Baby Bag

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე“ - ბავშვთა ფსიქიატრი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ფსიქიატრი და ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვის ფსიქიკაზე შეზღუდვების მავნე ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„იმისთვის, რომ ბავშვს ჯანმრთელი ფსიქიკა ჰქონდეს, აუცილებელია, რომ შეზღუდვა, რომელსაც მას საზოგადოება, ოჯახი ან მისი პირადი პრობლემები უწესებს, არ იყოს გრძელვადიანი და იმდენად მძიმე, რომ ბავშვისთვის ადაპტაციის დარღვევები გამოიწვიოს. დღევანდელობასთან რომ გავავლოთ პარალელი, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, როგორ იმოქმედა ამ ყველაფერმა ზრდასრულ ადამიანებზე. ჩვენ მუდმივად გვესმის, რომ მოგვემატა შფოთვა, გაღიზიანებადობა. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობაში არიან, ვიდრე ჩვენ. გუშინდელი ბაღში მისვლა, სკოლაში სიარული, ემოციების ვენტილაცია, რომელიც ინტენსიურად მიმდინარეობდა თანატოლებთან, მას სრულად შეეზღუდა. შესაბამისად, გარკვეული კლინიკური, ტრანზიტორული ნიშნები, რომლებიც ბავშვებში გვხვდება ამ ყველაფერზე ადეკვატურ რეაგირებად უნდა ჩავთვალოთ.“

მედეა ზირაქაშვილმა პანდემიის დროს დაწესებული გრძელვადიანი შეზღუდვების ნეგატიურ მხარეებზეც ისაუბრა:

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე. მნიშვნელოვანია, რომ სხვადასხვა ჭრილში განვიხილოთ ამ სტრესორების ზემოქმედება. საზოგადოება და სოციუმი აბსოლუტურად სხვა შეზღუდვებს უწესებს ბავშვს, ოჯახს თავისი შეზღუდვები აქვს, ხოლო საკუთარი შინაგანი ნიშნები მას აბსოლუტურად განსხვავებულ შეზღუდვებს უწესებს. აუცილებლად უნდა შევეხო პანდემიის დროს სკოლებისა და ბაღების დახურვის საკითხს, რომელსაც სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვაგვარი დამოკიდებულება მოჰყვა. ერთი შეხედვით სწორი გადაწყვეტილება არ ვიცით საბოლოო ჯამში რამდენად სწორი იყო. თუ ამბობდნენ, რომ ბავშვები არიან ვირუსის აქტიური გამავრცელებლები და ისინი საფრთხეს უქმნიან, როგორც საკუთარ ჯანმრთელობას, ასევე ზრდასრულ ადამიანებსაც, აღმოჩნდა, რომ დღეს ბავშვები არცთუ ისე აქტიური გამავრცელებლები არიან. მეცნიერები ბევრს კამათობენ, თუ რამდენად სწორი იყო ეს გადაწყვეტილება, რომელმაც, შესაძლოა, საკმაოდ სერიოზული და გრძელვადიანი პრობლემები გამოიწვიოს ბავშვებში. გარდა იმისა, რომ სკოლებისა და ბაღების დახურვა ზღუდავს ბავშვების აკადემიურ უნარებს, მათ ეზღუდებათ ყველა მნიშვნელოვანი უნარი, ეს არის სოციალური ფუნქციონირება. სოციალური უნარების განვითარება უნდა მოხდეს იმ ასაკობრივ სოციუმში, რომელშიც ბავშვს უხდება ყოველდღიური ყოფა. მისი შესამაბისი ასაკობრივი სოციუმი არის სკოლისა და ბაღის გარემოში.“

„გარდა იმისა, რომ აკადემიური თვალსაზრისით სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას ჩვენი მომავალი თაობა, მას დიდი პრობლემები ექმნება სოციალური განვითარების თვალსაზრისით. სკოლა ეს არის გარემო, სადაც ბავშვმა უნდა ისწავლოს ბავშვებთან და ავტორიტეტულ ადამიანებთან ურთიერთობა, თამაში. პედაგოგმა ბავშვს პირველად უნდა დაუწესოს ყველაზე სერიოზული შეზღუდვები, როგორებიცაა: ყურადღების კონცენტრაცია, კლასში ჯდომა, რიგის დაცვა, აქტიურად მოსმენა, კომპრომისზე წასვლა. ეს ყოველივე კი ბავშვთან პირისპირ ურთიერთობის გარეშე წარმოუდგენელია,“ - აღნიშნა მედეა ზირაქაშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

