Baby Bag

რატომ არ უსმენენ თინეიჯერები მშობლებს?

რატომ არ უსმენენ თინეიჯერები მშობლებს?

თინეიჯერებს მშობლებთან ჯანსაღი ურთიერთობის ჩამოყალიბება უჭირთ. ისინი უფროსებს დახმარების თხოვნით ხშირად მიმართავენ, არც საკუთარ პრობლემებზე ხმამაღლა საუბარს ერიდებიან, თუმცა, როგორც წესი, მშობლების მიერ შეთავაზებული პრობლემის მოგვარების გზები მათთვის მიუღებელი, არაადეკვატური და გამაღიზიანებელია. ეს ყოველივე თინეიჯერების იმედგაცრუებას იწვევს, რის გამოც მათსა და მშობლებს შორის ურთიერთობა იძაბება. რატომ უჭირთ უფროსებს მოზარდების სურვილებისა და ინტერესების ამოცნობა და რატომ ვერ ახერხებენ ისინი შვილებთან ჯანსაღი ურთიერთობების დამყარებას? საქმე იმაშია, რომ თინეიჯერები მშობლებისგან ვერასდროს იღებენ იმას, რაც სურთ. უფროსები ვერ ხვდებიან, რის მიღწევას ცდილობენ მათი შვილები ან რა მოლოდინები აქვთ მათ, როდესაც მშობლებს დახმარების თხოვნით მიმართავენ, რასაც ურთიერთობაში დაძაბულობა და უნდობლობა შემოაქვს.

თინეიჯერები საკუთარი ხმის ანარეკლს ეძებენ

თინეიჯერები, ისევე როგორც მოზრდილი ადამიანები, მნიშვნელოვანი პრობლემების შესახებ საუბრით სტრესისგან გათავისუფლებას ახერხებენ. ფსიქოლოგები ხშირად იმეორებენ ერთსა და იმავე აფორიზმს: „პრობლემების გარეთ გამოტანა უდიდესი შვების მომტანია. პრობლემის მასშტაბს მნიშვნელობა არ აქვს. სხვებისთვის მისი გაზიარება ნებისმიერ შემთხვევაში სასარგებლოა.“

თინეიჯერი შვილი საკუთარი პრობლემების შესახებ თუ გესაუბრებათ, არ იფიქროთ, რომ მას თქვენი რჩევების მოსმენა სურს. მოზარდს თავისი საზრუნავისა და სატკივარისგან გათავისუფლების უფლება უნდა მისცეთ. თინეიჯერები ცდილობენ შემაწუხებელი აზრებისგან და ზედმეტი ტვირთისგან გათავისუფლდნენ. როდესაც ისინი საკუთარი პრობლემების შესახებ ხმამაღლა საუბარს იწყებენ, გონებაში გაფანტული აზრების დალაგება უმარტივდებათ. თინეიჯერები მშობლებთან საუბრის დროს უკეთ აცნობიერებენ, თუ რა აწუხებთ და რისი შეცვლა სურთ. პრობლემების ვერბალურად ჩამოყალიბების შემდეგ ისინი მათ მოგვარებას გაცილებით ეფექტურად ახერხებენ. უფროსებმა თინეიჯერებს აუცილებლად უნდა შეუქმნან ისეთი გარემო, რომელშიც ისინი თავს თავისუფლად იგრძნობენ. როდესაც თინეიჯერები საკუთარი პრობლემების შესახებ გესაუბრებიან, მათ ბოლომდე ყურადღებით და ჩუმად უნდა უსმინოთ. არასდროს შეაწყვეტინოთ მოზარდს საუბარი. თავი შეიკავეთ თქვენი მოსაზრებების გამოთქმისგან.

თინეიჯერებს ემპათია ესაჭიროებათ

თინეიჯერების პრობლემების დიდი ნაწილი მარტივად ვერ გადაიჭრება. მშობლები მათი გატეხილი გულების გამთელებას ვერ შეძლებენ, ვერც სოციალური დრამებისგან დაიცავენ საკუთარ შვილებს და ვერც გამოცდების გადადებას მოახერხებენ. მთავარია, მოზარდმა იგრძნოს, რომ ის პრობლემების წინაშე მარტო არ არის და მშობლების თანადგომის იმედი უნდა ჰქონდეს.

თინეიჯერები, როგორც წესი, საკუთარ პრობლემებს მხოლოდ თანატოლებს უზიარებენ. მშობლებთან გულახდილი საუბრის შემთხვევაში, მათ რჩევა-დარიგების და კრიტიკის მოსმენის სურვილი არ აქვთ. თქვენს თინეიჯერ შვილს აუცილებლად უნდა აგრძნობინოთ, რომ მისი გესმით და მის სატკივარს იზიარებთ. თუ მოზარდი თავისი პრობლემების შესახებ გულახდილად გესაუბრებათ, აუცილებლად მიმართეთ მას შემდეგი კითხვით: „გინდა, რომ შენ გვერდით ვიყო, ან იქნებ მარტო ყოფნა გირჩევნია?“ თუ შვილის დახმარება გინდათ, აუცილებლად ჰკითხეთ, რით შეგიძლიათ მისი დახმარება. მოზარდმა უნდა იგრძნოს, რომ თქვენ მისთვის ყველაფერს გააკეთებთ, მაგრამ მხოლოდ მისი თანხმობისა და სურვილის შემთხვევაში.

თინეიჯერებს მეტი თავდაჯერების მოპოვება სჭირდებათ

მართალია, მშობლებს შვილებთან საუბრისას საკუთარი მოსაზრებების გამოთქმის სურვილი აქვთ, მაგრამ მოზარდებთან ფრთხილი მოპყრობა აუცილებელია. თუ თქვენს თინეიჯერ შვილს პრობლემის მოგვარების საკუთარ მეთოდებს და საშუალებებს შესთავაზებთ, მისი თავდაჯერება მნიშვნელოვნად მოიკლებს. მოზარდი იფიქრებს, რომ მას სირთულეებთან დამოუკიდებლად გამკლავების უნარი არ აქვს. თქვენი მოსაზრებების დაფიქსირებისგან თავი მაქსიმალურად შეიკავეთ. თქვენს შვილს აუცილებლად უთხარით, რომ მას ნებისმიერი პრობლემის მოგვარება შეუძლია, რომ მას ადრეც დაუღწევია თავი სირთულეებისთვის და ამას ახლაც მოახერხებს. მოზარდმა თავი ძლიერ და მამაც ადამიანად უნდა იგრძნოს.

თქვენი შვილი პრობლემის მოგვარების მისეულ გზებზე თუ გესაუბრებათ, მას თქვენი მხარდაჭერის და აღიარების იმედი აქვს. თინეიჯერს სურს დარწმუნდეს, რომ მისი გადაწყვეტილება სწორია და რომ ის კარგად მოიქცა. არასდროს გააკრიტიკოთ მოზარდი, როდესაც ის პრობლემების მოგვარებას ცდილობს. თინეიჯერები ადვილად მოწყვლადები არიან, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც საკუთარ განცდებსა და სატკივარზე გულახდილად საუბარს იწყებენ. არასდროს ესაუბროთ თინეიჯერს ნიშნისმოგებით, არ აგრძნობინოთ თავი დამნაშავედ ან წინდაუხედავად.

თინეიჯერებს იდეები ესაჭიროებათ და არა ინსტრუქციები

თინეიჯერებს მშობლებისგან მხარდაჭერა, მოსმენა და ემპათია სჭირდებათ. თუ თქვენს შვილს ყურადღებით მოუსმინეთ, მხარდაჭერა გამოუცხადეთ და თანაგრძნობითაც მოეპყარით, მაგრამ ის კვლავ პრობლემის გადაჭრის გზების ძიებაშია, შეგიძლიათ მას მეგობრული რჩევა მისცეთ. პირველ რიგში, ჰკითხეთ მოზარდს, უნდა თუ არა მას თქვენგან დახმარების მიღება. უპირველეს ყოვლისა, თქვენს შვილთან ერთად განსაზღვრეთ ის საჭიროებები, რომლებიც მისი პრობლემის გადასაჭრელად აუცილებლად მიგაჩნიათ. შემდეგ კი ის დაბრკოლებები გამოააშკარავეთ, რომელთა გაკონტროლება შეუძლებელია.

თქვენი შვილის პრობლემის გადაჭრის მცდელობისას აუცილებელია, რომ მასთან ერთად იმოქმედოთ და არა მის ნაცვლად. შესაძლოა, თქვენ ფიქრობდეთ, რომ ძალიან კარგად გესმით, რა სჭირდება მოზარდს, მაგრამ მისი ნებართვის გარეშე საკუთარი მოსაზრებების გამოთქმას არ გირჩევთ. თუ თქვენს შვილს რჩევებითა და დარიგებებით თავს მოაბეზრდებთ, ის გადაწყვეტს, რომ მის საუბარს ყურადღებით არ უსმენდით. მოზარდი ჩათვლის, რომ მისი პრობლემები თქვენთვის საინტერესო არ არის. გახსოვდეთ, რომ თინეიჯერებს თქვენგან ყველაზე მეტად მოსმენა და თანაგრძნობა სჭირდებათ. 


არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)


მომზადებულია​ ​nytimes.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

მშობლების მაგალითი ბავშვისთვის საუკეთესო გაკვეთილია - როგორ აღვზარდოთ მზრუნველი ბავშვი

მშობლების მაგალითი ბავშვისთვის საუკეთესო გაკვეთილია - როგორ აღვზარდოთ მზრუნველი ბავშვი

ბავშვები ადრეული ასაკიდანვე სწავლობენ სხვა ადამიანების გრძნობებისა და განწყობების ​ამოცნობას. მიუხედავად ამისა, ისინი ხშირად ვერ აცნობიერებენ, როგორ უპასუხონ თანატოლებისა თუ უფროსების გარკვეულ ქმედებებს. ზრდასრული ადამიანები მცირეწლოვანი ბავშვების მხრიდან გამოვლენილ ეგოიზმს, როგორც წესი, ნორმალურ მოვლენად მიიჩნევენ, რადგან ითვლება, რომ ბავშვი ყოველთვის ეგოს გავლენით მოქმედებს და ამაში გასაკვირი არაფერია. მშობლები ვერ ხვდებიან, რომ ბავშვებს სხვა ადამიანების განცდების გაზიარების საოცარი უნარი აქვთ და მათთვის სხვებისადმი თანაგრძნობის გამოვლენის სწავლება რთული სულაც არ არის. ემპათიას ნებისმიერ ურთიერთობაში საბაზისო მნიშვნელობა აქვს. ჩვენს სტატიაში შემოგთავაზებთ საინტერესო ხერხებსა და მეთოდებს, რომელთა დახმარებით მზრუნველი და თანამგრძნობი ბავშვის აღზრდა არ გაგიჭირდებათ.

გაამდიდრეთ ბავშვის ლექსიკური მარაგი

ბავშვებს საკუთარი ემოციების ვერბალურად გამოხატვა ძალიან უჭირთ, რადგან მათ სათანადო ლექსიკური მარაგი არ გააჩნიათ. ასწავლეთ თქვენს შვილს ისეთი სიტყვები, რომლებიც მას გრძნობების გამომჟღავნებაში შეუწყობს ხელს. მაგ. თუ თქვენი ერთ-ერთი შვილი საკუთარ დას ან ძმას გაუბრაზდა და ტირის, მეორე შვილს შემდეგი კითხვით მიმართეთ: „რატომ ტირის შენი და/ძმა?“ ბავშვი, სავარაუდოდ, მოკლე პასუხით შემოიფარგლება და გიპასუხებთ, რომ არაფერი იცის. შემდეგ ჯერზე ბავშვს გარკვეული მიმართულება თავად უნდა მისცეთ. შეცვალეთ კითხვის ფორმულირება და თქვენს შვილს სწორი პასუხის აღმოჩენაში დაეხმარეთ. უთხარით მას, რომ, შესაძლოა, მისი დის ან ძმის ტირილის მიზეზი ის სათამაშო იყოს, რომელიც მან დაუკითხავად აიღო. მსგავსი მინიშნებები თქვენს შვილს სხვების განცდებისა და ემოციების გაცნობიერებაში დაეხმარება, გარდა ამისა, ის საკუთარი ნააზრევის უკეთ გადმოცემასაც ისწავლის. ბავშვებს ყურადღების ცენტრში ყოფნა ძალიან უყვართ. თუ გსურთ ბავშვს რაიმე ასწავლოთ, ეს მის პირად გამოცდილებაზე დაყრდნობით უნდა გააკეთოთ. აჩვენეთ თქვენს შვილს მისი ფოტოებით სავსე ალბომი და თითოეული ფოტოს შესახებ თქვენი მოსაზრებები გამოთქვით. აუხსენით, რატომ არის იგი ამა თუ იმ ფოტოზე მოწყენილი ან ბედნიერი. ბავშვებს უყვართ ისეთი ისტორიების მოსმენა, რომლებშიც მთავარ როლს თავადვე ასრულებენ. ყურადღება გაამახვილეთ მის მიერ გამოჩენილ სიკეთეზე, თანაგრძნობასა და ემპათიაზე, რითაც თქვენი გახარება შეძლო. ბავშვი ამას აუცილებლად დაიმახსოვრებს.

მიეცით ბავშვს მაგალითი

თქვენი ურთიერთობა სხვა ადამიანებთან ბავშვისთვის ყველაზე საინტერესო გაკვეთილია. ის ემპათიის გამოვლენას ადვილად მიეჩვევა, თუ დაინახავს, რომ თქვენ სხვებისადმი თანაგრძნობას ხშირად იჩენთ. გრძნობების გამომჟღავნებას ნუ მოერიდებით. თქვენს მეორე ნახევარს ბავშვის თანდასწრებით ჰკითხეთ, როგორ ჩაიარა დღემ, დაეხმარეთ მოხუცს, რომელსაც გზაზე გადასვლა უჭირს, დაცემულ ბავშვს წამოდგომაში მიეშველეთ და მისთვის სანუგეშო სიტყვებიც არ დაიშუროთ. თქვენი მაგალითი ბავშვისთვის საუკეთესო გაკვეთილია. მშობლის სხეულის ენა, საუბრის მანერა თუ ქცევის გარკვეული ხასიათი შვილის მთავარ მისაბაძ მაგალითს წარმოადგენს. დააკვირდით თქვენს სიტყვებს და ქმედებებს. ბავშვთან ყოფნისას ამ მხრივ განსაკუთრებული სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ.

პრაქტიკა მნიშვნელოვანია

ბავშვისა და თქვენი ინტერესები ყოველთვის თანხმობაში ვერ იქნება. შესაძლოა, თქვენს შვილს ნაყინის მოზრდილი ულუფის მირთმევა სურდეს, მაგრამ თქვენ მას ამის უფლება არ მისცეთ. აუცილებელია, ბავშვს თქვენი უარის მიზეზები კარგად აუხსნათ. მას თავიდანვე უნდა ესმოდეს, რომ ადამიანებს განსხვავებული სურვილები და მოტივები ამოძრავებთ და ზოგჯერ დათმობაზე წასვლა აუცილებელია. ბავშვს უნდა აუხსნათ, რომ სხვების მოთხოვნებისთვის ანგარიშის გაწევა სისუსტე არ არის. ბავშვი სხვებზე ფიქრსა და ზრუნვას აუცილებლად უნდა მიაჩვიოთ. მიეცით მას ისეთი დავალებები, რომელთა დახმარებით ეგოიზმის დაძლევას შეძლებს. უთხარით ბავშვს, რომ ყოველდღიურად გამოკვებოს ოჯახის ძაღლი, გაუსუფთაოს საცხოვრებელი ადგილი. ასე თქვენს შვილს სხვების ინტერესების გათვალისწინებას ასწავლით და გამუდმებით საკუთარ თავზე ფიქრს გადააჩვევთ. აუხსენით ბავშვს, რომ არ გამოიჩინოს გულგრილობა, როდესაც ატირებულ მეგობარს დაინახავს. ასწავლეთ თქვენს შვილს, როგორ უნდა მოიქცეს, როდესაც განსაცდელში მყოფ თანატოლს ხედავს. დაეხმარეთ ბავშვს სხვების განცდების და მოლოდინების სწორი აღქმა ისწავლოს, ასე მის მზრუნველ და თანამგრძნობ ადამიანად ჩამოყალიბებას შეუწყობთ ხელს.

ავტორი: ია ნაროუშვილი
წაიკითხეთ სრულად