიდრე „კის,“ მას მადლიერების გრძნობას განუვითარებთ

თანამედროვე მშობლებისთვის ერთ-ერთ მთავარ პრობლემას ბავშვების გამუდმებული უკმაყოფილება წარმოადგენს. რაც უნდა გააკეთონ უფროსებმა მათთვის, ისინი ბედნიერები მაინც არ არიან.

მშობლები გარკვეულ სტრატეგიებს შეიმუშავებენ, რათა ბავშვების უკმაყოფილება როგორმე დაძლიონ. ისინი, პირველ რიგში, ლექციების კითხვას იწყებენ, რაც დიდი შეცდომაა. როდესაც უფროსები პატარებს სათამაშოებს ჩუქნიან, შემდეგ კი მათ გამუდმებით შეახსენებენ, თუ როგორ გაუმართლათ, რადგან ყველაფერი აქვთ, რაც სურთ, ისინი ბავშვებს აღიზიანებენ. ახალი სათამაშოების შეძენით გახარებულ ბავშვებს ნამდვილად არ უნდათ იმის მოსმენა, თუ რა არის სიღარიბე და რატომ არიან ისინი იღბლიანები სხვებთან შედარებით. მშობლების მხრიდან საჩუქრის ჩუქება, შემდეგ კი ლექციის წაკითხვა ურთიერთგამომრიცხავი ქმედებაა, რაც ბავშვების გაკვირვებას იწვევს. რადგან ბავშვები მადლიერებას სიტყვიერად არ გამოხატავენ, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ისინი უმადურები არიან. მათთვის ლექციების წაკითხვა აუცილებელი სულაც არ არის. ბავშვები კონკრეტულ პრობლემას ვერ იაზრებენ, სანამ მას საკუთარ თავზე არ გამოცდიან. თუ ფიქრობთ, რომ თქვენი შვილი უმადურია, მას ლექციის წაკითხვით საკუთარ ქცევაზე ვერ დააფიქრებთ. ბავშვს გამოცდილების შეძენა სჭირდება და არა მონოლოგების მოსმენა.

ბავშვებთან ნოტაციების კითხვა არ ჭრის. თუ თქვენ შვილებს ეტყვით, რომ ისინი ყოველდღიური პურისთვის, რომელიც აქვთ მადლიერები უნდა იყვნენ, შეცდომას დაუშვებთ. ბავშვები ვერ გაიგებენ, რატომ უნდა ეშინოდეთ უპუროდ დარჩენის. ისინი ჩათვლიან, რომ პურის დეფიციტის პრობლემას მშობლები მაღაზიაში წასვლით მარტივად მოაგვარებენ. მშობლები ამაოდ ფიქრობენ, რომ დამოძღვრა და ბრძნული აზრების ბავშვებისთვის გაზიარება გარკვეულ ასაკამდე რაიმდე შედეგს გამოიღებს. ბავშვს ქცევის მართვას დროულად თუ არ ასწავლით, ის სრულწლოვანების ასაკშიც ისეთივე იქნება, როგორიც ადრეული ბავშვობის ეტაპზე იყო. მადლიერებას სიტყვიერად ვერავის ასწავლით. ბავშვის ხასიათის გამოწრთობას ძალიან დიდი დრო და შრომა სჭირდება.

ბავშვები ისეთივე ადამიანები არიან, როგორებიც ჩვენ ვართ. როდესაც მადლიერებაზე ვსაუბრობთ, უნდა დავფიქრდეთ, როდის ვართ მადლიერები. ადამიანები მადლიერების გრძნობას განიცდიან, როდესაც ძალიან ბედნიერები არიან ისეთი მოვლენით, რომელიც მათ ცხოვრებაში იშვიათად ხდება. ისინი მადლიერები არიან მაშინაც, როდესაც აცნობიერებენ, რომ ყველაფერი, რაც მათ აქვთ, შეიძლება წამში გაქრეს ან დაიკარგოს, შესაბამისად ადამიანები აფასებენ იმას, რაც აქვთ. მძიმე დაავადებები, ბუნებრივი კატასტროფები, არასწორად გაკეთებული არჩევანი, უბედური შემთხვევები, გარდაცვალებები - ეს ის უსიამოვნო მოვლენებია, რომლებიც ყოველდღიურად ათასობით ადამიანს აუბედურებს. შესაბამისად, როდესაც გვაქვს რაღაც, რაც გვაბედნიერებს, ჩვენ მადლიერებას ვგრძნობთ. ბავშვები ძალიან პატარები არიან იმისთვის, რომ ეს ყველაფერი გაიგონ. ამ ყოველივეს გაცნობიერება თინეიჯერებსაც კი უჭირთ.

ბავშვისთვის მადლიერების გრძნობის გაჩენა თუ გსურთ, მისი მოთხოვნები და სურვილები ყოველწამიერად არ უნდა შეასრულოთ. თქვენი შვილის „მინდა“ ხშირად არ უნდა დაკმაყოფილდეს. თუ ბავშვის ახირებებს იშვიათად დააკმაყოფილებთ, მას არ ექნება მოლოდინი, რომ მისი მოთხოვნები შესრულდება. ასეთ შემთხვევაში, ის ძალიან მადლიერი იქნება, როდესაც დაინახავს, რომ მას მოულოდნელი საჩუქარი გაუკეთეთ და მადლობასაც კი გეტყვით. თუ ბავშვს „არას“ უფრო ხშირად ეტყვით, ვიდრე „კის,“ მას მადლიერების გრძნობას განუვითარებთ. ეს იმას არ გულისხმობს, რომ ბავშვის სურვილებს ყოველთვის ოპოზიციაში უნდა ჩაუდგეთ. უბრალოდ მას უნდა აგრძნობინოთ, რომ მისი სურვილები და მოთხოვნები უპირობოდ არ კმაყოფილდება.

შვილებს ყველაფერი მიეცით, რაც მათი ემოციური, ფიზიკური, სულიერი და ინტელექტუალური სიჯანსაღისთვის აუცილებელია, ამასთან ბავშვებს უნდა აგრძნობინოთ, რომ თქვენს უმთავრეს მიზანს მათი სწორად აღზრდა წარმოადგენს. ბავშვების „მინდა“ -ს დადებითადაც უნდა უპასუხოთ, თუმცა ეს ჩვევად არ უნდა გექცეთ.

მომზადებულია​ smarthomeschooler.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა  

წაიკითხეთ სრულად