Baby Bag

როგორ უნდა მივხვდეთ, რომ ბავშვს პროფესიონალი ფსიქოლოგის დახმარება სჭირდება

როგორ უნდა მივხვდეთ, რომ ბავშვს პროფესიონალი ფსიქოლოგის დახმარება სჭირდება
ყველა ადამიანი ტრავმას პასუხობს საკუთარი ინდივიდუალური გზებით.

როგორ ესმით ბავშვებს საფრთხე, საშიშროება?

  1. სკოლამდელი ასაკის ბავშვები: პატარა ასაკის ბავშვებისათვის, ძალიან მნიშვნელოვანია როგორ რეაგირებენ და უმკლავდებიან მოზრდილები, განსაკუთრებით კი მათი მშობლები, სტრესულ სიტუაციებს. მშობლებს ისინი მათ მთავარ დამცველებად აღიქვამენ.
  2. სკოლის ასაკის ბავშვები: ამ ასაკის ბავშვები უფრო მეტ რამეს აკეთებენ დამოუკიდებლად. სტრესის დროს მნიშვნელოვანია ვეცადოთ, რომ გააგრძელონ მათი ნორმალური ცხოვრებისეული რუტინა.
  3. მოზარდები: სტრესის დროს თინეიჯერები შეასაძლოა გახდნენ ზედმეტად დაქვემდებარებულები, დამოკიდებულები ან პირიქით, ზედმეტად დაუდევარები, გაუფრთხილებლები. მშობლებმა ყურადღება უნდა გაამახვილონ შესაძლო რისკისშემცველი ქცევების მიმართ ( მაგ: ნარკოტიკები, ალკოჰოლო და ა.შ)

რისი გაკეთება შეუძლიათ მშობლებს?

  1. ისინი არიან როლური მოდელები და მნიშვნელოვანია კომუნიკაცია, რათა აგრძნობინონ რომ მათზე ვიღაც ზრუნავს.
  2. საჭიროა მოუსმინოს იმას თუ რას ითხოვს ბავშვი თავისი ქმედებებით. ( პატარამ შეიძლება ჭირვეულობაში გამოხატოს, უფრო დიდმა ბევრი კითხვების დასმაში, მოზარდმა მარტოობაში და ა.შ)
  3. აუცილებელია იყვნენ მომთმენნი და მაგალითად გასცენ პასუხები მათ მუდივ კითხვებს. ზოგიერთი უფრო მორცხვია და არ სვამს კითხვებს, მათ შეგვიძლია იქეთ ვუბიძგოთ და მაგალითად ვთხოვოთ აღწერონ სხვები რას ფიქრობენ.
  4. მოზრდილების წუხილი სამომავლო ინციდენტების შესახებ ზრდის გარემოცვაში შფოთვას. მნიშვნელოვანია არ გავხადოთ ხელმისაწვდომი ბავშვებისთვის ზედმეტად ბევრი ნიუსი, განსაკუთრებით სატელევიზიო გადაცემები, რადგან მძიმე ამბების მუდმივი ყურება და მოსმენა შიშს უფრო ამძაფრებს. ამ შემთხვევაში უფრო საყურადღებოა მცირე ასაკის ბავშვები.
  5. თქვენ შეგიძლიათ ხაზი გაუსვათ იმ ფაქტს, რომ უფროსები ( ხელისუფლება, მმართველი ორგანიზაციები და ა.შ გააჩნია კონკრეტულ სიტუაციას) ყველაფერს აკეთებენ იმისათვის რომ ყველა უსაფრთხოდ იყოს.
  6. სტრესის დროს ბრაზი და გაღიზიანებულობა არის ძირითადი ემოციები ნებისმიერ ადამიანთან. დაეხმარეთ შვილებს ეს ემოციები შესაბამისი გზით გამოხატონ. დაარწმუნეთ იმაში რომ მათი გულფიცხობის მიზეზები არ არიან თავად.
  7. როდესაც გვაქვს სტრესის მდგომარეობა, ,,რეგრესიები“ ნორმალურია. (მაგალითად იქცევა უფრო პატარა ასაკის შესაფერისად, ვიდრე სინამდვილეშია) თუ სიმპტომებს მუდმივი სახე აქვს და შფოთვას იწვევს, პროფესიონალის დახმარება აუცილებელია.

წყარო: დიალოგი

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ბავშვებისთვის ძალიან მიმზიდველია სახიფათო თამაშები, ვინაიდან სწორედ ასეთ შემთხვევაში ხდება სამყაროს შეცნობა''

,,ბავშვებისთვის ძალიან მიმზიდველია სახიფათო თამაშები, ვინაიდან სწორედ ასეთ შემთხვევაში ხდება სამყაროს შეცნობა''

უნდა დავუშალოთ თუ არა ბავშვებს სახიფათო თამაშები, რა გავლენას ახდენს მათ ფსიქიკაზე შეზღუდვების დაწესება და როგორ დავიცვათ ისინი? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნანა ფაცაცია.

- ქალბატონო ნანა, პატარებს უყვართ სახიფათ ადგილებში თამაში, უნდა დავუშალოთ თუ არა?

- ბავშვებისთვის ძალიან მიმზიდველია სახიფათო თამაშები, როგორიც არის: ჭიდაობა, კოტრიალი, დაცემა, სიმაღლეებზე ცოცვა, ბასრი იარაღები, დამალობანა და ა.შ. მნიშვნელოვანია ბავშვებს მივცეთ შესაძლებლობა ითამაშონ მსგავსი თამაშები, ვინაიდან სწორედ ასეთ შემთხვევაში ხდება სამყაროს შეცნობა, ახალი განცდების, საკუთარი შესაძლებლობების გაცნობიერება. უარყოფამ და შიშის განცდის შეგრძნებამ შესაძლოა შეაფერხოს სამყაროს შეცნობის ჯანსაღი პროცესი, შეამციროს სითავისუფლის, სიხარულის, ბედნიერების განცდა და გამოიწვიოს ზედმეტი თვითკონტროლის მოთხოვნა, რომელიც ზრდის შფოთვას.

ბავშვებმა იციან და კარგად აცნობიერებენ ზღვარს საკუთარ შესაძლებლობებსა და საშიშროებას შორის, ამიტომაც მნიშვნელოვანია თამაშს თვითონ აკონტროლებდეს. მათ კარგად იციან როგორ მიიღონ ახალი ემოცია და ახალი გამოცდილება, როგორ შეიმეცნონ გარე სამყარო, განსაზღვრონ სწორი რისკები და შესაბამისად ითამაშონ. ხშირად მშობლები აკრძალვით მეთოდებს იყენებენ საკუთარი შიშის დასაძლევად და სიმშვიდის შესანარჩუნებლად. არიან ბავშვები რომლებიც გადამეტებულად აფასებენ საკუთარ შესაძლებლობლებს, ასეთ დროს მნიშვნელოვანია მეთვალყურეობა მშობლის მხრიდან, ახსნა შესაძლო რისკების და არა აკრძალვა ან უარყოფა. მხარდამჭერი მშობელი აძლიერებს შვილის ყოველ ახალ ინიციატივას და აგრძნობინებს მას, რომ ის მის გვერდითაა ყველა საჭირო მომენტში.

- მათი სამომავლო უსაფრთხოებისთვის უკეთესი ხომ არ არის ნება დავრთოთ ითამაშონ ისეთ ადგილებში და ისეთი თამაში, რისი მოთხოვნილებაც აქვს?

- მნიშვნელოვანია ბავშვი გრძნობდეს მშობლის მხრიდან ნდობას, რომ ვენდობით და გვჯერა მათი შესაძლებლობების, ასევე ვართ მათ გვერდით, როცა დავჭირდებით. სინამდვილეში ბავშვის მიერ არჩეული თამაშით მიღებული სიამოვნება და სარგებელი ბევრად აღემატება იმ რისკს, რომლის გამოც ხშირად ღელავენ მშობლები. საკუთარი ნებით არჩეული თამაში ბევრად უფრო ბედნიერების და სიხარულის მომგვრელია ბავშვებისთვის, ვიდრე მშობლის მიერ განსაზღვრული გარკვეული გარემო და ჩარჩო.

- თუ მივცემთ ამის შესაძლებლობას, როგორ დავიცვათ?

- ხშირად ბავშვები, რომლებიც თამაშობენ თავისუფლად, ზედმეტი კონტროლის გარეშე საკუთარი სურვილით, იმდენად იზიდათ მრავალფეროვანი თამაში, რომ იშვიათად იღებენ სერიოზულ ტრავმებს, როცა რაღაცას იტკენენ ცდილობენ შეცვალონ თამაშის ორიენტირი, რადგანაც აირიდონ ხელმეორედ ტკივილის განცდა, ითვალისწინებენ მიღებულ გამოცდილებას და მეტი სიფრთხილით აგრძელებენ თამაშს.


რა თქმა უნდა, მნიშვნელოვანია ბავშვის ასაკის გათვალისწინებით მშობელი ახლოს იყოს მასთან, საჭიროების შემთხვევაში. ასევე ბავშვის მხრიდან საკუთარი შესაძლებლობების გადამეტებული შეფასების დროს მნიშვნელოვანია მშობელმა აუხსნას შესაძლო რისკები და დაგეგმონ ერთობლივი თამაში.

- როგორია თამაშის შეზღუდვის საზიანო შედეგები და რა ზეგავლნას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე?

- როგორც ზრდასრულებში, ასევე ბავშვებშიც, ნებისმიერი დაბრკოლება აძლიერებს თვითგანვითარებას, იძლევა ახალ გამოცდილებას და ახალ ცოდნას სამყაროს შესახებ. იზოლირებული და კონტროლირებადი გარემო თრგუნავს თვითგამოხატვის, თავისუფლების, ბედნიერებისა და დამოუკიდებლობის განცდას.

განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვების მენტალური მდგომარეობა, სხვადასხვა სახის ემოციური დარღვევები, რომლებიც ზემზრუნველობის და გადამეტებული კონტროლის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს.

ბავშვის ჯანსაღი ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი როლი უჭირავს მრავალფეროვანი თამაშების შესაძლებლობას, ნდობით აღჭურვილი მხარდამჭერი გარემო, რომელიც ავითარებს ბავშვის უნარებს და ინიციატივებს, აძლევს თვითგამოხატვის, სირთულეების გადალახვის, სიახლეების შეცნობის, სიხარულის და ბედნიერების განცდას. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


წაიკითხეთ სრულად