Baby Bag

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე“ - ბავშვთა ფსიქიატრი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ფსიქიატრი და ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვის ფსიქიკაზე შეზღუდვების მავნე ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„იმისთვის, რომ ბავშვს ჯანმრთელი ფსიქიკა ჰქონდეს, აუცილებელია, რომ შეზღუდვა, რომელსაც მას საზოგადოება, ოჯახი ან მისი პირადი პრობლემები უწესებს, არ იყოს გრძელვადიანი და იმდენად მძიმე, რომ ბავშვისთვის ადაპტაციის დარღვევები გამოიწვიოს. დღევანდელობასთან რომ გავავლოთ პარალელი, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, როგორ იმოქმედა ამ ყველაფერმა ზრდასრულ ადამიანებზე. ჩვენ მუდმივად გვესმის, რომ მოგვემატა შფოთვა, გაღიზიანებადობა. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობაში არიან, ვიდრე ჩვენ. გუშინდელი ბაღში მისვლა, სკოლაში სიარული, ემოციების ვენტილაცია, რომელიც ინტენსიურად მიმდინარეობდა თანატოლებთან, მას სრულად შეეზღუდა. შესაბამისად, გარკვეული კლინიკური, ტრანზიტორული ნიშნები, რომლებიც ბავშვებში გვხვდება ამ ყველაფერზე ადეკვატურ რეაგირებად უნდა ჩავთვალოთ.“

მედეა ზირაქაშვილმა პანდემიის დროს დაწესებული გრძელვადიანი შეზღუდვების ნეგატიურ მხარეებზეც ისაუბრა:

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე. მნიშვნელოვანია, რომ სხვადასხვა ჭრილში განვიხილოთ ამ სტრესორების ზემოქმედება. საზოგადოება და სოციუმი აბსოლუტურად სხვა შეზღუდვებს უწესებს ბავშვს, ოჯახს თავისი შეზღუდვები აქვს, ხოლო საკუთარი შინაგანი ნიშნები მას აბსოლუტურად განსხვავებულ შეზღუდვებს უწესებს. აუცილებლად უნდა შევეხო პანდემიის დროს სკოლებისა და ბაღების დახურვის საკითხს, რომელსაც სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვაგვარი დამოკიდებულება მოჰყვა. ერთი შეხედვით სწორი გადაწყვეტილება არ ვიცით საბოლოო ჯამში რამდენად სწორი იყო. თუ ამბობდნენ, რომ ბავშვები არიან ვირუსის აქტიური გამავრცელებლები და ისინი საფრთხეს უქმნიან, როგორც საკუთარ ჯანმრთელობას, ასევე ზრდასრულ ადამიანებსაც, აღმოჩნდა, რომ დღეს ბავშვები არცთუ ისე აქტიური გამავრცელებლები არიან. მეცნიერები ბევრს კამათობენ, თუ რამდენად სწორი იყო ეს გადაწყვეტილება, რომელმაც, შესაძლოა, საკმაოდ სერიოზული და გრძელვადიანი პრობლემები გამოიწვიოს ბავშვებში. გარდა იმისა, რომ სკოლებისა და ბაღების დახურვა ზღუდავს ბავშვების აკადემიურ უნარებს, მათ ეზღუდებათ ყველა მნიშვნელოვანი უნარი, ეს არის სოციალური ფუნქციონირება. სოციალური უნარების განვითარება უნდა მოხდეს იმ ასაკობრივ სოციუმში, რომელშიც ბავშვს უხდება ყოველდღიური ყოფა. მისი შესამაბისი ასაკობრივი სოციუმი არის სკოლისა და ბაღის გარემოში.“

„გარდა იმისა, რომ აკადემიური თვალსაზრისით სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას ჩვენი მომავალი თაობა, მას დიდი პრობლემები ექმნება სოციალური განვითარების თვალსაზრისით. სკოლა ეს არის გარემო, სადაც ბავშვმა უნდა ისწავლოს ბავშვებთან და ავტორიტეტულ ადამიანებთან ურთიერთობა, თამაში. პედაგოგმა ბავშვს პირველად უნდა დაუწესოს ყველაზე სერიოზული შეზღუდვები, როგორებიცაა: ყურადღების კონცენტრაცია, კლასში ჯდომა, რიგის დაცვა, აქტიურად მოსმენა, კომპრომისზე წასვლა. ეს ყოველივე კი ბავშვთან პირისპირ ურთიერთობის გარეშე წარმოუდგენელია,“ - აღნიშნა მედეა ზირაქაშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს საზღვრები თუ არ დაიცავი, ყველაფერი დაგანგრევს: სხვისი ცუდი ამბავიც და წუწუნიც,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ხშირად მოწუწუნე ადამიანების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ წუწუნი გარკვეული როლია, რომელსაც ადამიანი ირგებს:

„ეს წუწუნი არის როლი. ​ჩვენ ხომ სოციალური როლები გვაქვს. ვთქვათ ბრძენის როლში ვარ და მინდა, რომ ყველამ მე მკითხოს ჭკუა, ვთქვათ დედა ტერეზასავით საყოველთაო დედა ვარ ან რაღაცის დირექტორი ვარ და ამიტომ, ყველას დირექტორი ვხდები. ეს როლი თეატრალური როლი კი არ არის, სოციალური როლია. ეს წუწუნი არის გაყინული გრიმასა სახეზე. ადამიანი რომ გხვდება და სულ მოწყენილი სახით რომ არის. ეს გაეყინა სახეზე და ამ როლიდან ვერ გამოდის. ტანჯულია, ბედი არ აქვს, მას არაფერი არ გამოსდის. ადამიანი საკუთარ თავს უკეთებს ამ სათაურებს.“

მარინა კაჭარავამ აღნიშნა, რომ ადამიანი, რომელიც საკუთარ ცხოვრებას ნეგატიურად უყურებს, სიხარულს კარგავს:

„რომ იფიქრებ, რომ ხარ უბედური, არაფერი არ გამოგდის, ფული არ გაქვს, საჭმელი არ გაქვს, ამ შემთხვევაში სიხარული საიდან იქნება?! ​ბუნებრივია, სიხარულსაც კარგავს ადამიანი. ადამიანს სჭირდება, რომ სიტყვებს შორის დაიჭიროს, რომ ცოცხალია, რომ ჯანმრთელია, რომ ხელები და ფეხები აქვს, სახლი აქვს და კარი აქვს. აქედან რომ შეხედოს თავის ცხოვრებას, ნამდვილად სიხარული გაუჩნდება, მადლიერება მაინც, რომ თურმე არც ისე ცუდად არის საქმე.“

მარინა კაჭარავას თქმით, მთავარია, რომ ურთიერთობაში ადამიანებმა საზღვრები დაიცვან და ერთმანეთის სივრცეში არ შეიჭრან:

​წუწუნა ადამიანი ჩემს გარშემოც ბევრია. მე პირადად არ მაწუხებს, რომ ის წუწუნებს. მგონი, თვითონ წუხდება. ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ ჩვენი საზღვრები დავიცვათ. ეს საზღვრები თუ არ დაიცავი, ყველაფერი დაგანგრევს: სხვისი ცუდი ამბავიც და წუწუნიც. არც მე უნდა შევიჭრა სხვის საზღვრებში და არც სხვა უნდა შემოიჭრას ჩემს საზღვრებში. როგორც მე არ უნდა მოვიდე და არ უნდა დაგილაგოთ სახლი და ცხოვრება, ასევე მე არ უნდა მოგცეთ ამის საშუალება.“

„შეიძლება ზოგს კარგად აქვს წუწუნი დაცდილი. არის ეს მომენტიც: რომ ვწუწუნებ, მერე კარგად გამომდის საქმე. რამდენი ვთქვი, რომ კარგად არის, იმდენი ცუდად მოხდა." ესეც კოგნიტური შეცდომაა. ორ ერთმანეთთან დაუკავშირებელ მოვლენას შორის ხიდი გავდე. ​როდესაც ადამიანი წუწუნებს, მას რაღაც აკლია და ამის კომპენსაციას ახდენს. ჩვენ არ მოგვეთხოვება ფსიქოთერაპევტობა ურთიერთობებში,“ - აღნიშნა მარინა კაჭარავამ.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად