Baby Bag

ერთი სრულფასოვანი ჰოლოტროპი, ხშირ შემთხვევაში, 2-3 წლიან ინდივიდუალურ ფსიქოთერაპიას უტოლდება

ერთი სრულფასოვანი ჰოლოტროპი, ხშირ შემთხვევაში, 2-3 წლიან ინდივიდუალურ ფსიქოთერაპიას უტოლდება

ჰოლოტროპი - ჰოლოტროპული სუნთქვა, ეს ფსიქოთერაპიული ტრანსული მიმართულება, იდეურად დასაბამს, ჯერ კიდევ იმ დროიდან იღებს, როდესაც გადმოცემის თანახმად, „შამანების“ რიტუალებით, ადამიანები ცეცხლის გარშემო რამდენიმე დღე-ღამის განმავლობაში ცეკვავდნენ… გაგიჩნდებათ კითხვა, როგორ ახერხებდნენ ეს ადამიანები გაუჩერებლად, საჭმელ-სასმლის გარეშე ასეთ აქტივობას, პასუხი მარტივია - ტრანსული მდგომარეობა, რომლის დროსაც ჩვენ ქვეცნობიერსა და არაცნობიერში ვმოგზაურობთ, ულევ შესაძლებლობებს იძლევა და განამტკიცებს იმ იდეას, რომ ადამიანი მისი შესაძლებლობების ნახევარსაც არ იყენებს ყოველდღიურ ცხოვრებაში.

ბოლო დროს განსაკუთრებით დიდი ინტერესი გაჩნდა ამ ჯგუფური თერაპიის მიმართ, და საჭიროდ ჩავთვალეთ, უფრო მეტი მოგიყვეთ ჰოლოტროპის შესახებ… ჰოლოს ნიშნავს ერთ მთლიანობას, ხოლო ტროპი ნიშნავს გზას, სვლას მიმართულებით. ეს მიმდინარეობა ჩვენს საუკუნეში ტრანსპერსონალური ფსიქოლოგიის ერთ-ერთმა გურუმ, „სტანისლავ გროფმა” შეიმუშავა, რომელიც მრავალი წლის განმავლობაში აკვირდებოდა ამ ტრანსულ თერაპიაში ჩართულ ადამიანებს და შედეგად მიიღო ახალი მიმდინარეობა ჯგუფურ ფსიქოთერაპიაში, რომელსაც საბოლოოდ „ჰოლოტროპი - ჰოლოტროპული სუნთქვა” ეწოდა.

სუნთქვის დროს ადამიანი შედის საკუთარი არაცნობიერისა და ქვეცნობიერის ისეთ შრეებში, რომლებიც ეხმარება, მისი ცხოვრებიდან ამოიტანოს გარკვეული ტრავმები ან მომენტები, რომლებიც ცნობიერში თითქოს არ არსებობს, უბრალოდ დაივიწყა, თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ ცხოვრებაზე ზეგავლენა არ აქვს, პირიქით, ზუსტად ასეთი გაუცნობიერებელი ფაქტორები გვიშლის ხელს ჰარმონიულ და პოზიტიურ ყოველდღიურობაში. ჰოლოტროპული სუნთქვა, აღიარებულია როგორც ყველაზე ეკოლოგიური ტრანსული თერაპია, რადგან პროცესის განმავლობაში, ადამიანი არც ერთი წამით არ კარგავს გონებას და ცნობიერთან კავშირს, პირიქით, ის აბსოლუტურად საღ გონებაზეა ტრანსული თერაპიის პარალელურად, რომლის შეწყვეტაც ნებისმიერ დროს შეუძლია.

იქიდან გამომდინარე, რომ ჰოლოტროპის დროს ადამიანი ხსნის არაცნობიერის შესაძლებლობებს, რომელიც ცნობიერში გამოსაყენებლად შეუძლებელია, ამიტომ სტანისლავ გროფმა, ამ პროცესს „შინაგანი მკურნალი” უწოდა.

საქართველოში, ამ მიმართულების აღმოცენება ფსიქოლოგ, ფსიქოთერაპევთ, სექსოლოგ და ფსიქიატრ „ვადიმ ბელკოვს” უკავშირდება, რომელიც ფსიქოთერაპიის სახლ „დიალოგში” მოღვაწეობს და უკვე მრავალი წელია ჩვენს ქვეყანაში მუშაობს, როგორც ინდივიდუალური, ასევე ჯგუფური ფსიქოთერაპიის მიმართულებით. ვადიმი მრავალი წლის განმავლობაში სწავლობდა რუსეთის და არა მხოლოდ ამ ქვეყნის სხვადასხვა სასწავლებელში, პარალელურად, აგროვდება პრაქტიკულ გამოცდილებას და საქართველოში დაფუძნების შემდეგ, არაერთ ქართველ ადამიანს დაეხმარა ცხოვრების უკეთესობისკენ შემოტრიალებაში. მან გარკვეული ცვლილებები შეიტანა ჰოლოტროპის ჯგუფურ თერაპიაში, რამაც საშუალება მისცა, რომ ემუშავა ქართველებთან და მიეღო შედეგზე ორიენტირებული თერაპია.

უშუალოდ პროცესი ძალიან საინტერესოა, ხდება ჯგუფის წევრების გაცნობა, სურვილების გაზიარება, ჯგუფური თერაპიის ტექნიკებით ადამიანების გახსნილობის უზრუნველყოფა და შემდეგ მეორე ნაწილში უშუალოდ სუნთქვა, რომლის დროსაც ჯგუფის მონაწილეები წყვილდებიან. მთლიანად ტრენინგი სამდღიანია, რაც აუცილებელი პირობაა წამოსული თემების გადასამუშავებლად, რადგან არასრულფასოვნად ჩატარებული ჰოლოტროპი, იგივეა რაც გახსნილი ჭრილობა, რომელიც ისე გვაწუხებს რომ შეიძლება ვერც მივხვდეთ, სწორად ამიტომ, თითოეულ დღეს წვილიდან ერთ-ერთი სუნთქავს, ხოლო მეორე ეხმარება, მეორე დღეს კი ცვლიან პოზიციებს, სუნთქვის შემდეგ, ჰოლონავტებიც (მსუნთქველები) და სიტერებიც (დამხმარეები) ხატავენ თავიანთ ემოციებს, ფურცელზე სხვა და სხვა ფერებით გადმოაქვთ ის შეგრძნებები, რომელიც მათ განიცადეს პროცესის განმავლობაში, შემდეგ დღეს კი ფსიქოთერაპევტის დახმარებით, ხდება დახატულის სრული ანალიზი, რომელიც აუცილებელია მონაწილეებისათვის პროცესის ჯანსაღი დასრულებისათვის.

ჰოლოტროპის ჩატარებას, ძალიან დიდი პრაქტიკული გამოცდილება და კარგად დამუშავებული თეორიული ცოდნა სჭირდება, რადგან ერთი სრულფასოვანი ჰოლოტროპი, ხშირ შემთხვევაში, 2-3 წლიან ინდივიდუალურ ფსიქოთერაპიას უტოლდება.

საბოლოოდ, რომ შევაჯამოთ, უნდა აღვნიშნოთ, რომ ჰოლოტროპული სუნთქვა მსოფლიოში აღიარებული ტექნიკაა, რომლის სწორად და სრულფასოვნად ჩატარებაც უდიდეს გამოცდილებასა და ცოდნას მოითხოვს. შედეგი ხშირ შემთხვევაში, ძალიან სწრაფი და მარტივად აღსაქმელია, პროცესის დასრულების შემდეგ, ადამიანი გრძნობს ზღვა გამოთავისუფლებულ ენერგიას, მოხსნილ დაღლილობას, ხდება უფრო მშვიდი, მას უკვე გაანალიზებული და გადამუშავებული აქვს უამრავი პრობლემა, რომელიც ხელს უშლიდა ყოველდღიურ ცხოვრებაში, ასევე ხშირად ყოფილა შემთხვევები, რომ ჯგუფის გავლის შემდეგ, არაერთი დაავადებისგან და ჯანმრთელობის პრობლემებისგან ნაწილობრივ ან სრულად განკურნებულა ადამიანი, რადგან სწორად ის გამოუხატავი და ჩაკლული ემოციები გამოუშვია გარეთ, რომელიც პირველი მტერია ჩვენი ჯანმრთელობისთვის ყოველდღიურ ცხოვრებაში.

ჩვენ კი გვაქვს საშუალება, რომ მივიღოთ ასეთი დონის ჯგუფური ფსიქოთერაპიული ტექნიკის მთელი რიგი უპირატესობები. ჰოლოტროპს „დიალოგში” ვადიმ ბელკოვი, საშუალოდ თვეში ერთხელ ატარებს და შეგვიძლია პირდაპირ კომპანიასთან კომუნიკაციით, დავჯავშნოთ წინასწარ ჩვენი ადგილი ჯგუფში. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

- როდესაც ბავშვი ჩაკეტილია და არ აზიარებს ემოციებს, რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

- მიზეზი თუ რატომ არის ბავშვი ან მოზარდი ჩაკეტილი, შესაძლოა გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორებით, მათ შორის: გადატანილი ტრავმა, ძლიერი შიში, ძალადობა, სტრესი, ასაკობრივი თავისებურებები, გარდატეხის-ბუპერტატის პერიოდი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სირთლეები და.ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლების დროული ყურადღება ამ ფაქტორებზე და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტთან კონსულტაციის გავლა

- სად გადის ზღვარი მორცხვობასა და ჩაკეტილობას შორის? როგორ უნდა მივხვდეთ რომ ბავშვი ჩაკეტილია?

- სიმორცხვე საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა, როგორც ბავშვებში, ასევე ზრდასრულებში. ის განპირობებულია სოციალური ფაქტორით, ვინაიდან თავს იჩენს იქ, სადაც ორი ან მეტი ადამიანი იწყებს ურთიერთობას. ასეთ დროს, სირთულე ექმნება ინტერპერსონალურ ურთიერთობებს.

სიმორცხვე არის ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა, დიდი ყურადღება ეთმობა იმას, თუ რას ფიქრობენ გარშემომყოფები მასზე, ადამიანი ხდება ზედმეტად მგრძნობიარე იმის მიმართ თუ როგორ და რა შეფასებით მიიღებენ მას გარშემომყოფები.

სიმორცხვის დამახასიათებელი ნიშნებია: არაადეკვატურად დაბალი თვითშეფასება, შებოჭილობა, დაბალი ხმის ტემბრით საუბარი, ჩაკეტილობა, საუბრის დაწყების შიში, მოუხერხებლობა, თვალით კონტაქტის დამყარების სიმრთულე და .ა.შ. თამაშის დროს ბავშვები ირჩევენ მეორეხარისხოვან როლს, რათა ნაკლებად შესამჩნევები იყვნენ, არ გამოირჩევიან ინიციატივით, არ უყვართ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა. სიმორცხვის დროს, ადამიანები მწვავედ აღიქვამენ საკუთარ ნაკლს და ყურადღების მიღმა რჩებათ თავიანთი დადებით თვისებები და ძლიერი მხარეები. ასევე, სიმორცხვეს ახასიათებს სომატური გამოვლინებები, სახეზე სიწითლე, ხმის კანკალი, სუნთქვის აჩქარება, რის გამოც უფრო მეტად განიცდიან საკუთარ ვიზუალურ მდგომარეობას.

ბავშვები ადრეულ ასაკში ხშირად განიცდიან სიმორცხვეს, 13 წლის ასაკში კი ეს მდგომარეობა პიკს აღწევს. როგორც წესი, დროთა განმავლობაში ასაკის მატებასთან ერთად და უფროსების სწორი დამოკიდებულების შემთხვევაში, ბავშვი ახერხებს სიმორცხვის დაძლევას. მნიშვნელოვანია მშობლების და სააღმზრდელო დაწესებულებების თანამშრომლების მიერ აქცენტის გაკეთება მათ ძლიერ მხარეებზე, მნიშვნელოვანია, რომ არ უნდა მოხდეს ბავშვისთვის „მორცხვის“ იარლიყის მიკერება, აუცილებელია ზრუნვა მოზარდის თვითშეფასების ამაღლებაზე, რათა განუმტკიცდეს საკუთარი ძალების რწმენა - „შენ შეძლებ და გამოგივა“, „აქ არაფერია საშიში“, „ კარგად ხარ მომზადებული,“ და.ა.შ.

თუ ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება და ის ხდება ჩაკეტილი, არ აქვს სურვილი თანატოლებთან ურთიერთობის, საკუთარი ემოციის გაზიარების, არის ოთახში ჩაკეტილი და არ კონტაქტობს ისე, როგორ ადრე, მნიშვნელოვანია მშობლების მხრიდან ყურადღება, ვინაიდან არ მოხდეს უგულებელყოფა ძალადობის ან ბულინგის ფაქტების, ასევე, ასაკობრივი თავისებურებებით გამოწვეული ცვლილებების, მნიშვნელოვანია დროული რეაგირება და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტის ჩართულობა, რათა დროულად მოხდეს პრობლემის იდენტიფიცირება და შესაბამისი ინტერვენციის განხორციელება.

- რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

- სიმორცხვემ შესაძლოა გამოიწვიოს ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სხვადასხვა პრობლემა, სირთულეები ინტერპერსონალურ ურთიერთობებში, სოციალური შფოთა, დეპრესია, რაც შემდგომში აისახება წარმატების და თვითრეალიზების სიძნელეებთან, ჩაკეტილობა და ა.შ.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი და რა დროს არის საჭირო ფსიქოლოგის დახმარება?

- ნებისმიერ დროს, როცა ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება, ხდება უცნაური ან შეუსაბამო, აუცილებელია მშობელმა გაიაროს კონსულტაცია სპეციალისტთან პრობლემის დროული იდენტიფიკაციისთვის და სირთლეების თავიდან არიდებისთვის.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად