Baby Bag

სამსახურეობრივი მოვალეობის შესრულებისას მამაკაცები ქალბატონებთან შედარებით ორჯერ უფრო ემოციურები არიან - უახლესი კვლევები

სამსახურეობრივი მოვალეობის შესრულებისას მამაკაცები ქალბატონებთან შედარებით ორჯერ უფრო ემოციურები არიან - უახლესი კვლევები
ადამიანების უმეტესობა დროის უდიდეს ნაწილს სამსახურში ატარებს, რის გამოც მათ ემოციურ მდგომარეობაზე სამუშაო გარემოს და თანამშრომლების განწყობას უდიდესი ზეგავლენა აქვს. ანგლია რასკინის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა ოფისში მომუშავე ადამიანების ემოციური ფონი გამოიკვლიეს. მათ აინტერესებდათ, თუ რას განიცდიან ყოველდღიურად დასაქმებული ადამიანები და რამდენად ღიად გამოხატავენ თავიანთ ემოციებს. კვლევებმა აჩვენა, რომ სამუშაო გარემოს დასაქმებულებზე ძალიან დიდი გავლენის მოხდენის უნარი აქვს.

მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ სამსახურში ადამიანები ყველაზე ხშირად სიხარულს, გაოცებას, ბრაზს, სევდას, ზიზღსა და შიშს განიცდიან. როგორც აღმოჩნდა, მათ ემოციურ ფონზე ზეგავლენას არა უშუალოდ სამუშაო პროცესი, არამედ სხვა დასაქმებულებთან ურთიერთობა ახდენს. დადგინდა, რომ ქალები და მამაკაცები სამსახურში ერთნაირად ემოციურები არ არიან.

სტატისტიკამ აჩვენა, რომ სამსახურში მიმდინარე მოვლენებს მამაკაცები უფრო ემოციურად აღიქვამენ, ვიდრე ქალბატონები, ამასთან, ქალები სტრესისა და ფრუსტრაციისკენ უფრო მეტ მიდრეკილებას ავლენენ, ვიდრე მამაკაცები. აღმოჩნდა, რომ მამაკაცები სხვა და სხვა პროექტზე მუშაობისას ემოციურად უფრო მეტად იხარჯებიან. ისინი ძალიან განიცდიან, თუ სამუშაოს შესრულებისთვის დრო არ ჰყოფნით ან ბიუჯეტს რაციონალურად ვერ ანაწილებენ. როგორც აღმოჩნდა, მამაკაცებს კრიტიკა გულთან უფრო ახლოს მიაქვთ, ვიდრე ქალბატონებს. მათი საქმიანი წინადადების უგულებელყოფის შემთხვევაში, ისინი ორჯერ უფრო მეტად ისტრესებიან, ვიდრე ქალები. მამაკაცები აღნიშნავენ, რომ უარყოფა მათზე დამანგრევლად მოქმედებს. მამრობითი სქესის წარმომადგენელთა უდიდესი ნაწილი წარუმატებლობის შემთხვევაში ემოციების გაკონტროლებას ვეღარ ახერხებს. მამაკაცები სამსახურში დაძაბული ვითარების შექმნის გამო უკომპრომისო გადაწყვეტილებებს უფრო ხშირად იღებენ, ვიდრე ქალბატონები. წარუმატებლობის შემთხვევაში საკუთარი სურვილით სამსახურს 20%-ით მეტი მამაკაცი ტოვებს, ვიდრე ქალბატონი.

კვლევის ორგანიზატორების მტკიცებით, მამაკაცებს უჭირთ სხვების მხრიდან ძალაუფლების გამოვლენის კონკტრეტულ შემთხვევებთან გამკლავება. ისინი ამას ღირსების შემლახავ ქმედებად აღიქვამენ. ძალაუფლებისკენ სწრაფვის გამო, მამაკაცები ვერ იტანენ, როდესაც მათ არ უსმენენ. მათ სევდა იპყრობთ, როდესაც აცნობიერებენ, რომ სამსახურში ძალაუფლებას ისინი არ ფლობენ. კვლევამ ასევე დაადგინა, რომ სამსახურში ყოველი სამი ადამიანიდან ერთი მაინც თავის ნეგატიურ განწყობას პოზიტიური ღიმილის საფარქვეშ მალავს. მკვლევარებს აღნიშნული ფაქტი არ გაკვირვებიათ, რადგან მენეჯერების გამოკითხვის შედეგად დადგინდა, რომ მათი 30 % სამსახურში ემოციების გამოხატვას სისუსტედ მიიჩნევს, ხოლო 51 % თვლის, რომ სამუშაო გარემო ემოციებისგან სრულიად თავისუფალი უნდა იყოს და თანამშრომლებმა საკუთარი განცდების გამომჟღავნებისგან თავი უნდა შეიკავონ.

„სამსახური ერთიან სივრცეს ქმნის, რომელშიც ადამიანებს გარკვეული სოციალური მოლოდინები უყალიბდებათ. დაუწერელი კანონები, რომელიც სამუშაო გარემოში მოქმედებს, წინასწარ განსაზღვრავს, თუ ვინ, როდის და რა მიზნით უნდა გამოხატოს ესა თუ ის ემოცია. ადამიანების უმეტესი ნაწილი თანამშრომლებთან ემოციების გამოხატვას იმიტომ ერიდება, რომ გაკიცხვის და კრიტიკის ეშინია.“ - განაცხადა კვლევის ერთ-ერთმა ორგანიზატორმა.

კვლევით ასევე დგინდება, რომ სამუშაო გარემო ყველაზე მეტად თაობა Y-ის (1980-1993 წლებში დაბადებული ადამიანები) წარმომადგენლებს თრგუნავთ. მათი 91 პროცენტი სამსახურში ძალიან ხშირად განიცდის სევდას, ახალგაზრდების 80 პროცენტი კი ამბობს, რომ ისინი მუშაობის დროს უმეტესად ზიზღს განიცდიან. მკვლევარები აღნიშნულ პრობლემას ასაკობრივ თავისებურებებთან აკავშირებენ და თვლიან, რომ ახალგაზრდებს თავიანთი ჭეშმარიტი იდენტობის აღმოჩენა უჭირთ. მათ უძნელდებათ პროფესიული როლის მორგება. თაობა Y-ის წარმომადგენლებს წარმატებაც აშინებთ და წარუმატებლობაც. მათი დიდი ნაწილი თვლის, რომ ვერ შეძლებს კონკრეტული საქმის სრულფასოვნად შესრულებას.

დასაქმებულ ახალგაზრდებში ნეგატიური ემოციების სიჭარბე საკმაოდ ბუნებრივი მოვლენაა. მათი უარყოფითი განწყობა ასაკთან ერთად იცვლება, რაც მათ სტრესისგან გათავისუფლებაში ეხმარება. მკვლევარები თვლიან, რომ პროდუქტიულობის ასამაღლებლად აუცილებელია სამუშაო გარემო თანამშრომლებს ემოციური ინტელექტის ამაღლებასა და თავდაჯერების მატებაში დაეხმაროს. ციფრული ინდუსტრიების განვითარების პირობებში, კომპანიებმა კადრების ემოციურად გაწონასწორებული ადამიანებით დაკომპლექტებაზე უნდა იზრუნონ, რაც, მკვლვევარების მოსაზრებით, წარმატების მთავარი საწინდარია. 

მომზადებულია ​mirror.co.uk-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი? - აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა თამარ-ტატა ბაზღაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი ხშირად გვხვდება საზოგადოებაში. ზოგ შემთხვევაში სიდრომი მიმდინარეობს უპირატესად ყურადღების დარღვევით, ზოგ შემთხვევაში ჰიპერაქტიურობით და არის კომბინირებული ვარიანტი, როდესაც ორივე პრობლემა ერთნაირად ვლინდება:

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან. ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა. ამ სირთულის გამო დიაგნოზი ძირითადად არ ისმევა 6 წლამდე. როგორც წესი, მიმდინარეობს დაკვირვება, რა დოზით ვლინდება ჰიპერაქტიურობა, რამდენად ახლავს ყურადღების პრობლემები და რამდენხანს გაჰყვება ბავშვს ჰიპერაქტიურობა. თუ ბავშვი უბრალოდ ცელქი და მოუსვენარია, თუმცა არ აქვს ყურადღების, დასწავლის პრობლემა, უსმენს, ითვისებს - არ არის საგანგაშო. უფრო საყურადღებოა, როდესაც ბავშვი არ გვისმენს, არ ითვისებს ასაკის შესაბამის უნარებს და ფიქსირდება ზღვარგადასული ჰიპერაქტიურობა.

იდეალურ შემთხვევაში ბავშვთან მულტიგუნდური მიდგომა გამოიყენება და მუშაობს რამდენიმე სპეციალისტი. ვიწყებთ ფსიქოედუკაციით, ანუ იგივე ფსიქოგანათლებთ, რის დროსაც მშობელს ვაწვდით ინფორმაციას, თუ რას გულისხმობს ეს სინდრომი, რა სიმპტომები შეიძლება ახლდეს, რა სირთულეებს იწვევს ეს სიმპტომები, როგორი მიდგომები შეიძლება გამოიყენოს მშობელმა და ა.შ. იდეალურ შემთხვევაში სკოლა აუცილებლად ჩართული უნდა იყოს, რაც საქართველოში ცოტა რთული საკითხია, თუმცა ნელ-ნელა მაინც არის გარკვეული მზაობა სკოლის მხრიდან, რომ მიიღონ გარკვეული რეკომენდაციები და უკეთ ააწყონ ურთიერთობა ჰიპერაქტიურ ბავშვთან.''

,,აღვნიშნავ ასევე იმას, რომ  თავის ტვინში გარკვეული ცვლილებები აისახება და კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე ჩანს ეს. აქ შეიძლება იყოს გარკვეული უბნების შემცირება, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღების კონცენტრაციაზე, ემოციის და ქცევის მართვაზე. ასევე არის პრეფრონტალური უბნების და მათ სისხლით მომარაგების დეფიციტი, რომელიც პასუხისმგებელია წახალისება-დასჯის მეთოდების ეფექტურობაზე. თუმცა საქართველოში კვლევის ამ ტიპის მეთოდებს ჯერ არ ვიყენებთ, არ არის ფართოდ გავრცელებული. საკმაოდ ძვირადღირებული მეთოდებია და იშვიათად მივმართავთ დიაგნოსტიკის პროცესში,'' - დასძინა თამარ-ტატა ბაზღაძემ. 

ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა მართვის მეთოდებთან დაკავშირებითაც ისაუბრა:

,,რაც შეეხება მართვის მეთოდებს, პირველივე რასაც ვეუბნებით მშობლებს არის ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს ჯადოსნური აბი, რომელსაც ბავშვს მივცემთ და ის გახდება მშვიდი, დამჯერი და ბეჯითი. პრობლემა არის კომპლექსური და მას სჭირდება ოჯახის სრული ჩართულობა, რისთვისაც ისინი მზად უნდა იყვნენ. ფსიქოედუკაციის შემდეგ, ვთავაზობთ გარკვეულ ჩარევებს, როგორიცაა ქცევითი ტექნიკების გამოყენება და რჩევები, როგორ უნდა მართონ ჰიპერაქტიური ბავშვის ქცევა. ქცევით თერაპიას ატარებს სპეციალისტი, თუმცა მშობელი ჩართულია და ითვალისწინებს რეკომენდაციებს. თუ ქცევის მართვის მოდელი არ შეიცვალა ოჯახის ფარგლებში, მხოლოდ სპეციალისტი ამას ვერ მოაგვარებს.

მნიშვნელოვანია ჩარევის დროულად დაწყება, რადგან პრობლემასთან გამკლავება უფრო რთულია დიდ ასაკში. ყველაზე ხშირად რასაც ვხვდებით არის ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელიც ძალიან ხშირად ახლავს ჰიპერაქტიურობას. ბავშვი არის დაუმორჩილებელი, ნეგატიურად განწყობილი, მუდმივად წინააღმდეგობაშია, ყველანაირ ინსტრუქციას ცუდად იღებს, ჯიუტობს, მიუხედავად იმისა, უნდა თუ არა ეს, მაინც აკეთებს. ასეთი ქცევა ვლინდება იმ შემთხვევაში, როცა ბავშვი მუდმივად შენიშვნებს იღებს და ესმის გარშემომყოფებისგან თუ როგორი ცუდია, ცუდად იქცევა, მოუწესრიგებელია და ა.შ. ამიტომ ვითარდება ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელთან მუშაობაც მეტ პრობლემას ქმნის დიდ ასაკში, ვიდრე 4 წლის ასაკში რომ დაგვეწყო ჰიპერაქტიურობაზე მუშაობა. ასევე, შესაძლებელია სხვა პრობლემების თანდართვა, რომელსაც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე თვითონ ჰიპერაქტიურობას. მაგალითად, შფოთვითი რეგისტრის აშლილობა. შფოთვა ვლინდება გადაჭარბებული მოუსვენრობით, ნერვიულობით (როდესაც მშობელს შორდება ან სკოლაში დაფასთან გამოსვლის დროს), ნებისმიერი მოვლენა იწვევს შფოთვის განვითარებას. მოზარდობის პერიოდში, მოსალოდნელია ბიპოლარული აშლილობა, კიდევ უფრო იმატებს ამ დროს აქტივობა და შესაძლოა, ბავშვის ქცევა უკონტროლო გახდეს ან განვითარდეს დეპრესია,'' - აღნიშნა თამარ-ტატა ბაზღაძემ.

წყარო: ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად