Baby Bag

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე“ - ბავშვთა ფსიქიატრი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ფსიქიატრი და ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვის ფსიქიკაზე შეზღუდვების მავნე ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„იმისთვის, რომ ბავშვს ჯანმრთელი ფსიქიკა ჰქონდეს, აუცილებელია, რომ შეზღუდვა, რომელსაც მას საზოგადოება, ოჯახი ან მისი პირადი პრობლემები უწესებს, არ იყოს გრძელვადიანი და იმდენად მძიმე, რომ ბავშვისთვის ადაპტაციის დარღვევები გამოიწვიოს. დღევანდელობასთან რომ გავავლოთ პარალელი, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, როგორ იმოქმედა ამ ყველაფერმა ზრდასრულ ადამიანებზე. ჩვენ მუდმივად გვესმის, რომ მოგვემატა შფოთვა, გაღიზიანებადობა. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობაში არიან, ვიდრე ჩვენ. გუშინდელი ბაღში მისვლა, სკოლაში სიარული, ემოციების ვენტილაცია, რომელიც ინტენსიურად მიმდინარეობდა თანატოლებთან, მას სრულად შეეზღუდა. შესაბამისად, გარკვეული კლინიკური, ტრანზიტორული ნიშნები, რომლებიც ბავშვებში გვხვდება ამ ყველაფერზე ადეკვატურ რეაგირებად უნდა ჩავთვალოთ.“

მედეა ზირაქაშვილმა პანდემიის დროს დაწესებული გრძელვადიანი შეზღუდვების ნეგატიურ მხარეებზეც ისაუბრა:

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე. მნიშვნელოვანია, რომ სხვადასხვა ჭრილში განვიხილოთ ამ სტრესორების ზემოქმედება. საზოგადოება და სოციუმი აბსოლუტურად სხვა შეზღუდვებს უწესებს ბავშვს, ოჯახს თავისი შეზღუდვები აქვს, ხოლო საკუთარი შინაგანი ნიშნები მას აბსოლუტურად განსხვავებულ შეზღუდვებს უწესებს. აუცილებლად უნდა შევეხო პანდემიის დროს სკოლებისა და ბაღების დახურვის საკითხს, რომელსაც სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვაგვარი დამოკიდებულება მოჰყვა. ერთი შეხედვით სწორი გადაწყვეტილება არ ვიცით საბოლოო ჯამში რამდენად სწორი იყო. თუ ამბობდნენ, რომ ბავშვები არიან ვირუსის აქტიური გამავრცელებლები და ისინი საფრთხეს უქმნიან, როგორც საკუთარ ჯანმრთელობას, ასევე ზრდასრულ ადამიანებსაც, აღმოჩნდა, რომ დღეს ბავშვები არცთუ ისე აქტიური გამავრცელებლები არიან. მეცნიერები ბევრს კამათობენ, თუ რამდენად სწორი იყო ეს გადაწყვეტილება, რომელმაც, შესაძლოა, საკმაოდ სერიოზული და გრძელვადიანი პრობლემები გამოიწვიოს ბავშვებში. გარდა იმისა, რომ სკოლებისა და ბაღების დახურვა ზღუდავს ბავშვების აკადემიურ უნარებს, მათ ეზღუდებათ ყველა მნიშვნელოვანი უნარი, ეს არის სოციალური ფუნქციონირება. სოციალური უნარების განვითარება უნდა მოხდეს იმ ასაკობრივ სოციუმში, რომელშიც ბავშვს უხდება ყოველდღიური ყოფა. მისი შესამაბისი ასაკობრივი სოციუმი არის სკოლისა და ბაღის გარემოში.“

„გარდა იმისა, რომ აკადემიური თვალსაზრისით სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას ჩვენი მომავალი თაობა, მას დიდი პრობლემები ექმნება სოციალური განვითარების თვალსაზრისით. სკოლა ეს არის გარემო, სადაც ბავშვმა უნდა ისწავლოს ბავშვებთან და ავტორიტეტულ ადამიანებთან ურთიერთობა, თამაში. პედაგოგმა ბავშვს პირველად უნდა დაუწესოს ყველაზე სერიოზული შეზღუდვები, როგორებიცაა: ყურადღების კონცენტრაცია, კლასში ჯდომა, რიგის დაცვა, აქტიურად მოსმენა, კომპრომისზე წასვლა. ეს ყოველივე კი ბავშვთან პირისპირ ურთიერთობის გარეშე წარმოუდგენელია,“ - აღნიშნა მედეა ზირაქაშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩემი შვილი უპასუხისმგებლოა, რომ ვეჩხუბები, ვითომც არაფერი, არც რეაგირებს...“ - თამარ გაგოშიძე ბავშვის ქცევის არასწორი შეფასების შესახებ

„ჩემი შვილი უპასუხისმგებლოა, რომ ვეჩხუბები, ვითომც არაფერი, არც რეაგირებს...“  - თამარ გაგოშიძე ბავშვის ქცევის არასწორი შეფასების შესახებ

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ იმ შეცდომების შესახებ ისაუბრა, რომელსაც მშობლები ბავშვის ქცევის შეფასებისას უშვებენ. მან აღნიშნა, რომ უფროსებს ხშირად არასწორად ესმით ბავშვის ქცევა:

„მშობელი ამბობს შვილზე, რომ ის არის უპასუხისმგებლო: „ისეთი უპასუხისმგებლოა, საერთოდ არ ადარდებს, რომ ​ვეჩხუბები, ვამუნათებ, რას არ ვეუბნები, ვითომც არაფერი, არც რეაგირებს.“ გარეგნულად ასეა, არ ეტყობა, პოზა აქვს ასეთი. სხვა გზა არ აქვს ბავშვს. ნახეთ, საითკენ არის მიმართული მისი ქცევა: ის ცდილობს როგორმე ჩააქროს თქვენი აგრესია, არ უნდა კონფლიქტი. ენერგია რატომ უნდა დახარჯოს?! ჩვენგან განსხვავებით ბავშვები ძალიან ეკონომიურები არიან, ტყუილად ენერგიას არ დახარჯავენ. სინამდვილეში ამ დროს ამ საწყალ ბავშვს ძალიან კარგადაც აქვს ეს პასუხისმგებლობა. ხედვებსა და დამოკიდებულებებში ვერ ვთანხმდებით. ან მე ვერ ვიგებ, რა უნდა მას, ან ის ვერ იგებს მე რა მინდა მისგან.“

თამარ გაგოშიძემ მშობლებს ურჩია, აუცილებლად გაარკვიონ, რა არის ბავშვის ქცევის მიზეზი და მიზანი:

„ის, რომ ჩვენ ვჩხუბობთ და ვიძახით: „ახლა გაკვეთილები მოამზადე,“ ​ეს მოთხოვნა არ არის ხოლმე გასაგები ბავშვისთვის. მაგალითად, უწმაწურ სიტყვებს იძახის ბავშვი, ქცევაა ეს. ახლა უნდა გავარკვიოთ, რატომ იქცევა ბავშვი ასე: იმიტომ, რომ ყურადღების მიქცევა უნდა, იმიტომ, რომ კარგი ტიპია, იმიტომ, რომ ეზოში მარტო ეს ესმის, იმიტომ, რომ კარგი ტიპობაა დღეს ტელევიზორშიც უწმაწური სიტყვების ძახილი, თუ რატომ?! ქცევის მიზეზი ჩვენ უნდა გავიგოთ.“

„ჩვენ გვაქვს ქცევის მოტივი, ქცევის მიზანი და რესურსები. ერთია, რომ მე მინდა დავუკრა, მოტივაცია მაქვს ძლიერი, მაგრამ ჩემი რესურსები ხელს არ მიწყობს. ხშირად ეს ეხება ხოლმე ​დასწავლის პრობლემების მქონე ბავშვებს. ჩვენ დასწავლის პრობლემების მქონე ბავშვებს ვეძახით ისეთ ბავშვებს, რომელთაც კარგი ინტელექტი აქვთ, მაგრამ აკადემიური უნარების ათვისება უჭირთ. მოტივაცია კი აქვს ბავშვს, მაგრამ მაინც უპასუხისმგებლოს ეძახიან. რა გააკეთოს ბავშვმა? მას რესურსი არ ჰყოფნის. ჩვენ გვგონია, რომ ჩვენს ჯინაზე არ სწავლობს და უპასუხისმგებლოა. სტრესი საიდან მოდის? ჩვენს შესაძლებლობებს, მიზნებსა და გარემო მოთხოვნებს შორის როგორი კონფლიქტია, იმაზეა დამოკიდებული ჩვენ სტრესი გვაქვს თუ არა,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ „მშობლები განათლებისთვის“

წაიკითხეთ სრულად