ქება ყოველთვის დამსახურებული უნდა იყოს. ნუ შეაქებთ ბავშვს მაშინ, როდესაც ის ამას არ იმსახურებს

ქება ყოველთვის დამსახურებული უნდა იყოს. ნუ შეაქებთ ბავშვს მაშინ, როდესაც ის ამას არ იმსახურებს

როგორ ვაგრძნობინოთ შვილს, რომ მისით ძალიან ვამაყობთ? მშობლებს უჭირთ ბავშვების მიმართ აღფრთოვანების გამოხატვა, რადგან ეშინიათ, რომ ბავშვებს საკუთარ თავზე ზედმეტი წარმოდგენა არ შეუქმნან, რაც მათი წინსვლისა და წარმატებისთვის, შესაძლოა, საზიანო აღმოჩნდეს. ბავშვის მიღწევებისა და ღირსებების აღნიშნვა ისეთი ფორმით უნდა შეგეძლოთ, რომ მას სიამაყის განცდა გაუჩნდეს და არა ამპარტავნების. თქვენმა შვილმა უნდა იგრძნოს, რომ მისი შესაძლებლობების დანახვა და დაფასება შეგიძლიათ.

  • ბავშვი მნიშვნელოვანი მიღწევებისთვის შეაქეთ

ბავშვები ყოველდღიურად უამრავ რამეს აკეთებენ, თუმცა ზოგიერთი აქტივობა სხვებთან შედარებით ბევრად მნიშვნელოვანია. თუ ბავშვი მუსიკაზე დადის და მან მნიშვნელოვანი მუსიკალური ნაწარმოების დაკვრა ისწავლა, ბევრი იშრომა და საუკეთესო შედეგი მიიღო, ის თქვენგან შექებას იმსახურებს. თუ ბავშვი კონცერტისთვის მარტივ მუსიკას შეარჩევს, რადგან რთული ნაწარმოების მომზადება ეზარება, ის არ უნდა შეაქოთ. ქება ყოველთვის დამსახურებული უნდა იყოს. ნუ შეაქებთ ბავშვს მაშინ, როდესაც ის ამას არ იმსახურებს.

  • ბავშვი შრომის პროცესში უნდა შეაქოთ

თქვენი შვილი მნიშვნელოვან სპორტულ კონკურსს თუ მოიგებს და მას შეაქებთ, ის იფიქრებს, რომ ცხოვრებაში ყველაზე მთავარი გამარჯვებაა. უმჯობესია, მას უთხრათ, რომ მისი შრომა და მონდომება დაფასდა. ბავშვმა უნდა იგრძნოს, რომ გამარჯვება შემთხვევითობა არ არის. ის უნდა მიახვედროთ, რა მნიშვნელობა აქვს შრომას და მონდომებას. თუ ბავშვს მხოლოდ მოგების გამო აქებთ, ის ვერ გაიგებს, როგორი მნიშვნელოვანია შრომის პროცესი.

  • ბავშვს აუხსენით, თუ რა სირთულეები შეიძლება შეხვდეს ცხოვრებაში

ბავშვებს მიზნის მიღწევამდე ბევრი სირთულის გადალახვა უწევთ. ისინი ხშირად მეგობრებთან დროის გატარებას ვერ ახერხებენ, რადგან მეცადინეობენ ან სპორტული აქტივობებით არიან დაკავებულები. როდესაც ბავშვები სხვადასხვა კონკურსში მონაწილეობენ, მათ მარცხთან შეგუებაც უწევთ. როდესაც ბავშვის წარმატებებს აღნიშნავთ, აუცილებლად უთხარით მას, თუ რამდენი რამის გამოვლა მოუხდა, რათა მიზნისთვის მიეღწია. ბავშვმა უნდა იგრძნოს, რომ მის წარმატებებსა და წარუმატებლობებს თვალს ადევნებთ. მან უნდა იცოდეს, რომ თქვენთვის ყველაფერი მნიშვნელოვანია, რაც მის ცხოვრებაში ხდება.

  • ბავშვის წარმატება სათანადოდ დააფასეთ და მის მიმართ აღფრთოვანება გამოხატეთ

თქვენი შვილის წარმატებით თუ იამაყებთ, ამაში ცუდი არაფერია. ბავშვი იგრძნობს, რომ მისი მიღწევები სიხარულს განიჭებთ და გაბედნიერებთ. ბავშვებს ძალიან უხარიათ, როდესაც მათ შესაძლებლობებს ხოტბას ასხამთ და სათანადოდ აფასებთ. თქვენს შვილს აუცილებლად უთხარით კომპლიმენტები, თუ ის ამას იმსახურებს. ეს ბავშვზე დაუვიწყარ შთაბეჭდილებას მოახდენს.

  • გადაჭარბებული აღფრთოვანება საჭირო არ არის

თქვენს სიამაყეს გარკვეული კონტექსტი უნდა ჰქონდეს. ბავშვის წარმატება ზედმეტად არ უნდა აღნიშნოთ. თუ თქვენი შვილი ცხოვრებაში პირველად მოიგებს საფეხბურთო ჩემპიონატს, მეზობლებისა და ნათესავების მოპატიჟება არ გჭირდებათ. თუ საზეიმო მიღებას მოაწყობთ და ბავშვის გამარჯვებას გრანდიოზულად აღნიშნავთ, ის იფიქრებს, რომ უკვე ყველაფერს მიაღწია, რაც სურდა. ბავშვის მიღწევები ოჯახურ წრეში აღნიშნეთ და მას თქვენი სიხარული გაუზიარეთ.

  • შექება ყოველთვის დროული უნდა იყოს

ბავშვი მაშინ უნდა შეაქოთ, როდესაც ის წარმატებას აღწევს. მისთვის მნიშვნელოვანი მოვლენიდან ერთი კვირის შემდეგ ქებას დიდი მნიშვნელობა არ აქვს. ბავშვმა ყველაფერი სიღრმისეულად რომ განიცადოს და პროცესის მთლიანობა აღიქვას, ქება დროული უნდა იყოს.

  • ბავშვის შექების დროს ნეგატიური ფრაზები არ გამოიყენოთ

მშობლებს ბავშვის შექება ძალიან აშინებთ, რადგან ფიქრობენ, რომ ის ზედმეტად გათამამდება. თუ თქვენი შვილი სკოლაში ცუდად სწავლობს, მაგრამ სპორტში წარმატებულია, მისი მიღწევების შექებისას, სწავლაში მის წარუმატებლობას ნუ ახსენებთ. თუ ბავშვს აქებთ, მას პარალელურად შენიშნვები არ უნდა მისცეთ.

  • ბავშვის შექებისას მასზე უნდა კონცენტრირდეთ

როდესაც ბავშვს აქებთ, ის სხვებს არ უნდა შეადაროთ. ქების დროს მხოლოდ მასზე უნდა კონცენტრირდეთ. თუ ბავშვს სხვებს შეადარებთ და აღნიშნავთ, რომ ის სხვებზე უკეთესი ან უარესია, ამით მას თავდაჯერებას ვერ შემატებთ.

  • ბავშვს სხვების შრომის დაფასება ასწავლეთ

ბავშვის ღირსეულ ადამიანად ჩამოყალიბება თუ გსურთ, მას სხვების შრომის დაფასება უნდა ასწავლოთ. თუ ის სკოლაში წარმატებული მოსწავლეა, უნდა იცოდეს, რომ ეს მხოლოდ მისი დამსახურება არ არის. ბავშვს მასწავლებლისთვის მადლობის წერილი მიაწერინეთ. მან უნდა იცოდეს, რომ ჯგუფური მუშაობა და მიღწევები ისევე მნიშვნელოვანია, როგორც ინდივიდუალური წარმატება.

მომზადებულია ​verywellfamily.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად