Baby Bag

ბულინგის პრევენცია სახლიდან იწყება - როგორ დავეხმაროთ ბავშვს ბულინგთან და სტრესთან გამკლავებაში

ბულინგის პრევენცია სახლიდან იწყება - როგორ დავეხმაროთ ბავშვს ბულინგთან და სტრესთან გამკლავებაში

თანამედროვე სამყაროში ბულინგი საერთაშორისო მნიშვნელობის ​პრობლემაა. თუ გარკვეული წლების წინ ბავშვის მიერ თავის თანატოლზე განხორციელებულ ფიზიკურ თუ ფსიქოლოგიურ ძალადობას სერიოზულად არავინ აღიქვამდა, ჩვენს დროში ბულინგს გაცილებით მეტ ყურადღებას უთმობენ, რადგან ბავშვთა შორის ძალადობამ კატასტროფულ მასშტაბებს მიაღწია. ამერიკელი ბავშვების ძალიან დიდი ნაწილი, დაახლოებით 160 000 ბავშვი, ყოველდღიურად უარს ამბობს სკოლაში წასვლაზე, რადგან თანატოლების მხრიდან გამოვლენილი აგრესიის შიში აქვს. საუბედუროდ, ბულინგი მხოლოდ სკოლის ტერიტორიაზე არ ხდება.

სკოლიდან სახლში დაბრუნებული ბავშვი ბულინგის მსხვერპლი არაერთხელ გამხდარა. ბავშვზე ფსიქოლოგიური ძალადობა ელექტრონული ფოსტის, სოციალური ქსელებისა თუ სატელეფონო შეტყობინებების წყალობით არცთუ იშვიათ მოვლენას წარმოადგენს და ძალადობის ამ ფორმას ფატალური შედეგების გამოწვევაც შეუძლია. ბულინგი სერიოზულ საფრთხეს უქმნის თქვენი შვილის ფსიქიკასა და ჯანმრთელობას. გთავაზობთ რამდენიმე სასარგებლო რჩევას, რომელთა დახმარებით ბავშვს ბულინგთან და სტრესთან გამკლავებას ასწავლით.

ყურადღება მიაქციეთ დეტალებს

ბავშვის ქცევა ან მისი ზოგადი ფიზიკური მდგომარეობა ძალიან ბევრ რამეზე მიგვანიშნებს. თუ თქვენი შვილის სხეულზე რაიმე სახის ჩალურჯებას ამჩნევთ, ან ხედავთ, რომ ბავშვს ნორმალურად გადაადგილება უჭირს, შესაძლოა ეს მის მიმართ გამოვლენილ ფიზიკურ ძალადობაზე მიანიშნებდეს. თუ თქვენი შვილი გეუბნებათ, რომ მას სკოლაში წასვლა არ სურს, სიღრმისეულად გამოიკვლიეთ მისი უარყოფითი განწყობის მიზეზები. ბავშვები თავიანთ განცდებს ხშირად მეტად თვალსაჩინოდ გამოხატავენ. მათში დაგროვილი აგრესია ქცევის მოულოდნელ (აუცილებლად უარყოფით) ცვლილებაში ვლინდება. ისინი უფრო ემოციურები, აგრესიულები, მოუსვენრები ხდებიან, უჭირთ ღრმად ჩაძინება, მეტისმეტად უქვეითდებათ ან უმძაფრდებათ მადა, მათი აკადემიური მოსწრება მნიშვნელოვან გაუარესებას განიცდის. თუ თქვენს შვილს მსგავს ცვლილებებს ატყობთ, სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ, რადგან აღნიშნული ცვლილებები, შესაძლოა, სწორედ ბულინგის უარყოფითი ეფექტების გამოვლინება იყოს. თუ ბავშვის ქცევა უარესობისკენ იცვლება, ეს აუცილებლად არ გულისხმობს იმას, რომ მას აბულინგებენ, თუმცა ნებისმიერ შემთხვევაში ყურადღების გამოჩენა გმართებთ.

ისაუბრეთ თქვენს შვილთან

ბავშვს აუცილებლად დაუსვით კითხვები. მიეცით მას საშუალება თავის გრძნობებსა და ცხოვრებაზე გულახდილად გესაუბროთ. ჰკითხეთ თქვენს შვილს, ვისთან მეგობრობს და ვისი გაგება უჭირს. ბავშვთან ჯანსაღი კომუნიკაცია მანამდე უნდა გქონდეთ, ვიდრე მას რაიმე სახის პრობლემა შეექმნება, რათა მასზე გამოვლენილი ძალადობის შემთხვევაში გულახდილად გესაუბროთ თავის მდგომარეობაზე. თუ ატყობთ, რომ ბავშვი განსაცდელშია, აუცილებლად გამოიკვლიეთ, თუ რა პრობლემის წინაშე დგას. გამოიძიეთ ყოველი დეტალი და არცერთი ფაქტი უყურადღებოდ არ დატოვოთ. ბავშვთან ყოველთვის გულახდილი იყავით და მას პირდაპირი კითხვები დაუსვით, რადგან ბავშვები გახსნილობას ძალიან აფასებენ. ყურადღებით მოუსმინეთ თითოეულ სიტყვას, რომელსაც თქვენი შვილი გეუბნებათ. ეცადეთ, ემოციები აკონტროლოთ. გაბრაზებას ერიდეთ, რადგან ბავშვები თქვენგან მკაცრ ქმედებებს არ მოელიან. მათ საკუთარ პრობლემებზე გულახდილი საუბარი და თქვენგან მხარდაჭერის მიღება სურთ. ბულინგს ბავშვი ხშირად დეპრესიამდე მიჰყავს, რამაც, შესაძლოა, მას საბედისწერო გადაწყვეტილების მიღებაც კი აიძულოს. იყავით თქვენი შვილის საიმედო მეგობარი, რათა მძიმე ვითარებაში მან საკუთარ პრობლემაზე ღიად საუბარი შეძლოს.

იყავით პოზიტიური

ბავშვისთვის მშობელი მისაბაძ მაგალითს წარმოადგენს. თქვენი ქცევით ბავშვს გარკვეული მიმართულება უნდა მისცეთ. მასთან ურთიერთობაში ყოველთვის თავაზიანი და მოსიყვარულე იყავით. შენიშვნის მიცემისასაც სიფრთხილე გამოიჩინეთ. ნუ მიაყენებთ ბავშვს შეურაცხყოფას. ასწავლეთ მას, რომ სხვისთვის ტკივილის მიყენება არ არის კარგი საქციელი. ბავშვს აუცილებლად უნდა უთხრათ, რომ ის სხვის დაჩაგვრას არ უნდა შეეგუოს და თუ ბულინგის სცენის მომსწრე გახდება, აუცილებლად დაიცვას ჩაგრული. ბავშვმა თქვენგან უნდა ისწავლოს, როგორ მოიქცეს მსგავს ვითარებაში. მან უნდა იცოდეს, თუ რა მოლოდინები უნდა ჰქონდეს უფროსებისგან ან თანატოლებისგან, როდესაც ის ბულინგის წინააღმდეგ ხმას აიმაღლებს. თქვენი სიტყვითა და ქცევით ბავშვს უნდა ასწავლოთ, თუ როგორ უნდა იქცეოდეს ღირსეული ადამიანი სხვებთან ურთიერთობისას.

ბულინგის პრევენცია სახლიდან იწყება

გაზარდეთ თავდაჯერებული ბავშვი

თავდაჯერებული ბავშვის თვითშეფასებას ბულინგი ვერ დააზიანებს. დაეხმარეთ მას საკუთარი ჰობის აღმოჩენაში, შეუქმენით ისეთი სოციალური გარემო, სადაც მას საკუთარ თავში საუკეთესო თვისებების აღმოჩენისა და განვითარების შესაძლებლობა მიეცემა. მყარი მეგობრული ურთიერთობები ბავშვს ნებისმიერი სახის დაბრკოლების გადალახვაში დაეხმარება. დაეხმარეთ თქვენს შვილს იყოს მეტად აზარტული და არ შეუშინდეს ახალ გამოწვევებს. აუცილებლად უთხარით თქვენს შვილს კომპლიმენტები, აუხსენით, რა მოგწონთ მასში ყველაზე მეტად, რათა მისი დადებითი თვისებები და პოზიტიური ქცევები წაახალისოთ. მშობლები ხშირად ბავშვის უარყოფით ქცევებზე ამახვილებენ ყურადღებას, მაგრამ აუცილებლად უნდა გახსოვდეთ, რომ თქვენი შვილი ყველაზე უკეთ მაშინ გისმენთ, როდესაც მის მიღწევებზე ესაუბრებით. ძლიერი ხასიათის მქონე, თავდაჯერებული ბავშვის აღზრდა საკმაოდ რთულია, მაგრამ თუ თქვენს შვილს სწორად აღზრდით, მას ბულინგისგან მარტივად დაიცავთ.

დაეხმარეთ ბავშვს პრობლემის დაძლევაში

თუ თქვენი შვილი ბულინგის მსხვერპლია, აუხსენით მას, რომ ის დამნაშავე არ არის და რომ მას არაფრის უნდა ეშინოდეს, რადგან თქვენ მის გვერდით ხართ. ესაუბრეთ ბავშვს თქვენს განცდებზე, აუხსენით, როგორ მოიქცეოდით მის მდგომარეობაში რომ ყოფილიყავით. როდესაც თქვენს შვილს ზურგიდან უზარმაზარი ტვირთის მოხსნაში დაეხმარებით, მის ნდობას მოიპოვებთ, რაც მას პრობლემის დაძლევაში დაეხმარება. ასწავლეთ ბავშვს იყოს მეტად გახსნილი და გულახდილი. დაეხმარეთ მას თავდაცვითი უნარების განვითარებაში. უთხარით ბავშვს, რომ მჩაგვრელის ძალაუფლებას არ უნდა დანებდეს და თავისი უფლებების დასაცავად იბრძოლოს. თქვენს შვილს აგრძნობინეთ, რომ ის ძლიერია და არ უნდა დანებდეს.

ებრძოლეთ ბულინგს სახლში

თუ ბავშვს სახლში უფროსი და-ძმა ჰყავს, რომლებიც მას, როგორც სუსტსა და პატარას, ჩაგრავენ და ცუდად ექცევიან, დიდია იმის ალბათობა, რომ ოჯახის წევრებისგან დაჩაგრული ბავშვი აგრესიას თანატოლებთან გამოავლენს. ის აუცილებლად იპოვის სკოლაში თავისზე უფრო სუსტს, რომელსაც დაჩაგრავს. ბავშვები, რომლებიც სხვებზე ძალადობენ, თავადაც ძალადობის მსხვერპლები არიან, თუმცა ეს ყოველთვის ასე არ არის. ხშირად კარგად აღზრდილი, ჯანსაღ სოციალურ გარემოში მყოფი ბავშვიც ავლენს აგრესიას და სხვების დაჩაგვრას ცდილობს. მსგავს შემთხვევაში აუცილებელია მოზარდის აგრესიულობის მიზეზის დადგენა. შესაძლოა, ბავშვი თავს მეტისმეტად შეზღუდულად გრძნობდეს, არ ჰქონდეს არჩევანის გაკეთების თავისუფლება. მიეცით ბავშვს საშუალება გარკვეული გადაწყვეტილებები დამოუკიდებლად მიიღოს.

ითანამშრომლეთ სკოლასთან

სკოლასთან თანამშრომლობა ნებისმიერი მშობლისთვის აუცილებელია. ნუ გექნებათ მოლოდინი, რომ სკოლის ადმინისტრაცია ნებისმიერი კონფლიქტისა და ინციდენტის სრულად აღმოფხვრას თავად შეძლებს. აუცილებლად აცნობეთ მასწავლებელს თითოეული უსიამოვნო შემთხვევის შესახებ, რომელიც თქვენთვის ცნობილია. მიუხედავად იმისა, რომ სკოლები ბულინგს უფრო და უფრო აქტიურად ებრძვიან, მშობლების მხრიდან მეტი ჩართულობა აუცილებელია, რადგან მხოლოდ სკოლას ბულინგის სრულად აღმოსაფხვრელად სათანადო რესურსი არ გააჩნია. ყურადღება მიაქციეთ ბავშვის ყოველდღიურ ქცევას. ფრთხილად იყავით, რათა ის კიბერბულინგის მსხვერპლად არ იქცეს. სოციალური ქსელების ხელმისაწვდომობა ბავშვებს სხვების ჩაგვრის უფრო დაუნდობელი მეთოდების ძიების საშუალებას აძლევს, რადგან მათ შესაძლებლობა აქვთ საკუთარი აგრესია ანონიმურად გამოავლინონ. ჩაერთეთ სკოლის მიერ წამოწყებულ ნებისმიერ ანტიძალადობრივ კამპანიაში, ითანამშრომლეთ პედაგოგებთან, მოიძიეთ მეტი ინფორმაცია ბულინგის შესახებ და რაც მთავარია, იყავით თქვენი შვილის უახლოესი მეგობარი.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ აღვზარდოთ მილიონერი - 10 სასარგებლო რჩევა მშობლებს

როგორ აღვზარდოთ მილიონერი - 10 სასარგებლო რჩევა მშობლებს

ილონ მასკი, ოპრა უინფრი, მარკ ცუკერბერგი - ეს იმ მილიონერების მცირე ნუსხაა, რომლებმაც ყველაფერი ნულიდან დაიწყეს. ყველა მშობელი ოცნებობს, რომ მისი შვილი ძლიერი და წარმატებული ადამიანი გახდეს. ჩვენს სტატიაში საინტერესო მიდგომებსა და სტრატეგიებს გაგაცნობთ, რომელთა დახმარებით წარმატებული შვილების აღზრდას შეძლებთ.

  • ბავშვებს აუცილებლად ესაუბრეთ ფულზე

ფული ტაბუდადებული თემა არ არის. ბავშვებს ადრეული ასაკიდანვე აუხსენით მისი მნიშვნელობა. მაღაზიაში ყოფნისას თქვენს შვილებს პროდუქტების ფასებზე გაამახვილებინეთ ყურადღება. ბავშვი მალე გააცნობიერებს, რატომ ყიდულობენ ადამიანები ერთი და იმავე ხარისხის მქონე ორ კბილის პასტას შორის იმას, რომელიც უფრო იაფი ღირს. ბავშვებს აუხსენით, რატომ დადიხართ სამსახურში და რაში გიხდიან ხელფასს. სადილობის ჟამს ისაუბრეთ იმ პროდუქტების შესახებ, რომელთა შეძენასაც გეგმავთ.

  • ბავშვი საყიდლებზე მარტო გაგზავნეთ

აუცილებელი არ არის, რომ ბავშვი მაღაზიაში სრულიად მარტო გაუშვათ. შეგიძლიათ, მას უკან გაყვეთ და თვალი ადევნოთ. დარწმუნდით, რომ ბავშვს საყიდლების სია და ფული თან აქვს. ბავშვს კარგად აუხსენით, როგორ უნდა შეიძინოს პროდუქტები. თქვენს შვილს რთულ დავალებებს ნუ მისცემთ. მისი საყიდლების სია რამდენიმე პროდუქტისგან უნდა შედგებოდეს. ბავშვი დავალებას თავს კარგად ართმევს, როდესაც უფროსების დახმარების გარეშე ახერხებს იყიდოს ყველაფერი, რაც დაავალეს.

  • ითამაშეთ თამაშები, რომლებიც ბავშვს ფინანსურ საკითხებზე დააფიქრებს

ოჯახურ გარემოში ისეთი თამაშები უნდა ითამაშოთ, რომლებიც ბავშვს ფინანსურ საკითხებზე დააფიქრებს და მათემატიკურ აზროვნებას ასწავლის. თქვენი შვილი ბანიკირის ან მოლარის როლს თუ მოირგებს, ის ფულის გამომუშავებისა და ხარჯვის მარტივ წესებს გაეცნობა.

  • ბავშვს რამდენიმე ყულაბა უნდა ჰქონდეს

ბავშვს ფულის შესანახად სამი ან ოთხი ყულაბა უნდა ჰქონდეს. თითოეული მათგანი კი სხვადასხვა მიზანს უნდა ემსახურებოდეს. ერთ-ერთ ყულაბაში თანხები გარკვეული მიზნის მისაღწევად უნდა ინახებოდეს, მეორე ყულაბა მოულოდნელი ხარჯებისთვის უნდა იყოს განკუთვნილი. ბავშვებს, უფროსების მსგავსად, ყოველთვის არ გამოსდით ფულის შენახვა, ზოგჯერ მათ საკუთარი სურვილის დაუყოვნებლივ ასრულება სურთ, რისთვისაც ცალკე ბიუჯეტის გამოყოფაა საჭირო. მესამე ყულაბა ინვესტიციებისთვის უნდა იყოს განკუთვნილი. ბავშვს თუ რაიმე ინტერესი აქვს, რომლის გაღვივებაც სურს, შეუძლია, თანხები მოაგროვოს, რათა საკუთარ ინტერესებს უფრო სერიოზულად მოეკიდოს. მეოთხე ყულაბა კი ქველმოქმედებისთვის უნდა იყოს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ მის მიერ გამომუშავებული თანხმა მხოლოდ საკუთარ თავს არ უნდა მოახმაროს. ყულაბაში მოგროვილი ფულით მიუსაფარ ცხოველს ან უპატრონო ბავშვს თუ დაეხმარება, ეს მას ქველმოქმედების მნიშვნელობის გაცნობერებაში შეუწყობს ხელს.

  • არასდროს უთხრათ ბავშვს, რომ რომელიმე ნივთს ფინანსურად ვერ შეწვდებით

ბავშვი მაღაზიაში სათამაშოს შეძენას თუ გთხოვთ, რომელიც მას არაფერში სჭირდება, არ უთხრათ მას, რომ სასურველი ნივთის შეძენას ფინანსურად ვერ შეწვდებით. ბავშვი იფიქრებს, რომ თქვენი მატერიალური მდგომარეობა არ გაკმაყოფილებთ და ნეგატიური ემოციებით ხართ სავსე. მსგავსი პასუხით თქვენ ბავშვს პასიურობისკენ უბიძგებთ. ის იფიქრებს, რომ მისი მშობლები საკუთარ ცხოვრებას ვერ აკონტროლებენ და რომ მათ არ აქვთ სურვილი რაიმე შეცვალონ. უმჯობესია, თუ ბავშვს ერთი სათამაშოს ნაცვლად მეორე, შედარებით იაფიანი სათამაშოს ყიდვას შესთავაზებთ.

  • სასურველი ნივთის ყიდვაზე უარის თქმა სხვადასხვა ფორმით შეგიძლიათ

„ჩვენ აქ ამის საყიდლად არ ვართ,“ - ეს პასუხი ბავშვს მიანიშნებს, რომ მშობელი საკუთარ ქმედებებს გეგმავს, მას აქვს გარკვეული პრიორიტეტები და მიზნები. „დავიმახსოვრებ, რომ ეს თოჯინა მოგეწონა და მომავალში აუცილებლად გიყიდი,“ - ეს პასუხი თქვენს შვილს მიახვედრებს, რომ მან მოთმინება უნდა გამოიჩინოს და მას მიზნების დასახვასაც ასწავლის. „ეს სათამაშო ძვირი ღირს, დღეს ამდენის დახარჯვას არ ვგეგმავ,“ - ამ პასუხით ბავშვს მიანიშნებთ, რომ უფროსები საკუთარ შემოსავალს და გასავალს გონივრულად ანაწილებენ. „შეგვიძლია იგივე სათამაშო უკეთეს ფასად ვიპოვოთ და ვიყიდოთ,“ - თუ ბავშვს ასე უპასუხებთ, ის მიხვდება, რომ იმპულსური გადაწყვეტილებების მიღება არ ღირს.

  • კვირაში ერთხელ შვილთან ერთად ტორტი გამოაცხვეთ

სამზარეულოში მშობლებთან ერთად ფუსფუსი ბავშვს უამრავ რამეს ასწავლის. ის უფრო თავდაჯერებული და დამოუკიდებელი გაიზრდება. ბავშვი საკუთარი მიზნების ბოლომდე მიყვანას და მიზნის მიღწევის გზაზე შესრულებული სამუშაოთი სიამოვნების მიღებას ისწავლის. ის პასუხისმგებლობით მოეკიდება ნებისმიერ საქმეს და რისკზე წასვლასაც არ შეუშინდება.

  • ბავშვს უნიკალური სასწავლო გარემო შეუქმენით

ადამიანის განვითარებაზე გარემო უდიდეს ზეგავლენას ახდენს. აუცილებლად გაარკვიეთ, რა მოსწონს თქვენს შვილს და მისი სასწავლო გარემო მისთვის საყვარელი ნივთებით გაამრაველფეროვნეთ. მათემატიკის დავალების დაწერისას ბავშვს უფლება მიეცით საყვარელი ხილი მიირთვას, რათა სწავლის პროცესი მისთვის სასიამოვნო იყოს.

  • გარკვეულ შემთხვევებში ბავშვს სკოლის გაცდენის ნება დართეთ

წარმატებული ადამიანები სკოლაში იდეალური მოსწავლეები იშვიათად არიან. მათ მოქნილობა და თავისუფლება ყველასგან გამოარჩევთ. თუ ბავშვს სკოლაში წასვლა არ სურს, მას ზოგჯერ უფლება მიეცით სხვა აქტივობებით დაკავდეს. ბავშვს ზოგჯერ შესვენება აუცილებლად ესაჭიროება. თუ ბავშვი გადაღლილია, თავს დამნაშავედ ნუ იგრძნობთ, მას ამოსუნთქვის შესაძლებლობა მიეცით. შესვენება ბავშვის მოტივაციას მნიშვნელოვნად გაზრდის, ის უამრავ რამეზე დაფიქრდება. ბავშვი თავად აღმოაჩენს რა არის მისთვის პრიორიტეტული და ამ გზით პასუხისმგებლობის გრძნობასაც განივითარებს. მსგავსი გადაწყვეტილებების მიღება ბავშვს რისკზე წასვლასაც ასწავლის, რაც მილიონერების ერთ-ერთი მთავარი თვისებაა.

  • ზოგჯერ საკუთარ თავს სიზარმაცის უფლება უნდა მისცეთ

ყოველთვის იდეალური მშობელი ნუ იქნებით. ზოგჯერ თავი შეიკავეთ სადილის მომზადებისა და სახლის დალაგებისგან. ბავშვებს უფლება მიეცით დაგეხმარონ. ეს მათთვის ახალი შესაძლებლობების აღმოჩენის გზაა. ექვსი-შვიდი წლის ასაკის ბავშვები შესანიშნავად მოახერხებენ კატის გამოკვებას, ფეხსაცმელების დასუფთავებას და დამოუკიდებლად კვებას. თავისუფლება წარმატების უმთავრესი პირობაა. ბავშვებს თავისუფლება მიეცით. თავად გაოცდებით, როდესაც აღმოაჩენთ, როგორი უსაზღვრო შეიძლება იყოს თქვენი შვილების შესაძლებლობები.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად